b u rtiMiTii d.
Onderwijs,
Kerknieuws.
Gemengde Berichten,
STOOMBOOTDIENST OP DE WESTER-SCHELDE.
SEPTEMBER EN" OOTOBBR 188T.
Delta-metaal.
Uren van vertrek gedurende de maanden
Zondags worden retourkaar ten afgegeven alleen geldig voor dien dag.
ff
Gedrukt bjj De Gebroederi Aferaherai, te Middelburg
teraardebestelling te hebben gezien, waarvoor een
lange, sombere stoet in rouwmantels gehuld voetje
voor voetje naar de kerk wandelde, spookachtig
verlicht door den rooden gloed van een aantal
walmende fakkels. Dat was zeker een der laatste
optochten van dien aard in Utrecht, want toen
in 1826 verwoestende koortsen de noordelijkste
provinciën van ons land teisterden, hakte koning
Willem den knoop door en beval den aanleg van
begraafplaatsen buiten de steden. De regeering van
Utrecht kocht daarop een groot stuk land buiten de
Tolsteegpoort hij den wegnaar Houten, benevens een
daaraangrenzende buitenplaats, waarvan het huis
voor opzichters- ol directeurswoning ingericht werd.
Door de grachtendie deze ruimte omringen,
kon men in het midden een vrij hoogen heuvel
opwerpenwaarin een put, die voor knekelhuis
zou dienen, doch nooit gebruikt is. Daaromheen
werden drie rijen gemetselde graven gebouwd en
de vlakte verder smaakvol aangelegd. Dit ge
schiedde in 1829 en in vijf en vijftig jaren is deze
begraafplaats, die reeds een paar keeren uitgebreid
werd en nu 8 heet. groot is, een park geworden
zóo schoon als men er in ons land weinigen
aantreft en dat een bezoek overwaard is. Het
was er dezer dagen verrukkelijk, nu de naderende
herfst het gebladerte met schoone tinten en kleuren
prijken doet. Nergens kan men fraaier bloemen,
liefelijker heesters en krachtiger boomen zien.
Hier en daar is het groen dicht als in een bosch,
en 't is niet vreemd dat, gelijk een der vier
tuinlieden mij verhaalde, hier een tal van wilde
konijen rondzwerven minder zou men er slangen
zoeken en toch kropen er verleden week een paar
dier gelukkig onschadelijke dieren, van meer dan
een nieter lang, door het welige gras. Van lijk
lucht is niets te bespeuren, en als men geen
grafheuvels en zerken ontwaarde, zou zeker nie
mand vermoeden dat onder dezen bodem misschien
zeventig duiz nd lijken tot stof vergaan. Tot
heden geeft deze begraafplaats een indruk van
landelijken vrede maar er dreigt een gevaar en
wel dat ook hier de liefelijke lanen en perken,
gelijk in andere groote plaatsen, straten zullen
worden eener doodenstad vol marmeren en hard-
steenen gedenkteekenen, dikwijls ontsierd door de
zucht om te versieren. Het is verwonderlijk hoe
de jjdelheid zich ook hier bespottelijk maakt. Er
zijn menschen, en daaronder zelfs die nederigheid
en eenvoudigheid prediken, die het volstrekt niet
met onzen Hildebrand eens zijn als hij zegt dat
hij het liefst een zacht graf had in een liefelijken
streek waar alles groent en bloeit, waarover de
zwoele windjes waaien en de sterren schijnen
menschen die bouwen
«Sleenkolosseu d:e nis Mausoleums pralen
Wier logve vracht den grond bezwaart."
Anderen scheppen behagen om op de zerken
hunner afgestorvenen allerlei titels te doen beitelen
en schijnen niet te gevoelen welke bittere ironie
dat wordt in het stille slaapvertrek van den
dood. Waar achting en vriendschap gedenk
teekenen oprichtten vindt men soortgelijke over
drijving en wordt de gulle spreuk van Boerhaave
dat «eenvoudigheid het ware kenmerkt," nie
altijd betracht. Zoo schreven vriendenhanden op
het graf van prof. Abr. Des Amorie van der Hoeven,
met haast belachelijke overdrijving dat deze ver
dienstelijke redenaar de Chrysostomus van zijn tijd
was. Het met zinnebeelden en letters overladen
monument van prof. J. J. Van Oosterzee liet mij
even onvoldaan als het kolossale gedenkteeken
voor den vice-admiraal J. C. Koopman, den kloeken
zeeman, die de eer onzer vlag moedig handhaafde.
Er zijn echter schoone uitzonderingen. Zoo leest
men op het graf van den voortreffelijken prof.
Schroder van der Kolk slechtsDoor dankbare
liefde gewijd;" op dat van den bekenden dr A. C
Van Woerden staat: Bekwaamheid, eenvoudtrouw f
en de eenvoudige door klimop omgeven zerk van
den edelen, nog zoo veel belovenden prof. Otto
Van Rees draagt alleen zijn naam; welsprekender
zeker dan vele woorden of een lange bijbeltekst-
Op een paar zerken zag ik slechts een voornaam'
maar toevallig wist ik hoeveel tranen er hier op
het graf van een eenig kind waren geweend. Er zijn
ook curieuse opschriften. Er was een zerk waarop
niets anders stond danHier ligt een eerlijk man
en op een ander werd de doode bij een kaars ver.
geleken. Overal ziet men
«Kransen zonder fal van Immortelles wiegelen
En 't zilveren letterschrift in 't flikkerend /onlicht spiegelen,
En blo.men rijk in 't rond gestrooid."
Aan de andere zijde der stad, aan de Bildtstraat
is sedert enkele jaren eene fraaie begraafplaats der
Roomsch-katholieken, die reeds vóór de andere
gezindheden buiten de stad begroeven. Daar ziet
men een sierlijke in oude stijl gebouwde bidkapel
eu een tal van prachtige meestal in middeleeuw-
sche vormen bewerkte grafzerken.
Dat deze schoone begraafplaatsen druk worden
bezocht spreekt van zelf. Men mag het bekrompen
noemen, maar menigeen hljjft gehecht aan de
plek waar het stof van dierbare dooden rust, en
er zijn er alfijd nog velen die gaarne luisteren naar
wat een kerkhof ons zegt
Hoeveel strijd is hier gestreden
Hoeveel boezemsmart geleden
Wie die al de zuchten telt,
Hier aan 't nokkend hart ontiveld?"
En bij het heengaan zou men al een hard hart
moeten hebben om niet met den diebter Ter
Haar te zeggen.
"Vrede zij uw asch, O dooden
Slaapt hier op uw peluw zacht,
t. Zij uw graf zich dekt met zoden,
Of met marmer staat bevracht
U. Sept. '84. N.
Politie te Middelburg.
Aan het bureau van politie liggen als gevonden
gedeponeerd een pakje waarin twee wit katoenen
vrouwen borstrokken, twee lcussensloopen en een
meisjesschort; een pakje, waarin een lap wit
katoen en een zwarte das; een gouden gekartelde
ring; een toer bloedkoralen; een tros bindtouw;
twee tabaksdoozen, een koperen en een ijzeren
twee sleutelseen van buitengewone grootte
een kinderportemonaieeen meisjeskraag; een
zilveren boerenknoop en eenige kalkzakken.
Het gymnasium alhier telt bij het onlangs aan
gevangen studiejaar 42 leerlingen, een hoog cijfer,
hetwelk sedert het jaar 1806 slechts driemaal
word bereikt. Blijkt hieruit dat men in het alge
meen en ook bijzonder te dezer plaatse meer en
meer prijs stelt op gymnasiaal onderwijs, zoo moet
toch hierbij in het oog worden gehouden dat,
sedert omstreeks het jaar 1848 het gymnasium te
Goes en nu voor weinige jaren dat te Zierikzee
werd opgeheven, het Middelburgsch gymnasium
het éenige in onze provincie is geworden, waardoor
dan ook meestal ongeveer de helft der leerlingen
niet door Middelburg wordt geleverd, maar van
buiten af komt.
Tot onderwijzeres aan de Chr. voorbereidings-
en handwerksschool der Chr. geref. gemeente te
Middelburg is benoemd mej. Ten Kate te Goes,
die deze benoeming heeft aangenomen. (Het Zuiden.)
Zondag 21 Sept. zullen de heer Noordink,
predikant te Stad aan 't Haringvliet, te St. Anna-
land, en de heer Westerik, candidaat te Schiedam,
te Oudvosmeer hun entrede te doen. Daardoor
zullen twee der in den ring Tholen bestaande
vacaturen zijn vervuld, zoodat er nog éen vacature
te Scherpenisse is door het vertrek van den heer
Van Veen naar Terneuzen.
Het droge weêr der laatste dagen heeft in
den oostelijken hoek van Zuid-Beveland een begin
doen maken met het delven der aardappelen.
Zooals altijd is de opbrengst ook nu weer ver
schillend. Sommigen rekenen 180 a 200 HL. per
HA., anderen 150 a 160. Bjjna algemeen zjjn de
knollen gaaf en bloemrjjk en hoort men niet van
doorwas. De Zeeuwscbe blauwen behooren ook
thans weer tot de beste soorten.
Vrijdagmorgen had te Yerseke een driejarig
kind het ongeluk van een zolder te vallen het
kwam op het hoofd terecht en was na eenige uren
een lijk.
Te Axel heeft zich een geval van diphtheritis
voorgedaan.
Te Hontenisse zjjn Donderdag de duikingen
aan den dam van het oude hoofd en aan den
oever van den calamiteus waterschap Walsoorden
geëindigd. Aan den dam werd tot op eene diepte
van 35 meters geduikt, en aan dezen zoowel als
aan den oever is geene verzakking of afschuiving
te hespeuren.
De resultaten kunnen dus gunstig genoemd
worden. De onkosten voor deze duikingen moeten
f 680 bedragen.
De Amst. meldt dat de onlangs meermalen
in de bladen genoemde jonkheer te 's Hertogen
bosch, de schaker van juffr. K., met wie hjj naar
Parjjs vertrok, door eenige Bossche burgers op
straat is afgeranseld. Met bebloed hoofd vluchtte
hjj het station binnen. De reden moet geen andere
zijn, dan dat de man zich nog voortdurend in
's Hertogenbosch blijft vertoonen.
De geheele partjj van pl. m. 119.500 kilo
gram koper, aan 's rijks munt te Utrecht, afkomstig
van oude heele en' halve centen, is door den
minister toegewezen aan de firma Merrem en la
Porte te Amsterdam, voor 6131 per 100 kilogram.
„Overwegende, dat de jaarljjkscbe kermis
invalt op den eersten Dinsdag, Woensdag en Don
derdag der maand October
„dat echter met het oog op elders heerschende
ziekte, alsmede het vrjj algemeen gebrek aan werk
onder de werklieden, het niet wenscheljjk is,
dergelijke tot niets goeds leidende gelegenheden
tot het verzamelen van menschen en het vaak
onnoodig uitgeven van voor andere doeleinden zoo
noodig geld te behouden"
heeft de raad der gemeente Giessen-Nieuwkerk
den 2? dezer besloten de gewone jaarlijksehe kermis
binnen die gemeente af te schaffen, en dus ook
voor het jaar 1884 en vervolgens. D
Hoever zal de vaderlijke zorg van dat bestuur
zich uitstrekken, vragen wij op onzen beurt. Zal
het de herbergen sluiten en de werklieden beletten
elders hun geld te gaan verteren
Nabij Roermond werd een vrouw zoo hevig
door een molenwiek getroffen dat zjj dientenge
volge overleed.
De gen.-majoor Pfeiffer, inspecteur der infan
terie, is Donderdag, naafloop der manoeuvres, op weg
naar Os gevallen, doordien zjjn paard struikelde.
Hij werd per ziekenwagen naar 's Bosch vervoerd
zijn toestand is echter gunstig.
De stad Calais zal een standbeeld oprichten
voor Eustache de Saint-Pierre en zjjn zes medge-
zellen, die bjj de belegering der stad in 134-7 zich
naar koning Eduard III begaven en zich op genade
overgaven om de stad voor plundering te bewaren.
Ook voor den Britschen brouwerskoning Baas
zal een standbeeld worden opgericht.
In Erankrjjk is het beetwortelgewas door de
vele regen, die in denlaatsten tijd gevallen is, veel
bijgekomen, echter zeer ten koste van de qualiteit,
die er veel op verminderd is. Op het einde van
deze maand zullen de meeste fabrieken met de
werkzaamheden een aanvang maken.
In Duitschland heeft het ook veel geregend, en
zijn de beetwortelen opnieuw gaan groeien. Het
gehalte der bieten is in dit land wel 1 pet. minder
dan verleden jaar omtrent dezen tjjd. De opbrengst,
voor zooverre bekend is, varieert van 27.000 tot
30.000 kilo's per hectare.
In Frankrijk en ook ik Oostenrijk is het ellendig
met de suikerindustrie gesteld. Als de prijzen dei-
suiker zoo blijven, zullen vele fabrieken genood
zaakt zjjn te liquiedeeren.
Een tweewieler is op dit oogenblik bezig een
reis om de wereld te doen. Hjj had drie maanden
noodig gehad om van San Francisco tot Buffalo
te rijden, en zou te New-York scheep gaan naar
Londen, dwars door Engeland rijden naar Huil en
van daar weer per boot tot Hamburg, waar de
groote reis begint door Duitschland, Oostenrijk en
Bulgarije naar Konstantinopelna eene audiëntie
hjj den sultan, wordt de reis door Klein-Azië naar
China vervolgd. Er wordt echter bij gemeld, dat
Stevens, zoo heet deze avontuurljjke Amerikaan,
toen hij San Francisco verliet, nog 158 pond woog
en te Cheyenne gekomen 25 pond in gewicht was
afgenomen. Wel had hij te Buffalo weer 3 pond
er bjj gekregen, maar als dat in geljjke mate zoo
is blijven afnemen, is de man geheel weg vóór hjj
in Europa aankomt.
Bjj het uitbreken der cholera te Cette viel
het spoedig op, dat er meer ljjkstatiën, zelfs den
geheelen nacht door, in de straten elkander op
volgden, dan er sterfgevallen aangegeven waren.
Yan die ljjkwagens kwamen er velen van buiten
de stad. De politie, van deze buitengewone
rouwplechtigheden in kennis gebracht, stelde een
onderzoek in en het bleek nu, dat men met een
smokkelarij van vaten alcohol, zeep en andere
belastbare waren te doen had.
De politie had te spoediger argwaan opgevat,
omdat men reeds vroeger, tjjdens het heerschen
van typhus- en pokken-epidemiè'n, dezelfde kunst
greep in praktjjk gebracht had.
Slechts aan weinigen onzer lezers zal dit metaal
bekend zjjnhet is trouwens eerst korten tjjd
geleden door den Amerikaan Dick uitgevonden. Het
delta-metaal bezit een groot aantal goede hoeda
nigheden, en ziet er uit als goud. Dick wist het
samen te stellen door eene versmelting van koper,
zink en ijzer. Het kan in gloeienden toestand
gesmeed en gewalst worden, en blijkt bjj die be
werking 50 pet. sterker te zjjn dan gesmeed jjzer.
Gesmolten loopt het vrij weg, en leent zich dan
nitnemend voor afgietsels. In kouden toestand
kan het eveneens tot dunne platen gerold of tot
dunne draden uitgerekt worden, wijl het een drie
maal sterker intrekkingsvermogen heeft dan het
beste smeedijzer. Voor machinerieën is het bjj
uitstek geschikt, daar het volstrekt niet korzelig
en gemakkeljjk te hanteeren is, een schoonen
glans aanneemt en niet beslaat of verteert.
Deze laatste eigenschap vooral maakt het zeer
doelmatig voor rotatiepompen en in het algemeen
voor machines, die veel aan lucht of aan zoet of
zout water zijn blootgesteld. Voor schroefstoom-
booten zal de eigenschap van groote taaiheid hjj
geringe broosheid dit metaal van onschatbare
waarde doen zjjn: het buigt eerst zeer sterk voor
er van breken sprake kan zjjn, en door zjjne
meerdere hardheid en taaiheid harder en taaier
dan gegoten staal, geweermetaal of geel koper
kunnen de booten en ook de schroef zelfs veel
lichter geconstrueerd worden.
Het delta-metaal gaat zeker een schoone toekomst
tegemoet, wjjl alle jjzeren voorwerpen ook van dit
metaal kunnen gemaakt wordenze zullen dooi
de goede eigenschappen slechts kunnen winnen en
daarenboven minder wegen.
De Amerikaanache firma Yarrow en C° heeft
er reeds een proef van genomen, die uitmuntend
voldeed. Zij heeft namelijk een bootje uit dit
metaal samengesteld, dat 12 m. lang is en door
stoom bewogen wordt. De schroef heeft een mid-
delljjn van 60 cm., en draait om een zeer smalle
spil. Die schroef geeft aan het vaartuig eene
snelheid van acht knoopen in het uur.
Over den prijs van het metaal heeft men zich
nog niet uitgelaten, en we kunnen daarom moeiljjk
nagaan of dit üieuwe metaal in de praktjjk aan
te bevelen zal zjjn. Mocht het blijken wel het
geval te zjjn, dan zal het zeker niet heel lang
duren of ook ons land zal er kennis mede maken.
DAGELIJKS:
Yan Vlissingen naar Bresken s, vm. 6.8. nm. 1.en 3.30.
Breskens Vlissingen 6.30, 8.30, 1.30 4.
awodtg a&al sie. S4«9«jEKi£s®ot tsst ssASweliJSi 3 «.tseu waeSHteii og» dlesa iwets
ZONDAG,
DINSDAG DONDERDAG
MAANDAG, WOENSDAG en
en VRIJDAG
ZATERDAG.
Van Vlissingen
a.
Borssele
vm.
7,30 nm.
2,45'
vm. 7,30 nm. 2,45
Borssele
Ter Neuz
r>
8,- r
3,15
8,- 3,15
s. Ter Neuz.
Hoedek.
n
i n
10,30
Hoedek.
-
Ter Neuz
1 V
J
v 1
Ter Neuz.
Borssele
n
6.— vm.
10,30
6,midd. 12,
Borssele
Ylissingen.
ti
6.30
11-
6,30 nm. 12,30
TOBTSSK BFOOBTR11NBK:
JVi TlWMügvü
Middelburg
Araemuide*
e Gom
j Bergen op Zoom
Roosendaal
Brede
Rotterdam (Bear») (via Zevenbergen
Gravenhage (over Rott. B. IJ. S.
Annterdam over Rotterdam (Af. IJ.
m i Harra.-JBr. V, M. 8,
a Utrecht ibwiertf-,}
Hertogen boscli
Antwerpen (Étstj
Bnieiei (Nerd)
Parijs (Hord).
SlllH 8
È.50
6.59
S.,6
7, Sf
1M
8.32
10.10
iü.Sè
U.8Ü
fi.M»
7.
7.SS
8,9
8 8 .S3
8.12
10.
*10.4,1
9 11.55
12.48
12.9
9 10,10
10.88
11.43
S.SO
3.5
7JKi
9.80
97
5.10
■iso
Van
Keaifflji
6.—
9.8
1:40
SB3
'SM
9.40
2.] 8
5.25
7.8S
3
Parijs (Hord) -
'10.45(a)
12.20(a)
7.50
8,67
2.25
5.33
7,88
Bransai (Hord) -
S.30V.
6.25 (v)
12.47
2.34
6.28
M.
10,s
2.47
8.
8,5
Antwerpen (Etat)
■1J
7.3b
i0.38
2.30
3.21
4,52
11,9
3.47
7.14
S.16
3
's Hsrtogenbosck
S.20
1.6
5.33
•7.10
8,40
11.81
4 9
7,38
9.36
O
Amsterdam over Utreefat Ootienp.
7,SS
9 30
12.15
5.13
ew
9.13
19.7
4,53
8.25
10.80
J2
s Harm,-Br. M. X S.)
■1.2;
9.40
8.15
4.30
10.
5,8
8.8
9.32
10.58
3 Rotterdam (Boll, IJ. sp.)
7.35
8.50
S 25
5.20
10.41
1.47
8.47
10.13
11.45
as
's Gravanhage (over Rott, B. IJ. 8.)
S.46
11.04
4.42
3 32
11.55
2.58
7,58
11.9
s
Rotterdam (Beurs) (vis Ksveakargss)
6.46
7.49
5.2 45
5.40
7.13
52.48
6.10
9.48
-***
Brada
-1,80
10.1
11.8
2.9
3.81
8.18
11.16
3.1
8.14
11.22
art.
Roosendaal
7.38
10.51
11.53
2 58
7.$G
4 i.U
feai
10.10
1.32
8 5
9.20
M
■4
Baj-gsa op Zoos».
7 M
11.18
13.14
SJfl
7.S8
10.36
1.3
6.39
9.48
,v
Sos»
15$
13.8
1.17
A.4S
4 8,SO
•«c
11,46
3. IS
7.24
<1.15
- O
Araamsüöan
S.ll
1.40
5.9
8.S0
4.90 (v)
8.10(f)
i
Wdddslfatui-js
9,Si
i h'i
tJO
1^0
9.5$
8.6
-
f*
VlifWigau
«Jt;
2
6 M
ifte»
ktb.
Daie trein neemt te Middelburg geen reisigen op sn te
Het toeken boteekent dal op het daarmede aangeduide gedeelte van het trajaci atSèe* s@tStgen tv fct, toepas.
Vliasingen alléest dio, welke met dr, boot van Gusenboïougb sijn langskomen.
Vm Tm Neusea 1
S.
12.40
6.80
Vm Gunt (Gr. station)
3.84
12.15
8.33
Vsn Ter Mensas
j 8.30
10.5
18.30
6.10
V&n AntwsrpeB
7.18
Sm v»n Geut.
6.S5
1.4
5.60
Ssisaate
9.1&
1.15
6.15
Asei
3.48
10.20
1.10
8.25
3 Mseiielsïï
5.58
t Selisete
6.40
1.25
(6.8
8a« van Gent.
SJS5
1.28
s Hukt j
7.8
iü.40
1.40
6.43
a St, Niooiaas
3.5
Gent (Gr. station)
7.16
1.15
6.56
T» Ter Jiensea
10.
9.—
30
Te 8t, Nioolsia.
7.50
11.15
f.40
7.1 f
3 Hulst
8
3.48
■r Mschelsa g
9.40
8.45 1
13.27
12,30 1
4.18
8.80
9.4
Ass!
tut
t
9.8
M5
10.55
10.40
11.55
12.38
1.
1.15
s.5
1.47
3.30
4.so
4.55
5.10
S£
7 10
8.52
9.13
10.11
10.30
10.38
10.48
fi.SO
S.10
).SS
uo
M
t,60
