N° 275.
127® Jaargang.
1884.
Donderdag
20 November.
Bij een feestprogram.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco 3,50.'
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advert ent ïën* 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Middelburg 19 November.
Kamer van koophandel en fabrieken
te Middelburg.
MIDDELBURGSGHË COURANT.
St
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te ZierikzeeA. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
Ook in ons gewest maakt menig departement
der Maatschappij tot Nut van 't algemeen zich
op om het honderdjarig bestaan dier maat
schappij te herdenken. Zooals men wellicht
weet werd de Maatschappij den 16 Nov. 1784
gesticht.
Voor ons ligt het programma van het feest-
concert dat Donderdagavond den leden van het
Middelburgsche departement wordt bereid
vergissen wij ons niet dan zal denzelfden
avond het departement Goes beslissen omtrent
een voorloopig vastgesteld program tot feeste
lijke herdenking, terwijl het departement Noord-
Beveland de volgende week eene bijeenkomst
houden zal om het eeuwfeest zich te herinneren.
Zoo zal zeker elk departement zijn gedachten
wijden aan een heuglijke gebeurtenis, dubbel
gewichtig omdat wij te doen hebben met een
krachtige grijze wie nog jaren levens kunnen
geschonken worden, maar die en hierop
wenschten wij even de aandacht te vestigen
toch ook altijd behoefte heeft aan nieuwe
levenskrachten.
„Onze maatschappij vraagt geen eeremetaal,
geen loffelijke vermeldingzij vraagt plaats
voor haar streven, hulptroepen voor haren
arbeid."
Zoo sprak in zijne feestrede de voorzitter-
van het hoofdbestuur der Maatschappij den 13
Aug. 11., bij gelegenheid der algemeene
vergadering.
Toen droeg de herdenking van het jubilé
'een algemeen karakterthans staan wij voor
eene herinnering in beperkter kring, maar
daarom niet minder belangrijk. Want het
valt niet te ontkennen dat juist de grootste
kracht der Maatschappij schuilt in hare depar
tementen; dat van daaruit nieuw leven wordt
geschonken aan haar gansch bestaan. Hoe
hooger het opgewekt leven is in die onder
deden hoe sterker het geheel wordt. De
zelfstandigheid en de vrijheid van elk depar
tement dienen gehandhaafd te blijven, maar
gezamenlijk vormen zij toch het groote geheel,
dat slechts bloeien kan wanneer al die deelen
zich kunnen verheugen in gezondheid en voor
spoed.
En daaraan ontbreekt het nog menig depar
tement. Waar dikwijls een lid het ontviel
door omstandigheden die niemand veranderen
kan, daar bleef steun van andere zijde, waar
men dezen zeer goed had kunnen verleenen,
achterwege.
Is het de schuld van de onbekendheid met
hetgeen de bejaarde Maatschappij verrichtte
dat zoo menig jongere haar zijn hulp ontzegde
En waar nu en dan deze of gene zich nog
aansloot, daar was het vaak niet om het groote
beginsel dat de Maatschappij voorstaat maar
omdat men het oog had op een buitengewone
gebeurtenis in een departement, voornamelijk
het optieden van een gevierd spreker.
Zou dan het heilig vuur voor al wat grootsch
en goed is gedoofd zijn bij het jongere geslacht,
dat eerbied moest koesteren voor de eerwaar
dige matrone met een verleden als zij heelt
En dat verleden spreekt nog duidelijker uit de
geschiedenis der departementen dan uit die
van het geheel. Niet ten onrechte. Gesteund
door het hoofdbestuur en de algemeene ver
gadering werd door de afdeelingen veel nuttigs in
het leven geroepenmaar ook uit eigen boezem,
door eigen kracht werd menige nuttige instelling
tot stand gebracht, waarvan de herinnering
tot dankbaarheid moet stemmen. Men lette
plechts op hetgeen die departementen door hunne
bibliotheeken verrichtten om kosteloos eene nut
tige ontspanning te verschaffen aan tal van
gezinnen, waardoor tevens ontwikkeling en
beschaving in de hand werden gewerkt.
Wat deed menige afdeeling ter bevordering
van spaarzaamheidToen er van andere zijde
nog niet gedacht werd aan het in het leven roepen
van spaarbanken sloegen zij de handen aan
het werk, En zij rustten op dat gebied niet,
want ook op vele scholen werden de spaar
banken door hare tusschenkomst tot stand
gebracht.
Hoeveel deed ook menig departement voor
het onderwijs; het trok zich daardoor de belangen
van ons volk op welsprekende wijze aan en dat
de algemeene Maatschappij zich zoo krachtig
kon doen gelden is zeker wel een gevolg van
hetgeen in den boezem der departementen om
trent deze volkszaak werd besproken en be
handeld.
En terwijl nu nog het bewaarschoolwezen
steeds te vergeefs wacht op wettelijke regeling
en toezicht mag o. a. het Middelburgsche de.
partement zich vooral beroemen op dat terrein
met zeer veel vrucht werkzaam te wezen.
Maar ook waar eigen krachten te kort schoten
daar steunden de departementen door hunne
bijdragen zoo menige nuttige zaak.
Op dat streven nu wenschten wij het meeste
licht te doen vallen, niet uit miskenning van
de gezellige bijeenkomsten in groote en kleine
departementen, waarvan, zooals de heer Bö-
hringer het uitdrukte, het rustig gezellige, het
kenmerkend lokale de typen van het volks
leven op ongezochte wijze deed te voorschijn
komen, maar omdat de vruchten van zulk
streven geplukt werden door de algemeene
samenleving.
Zij hadden ook hare goede zijde, haar nut
voor de leden onderling: die samenkomsten,
waarbij elk zich beijverde het schoonste en het
aardigste te geven wat men kende. Men
hoorde toch meestal iets goeds men bracht
toch vaak een gezelligen, een aangenamen
avond door.
Dat ook zij gewijzigd zijn is een onvermij
delijk gevolg van den gezegenden vooruitgang
en de meerdere ontwikkeling.
Men stelt hoogere eischenmen heeft door
gemakkelijker omgang met anderen betere en
schooner vruchten leeren kennen waarvan men
zelf ook wel genieten wil. Laat ons daarover
niet klagenlaat ons daarmee liever rekening
trachten te houden en die bijeenkomsten in
dien geest zooveel mogelijk trachten te
wijzigenzij kunnen dan meewerken om de
Maatschappij den verlangden toevoer van nieuw
leven te verschaffen.
Dat daarom bij de feestviering van de
departementen Middelburg en Goes de hulp
is ingeroepen van buitengewone krachten op
muzikaal gebieddat hier een concert zal
gegeven worden door een gunstig bekend
strijkorkest en daar de medewerking van
zangeressen en zangers is verzocht verdient
waardeering.
Het kan deze of gene aanmoedigen om toe
te treden.
Maar de algemeene strekking der Maat
schappij bevordering van het volkswelzijn
verlieze men daarbij niet uit het oog.
Wie haar steunen wil doe het daarom en
hij doet een goed werk.
Er kan een tijd komen, en wie weet hoe
spoedig reeds dat er een bolwerk zal moeten
worden gevormd tegen de overheersching van
de tegenstanders van vrije ontwikkeling, tegen
de vijanden van alles wat de Maatschappij tot
nut van het algemeen met zooveel ijver, met
zooveel moeite hielp bevorderen en tot stand
brengen in het belang van ons volk.
Dat bolwerk zal z ij moeten vormen dien
strijd zal z ij moeten aanbinden en zij kan dat
doen ook omdat, al is zij oud, zij nog lang
niet verouderd is.
Haar verleden geeft haar aanspraak op eer
bied maar vooral op waardeering van het
jongere geslacht, dat uit hare geschiedenis nog
zooveel kan leeren, en van zoovele ouderen
tevens, die zich niet altijd goed op de hoogte
hielden van hetgeen zij deed en daardoor zoo
licht haar miskennen.
Mochten zij zich opgewekt gevoelen om
deel te nemen aan de feestvieringen der depar
tementen. Zij zullen door als lid der Maat
schappij toe te treden vooral toonen door
drongen te zijn van den ernst der tijden die
aaneensluiting noodzakelijk maakt.
En waar zal men dat beter kunnen doen dan
rond een ouden eik die zoovele jaren tal van
stormen trotseerde en nog in vollen bloei prijkt
Bij de commissie, dit jaar te Middelburg belast
met het afnemen van de examens van apothekers
bediende, hebben zich 50 aspiranten aangemeld,
26 mannelijke en 24 vrouwelijke. Morgen, Don
derdag, vangen de examens aan.
Ter openbare civiele terechtzitting der arron-
dissements-rechtbank te Middelburg van heden
is m' F. J. N. Yan Dam als advocaat en procu
reur beëedigd.
Vlissingen, 19 Nov. Ter gelegenheid van
de gisteren gehouden najaars-inspectie der dienst
doende Bchutterij alhier is door den kommandant
aan den op zijn verzoek eervol ontslagen kapitein,
den heer A. J. Van Oekenburg op plechtige wijze
uitgereikt hetisereteèken voor vijftienjarigen dienst;
terwjjl de heer Jos. Yan Baal te, kapitein a la
suite, thans als zoodanig definitief benoemd, werd
geïnstalleerd. De troep défileerde ter hunner eer,
terwijl het muziekkorps het geheel opluisterde
door het uitvoeren van eenige stukken.
Vlissingen, 19 Nov. De prins van Alten
burg, hertog van Hessen, kwam hier gisterenavond
per boottrein aan en zette de reis naar Engeland
voort met het ss. Prinses Elisabeth van de stoom-
vaart-maatschappjj Zeeland.
Volgens het Hblad beeft H. K. H. de groot
hertogin van Saksen-Weimar (prinses Sophie dei-
Nederlanden), bij bet lezen der aankondiging van
de obligatieleening der Nederl. Indische landbouw-
maatschappjj, maatregelen genomen om deze
nationale onderneming te steunen.
Twee Amsterdamsche muziekuitgevers, de heeren
F, C. Bührmann en Albert Boothaan, hebben zich
bjj uitvoerig gemotiveerd adres tot de tweede
kamer gewend met verzoek te verwerpen bet
ontwerp-tractaat met Duitschland betreffende de
wederkeerige bescherming van het auteursrecht op
werken van letterkunde en kunst.
Volgens den Atjeh correspondent van de Sumatra
Courant zullen ook spoedig al de controleurs uit
Atjeh worden teruggeroepen, ioodat onze vestiging
aldaar een zuiver militair karakter krijgt,
Het BatHand. meldt, dat de verhouding
tusschen den heer Maxwell en onze officieren alles
behalve vriendschappelijk is geweest, doordien bjj
zelfs de vormen der burgerlijke beleefdheid niet
altijd betrachtte. Dit verklaart de omstandigheid,
dat de Engelsche commissaris in zijn toost te
Penang geen woord over zijne aanraking met de
ambtenaren en officieren te Atjeh gerept heeft.
Aan een particulier schrijven uit. Ned. Indië is
het volgende ontleend, dat geheel aansluit bjj de
bewering van het Bat. Hbld.
De kranten zjjn overigens vol van de
IVtsero-quaestie, het regentschap en de cholera.
De twee eerste zaken zjjn gelukkig uit de wereld
en wjj zijn goddank, voor verdere vernedering
gespaard gebleven door de uitlevering der gevan
genen. De Engelschen hebben echter voor altjjd
onze sympathie, die hier en daar nog al bestond,
verspeeld. Zjj hebben zich als brutale vlegels
doen kennen en wjj hebben ons door hun brutaal
optreden laten intimideeren. Mjjn bloed kookte
bjj 't lezen dier onbeschaamde depêches, en ik
hoop dat de tweede kamer zich omtrent
dit laatste ook nog bjj afzonderljjk votum ondub
belzinnig zal uitspreken. Arme Van By landt
Wat zal zjjn flink oud Hollandsch hart geleden
hebben bjj die vernederende onderhandelingen.
Op Atjeh is men bezig met opdoeken van de
kustposten. Semalanga is opgeheven en Telok
Semawe, waar wjj een adsistent-resident hebben.
Deze, de heer Scherer, in afwachting van nadere
beschikking te Oleh-leh geplaatst, heeft ontslag
uit zjjne betrekking gevraagd en verkregen. De
weg, dien de regeering op Atjeh volgt, is niet die,
waarvoor hjj sinds lang geijverd en gewerkt had.
Men is met de ineenzetting van blokhuizen der
nieuwe zeer beperkte linie begonnen. Met Maart
a. s. zal, meent men, de nieuwe inrichting haar
beslag hebben. De Atjehers houden zich rustig.
De stoomtram naar Lambaroe neemt slechts eene
kleine dekking mede. De geruchten omtrent ver
heffing van den jongen Toekoe Daoed tot sultan
onder onze nominale souvereiniteit houden aan.
In de opgaaf der standplaatsen van Zr. Ms. schepen
op 1 October komen 21 namen voor met Atjeh
als standplaats. Er zijn of worden nog vjjf
hopperbarges van de havenwerken voor den dienst
in de blokkade van Atjeh ingericht. AD. v. N. I.)
Vergadering van heden, Woensdagmiddag 3 uren.
Voorzitter de heer mr G. N. De Stoppelaar.
Tegenwoordig al de leden.
Nadat de notulen der vorige vergadering zjjn
gelezen en goedgekeurd, doet de voorzitter mede-
deeling van eenige ingekomen stukken. Daaronder
behoort o. a. een schrijven van den heer H. Joh.
Smid, ten geleide van een exemplaar van zijn
handboek omtrent de kuituur en bereiding der
koffie, een schrjjven van de commissie voor het
inrichten eener kustwacht langs de noordzeekuaten,
statistieken enz. Deze stukken zullen bjj de leden
rondgezonden of in het archief der kamer gede
poneerd worden.
Daarna is aan de orde het uitbrengen van het
rapport der commissie voor de maand omtrent
het havenmeestersloon enz.
Nu de gemeenteraad zich in beginsel vereenigd
beeft met bet denkbeeld van burg. en weth.
ook door de kamer van koophandel gedeeld
om het te innen havenmeestersloon in de gemeen
tekas te doen overstorten en den havenmeester
van gemeentewege te bezoldigen, bestaat bjj burg,
en wetb. het voornemen aan den raad voor te
stellen aan dien beambte als belooning 80
van het te innen loon toe te kennen.
Van een en ander is herziening van verschillende
verordeningen het gevolg, nl. van de verordening
op binnenhavens, het besluit tot heffing van
havenmeestersloon en de verordening tot invordering
dier gelden en de instructie van den havenmeester.
Alvorens die stukken aan de goedkeuring van
den raad te onderwerpen stellen burg. en weth.
er prijs op vooral met de zienswjjze der kamer in
kennis gesteld te worden.
Bedoeld college heeft daarom die stukken aan
de kamer gezonden, die ze weder in handen stelde
harer commissie voor de maand October, bestaande
uit de heeren G. Alberts Lz„ F. G. Sprenger en
P. A. Verbuist.
Alvorens het rapport dier commissie mede te
deelen, ontleenen wij het volgende aan de ver
schillende stukken.
Bjj het besluit tot heffing van loonen wordt
bepaald dat het in deze gemeente te heffen
havenmeestersloon is verschuldigd voor alle binnen
komende schepen of vaartuigen, stoombooten of
stoomvaartuigen, die gebruik maken van de los-
kade, kaden, binnenhavens en de zoogenaamde
mesthaven of bestemd zjjn voor het dok der
Commercie-compagnie of het droogdok Prints
Hendrik.
Het tarief is als volgt:
Voor zeestoombooten en andere zèeséhepen oi
vaartuigen metende
1600 M3 en daarboven 14
1200 tot beneden 1600 M3 12
800 1200 10
400 800 8
300 400 6
200
300
beneden de 200 M3. 2
Voor binnenschepen, daaronder begrepen dé
stoombooten voor de binnenl. vaart, voor de
eerste 25 reizen in het jaar per M3 patentton
en per reis ƒ0.01, iedere volgende reis gedurende
het jaar vrjj.
Pleizi.ervaartuigen, als kotters, jachten, stoom
booten beneden de 200 M3, varende onder vreemde
vlag en niet van binnenl. patent voorzien, wor
den beschouwd als zeeschepen.
Bljjkens de verordening op de invordering van
het loon wordt het betaald in handen en tegej^
