Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en Leger.
Gemengde Berichten.
kwitantie van den havenmeester, binnen 24 uren
na aankomst van het vaartuig in de gemeente en
ingeval van korter verblijf, voor het verlaten der
gemeente.
De betaling van het loon bij wijze van abonne
ment, in den loop des jaars aangegaan, moet
geschieden vóór het einde der maand Januari of,
geldt het een nieuwen dienst, bjj de eerste aankomst
van het vaartuig.
Overtredingen worden geconstateerd door het
proces-verbaal deswege door den havenmeester
opgemaakt op den eed bij de aanvaarding zjjner
bediening afgelegd.
De commissie rapporteert dat zij zich behou
dens enkele kleine wijzigingen van ondergeschikt
belang met de verschillende stukken vereenigen
kan.
Na beraadslaging werd besloten, behoudens
enkele opmerkingen, in den geest der commissie
te adviseeren.
Vereeniging tot weezenverpleging voor
Zuid- en Noord-Beveland.
De heden namiddag in het koffiehuis de Prins
an Oranje te Goes gehouden algemeene vergadering
werd door 11 leden bijgewoond.
De voorzitter, Jhr M. J. De Marees van Swin-
deren, deed na opening der vergadering en goed
keuring der notulen van de vorige algemeene
vergadering, gehouden den 13 December, mede-
deeling omtrent een aangenomen wees uit Nisse,
over het aannemen van een vijfjarig meisje uit
Kloetinge, over het verminderen van het ledental
door overlijden en vertrek en omtrent de middelen
welke het bestuur zal aanwenden om nieuwe
leden te verkrijgen.
Daarna werd voorlezing gedaan van het verslag
van den toestand der vereeniging over 1883.
Aan dat verslag ontleenen wij het volgende
Al bestaat er ruimschoots stof tot erkentelijk
heid, toch moet bet bestuur zijn verslag over
het afgeloopen vereenigingsjaar aanvangen met
eene algemeene beschouwing die eene betuiging
van leedwezen inhoudt.
Het is een niet te loochenen feit, zegt het
dat de zaak der weezenverpleging nog lang niet
in die mate de belangstelling ondervindt, waarop
zij aanspraak heeft.
Ondankbaar zoude het zijn, indien wij niet er
kenden dat ruime financiëele steun ons ook weder
in het afgeloopen jaar is verleend, maar daar is
eene andere even onmisbare belangstelling, die zich
niet slechts uit in het voldoen van eene zekere
contributie met het geven van geld alleen komt
men er niet en die wij tot ons leedwezen
hebben moeten ontbeeren.
Geljjk de geneesheer, die niet met vrucht eene
ziekte kan bestrijden zonder haar in wezen en om
vang te kennen, moet het bestuur onzer vereeniging
volledig met den toestand der weezenverpleging
bekend zijn, wil het met goeden uitslag verkeerd
heden, die op dit gebied bestaan, te keer gaan.
Het zoude een te goedgeloovig optimisme ver
raden om op grond, dat men niet meer van
schandalen als weleer hoort, aan te nemen, dat
alles zoude zijn pour le mieux dans le meilleur des
mondes. Doch al is men ervan doordrongen, dat
de vereeniging nog eene roeping heeft, daar de
weezenverpleging op Zuid- en Noord-Beveland nog
niet aan de eischen, die men redelijkerwijze stellen
mag, voldoet, wat baat het, indien de vereeniging
onkundig blijft van den werkelijken toestand en
niet weet waar en wanneer zij moet optreden
Het is deze overweging, die het bestuur er
toe geleid heeft, aan heeren burgemeesters der
gemeenten in Zuid- en Noord-Beveland de navol
gende circulaire te richten »Zal de Vereeniging
lot Weezenverpleging in hare pogingen om den
toestand van de weezen te verbeteren, systematisch
te werk gaan, dan is het vóór alles noodig, dat
zij volkomen met dien toestand bekend zij. Ten
einde tot deze wetenschap te geraken, heeft zij de
eer de medewerking van UEd. Achtb. in te roepen.
In de eerste plaats zoude zij gaarne van UEd.
Achtb. mede.leeling ontvangen, of er in uwe ge
meente vanwege de een of andere instelling van
weldadigheid kinderen worden verpleegd in
gezinnen, wa r zjj minder goed geplaatst zjjn.
Minder goed uit een moreel, zoowel als een
materieel oogpunt. Het spreekt van zelf, dat wij
uwe mededeelingen zullen beschouwen als ver
trouwelijk te zijn gedaan.
Een tweede verzoek, waarvan de inwilliging
evenzeer van het hoogste belang voor onze ver
eeniging is, nemen wij de vrijheid UEd. Achtb.
voor te dragen. Wjj zouden gaarne iedere maand
opgave ontvangen van de sterfgevallen van de
min- en onvermogenden, die onverzorgde kinderen
nalaten, ook al is nog de andere ouder in leven.
Wij verklaren ons bereid hem, die met het
schrijven van die opgaven belast is, des verlangd,
te honoreeren. Tevens hebben wij de eer UEd
Achtb. beleefdelijk uit te noodigen, om, overeen
komstig art. 16 onzer statuten, als commissaris der
vereeniging in uwe gemeente op te treden, teneinde
de belangen van de weezenverpleging zooveel
mogelijk te bevorderen en ons in onze werkzaam
heden behulpzaam te zijn.
Vertrouwende, dat UEd. Achtb. ter wille van
het doel, dat wij beoogen, aan bovenstaand verzoek
gevolg zult geven, hebben wij de eer te zijn enz."
Niet alleen dat wij over het afgeloopen jaar
geen enkel bericht omtrent de verweesde kinderen
hebben ontvangen (dit zou nog geen recht tot
klagen geven, daar de circulaire eerst medio-
November, dus toen het jaar reeds zijn einde
naderde, is uitgegaan), maar op den huidigen oogen-
blik heeft nog geen dergelijk bericht ons bereikt.
Toch schjjnt de stelling niet gewaagd, dat in
den tjjd, sedert de toezending der circulaire ver-
loopen, binnen den kring van Zuid- en Noord-
Beveland kinderen hunne ouders verloren hebben,
voor welke weezen het zeer gewenscht zoude zjjn
indien onze vereeniging zich hun lot had aange
trokken. Meer dan éen kind, minder goed be
steed uit een moreel of materieel oogpunt, zooals
de circulaire het uitdrukt, zou wellicht door onze
tusschenkomst geplaatst kunnen zijn bij brave en
verstandige lieden, die het tot een nuttig lid der
maatschappij zouden trachten op te voeden.
Mogen de burgemeesters in Zuid- en Noord-
Beveland, die meerendeels blijken van sympathie
jegens de vereeniging aan den dag gelegd hebben,
zulks beseffende, voortaan, door gevolg te geven aan
het vriendelijk verzoek dat wij tot hen richtten,
ons bestuur in staat stellen, de zaak der weezen
verpleging krachtiger en meer systematisch dan
tot dusverre te behartigen.
Een tiental burgemeesters in Zuid- en Noord-
Beveland verklaarden zich bereid aan bet gedane
verzoek te voldoen, ook wat betreft het optreden
als commissaris.
Vervolgens schetst het bestuur in het kort den
toestand van de vereeniging over het afgeloopen jaar»
Het bestuur bestond op 1 Januari 1883 uit de
heeren jh' M. J. De Marees Van Swinderen te Goesf
voorzitter; Z. D. Van der Bilt La Motthe te Goes,
secretaris penningmeester; J. Van Leeuwen te Co-
ljjnsplaat; P. Bruggemau te Baarland en J. A. Geill
te Nisse; en uit de dames: mevrouw de wed. J. E.
Van der Mandere—De Laat de Kanter te Kapèlle;
mevrouw E. Van der Bilt La MottheLa Motthe
te Goesmevrouw de wed. J. C. Persant Snoep
Hazelof te Wolfaartsdjjk.
In den loop des jaars ontstonden de navolgende
veranderingenDe heeren Van Leeuwen en Brug-
geman namen op grond van hoogen leeftijd en
wankelende gezondüeid hun ontslag en werden
vervangen door de heerenMr. L. A. Bybau,
burgemeester van Coljjnsplaat, en J. Wellerhan
burgemeester van Hoedekenskerke. Met de be
noemde leden waren door het bestuur aanbevolen
de heeren dr. Q. J. M. Janssen te Wissekerke en
M. Van Iwaarden te 's Heer Abtskerke.
Voorzeker gaf de voorzitter uitdrukking aan het
algemeen gevoel van waardeering, toen hij in de
vergadering van 13 December een woord van hulde
jegens de afgetreden directeuren uitsprak.
De beide bestuursleden, die periodiek moesten
aftreden, de heer en mevrouw La Motthe werden
met bijna algemeene stemmen herbenoemd.
Aan de damesleden van het bestuur is een
woord van dank verschuldigd voor hare ijverige
bemoeiingen, wat betreft dat deel der taak van
het bestuur, dat meer eigenaardig door vrouwen
kan behartigd worden.
De vereeniging telde over 1883 218 leden, waar
onder 19 corporatiën en 66 begunstigers.
De statuten, in de algemeene vergadering van
27 Januari 1883 vastgesteld, erlangden bij konink
lijk besluit van 23 April, daaraanvolgende, n° 29
de goedkeuring vereischt, om als rechtspersoon te
kunnen optreden.
Het archief bevindt zich in goeden staat. Het
is geheel geordend Van 200 stukken, loopende
van af de oprichting van de vereeniging tot .31
December 1882, zijn registers, den korten inhoud
vermeldende, aangelegd. Hiermede is in 1883
voortgegaan.
De geldelijke toestand der vereeniging was over
het afgeloopen jaar gunstig te noemen, zooals uit
onderstaand overzicht der ontvangsten en uitgaven
blijkt.
De ontvangsten bedroegen ƒ2122.791, de uitgaven
/1008.81è, zoodat de rekening een goed slot
aanwijst van 1113.98.
Voor zooverre dit bedrag niet voor den loopenden
dienst benoodigd was is het door tjjdeljjke beleg
ging rentegevend gemaakt.
De navolgende kinderen zijn vanwege de ver
eeniging verpleegd of ter verpleging aangenomen.
Jan De Wolff, geb. 30 Juni 1873 te Heinkenszand.
Dina Cornelia De Bart, geb. 11 Febr. 1868 te
Hoedekenskerke.
Adriana Mol, geb. 22 Maart 1874 te 's-Heer
Arendskerke.
Jan Proost, geb. 15 Febr. 1876 te Heinkenszand.
Boudewijn Mol, geb. 17 Maart 1877 te 's Heer
Arendskerke.
Pieter Van der Male, geb. 4 Febr. 1881 te
Nisse, (de verpleging van dit knaapje is ingetreden
1 Jan. 1884).
Voorts heeft de vereeniging bijgedragen in de
kosten van verpleging van de 17 jarige Josina
Wijnsberge te 's-Heer Arendskerke, welke bjjdrage
thans gestaakt is daar dit meisje in eigen onder
houd kan voorzien.
De bovengenoemde zes vanwege de vereeniging
besteede kinderen waren geplaatst als volgt
Jan De Wolf, van 2 Januari tot 17 Maart in
het gezin van J. A. Boss, van 17 Maart (tot
heden) in dat van J. Voois te Goes.
Dina Cornelia De Bart woonde in Januari bij
H. Potter, vervolgens bjj mej. A. P. De Koster te
Kapelle.
Adriaan Mol was geplaatst in het gezin van M.
Stevense te 's Heer Abtskerke,
Jan Proost wordt verpleegd ten huize van J.
Blanker te Wilhelminadorp,
Boudewjjn Mol is opgenomen in het gezin van
Fzerman te 's Heer Arendskerke,
Pieter Van der Male in dat van P. Dentz te Goes.
Over het gedrag van de kinderen heeft het be
stuur alle redenen van tevredenheid.
Zjj genoten geregeld (lager) onderwijsde kleine
Pieter Van der Male bezocht de bewaarschool te
Goes.
Dina De Bart is aanvankeljjk voor het onder
wjjs opgeleid. Toen zjj in het voorjaar van 1884 voor
de eerste maal bjj het examen voor onderwjjzeres niet
slaagde, was het bestuur van oordeel, dat het
beter was haar geene proef te laten ondergaan,
daar het meisje, viel deze ook ongelukkig uit, wat
betreft het zich eigen maken van een ander vak,
ten achteren zoude geraakt zjjn. Zjj wordt nu op
geleid voor het linnenvak en leert de daarvoor
vereischte zaken o. a. de nuttige hank werken, aan.
De kinderen ontvangen, voor zoover zjj, wat
hun leeftjjd aangaat, in de termen vallen, eene
Godsdienstige opleiding volgens de leer van het
kerkgenootschap, waartoe de ouders behoort heb
ben of behooren en wonen de Godsdienstoefe
ningen bjj.
De gezondheid van de kinderen was alleszins
gunstig van de diensten van een geneesheer is
geen gebruik behoeven gemaakt te worden.
Voor vaccinatie is zorg gedragen.
Wat betreft de verpleging van de kinderen,
hebben wjj reden tot tevredenheid en zjjn wjj over
tuigd, dat zjj in alle opzichten goed geplaatst zjjn
en dat hunne pleegouders hen tot flinke menschen
wenschen op te leiden.
De bjjzondere zorg, die mej. Dentz voor den nog
zoo jeugdigeu Pieter Van der Male heeft overgehad,
verdient, zjj die ook in 1884 bewezen, hier ter
plaatste een woord van lof.
Aan het slot van zjjn verslag zegt het bestuur na
mens de vereeniging dank aan allen die in eenig op
zicht van hun sympathie voor haar streven bljjk ge
geven hebben en uit den wensch, dat de vrienden van
dit werk der liefdadigheid zich bejj veren zullen
het bestuur voorlichting te schenken bjj het ver
vullen van zjjn zwaren plicht. Iedere wenk van
dezen aard zal dankbaar worden aangenomen.
Zonder dat men den toestand naar waarheid kent,
kan men dien niet verbeteren. En in menig opzicht
heeft hij nog verbetering van noode.
Na het uitbrengen van dat verslag werd door
den penningmeester rekening en verantwoording
gedaan over het dienstjaar 1883, welke door een
commissie werd onderzocht en in orde bevonden.
De rekening werd goedgekeurd en vastgesteld
in ontvang en uitgaaf zooals hierboven is aan
gegeven.
Daarna gaf de voorzitter een overzicht van de
waarschjjnljjke uitkomst van den dienst van 1884
en werd in behandeling gebracht de begrooting
voor 1885, welke na voorlezing en toelichting,
in ontvang en uitgaaf werd vastgesteld op 1600.
De heer J. A. Geill te Nisse, die als bestuurs
lid moest aftreden, werd met algemeene stemmen
als zoodanig herkozen. Met hem stonden op de
aanbeveling de heeren G. J. Van den Bosch te
Wilhelminadorp en C. E. Massee te Goes.
In plaats van mevrouw de wed. Pevsant Snoep-
Hazelbof te Wolfaartsdjjk, die verzocht had als
bestuurster niet meer in aanmerking te komen,
werd met algemeene stemmen benoemd mevrouw
De Leeuw, geb. Nuhout van der Veen te We-
meldinge. Met haar stonden op de voordracht
mevrouw Gallis MerensVan den Bussche te
Kapelle en mej. S. Warnsinck te Kloetinge.
Men schrjjft ons uit IJzendjjkeMaandag
werd op de school in den Oranjepolder, en Dinsdag
op die in de kom der gemeente door de plaatse-
ljjke schoolcommissie een onderzoek ingesteld naar
de bekwaamheden der leerlingen, zooals dit is
voorgeschreven in de verordening voor de com
missie van toezicht op het lager onderwjjs alhier.
De bedoeling hiervan is leerlingen voor getrouw
schoolbezoek en hun jjver te beloonen.
De raadsleden waren door het dageljjksch be
stuur tot bjj woning ervan uitgenoodigdaan die
invitatie gaven er zeven gehoor. Burgemeester en
wethouders evenwel schitterden door hunne afwe
zigheid, waardoor zjj een keer te meer, zooal niet
hunne weinige belangstelling in het onderwjjs dan
toch hun onwil toonden om met de schoolcom
missie te trachten het onderwjjs te brengen tot
hoöger peil dan het nu staat.
Het provinciaal kerkbestuur van Zeeland heeft
gekozen als lid der commissie van voordracht voor
de benoeming van kerkeljjke hoogleeraren den heer
J. M. Geselschap, pred. te Vlissingen, en als diens
secundus den heer C. F. Zeeman, pred. te Vlissingen
De kolonel Dommers inspecteerde gisteren het
2e bat1 te Middelburg, heden het 4e bat" te Vlis
singen, en keerde heden avond naar Bergen op
Zoom terug.
Heden middag geraakten twee kinderen al
spelende aan de Houttuinen te water. Den mili
cien v. G. van de infanterie en een timmermans
knecht mocht het gelukken de kinderen van een
wissen dood te redden.
Minder gunstig kwam, zoo meldt men ons, daarbjj
uit, de weinige menschlievendheid van eenige
ambachtslieden, die geen enkele poging aanwendden
om de kinderen te helpenmen heeft daarbjj zelf
de uitdrukking gehoord pLaat ze maar verz
we hebben hen alzoo dikwjjls gewaarschuwd
- Gisteren is te Vlissingen van een van Ant
werpen gekomen en naar zee bestemd stoomschip
aan wal gebracht een aan pokken ljjdende sche
peling, welke in het stedeljjk gasthuis is opgenomen.
Bjj den landbouwer P. Bostelaar te West-
Souburg is deze week een varken geslacht dat een
gewicht had van 712 halve kilogrammen.
Te Goes zal op het jaarljjksch St. Nicolaas.
feest van wege de Vereeniging tot het regelen en
bevorderen van volksvermaken de vereeniging Excel
sior, directeur de heer P. De Jonge, eenige nom-
mers ten beste geven en zullen door eenige dilet
tanten een paar tooneelstukjes worden opgevoerd,
Sinds de vorige week is de prjjs van het
rundvleesch te Wissekerke met 5 ets per kilo
verlaagd.
Den,,17]November"werd te"Axel weder eene
veiling gehouden van 15 stuks Noord-Hollandsch
vee. De masBa bracht ƒ18551 op, terwijl de
prijzen liepen tusschen ƒ56 en 255. Wederom
waren uit den omtrek vele belangstellenden opge
komen om de veiling bij te wonen.
Een eigenaardig proces is voor het gerechtshof
te Amsterdam gevoerd. De heer mr A. P. De
L., advocaat en procureur en plaatsvervangend
rechter in de rechtbank te Alkmaar, stond nl.
terecht, beklaagd van op 11 Juni, na afloop der
zitting van het kantongerecht te Helder, aan mr
J. W. L„ advocaat en procureur aldaar, een slag
in het gezicht te hebben toegebracht.
Tegen den beklaagde, die het feit erkende, is
15 boete geeischt.
Het dubbeltje uit Gerard Kellers bekende
administratieve novelle, dat betaald was door een
Nederlandsch veldwachter voor het overvaren van
een over de grenzen teruggebracht Duitsch deser
teur en aanleiding gaf tot jaren lang geschrijf, is
overtroffen. Yier centen maken, naar men ons
verzekert, tegenwoordig het onderwerp uit eener
correspondentie tusschen de departementen van
marine en de regeeringen in Indië en in Holland.
'Vier centen, die behooren aan een matroos, een
nog onuitbetaald gedeelte" van buitgelden. Na
heen en weer geschrjjf wordt bekend, dat de
matroos naar Nederland terug isde minister
van koloniën wordt verzocht de vier centen uit
te betalen. Aan den minister van marine wordt
het noodige geschreven doch het bljjkt dat de
matroos niet meer in Holland is, ja reeds weder
op weg naar Indië. Dit wordt aan den gouverneur-
generaal terug berichtweder wordt schriftelijk
bjj marine gevraagd, of de matroos reed» weder
in Indië is, doch hjj bljjkt ook daar nog niet te
zjjn. De matroos is zoek en de schatkist- kan
haar vier centen buitgelden maar niet kwjjt
raken. {A. D. v. N. 1.)
In Engeland brengt de advocaat het ver in
de wereld; in Frankrijk is de journalisiiek de weg
tot onderscheiding, terwijl in Amerika den onder
wijzer dikwjjls rang en eer te beurt vallen.
Blaine, de candidaat der republiekeinen voor
het presidentschap, was vroeger onderwijzer en
Cleveland, de candidaat der democraten, heeft eene
dergeljjke betrekking bekleed. Ook generaal Gar
field was een paar jaar lang schoolmeester, en
verscheidene zjjner voorgangers begonnen op de
zelfde wjjze hunne loopbaan. Zonder overdriving
kan men zeggen, dat een groot deel der voorname
en bekende mannen tenminste de selfmade onder
hen hunne intrede in de wereld hebben gedaan
als eenvoudig onderwjjzer.
De Great Eastern vertrekt den 29" dezer
maand naar New Orleans; men zal trachten bjj
gelegenheid der aldaar te houden internationale
tentoonstelling eenige vergoeding voor de onge
lukkige aandeelhouders te verkrijgen. Eerst was
men voornemens dezen »leviathan" den volke te
vertoonen als een reusachtig toonbeeld van mis
lukte speculatie, maar vreezende dat een dergelijke
bedoeling, hoe goed ook gemeend, weinig indruk
zal maken op het gemoed van broeder Jonathan,
heeft men er een meer practisch plan aan verbonden.
Het schip zal nameljjk zoo dicht mogelijk bjj het
terrein der tentoonstelling worden gebracht en tot
drjjvend hotel worden ingericht.
In de lokalen der firma Goupil te Londen
zal dezer dagen een Bouguereau-tentoonstelling
gehouden wordenook diens doek „de Triomf van
Bacchus", dat nog al vrjj verschillend wordt beoor
deeld, zal mede geexposeerd worden.
Wederom wordt uit Amerika een spoorweg
onheil bericht, thans op den Texas-centraal-spoor-
weg; door het instorten van een brug vielen drie
waggons in de rivier waardoor 10 passagiers het
leven verloren. Men schrijft de oorzaak dezer
ramp aan kwaadwilligheid van ontslagen spoor
wegambtenaren toe.
Maandag kwamen te Parijs 36 sterfgevallen
aan cholera voor en gisteren van middernacht
tot 12 uren werden 20 als overleden aan die
ziekte aangegeven en van 12 uren tot 6 uren des
avonds wederom 30 sterfgevallen.
Op denzeltden spoorweg bjj Hanau, niet ver
van de plaats, waar eenige dagen geleden zoo'n
ernstig ongeluk voorviel, zjjn wederom, thans
door verkeerden wisselstand, twee treinen tegen
elkander geloopen. Dit had wellicht nog nood-
lottiger ramp kunnen worden dan de vorige, zoo
niet aan een voorlaatste station een honderdtal
personen waren afgestapt, zoodat slechts 2 passa
giers zich in den trein bevondenbeiden zjjn met
lichte kwetsuren vrijgekomen. De ontsteltenis te
Hanau is dientengevolge zeer groot.
De Braziliaansche gezant te Parjjs heeft aan
de regeering kennis gegeven dat tot nader orde
in verband met de cholera-epidemie, de havens van
zjjn land voor Franscne schepen zjjn gesloten.
De Engelsche minister van binnenlandsche
zaken ontving dezer dagen een postpakket met
een zonderlingen inhoud; het bevatte nl. het ljjkje
van een pasgeboren kim 1. De afzender bleek te
zjjn een geesteljjke te Colsterworlt, die, daar van
hooger hand het parochiale kerkhof als onbruik
baar was verklaard, met het ljjkje geen raad wist
en zich op deze minder ge bruikei jj ke wjjze
ervan ontdeed.
In Duitschland zullen pogingen aangewend
worden om een rjjks handelsmuseudi op te richten,
in geljjken geest als reeds te Amsterdam en te
Brussel bestaan. De steden die in deze zaak de
grootste belangstelling toonden zjjn Leipzig,
Frankfort en Stuttgart.
Aan boord van een schip der Fransche marine
te Toulon is de cholera uitgebroken. Yier per
sonen werden aangetast, waarbjj een met doode-
ljjken afloop.
Figaro geeft het volgende vermakeljjke ver
haal als een bjjdrage te meer omtrent den tegen-
woordigen handel in ichilderjjen
