Laatste Berichten. Onderwijs Kerknieuws. Gemengde Berichten. Gemeenteraad van Zierikzee. Rechtszaken. bracht. Dat sterk opvlammende stroovuur, door sommigen voor een hevigen brand aangezien, was wel spoedig uitgedoofd, maar uit de asch is toch een giftige plant opgeschoten, want van dien tijd af werd de scheiding meer merkbaar tusschen waarlijk vrijzinnige, met onze volksklasse, nu den vierden stand geheeten, vooral goed bekende mannen, zooals Sloet tot Oldhuis en De Bosch Kemper, en Thorbecke met zijn doctrinaire aan hangers. Doch dat slechts in 't voorbijgaan, want ik wil mij niet begeven op het dezer dagen vooral zoo doornig veld der politiek, maar liever een uitstapje doen op het kalme gebied der oude kunst, naar aanleiding van een bezoek in genoemd museum. Een in gothische vorm gegraveerde kaart met het Latijnsche opschrift, dat men hier waarheid, schoonheid en goedheid vereenigd aanschouwen kan, geeft tegen vijftig cent toegang tot een vijftal vertrekken, die wel net ingericht doch bekrompen en donker zjjn, en daardoor niet evenredig aan de schoone en kostbare voorwerpen, aan het museum toebehoorende of daaraan in bruikleen gegeven. Deze verzameling bevat wer kelijk schatten, meest uit den tijd toen de kerk de eerste plaats vroeg in de geschiedenis der kunst en de grootste talenten in haar dienst nam. Hoe onverdraagzaam ook tegen afwijkingen van de leer, liet zij aan kunstenaars de meeste vrijheid, zoodat meermalen Christelijke voorstellingen ver bonden zijn ïnet zinnebeelden, aan de godenleer van Grieken en Romeinen ontleend. In het woonhuis valt in het oog een groot houten beeld uit de zestiende eeuw, afkomstig van een kerk te Zevenaar en St. Chvistophorus, den Christusdrager voorstellende. Dergelijke afbeeldingen werden doorgaans in een portaal of buiten de kerk geplaatst, omdat het volk geloofde, dat wie dien martelaar uit de 3e eeuw in den morgenstond had gegroet op dien dag geen gewel digen dood (in die ruwe tijden niet ongewoon) sterven zou. In dit bijna levensgroote beeld kan men opmerken hoe de harde vormen van vroegeren tjjd reeds door een milderen naar bevalligheid strevenden geest vervangen worden. Nog sterker valt dit in het oog bij een aantal houtwerken, in een volgend vertrek bewaard. Hier herinnerde mij een reeks kruiswegbeeldjes aan de door kern achtige opvatting en keurige uitvoering zoo uit nemende afbeeldingen, die voor balksleutels in het oude gasthuis te Middelburg hebben gediend, en in de verzameling op het stadhuis aldaar bewaard worden. Wellicht zijn zij afkomstig uit dezelfde Vlaamsche school, die, vooral van het midden der veertiende tot diep in de vijftiende eeuw, eene zoo eervolle plaats in de geschiedenis der beeldende kunst vraagt. Hoe zonderling merkwaardige voorwerpen lang verscholen kunnen bljjven, blijkt hier uit een aantal steenen van een ge sloopte kerk te Aalten, met fraaie, even als de beel den voor het Middelburgsche stadhuis, eens gekleurde reliefvoorstellingen der kruisiging. Bij de hervor ming schijnt men die steenen te hebben omgekeerd, waardoor zjj eeuwen lang als gewone vloertegels zjjn beschouwd. Voor enkele jaren, toen de kerk afgebroken werd, ontdekte men deze kostbare, van natuurstudie getuigende kunstwerken. Wellicht bewaren ook andere oude kerken soortgelijke verrassingen. Tot het zoogenoemde romaansche tijdperk behooren een paar reliquienkistjes, door schoone vormen uitmuntende. Een doosje van goudwerk dagteekent uit de negende eeuw en een uitne mend bewerkte reliquienschrijn zou afkomstig zijn van den vermaarden Thomas Becket, bisschop van Canterbury uit de twaalfde eeuween aantal kelken, hostievazen en andere kerksieraden toonen aan wat latere eeuwen konden tot stand brengen. De grafmonumenten worden vertegenwoordigd door een model van het, vroeger deerlijk verwaar loosde maar door de zorg van het Provinciaal Utrechtsch Genootschap voortreffelijk hersteld, ge- denkteeken in de kerk te IJselstein, waarbjj ik Hij wilde bp deze woorden glimlachen maar kon niets dan een grijns voortbrengen. De pastoor kwam binnen en wij begaven ons in een andere kamer; na een paar minuten riep de dokter ons weer. Alles is klaar", zei hij, alles is geschikt, niet waar pastoor?" De pastoor zei ja noch neen. Den heelen dag kwamen er menschen en hij wilde iedereen zien, praatte met een elk, zoolang zjjn tong hem gehoorzaamde. Hjj wilde bjj be wustzijn sterven en gaf zich slechts op het laatste oogenblik over. Tegen twaalf uur riep hij mjj en zei »Het is gedaanik heb een testament ge maakt het ligt daar in de schrijftafel in de bovenste lade. Ik verlaat mij op u, laat het niet zjjn alsof ik zonder testament gestorven was, daar zou mijn neef te veel pleizier van hebben. Het is in een gelen omslag, krijg het nu vast In de bovenste lade van den schrijftafel vond ik een geel verzegeld enveloppe ik liet het hem zien. Steek het in uw zak." Ik voldeed aan zijn wensch. Korporaal Silvester," vervolgde de dokter, »ween niet, gjj hebt geen reden om te weenen, gjj zult zien dat het beter zoo isik heb u ver geven." Tegen twee uur gehoorzaamde de tong hem niet meer, maar hjj sprak nog met de oogenlater deed hjj moeite om die open te houdennog iets later bleven zjj geheel gesloten en voor den nacht ont sliep hjj. Het olographisch testament van dokter Massimo benoemde tot zjjn eenigen erfgenaam het armhuis hjj liet als legaat aan korporaal Silvester het huisje aan den oever der Sansobia. Wordt vervolgd) dacht aan het praalgraf van den Roomschen koning Willem II, dat eens in de Koorkerk te Middelburg prjjkte. Den lateren kerkbouw kan men hier leeren kennen uit een model van de St. Katharjjnekerk te Eindhoven. Terwjjl de beeldhouwkunst de volledige gestalte vertoont, kan de schilder slechts den kleurigen schjjn der werkeljjkheid doen zien, en eeuwen lang is er geworsteld om daarbjj natuurlijkheid met dichterlijke opvatting te vereenigen. Dat het de kerk was die ook op dit gebied aan de in de middeleeuwen ontwakende kunst de hand reikte, wordt in deze verzameling door merkwaardige schilderijen bevestigd. De oudste vertoonen soms, naar Byzantjjnschen stijl, op een gouden grond lange, stjjve, weinig behagelijke figuren, die echter gaandeweg natuurljjker en bevalliger vormen aan nemen. Yan die schilderwjjs is een belangrijk, misschien kostbaar, voorbeeld verscholen in de eigenaardige inrichting, die de Middelburgsche Teekenakademie heet. Met de toepassing der olie als verbindingsmiddel, waarbjj een met de vroegere temperverven onbereikbare kleurenwerking moge- ljjk werd gemaakt, nam met Hubert en Jan Van Eijck (1366 -1426) de schilderkunst een ontzag lijke vlucht, vooral in het bloeiende Vlaanderen, toen nauw met Zeeland verbonden. In dit museum zjjn een aantal schilderjjen aan dien overgangstjjd herinnerende. Vooral merkwaardig scheen mij de voorstelling van eenige pelgrims, aanbiddende in de krypt of onderkerk te Bethlehem. Van iets later tijd is een groot familiestuk door den vaardigen en gees- tigen Barend Van Orlejj (14711541) en por tretten van den bekenden Jan Van Schoorl (1495 1562), van wien in Zeeland eertijds veel schil derjjen waren en misschien nog schuilen, zooals wellicht het door latere beeldstormers met zwarte verf bestreken en met spreuken voorziene triptiek, nog in de Koorkerk te Middelburg bewaard, daar deze schilder veel voor de kunstlievende en rjjke abten van Zeeland's hoofdplaats heeft gearbeid. (Slot volgt). De 6° jaarcollecte voor de scholen met den hijhei heeft te Nieuwvliet met Cadzand 24 opgebracht. Beroepen te Baarland, de heer H. J. Bisperink, cand. te Utrecht. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Heden, Dinsdag, zjjn veroordeeld J. T. 43 j., slager te Goes, wegens openbare dronkenschap, tot 10 dagen cel en opzending naar eene rijks werkinrichting gedurende drie maanden; M. D. 49 j., arbeider te Kattendjjbe, wegens beleediging met woorden, tot 12 boete C. B. 14 j., te Schore en Vlake, wegens diefstal van eieren, tot 3 dagen cel; F. B. 16 j., te Schore en Vlake, wegens alsvoren, tot 8 dagen cel; C. De J. 19 j., arbeider te Wolfaartsdjjk, wegens mishandeling, tot ƒ16 boete; C. F. 12 jte Wemeldinge, wegens diefstal van appelen, tot 3 dagen celJ. G. H. 13 j., M. F. F. 16 j. en A. T. N. 14 j., allen te Terneuzen, wegens diefstal van aardappelen, de le tot 5, de 2e tot 15 en de 3" tot 3 dagen cel; en N. Van D. 31 j., werkman te Vlissingen, wegens mishandeling, tot 15 dagen cel en 8 boete. Kantongerecht te Middelburg. Heden, Dinsdag, zjjn veroordeeld I. v. S. te Meliskerke, wegens zonder recht loo- pen over een met rijpende vruchten bezet stuk gronds, onder verzachtende omstandigheid, tot 0.50 b. s. 1 d.W. K. te Domburg, wegens het branden van vuren binnen 45 M. van een weg in Zeeland, in de open lucht, en op eene van dien weg zichtbare wijze, tot 1 b. s. 1 d.J. De K. te Grjjpskerke, wegens het delven van slooten niet tevens dienende tot afloop en afvoer van des pol ders binnenwater, gelegen aan een weg in Zeeland, niet op aanzegging van den met de zorg belaste, en zonder daarvan te voren aan dezen te hebben kennis gegeven, tof 3 b. s. 1 d.W. De B. te Zoutelande, wegens het plaatsen van een stapel stroo op korteren afstand dan 5 M. van een ge bouw in den bebouwden kring der gemeente Zou telande, tot 3 b. s. 1 d.; L. P. te Domburg, wegens het uiten van scheldwoorden, tweemaal gepleegd, tot twee boeten van 1 s. 1 d. voor iedere boete; J. D. te Oostkapelle, wegens het laten loopen van vee op eens anders in den oogst staanden grond, driemaal gepleegd, en zonder toe zicht laten loopen van achttien koeien op een weg in Zeeland, tot 3 boeten van 3 s. 1 d. voor iedere boete en 18 b. s. 3 d.L. P. te Grjjps kerke, wegens het laten loopen van vee op eens anders in den oogst staanden grond, tot 3 b. s. 1 d.; C. J. M. te Middelburg, wegens het uiten van scheldwoorden, tot 0.50 b. s. 1 d.P. H. te Zoutelande, wegens buiten de gevallen van art. 434 tot en met art. 402 van het W. v. S. opzettel jjk schade toebrengen aan eens anders roe rende eigendommen, onder verzachtende omstan digheid, tot ƒ1 b. s. 1 d.N. M. te Grjjpskerke, wegens het rijden met honden aan voertuigen gespannen, over een weg binnen de gemeente Oostkapelle, tot 1 b. s. 1 d.C. V. d. W. te Ritthem, wegens als geaffecteerde bij de brand weer niet tegenwoordig zjjn bjj de oefening in de behandeling der brandspuit (te Ritthem), tot 1 b. s. ld.; J. D. v. K. te Middelburg, wegens het voldoen aan eene natuurlijke behoefte op Btraat, tot 1 b. s. 1 d., en J. S. te Best, we gens het beklimmen van een boom op gemeente grond te Middelburg, tot 1 b. s. 1 d. Vrjjgesproken is J. P. v. V. te Middelburg. De commissionairs in effecten Dirk Tobias, oud 65 jaren, en Elisa Marie Cornelius Tobias, oud 33 jaren, te Amsterdam, zjjn door de recht bank te Amsterdam ten crimineele verwezen. Zjj worden beschuldigd van1° bedriegeljjke bank breuk; 2° valschheid in geschriften van koophandel; 3° het desbewust gebruik maken van valsche stukken door beiden vjjf malen gepleegd, en de tweede beklaagde, de zoon, bovendien van „een- voudigen diefstal." Hunne misdadige handelingen hebben reeds in het jaar 1881 een aanvang genomen. De verduisterende gelden bedragen eenige tonnen gouds. Zooals bekend is, bevindt zich de eerste in hechtenis, terwjjl de tweede voortvluchtig is. De zaak tegen den commissionair in effecten, Wjjtman te Amsterdam, eveneens beschuldigd van bedriegeljjke bankbreuk, zal op 22 October voor het gerechtshof aldaar behandeld worden. Beide zaken wekken te Amsterdam levendige belangstelling. Door den storm van dezen nacht zijn ten Oosten van Domburg stukken wrakhout op het strand geworpen, die waarschjjnljjk van een stoom schip afkomstig zjjn. Maandag werd gevankeljjk uit Dordrecht naar Vlissingen en heden naar het huis van arrest te Middelburg overgebracht zekere H. J. Van A., oud 30 jaren werkman te Vlissingen, verdacht van den doar ons vroeger meedegedeelden diefstal van vjjf rijksdaalders bij den schoenmaker E. De Leef aan het Ruiterplein te Vlissingen. De verdachte heeft zjjn misdrijf bekend. De .juffrouw" die eenigen tjjd geleden den goud- en zilversmid DeWjjs te Goes voor eenige gou den horloges en kettingen oplichtte, door die voor werpen voor zekere mevrouw op zicht te vragen en die vervolgens ten eigen bate aan te wenden, is door de politie gesnapt. De »juffrouw", dochter van een rentenier uit Kattendjjke, was in betrekking te Zwaluwe. Vandaar dat ze zich zoolang verborgen heeft kunnen houden. Ze had het boerinnenpakje af gelegd en was daardoor minder makkeljjk kenbaar. Men schrjjve niet op een advertentie, waarbjj een betrekking als opzichter over nieuwe villa's wordt aangeboden, voor welke betrekking een som van ƒ2000 als borgstelling moest worden gestort. Bjj onderzoek is gebleken, dat de villa's lucht- kasteelen en de 2000 verloren waren. Te Wageningen zjjn in de chr, school eenige der aanwezige bussen, waarin giften, bjj verschil lende gelegenheden gecollecteerd, geledigd. De sloten van de bussen waren doorgeveild en al het zilver- en kopergeld was verdwenen. Daar de deuren steeds goed gesloten worden, vermoedt men dat de dader zich 's avonds heeft doen in sluiten. Daders zjjn nog onbekend. De burgemeester van Andel meldt in de N. 11. Crt., in tegenspraak met een gisteren door ons overgenomen bericht, dat de leden van den raad zoowel als de wethouders steeds al de ver gaderingen bijwonen, en, waar hjj bewust is in zijne betrekking zjjn plicht te doen en gedaan te hebben, niemand hem kan nopen zjjn ontslag te vragen. De burgemeester van Den Helder, mr. K. J. C. Stakman Bosse, voltrok jl. Donderdag, als ambtenaar van den burgerljjken stand, het 5000" huweljjk in die gemeente. Deze omstandigheid gaf den heer Stakman Bosse aanleiding om de jeugdige echtparen en hun familiën, na afloop der huwelijksvoltrekking, een feestje te bereiden. Hij bood de bruiden ieder een bouqet en een flacon odeur aan, terwjjl hjj allen op wjjn en een gebakje onthaalde. Verder liet hjj de echt paren loten om een feestgeschenk, een fraaie hanglamp. Aan het Centraalstation te Amsterdam kwamen Zondagavond een man, eene vrouw en vjjf kleine kinderen, allen zeer schamel gekleed, die een taal spraken waarvan geen der omstanders iets begreep. De man verwjjderde zich en kwam niet terug. Eenige omstanders ontfermden zich over de achterbljjvenden, voorzagen hen van brood en geld, en zorgden voor huisvesting. Te Osch werden Zondagavond eenige jonge lieden, die een bezoek hadden gebracht aan het naburige Heesch, even buiten de gemeente, zonder eenige aanleiding, door enkele personen, met knuppels gewapend, aangevallen. Twee der aan gevallenen wisten, ofschoon gekwetst, te ontkomen maar de derde, die bjj den eersten slag ineenzakte, heeft eenige uren daarna den geest gegeven. De verelagene, een jongeling van 23 jaren, werkzaam bjj de registratie, was zeer gezien bjj zijne superieu ren, en de zoon eener achtenswaardige familie. In die gemeente schjjnt de veiligheid zeer veel te wenschen over te laten. Dit is reeds in twee jaren tjjds de derde moord die plaats heeft en dagelijks komen vechtpartijen en aanrandingen voor. Velen wagen zich 's avonds niet meer op straat. Te Urk stortte bjj het graven van een kelder ter diepte van 2 meter, in de onmiddelljjke nabjj- heid eener woning, de muur dier woning, waartegen zich een bedstede bevond, naar beneden, waardoor man, vrouw en kind onder het nedervallend puin als bedolven werden. De man is er met den schrik algekomen, de vrouw kreeg nog al kneuzingen en het kind moest dadeljjk onder geneeskundige behandeling worden gesteld. Het is in Amsterdam prettig iets te doen tot versiering van zjjne woning. Een ingezeten, wonende in de Plantage, had een paar hardsteenen leeuwen voor zjjn huis laten aanbrengen. Zater dagnacht heeft men die beelden met een olie achtige vloeistof of verf begoten en alle mogeljjke moeite was den anderen dag vergeefsch om de diep ingetrokken vlekken te verwjjderen. Den volgenden nacht zjjn de muilen der dieren met verschillende kleuren beschilderd, zoodat ze geheel bedorven zjjn. Te Brandenburg hebben Zaterdag wanorde- ljjkheden plaats gehad bjj gelegenheid van eene kiesvergadering, bijeengeroepen door de nationaal- liberalen. Daar waren evenwel ook tal van sociaal democraten. Toen de redevoeringen herhaaldeljjk door geraas onderbroken werden, deed de president de oproerigen verwjjderen. Doch dezen gingen daarop met steenen het gebouw bombardeeren, waarin de vergadering gehouden werd. De politie was niet bjj machte de orde in de straten te herstellen, zoodat de troepen werden opgeroepen. Verscheidene agenten zjjn zwaar gewond door de steenen. De krijgsraad te Petersburg heeft gisteren het doodvonnis geveld over acht officieren en burgers, die deel hadden uitgemaakt van politieke complotten, en zes dergeljjke personen naar Siberië verbannen. Men verwacht eene verzachting dezer straffen door den keizer. Niels Gade is bezig een werk voor orkest te componeeren, dat den 3el1 December zal worden uitgevoerd te Kopenhagen. Dat is de tweehon derdjarige sterfdag van den grondvester der Deen- Bche letterkunde, en het werk wordt ter zijner eer Holbergiana genoemd. Bjj de ziekte van den hertog van Brunswjjk bestaat geen dadeljjk gevaar. De Kölnische Zeitung verneemt, dat tusschen Duitschland en ons land onderhandelingen zweven betreffende de visscherjjaangelegenheden op den Rjjn, zoodat binnen niet al te lang tjjdsverloop een oplossing van het conflict te wachten is. Over den gezondheidstoestand van hetDuit- sche keizerljjk echtpaar komen uit Baden-Baden de beste tijdingen. De keizerin is bjjna geheel, hersteld, en den keizer doet de rust buitengewoon goed. Over een tiental dagen zullen de majesteiten weer naar Berljjn terugkeeren. In gevolge een besluit der beide kamers te Stockholm heeft de regeering aldaar een comité samengesteld tot het onderzoeken van de sociale positie der arbeiders, en van de daarmede in ver band staande quaestie der werkliedenverzekering. Jean Richepin heeft nu ook Shakespeare's Romeo and Juliet klaar gemaakt voor het Fransche tooneel, en Sarah Bernhardt zal binnen kort de rol van Romeo gaan bestudeeren. De koning van Italië heeft tot ondersteuning van de in Catania verongelukten een som van 10,000 lire gezonden. Onder de puinhoopen der door den storm verwoeste gebouwen heeft men tot nu toe 32 dooden gevonden. Akte-examens in Zeeland. Gisteren en heden werden 12 mann. aspiranten geëxamineerd, waarvan 5 werden afgewezen. Toegelaten zjjn er dus 7, t. w. de heeren J. Robjjn en P. J. Roosendaal, beiden te Groede C. L. Vinck te St. Jansteen; A.De Vlieger te Oostburg; A. J. Van de Vjjver te Vlissingen M. J. Waale te Zierikzee en F. W, O. Wiskerke te Tholen. De examens zjjn thans afgeloopen. 41 personen, 4 vrouwelijke en 37 manneljjke, hadden zich aan gemeld en waren allen opgekomen. Geslaagd zjjn 4 vrouweljjke en 24 manneljjke candidaten. Amsterdam. Het bestuur der Gooische stoomtrammaatschappij bezit niet meer het vertrou wen van het groote deel der aandeelhouders. Zjjn voorstellen tot wjjziging der statuten werden heden alle, op éen na, dat tot afschaffing van de hoofden der verschillende afdeelingen, verworpen, terwjjl in een bestaande vacature een commissaris uit de oppositie benoemd werd. Sittard. Nabjj deze gemeente is heden nacht een afschuweljjke moord gepleegd. Men vond op den weg een zeer verminkt en beroofd Ijjk. Utrecht. Heden ochtend is alhier een werkman door een trein overreden. De ongeluk kige was dadeljjk dood. HSirmiug-ltam. De voorgenome conserva tieve vergadering mislukte doordien de liberalen met geweld de zaal binnendrongen. De heeren Northcote en Churchill moesten vluchten. Hongkong-. De Franschen zjjn te Tamsui geland en moesten na een gevecht van vier uren terugtrekken. Zitting van Maandag, 13 Oct. '«namiddags te 2 uren. (Het ielegraphisch verslag ontvingen wij gisteren te laat om nog in ons vorig nommer op te nemen. Red.) Voorzitter m' J. P. N. Ermerins, burgemeester. Afwezig zjjn de heeren Goemans, De Looze en W. A. Ochtman. Wordt medegedeeld. a Een brief van Ged. St., houdende bericht van ontvangst van eenige verordeningen en tevens mededeeling dat zjj aan den minister van bin. zaken hebben voorgesteld bjj Z. M. den koning de vernietiging te bevorderen van de, in art. 48 der verordening tot voorkoming en blussching van brand, voorkomende bepaling, waarbjj de leden van den raad van den dienst bjj de brandweer worden vrjjgesteld. Deze brief wordt voor kennis geving aangenomen. b Een brief van den comm. deskonings, hou dende toezending van zjjn besluit, waarbjj de heeren W. A. Ochtman en C. Van den Bout zjjn herbenoemd tot zetters voor 's rjjks directe belas tingen. Voor kennisgeving aangenomen. c Een brief van regenten van het burgerwees huis met toezending eener wjjziging van de begroo ting hunner administratie voor 1884. Deze brief wordt gesteld in handen van de heeren Van Kinschot, De Crane en S. J. Ochtman. d Een brief van den heer W. Bax, waarin hjj wegens vertrek uit de gemeente om ontslag verzoekt uit zjjne betrekking van lid der commissie van toe zicht op het M. O. Dit ontslag wordt eervol verleend. e Een verzoekschrift van E. W. Mus om ver hooging der toelage ten behoeve zjjner ambachts- en industrieschool. Dit verzoek is gesteld in handen van burg. en weth. om bjj de behandeling der gemeentebegrooting daaromtrent een voorstel te doen. Komt in behandeling een verzoek van Jan Van der Jagt om in gebruik te verkrjjgen een gedeelte van het tweede wegje in den Zuidhoek. Wordt besloten aan adressant het bedoeld stuk grond te

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1884 | | pagina 2