N° 238.
127
1884.
Woensdag
8 October.
FEUILLETON.
Het witte Huisje.
Middelburg 7 October.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën* 20 Cent per regel:
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Salvatore Farina.
y ijl
COURANT.
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te ZierikzeeA. C. De Moou, te TholenW. A. Van Nieüwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
De Standaard bevat een eigenaardig artikel over
den zuiveringseed. Het brengt den heeren liefhebbers
voor een zetel in de tweede kamer, tegen de a.
verkiezingen, aan het verstand dat zij gerust eenige
duizenden daaraan mogen besteden.
Het blad schrijft
»Meer dan éen toch verkeert in den onjuisten
waan, dat hij, eenmaal gekozen, den zuiveringseed
niet met goede consciëntie zou kunnen afleggen,
bijaldien hjj geld voor onze verkiezingen had
gestort.
»Dit nu is in het allerminste niet zoo.
„Het eenige en allereenigste, wat verboden is,
bestaat hierin, dat ge onder geenerlei voorwendsel
of onder eenigen naam, geld aan iemand geeft of
belooft opdat hij u stemme.
»Ge moogt geen stemmen Jcoopen. Ge moogt
geen stemmen door eenige geldelijke machinatie
of belofte van geld of goed bedingen.
„Wie ook maar één enkelen stuiver uitzijn kas
heeft laten gaan, of zal laten gaan, om daarvoor
een stem te eigenen, die zondigt, voor dien ware
"{Te zuiveringseed meineed.
»Maar, als ge geen stem bjj koop of bjj belofte
bedingt, en dus vrjjuit zeggen kunt, in de kas van
geen enkelen kiezer zal uit mijn kas eenig geld
of goed komen, als loon voor zjjn stem op mij,
dan zjjt ge gansebeljjk vrjj.
Stelt men u dus candidaat b. v. in Amersfoort
en maakt men daar verkiezingskosten, zeg van
duizend gulden, dan beeft bet niet bet allerge
ringste met den zuiveringseed te maken, bijaldien
gij die volle duizend gulden openlijk uitbetaalt.
»En indien ge, na deze duizend gulden te hebben
uitbetaald, in de kamer komt om uw zuiveringseed
af te leggen, en ge zegt„Mjjnheer de voorzitter,
ik heb deze duizend gulden uit mjjn kas betaald
voor de kosten van een verkiezing, die mijn eigen
benoeming tot resultaat bad zoo zal het den
voorzitter zelfs niet in de gedachte komen om u
deswege van den eed te weren.
In Engeland, waar „Bribery" even sterk ver
foeid is gaat men zelfs nog verder."
Men ziet hetde Standaard geeft aan de can-
didaten zijner partjj bier ongezocht een vriendelijke
wenk dat zij geen gemoedsbezwaar behoeven te
hebben tegen het verleenen van de noodige gelden
voor hunne eigen verkiezing.
Is dit een zijdelingsche roepstem Of een be
wijs dat de vrienden der candidaten bjj de anti
revolutionairen geen geld voor de goede zaak
kunnen missen en alleen kunnen agiteeren
Kiesch vinden wij die bespreking niet. Maar zij
schenkt ons weer een kjjkje achter de schermen
en daarvoor is zulk eene brutale oprechtheid wel
eens goed.
Wie nu maar bjj die partij het meeste geld
ervoor over heeft is de uitverkorene.
11.
Naar liet XtaliaansctL
VA N
Dokter Massimo kwam weinige dagen later. O,
wat was hjj veranderdIk was eens 's morgens
vroeg op het strand, op het oogenblik dat hjj in
badcostuum en met een grooten stroohoed op het
hoofd uit een van Gerólamo's badhuisjes kwam
om in zee te gaan. Hjj was nog groot en dik,
zooals vroeger, maar zjjn tred had niet meer de
vastheid van weleer en de linkerarm hing hem
slap langs het ljjf. Hij keerde zich om, teneinde
zich te vergewissen dat niemand hem zag, ont
waarde mjj en wilde de armen uitbreiden, zooals
hij twee jaar geleden deed, maar slechts éen
arm gehoorzaamde hem, de andere bewoog zich
nauwelijks.
Dadelijk vertelde hij mjj van zijn ongeluk, de
kuren, die hij gedaan had en welk nut bjj ervan
had getrokken. Het ging steeds vooruit; bjj de
electrieke schokken, r,'e hjj geregeld de geheele
maand Juli ontvangen had, had hjj wel eenige
baat gevonden en hij verklaarde mjj op welke wijze.
»Ziet gij," zei hjj tot mjj, eerst kon ik den
kranken arm niet bewegen, nu, let eens op, nu
jjeweeg ik hem en kan de hand in den zak steken.'1
Over de grondwetsherziening spreekt de Tijd
het volgende oordeel uit
„Eén zaak is er, die naar onze meening alles
beheerscht, die boven alle andere overwegingen
staat, zij betreft artikel 194 der grondwet. Yan
meet af behoort onze verklaring te luiden Geen
grondwetsherziening zonder herziening van art.
194.
»Het mag overbodig heeten, hierbij te voegen
in welken zin dit beruchte artikel zou moeten
worden herzien. Om het in korte woorden te
herhalen het vrije en heilige recht der ouders
moet worden erkend, de staataoverheersching
uitgesloten, de staatsbemoeiing beperkt tot de
onvermijdelijke armenzorg; voor allen moet het
zelfde recht gelden en volledige reohtsgeljjkheid
bestaan."
Men weet nu wat men van die zijde verwacht.
Veel meer eischen kon men al niet.
De Staats Courant behelst de wet van den 5e>l
October, betreffende het in overweging nemen
van een voorstel van verandering van artikel
198 der grondwet. De wet is Zondag door Z. M.
geteekend.
De groote bladen melden dat de regeering de slui
ting der tegenwoordige zitting bepaald beeft op Za
terdag 11 October en de verkiezingen voor de nieuwe
tweede kamer op 28 October, en die voor de
nieuwe eerste kamer op 5 November.
De herstemmingen voor de tweede kamer zjjn
vastgesteld op 11 November en de opening der
nieuwe zitting op 17 November.
Van meer dan éen zijde wordt er nog gebor
duurd op het minder aangename incident op den
Leidschen feestmaaltjjd, waarbij, zooals ook wjj
mededeelden, de verslaggevers der bladen schuil
hoekje speelden achter een kamerschut.
Wjj meenen dat daarover reeds veel te veel
gezegd is. Wanneer do reporters der bladen, die
zich thans gepiqueerd gevoelen over de beleediging
der pers aangedaan, eenvoudig bedankt hadden
voor de eer om achter een kamerschut zich te
verstoppen of steelsgewijs tusschen de bedienden
zich te mengen, zouden zij, naar 't ons voorkomt,
beter de eer der pers hebben opgehouden dan
door, hoe gebrekkig ook, verslag te geven van een
feest, waar zjj niet geinviteerd waren en van waar
ze zeer hardhandig werden verwijderd.
In den door ons bedoelden geest handelde,
zoo meldt het Vad., iemand die als verslaggever
van een Amsterdamsch blad den feestmaaltijd
bjjwoonde, op 16 April 1868 door de ter Parijsche
tentoonstelling bekroonde Nederlandsche industri-
eelen den prins van Oranje aangeboden. Ook
toen werd dien verslaggever gezegd, dat hij zich
achter eenige potten groen had te verschuilen,
waarop door hem namens de directie van zijn
blad werd te kennen gegeven, dat, zoo hem geen
voegzame plaats werd toegestaan, geen verslag
van het diner zou verschijnen. Aan zjjn billijk
verzoek werd voldaan.
Het tooneelgezelschap van den heer A. Yan Lier
zal in het laatst dezer en in het begin van de
volgende maand zijn eerste winterreis in dit sei
zoen door Zeeland maken.
Ditmaal zal echter het publiek met een ander
gedeelte ervan dan de vorige maal kennis maken,
nl. met de vertolkers van het bljjspel. Daarbjj
bekleeden de heer Bigot, een zeer verdienstelijke
komiek, mevrouw Albregt—Engelman en mej.
Kiehl de hoofdrollen. In zeker soort rollen is
eerstgenoemde dame uitstekendtrouwens zjj is in
Zeeland geen vreemdelinge. Mej. Kiehl is eene
jeugdige, maar men zegt, verdiensteljjke actrice.
Wjj bennen haar echter niet.
Donderdag 30 Oct. treedt het gezelschap te
Goes in den schouwburg der sociëteit V. O. V.
op met het blijspel »Door tantes opgevoed
Zaterdag 1 Nov. wordt ditzelfde blijspel in den
schouwburg te Middelburg opgevoerd en Zondag
daaraanvolgende zal het gezelschap optreden met
het hier van vroeger bekende, geestige blijspel
van Justus Van Maurik jr. Janus Tulp.
Zierikzee zal ditmaal niet bezocht worden, wat
daar zeker wel algemeen zal worden betreurd.
Wij gelooven echter dat daarvan het gebrek aan
eene gesebikte gelegenheid om tooneelvoorstellin-
gen te geven de eenige oorzaak is.
De ontvangst, die het gezelschap van den heer
Ven Lier met kermis te beurt viel, was van dien
aard dat genoemde heer zeker slechts noode die
gemeente niet bezoekt.
Verplaatst zijn de controleurs der directe be
lastingen, invoerrechten en accijnzen, G. H. J.
Louman te Hansweert naar Vlaardingen, L. De
Fouw te Valkenburg naar Hansweert.
Hij scheen zich zeer in te spannen, maar inder
daad gelukte het hem den linkerarm van de zjjde
op te heffen en een weinig op te lichten, genoeg
zaam om de hand in den zak van zjjn jas te
steken, als hjj dien had aan gehad.
Hij scheen bljj van mij te zien en over zijne
ziekte te kunnen praten met iemand, die hem
gekend had in betere dagen toen bjj nog een
krachtig man was.
»Herinnert gij u nog wel," zei hjj, zoodra
wjj in zee waren, »dat ik kon zwemmen als een
vischik zou nog wel kunnen zwemmen met éen
arm, maar ik vertrouw mijzelf niet meerik kan
mij nog wel laten drijven, zie maar."
Dat was al wat hem overbleef van zjjn schit
terend verledenzelfs de weinige haren, waarvan
hjj een zoo vernuftig gebruik maakte, zelfs die
waren hem ontvallenzijn groot hoofd was zoo
kaal als een pompoen.
Het scheen mjj vreemd toe, dat ik, dokter in
de beide rechten, hem, dokter in de heel- en ver
loskunde, troost zou kunnen geven, die ik uit de
kliniek had geput, en toch bracht ik mjj alle
voorbeelden van gelijksoortige gevallen voor den
geest, die volgens mjjn weten gevolgd waren door
volkomen genezing, om ze hem ten zijnen bate
mee te deelen. Ik merkte op dat hjj met graagte
toeluisterde. Ik vermeed elke toespeling op de
bewoners van het witte huisje, verwachtende dat
hjj over hen zou spreken. Toen ik eindeljjk zag
dat hjj hardnekkig bleef zwijgen, probeerde ik het.
Korporaal Silvester had wel gelijk met te zeggen
Geljjk gisteren onder laatste berichten werd mede
gedeeld zjjn ingewilligd de aanvragen der gemeenten
Koewacht en Westkapelle om toepassing van
art. 49 der wet van 17 Aug. 1878. Aan Koe
wacht is 1400 en aan Westkapelle 1000
toegestaan
In de heden namiddag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Vlissingen, waarbjj de heeren
Koppejan en Laman Trip afwezig waren, werd
mededeeling gedaan van een schrijven van ged.
staten van Zeeland, houdende bericht dat dit
college zijne goedkeuring niet kan hechten aan
het raadsbesluit van 22 Sept. tot ruiling van
gronden enz., wegens gebreken in den vorm.
Op voorstel van burg. en weth. werd thans
besloten aan de bedenkingen van ged. staten tege
moet te komen.
Eindeljjk werd nog, naar aanleiding van een
schrijven van gedep. staten, waarbij deze bezwaar
maakten tegen het besluit tot heffing eener graan-
belasting, waarin ook „spelt", belastbaar gesteld
wordt, eene langdurige discussie gevoerd. Goed
gevonden werd ten slotte aan het verlangen van
gedep. staten te gemoet te komen de spelt"
uit de verordening weg te nemen en de tengevolge
daarvan noodige wijziging in de verordening aan
te brengen.
dat de dikke dokter wat veranderd was en tien
maal geljjk met het op die wijze te zeggenhjj
zou kunnen beweren dat hij werkelijk niet meer
te herkennen washij had mjj zonder een zweem
van overdrijving kunnen meedeelen dat de dikke
dokter geheel gestorven was aan dien aanval en
dat alleen dat schelmachtige kleine doktertje, zoo
begeerig, slim en boosaardig, dat zich bijna altjjd
verborgen had gehouden, hem overleefde. Nu
verborg hij zich niet meer; hij toonde zijn ver
trokken gezichtje in het groote ronie gezicht van
zjjn dikken makker.
Zoodra ik korporaal Silvester noemde, kon hjj
zich niet meer bedwingenhjj begon op zoet-
sappigen toon en eindigde met scheldwoorden.
Korporaal Silvester maakt het goed," zei
hij; szjjne vrouw best; zij worden dik, zjj genieten
het leven, zjj schermen om eetlust te krjjgen en
verteren hunne renten heel vroolijk. Er is geen
gevaar voor, dat zjj hoofdpijn zullen krjjgengjj
zult eens zien ridder, dat zjj nog een eeuw oud
worden. Zjj hebben zich in het hoofd gezet om
mjj te begraven, mjj die hen beiden moest be
graven en wie weet? het zal hun nog gelukken.
Ik heb onlangs aan mevrouw Lucia gevraagd of
zij het de profundis zal komen zingen als zij mij
gaan begraven en zjj heeft niet neen gezegdzij
is eene flinke vrouw, die het göed meent."
Ik beproefde te lachen en deze boosaardige
woorden als scherts op te nemenmaar het gal
achtige doktertje vervolgde bjj monde van deB
lammen dokter;
Goes, 7 Oct. Tal van pennen zijn in bewe
ging gebracht over de voorgenomen verbouwing
van school B alhier. Dit gebouw is voor 14 of
15 jaren te onzaliger tjjd door de gemeente aan
gekocht. Er bestond toen nl. dringend behoefte
aan eene nieuwe school, maar de leening, voor
dat doel uitgeschreven, werd slechts gedeeltelijk
geplaatst. De gemeente heeft toen aangekocht
het ledigstaande heerenhuis met uitgestrekten tuin
van de familie Van der Bilt, en vervolgens dit
gebouw doen inrichten tot school en onderwjjzers-
woning, terwijl het grootste deel van den tuin
voor watmoezerjj wordt verpacht. Bjj gelegenheid
van dien aankoop is het denkbeeld geopperd om
het geheele gebouw af te breken en een straat te
projecteeren naar den Wal, aan welke straat dan
een nieuwe school zou worden gebouwd en het
overige zou spoedig genoeg met nette huizen be
bouwd zjjn, meende men. Nu wordt dat denk
beeld nog wel eens geopperd, maar de verwezen
lijking ligt in Utopia.
Voor de gemeentekas is het noodlottig, dat die
school steeds een bjjzonderen „loop" heeft. Aan
vankelijk ingericht met 3 benedenlokalen voor
170 leerlingen, moest er later een bovenlokaal
(alle ex-woonkamers) bjj worden aangetrokken en
eenigen tjjd daarna een vjjfde lokaal. En thans
is ten derde male uitbreiding zeer gewenscht.
neen hoogst noodzakeljjk. De eigenaardige inrich
ting van het gebouw is evenwel een onoverko-
meljjk bezwaar tegen eene goede inrichting, van
daar dat niet minder dan vier projecten tot ver
bouwing zjjn ter sprake gebracht.
Lieten de gemeentefinanciën het toe, burg. en
weth. zouden niet aarzelen het bouwen van eene
geheel nieuwe school voor te stellen. Wanneer
men nu met beperkte middelen op de goedkoopste
wjjze het beste tracht te verwerven, dan kan men
toch nog in de uitvoering van meening ver
schillen.
Dit nu is het gevalhet college van dagelrjbsch
bestuur dient een project in dat 't, als het goed
koopste, voor het meest aanbevelenswaardig houdt-
De heeren De Jonge van Ellemeet en Lambrechtsen
hebben een contra-ontwerp, en daarover zal nu
Donderdag eene beslissing worden genomen.
Mochten de leden van den raad zich eens voor
een oogenblik in Utopia (zie boven) verplaatst
achten, dan was dat de meest radicale en tevens
de meest gewenschte oplossing.
Volgens het I), v. N. zal in het district Haarlem
bij de a. verkiezingen de heer De Meijier, zooals
men weet een aanhanger van Kappeijne, een harden
dobber hebbenhjj zou nl. tegenover den heer
Duyvis komen te staan, terwijl de tweede plaats
door de liberalen reeds aan mRethaan Macaré
wordt toegedacht.
De luitenant-generaal Van der Heijden is door
de Fransche regeering benoemd tot Officier de
Vinstruction piiblique.
Deze benoeming is een gevolg van het rapport,
door den markies Brau de St. Pol Lias overzjjne
»2ij hebben een meisje in huis genomen, eoö
leelijk als de nacht; men kan er niet meer heen
gaan of men hoort het geschreeuw van dat straat
kind, dat eene viscliverkoopster van Celle is i
Hebt gjj dat monstertje in rokken gezien Het is
de oogappel van mevrouw Lucia en korporaal Sil
vester. En wilt ge eens iets moois hooren, ridder, iets
heel moois 1Zij maken ook een spaarpot. Vait
de zestig francs, die zjj mij maandelijks ontnemen,
brengen zjj er veertig naar de spaarbank te Savona.
Begrijpt gjj wel, ridder, welke onderneming dë
Silvesters op touw willen zetten, wanneer zij op
die wjjze een kapitaal hebben verzameld? Niet?
Ik begrijp het wel. Zjj redeneeren duswjj be
sparen tien jaar lang elke maand veertig francs,
niets meer; met het kapitaal en de rente koopeti
wjj het huis weer terug van de erfgenamen van
dokter Massimo, die het dan wel afgelegd zal
hebben, daarna zullen wij genieten van de lijfrente,
zoo lang wjj leven en bjj onzen dood zal het huis
aan Mariaccia behoorenDat kleine, zingende
monster, dat gij daar ginds gezien hebt, heet
Mariaccia."
Toen hij al die onaangename dingen tot mjj
zei en nog andere, die het mjj niet behaagt te
herhalen, zweeg ik stil of glimlachte om hem tot
bedaren te brengenmaar het doktertje was niet
te bedaren, gesticuleerde met den gezonden arm
en schudde den anderen. Wjj liepen op den
hoofdweg van Albissola* maar hij sprak luid erf
bewoog zich zonder acht te slaan op de voorbij
gangers, zonder den groet der meisjes te beaat-»
