N° 195.
127® Jaargang.
1884.
Dinsdag
19 Augustus.
Middelburg 18 Augustus.
88 F E U I L L E T O N,
MARMORNE
Benoemingen en besluiten.
Kerknieuws.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiën- 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van l -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
COURANT.
Agenten voor (lit blad zijn te Vlissingen: P.G. De Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peul, te Zierikzee: A.C. De Mooij,te TholenW. A. Van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
Het Wageningscli Weekblad vaart uit tgen het
loopen van pleiziertreinen op de Nederlandsche
spoorwegen op den Zondag, en beweert dat de
regeering dat verbieden moest. Dit verwacht het
blad echter niet, omdat hior te lande de humane
beginselen aan 't bestuur (zijn), de mannen die
enkele weinige uitzonderingen daargelaten
met God en godsdienst niet meer rekenen."
Het W. W. zegt niet dat het liever inhumane
beginselen aan 's bestuur zag, maar slaakt den
kreetwanneer zal onze uitnemende minister van
justitie (die dus tot de enkele weinige uit
zonderingen" schijnt te behoorenanders heeft
de wensch geen zin), eens met eene nieuwe
Zondagswet ons komen verrassen
Men zou hieruit opmaken dat de spoorweg-
besturen ook bezet werden door mannen, »die
met God en Godsdienst niet meer rekenen." Wan
neer het W. W. zich de moeite geeft na te zien
welke mannen, als commissarissen en directeureni
zitting hebben in die besturen, dan zal het
daaronder zeer velen vinden, die niet tot de
ongodsdienstigen te rekenen zijn. En het blad
zal ten hoogste verbaasd staan, wanneer het onder
de namen der commissarissen van een onzer
grootste spoorwegmaatschappijen dien leest van
den »uitnemenden minister van justitie" zelf. Het
is wat veel gevergd van een rechtzinnig minister
beteugeling te eischen van een zoogenaamd ongods
dienstig werk, dat onder zijne eigen verantwoor
delijkheid bedreven wordt
Zij, die zich aan het spoorwegverkeer op Zondag
ergeren, moeten zich maar troosten met de gedachte,
dat de zaak eigenlijk met godsdienst en ongods
dienstigheid hoegenaamd niets te maken heeft.
Aldus schrijft zeer terecht de Arnh. Ct.
Het verwondert ons bovendien dat een partij,
die altijd zoo strijdt tegen staats-almacbt, op bet
punt van Zondagsrust de hulp van den staat
zoo gaarne wenscht.
Wij zeiven hebben over deze zaak al zoo dik
wijls onze meening gezegd dat wij geen lust
gevoelen in den eersten tijd daarop nog eens
terug te komen, tenzij wij worden verrast met
eene nieuwe Zondagswet of iets dergelijks.
Maar wij merken alleen op dat al dit geklaag
ovel- het harde werken op Zondag bij die partij
hoofdzakelijk voortkomt uit een streven om de
menschen uitsluitend naar de kerk te doen gaan.
En nu willen wij dat streven noch goed- noch af
keuren maar hun die daarvoor ijveren ontzeggen
wij het recht om het te doen voorkomen alsof
zij alleen de belangen van al die Zondagsarbei
ders willen bevorderen.
Wjj, zoo goed als zij, gunnen ieder gaarne een
der zeven dagen in de week rastwjj keuren dat
overmatig werken ook even sterk at als zij;
maar wij houden vol dat maatschappelijke toe
standen het onmogelijk en ook ongewenscht maken
qui den Zondag te maken tot een dag van verve-
door
ADOLPHUS SEGRAVE.
LIV.
Éindelijk kwam de dag voor St. Elizabeth en
wij hadden nog niets van Julius gehoord.
Onze toestand was allerpijnlijkst geworden. De
heilvelrij, die Marraorne en Boisvipère omringde,
was letterlijk door vijandelijke troepen omsingeld.
Zij sloten ons niet zoo nauw in als de Parijzenaars
maar zij trokken gedurig langs de groote wegen
ten zuiden en ten westen, terwijl het noorden en
oosten voortdurend bezet was. Wij waren geheel
van berichten verstoken. In de naaste stad was
een strenge Duitsche censuur gevestigd. Brieven
en couranten werden onderschept en eerst na
langen tijd doorgezonden of achter gehouden.
Onze eigen briefwisseling met de buitenwereld
werd door een Duitschen beambte geopend en
gelezen en dus schreven wjj niet meer; de tele
graafdraden waren afgesneden en de palen voor
brandhout gebruikt, Wjj hadden echter tot nog
toe geen enkele duitscher gezien. Het leger had
alle zjjne bewegingen gemaakt zonder onze smalle
bergachtige wegen te gebruiken. Iemand met
ling en stilstand van alle zaken. Hem, die uit
den aard zijner betrekking op Zondag werken
moet, geve men een anderen dag vrjj. En elke
onderneming, hetzij die v an een particulier, van
een maatschappjj of van den staat uitgaat, moet
in haar eigen belang en in dat barer geëmploi-
eerden, of door eene betere regeling, of door
meer personeel aan zich te verbinden, maken dat
zulk een rustdag al is het ook geen Zondag
elk harer ondergeschikten te beurt valt.
De heer J. F. Brouwenaar, geboren te Middel
burg, is gesteld ter beschikking van den Gouv.-
Gen. van Nederl.-Indië om te worden benoemd
tot tweeden machinist bij de gouvernements
marine daar te lande.
Volgens de NARott. Ct heeft te Vlissingen de
commissie uit het departement van het Nut voor
het onderhoud van het standbeeld van Micbiel
Adr. De Ruyter besloten om, overeenkomstig het
voorstel door dr Johs. Dyserinck gedaan, een
gedenksteen te doen plaatsen in de Nieuwe Socië
teit tegenover het Beursplein, waar nog in het
begin dezer eeuw het huis stond, waarin Neer-
lands groote zeeheld werd geboren.
Tot brievengaarder te Coljjnsplaat is, met ingang
van 1 Sept. a., benoemd de heer L. A. Vink, in
plaats van den heer J. Vink, die tegen dien datum
pensioen heeft aangevraagd.
Met 8 Sept. a. worden verplaatst de rijks veld
wachters 3e kl. J. Merrelaar van Bodegraven naar
Coljjnsplaat en A. C. A. Schoonemejjer van Coljjns
plaat naar Bodegraven.
Eervol ontslag verleend, met ingang van 1
November, aan den commies le kl. bij 's rijks
belastingen, den beer H. Petrie te Kruiningen.
WolfaartsdijU, 16 Aug. In de alhier
gehouden raadsvergadering werd besloten aan
den ontvanger der dir. bel. enz. te Heinkenszand,
voor het houden van een maandeljjkschen zitdag
tot de ontvangst van dir. bel., een lokaal in het
gemeentehuis af te staan onder verplichting, dat
de ontvanger na eiken gehouden zitdag, dat ver
trek voor zjjne rekening doe schoonmaken.
Het kohier van de belasting op de honden voor
het dienstjaar 1884 werd vastgesteld op 90.75-
Aan mejuffrouw S. Pouwer werd op verzoek
tegen 1 October a. eervol ontslag verleend, als
onderwijzeres in de nuttige handwerken aan de
school te Oostkerke, en in hare plaats benoemd
mejuffrouw E. P. C. Yan der Baan alhier. De
jaarwedde, aan deze betrekking verbonden, bedraagt
ƒ100.
Na afloop der najaars-examens van onderwijzers
zullen alhier twee onderwijzeressen benoemd
worden, op een salaris van ƒ650. Te vergeefs
werden tegen deze bezoldiging sollicitanten opge
roepen.
Het ziekenhuis, dat steeds gebruikt werd tot
bergplaats van brandladders enz., zal gerestaureerd
worden en kosteloos ter bewoning gegeven aan
een sterke verbeelding kon denken dat wjj in
vollen vrede leefden en voor iemand wiens geest
vermogens verzwakt waren kon bet moeieljjk
vallen om zich den waren toestand voor te stellen
en niet te meenen dat wjj in een onaantastbaar
land woonden. Mijnheer De Marmorne had een
oude huishoudster, die ons vaak vermaakte met
haar verklaring dat zjj niet aan de Pruisen ge
looide; »Waar zjjn ze dan toch.? Ik zou ze wel
eens willen zien die Pruissen Ik hoor een heele
boel over hen praten, maar ik zou ze wel eens
willen zien. Ik ben niet bang voor hen, en als
zjj komen, zal ik ze ontvangen zooals zjj verdie
nen Dit was een vermakeljjke naïveteit, maar
Ada bedroefde ons door haar ongeschiktheid
om iets goeds te begrjjpen. Zij wist heel goed
dat er oorlog waszjj wist evengoed als wjj dat
de Duitsche legers zegevierden en toch kon zjj
niet vatten hoe de zaken stonden en in hoeverre
wij er in betrokken waren. Gedurende de laatste
drie dagen vóór St. Elisabeth verwachtte zjj voort
durend een telegramen het was vruchteloos om
haar uit te leggen dat het verkeer geheel gestoord
was.
„Ja" antwoordde zij dan »er zullen wel eenige
draden afgesneden zjjn, maar dan kan het langs
een andere ljjn komen." Hieruit bljjkt de zon
derlinge toestand waarin zjj verkeerde. Niemand
kon zeggen dat zjj krankzinnig wasmaar er lag
een sluier over haar verstand, die maakte dat zjj
een gehuwd paar, zonder kinderen, onder verplich
ting om tegen vergoeding de patiënten, welke
in deze inrichting mochten worden opgenomen,
te verplegen.
Een voorstel om de jaarwedden van de beide
hoofden der scholen in deze gemeente, respectieve-
ljjk groot 900 en 800, ieder met 50 te
verhoogen, werd verworpen.
Voor de vacaturen door de periodieke aftreding
van twee zetters werden ter benoeming voorge
dragen de heeren J. Kallemein, P. Den Herder,
C. Zuidweg en J. Thorenaar.
Bjj eene ontstentenis van den secretaris, had de
heer J. v. d. Baan alhier de secretarie waargenomen;
daarvoor werd hem eene gratificatie van 20
verleend.
Het vernieuwen der dakgoten aan de school te
Oostkerke werd voor 260 opgedragen aan den
timmerman Janus Thorenaar alhier, terwjjl de
kousen, door de schoolkinderen gedurende het
jaar 1883 gebreid, werden verkocht voor 60.
De rekening van het burgerlijk armbestuur over
het afgeloopen jaar werd goedgekeurd met een
batig slot van 1135 93zjj bedroeg in ontvang
5033.43J en in uitgaaf 3897.50!.
De gemeenterekening over het dienstjaar 1883
werd tot onderzoek gesteld in handen eener
commissie, bestaande uit de heeren: Van Weel;
De Kater en Kallemein.
Tliolen, 18 Aug. De keelziekte kan alhier
als geweken beschouwd wordensedert 24 Juli is
slechts éen geval geconstateerd. In de maand Mei
heerschte de ziekte in 12, in Juni in 11, in Juli
in 8 huisgezinnen en in Aug. in 1 huisgezin. In
het geheel kwamen 34 gevallen voor waarvan' 8
met doodeljjken afloop.
De kerkeraad der N. H. gemeente heeft zich tot
den gemeenteraad gewend met een verzoek om dit
jaar geen vergunning te verleenen tot het houden
van kermis.
St. 4nnalaa4, 17 Aug. Ook het laatste
kraagzinkstuk aan den Suzannapolder is Vrjjdag
met goeden uitslag aan den vooroever bevestigd.
Te zamen met de twee vorige stukken is dit jaar
over ongeveer 150 M. lengte de waterkeering
beveiligd voor calamiteiten, die vroeger niet zeld
zaam waren en zonder tijdige voorziening den
polder in gevaar brachten. Boven die oevérbe-
dekking is men met flinke paalreken en steenbe
dekking druk aan 't werk om ook het eigenlijke
dijkslichaam tegen golfslag en stroom te verzekeren.
De St. Ct. bevat een kon. besluit tot wjjziging
van het kon. besluit van 29 Juni 1878 Stbln°
99), houdende vaststelling van het tarief van be
looning van den ambtenaar, ten wiens overstaan
de in art. 396 wetboek van koophandel bedoelde
monstering van scheepsvolk geschiedt.
Te Rotterdam is door een aantal werklieden
een bijeenkomst gehouden, waarin het gebrek aan
werk, dat overal en ook in die stad heerscht,te
bespreken.
Er werd besloten een adres aan den gemeenteraad
niets helder zag en als in een droom voortleefde.
Den avond vóór St. Elisabeth waren mjjnheer
De Marmorne, Abeille en ik in de grootste span
ning wjj hadden een flauwe hoop dat Julius
nog komen zou, want alleen een onoverkomeljjk
bezwaar kon hem weer houden. Emil was in
veertien dagen niet te Marmorne geweest en nu
hoorden wjj met verbazing dat Hij naar Dyon was
gegaan om berichten in te winnen.
Ada was de eenige gelukkige in huis de terug
keer van Julius was voor haar meer dan hoop
het was een geloofsartikel geworden.
Nu was het zoover gekomen dat ik schrikte
van den uitslag mjjner pogingen om haar op te
wekken. Haar onverschilligheid zou nu een
schild geweest zjjn, dat haar dien St. Elisabetsdag
onopgemerkt zou hebben doen voorbjjgaan.
Ik voelde het gewicht eener zware verantwoor
ding op mjj rusten en zei bjj mjj zelf »als Julius
morgen niet komt, wordt Ada krankzinnig 1
LV.
De nacht naderde zonder eenig teeken van Julius
en Ada pijnigde ons meteen opgewektheid,welke
zjj in maanden niet aan den dag gelegd had.
Eer wij ter ruste gingen zei zjj
»Papa, wjj moeten morgen ochtend vroeg
altemaal in de eetkamer komen, net als toen bjj
weg ging en ik zal zelf de eieren koken evenals
toen en hjj zal komen ontbeten. Gjj moet het
te zenden, waarin verzocht werd zoo spoedig moge-
ljjk de voorgenomen groote werken, als daar zjjn
de uitbreiding van gasfabriek, waterleiding, water-
verversching enz. enz., tot uitvoering te brengen; en
voor ditmaal af te wijken van de tot nog toe
gevolgde gewoonte, om werken van omvang in
het buitenland te laten vervaardigen, maar daartoe,
zooals zulks in den laatsten tijd. te 'sGravenhage
plaats had, gebruik te maken van de in de onmid
dellijke nabjjheid gelegen inrichtingen, waaraan
velen hunner jaren lang hun brood verdiend hebben.
Tevens werd in dat adres verzocht te bepalen dat
de aannemers verplicht zullen zjjn het werk aan
hun eigen inrichtingen tot stand te brengen.
Op die bjjeenkomst werd erop gewezen dat veel
van hetgeen men in het buitenland laat maken,
veel goedkooper, maar tevens minder soliede is
dan hetgeen men hier kan vervaardigd krjjgen.
Verscheidene voorbeelden tot staving van die
meening werden bjjgebracht. Zoo wees men op
eene in Duitschland vervaardigde krukas, die,
toen zjj te Rotterdam aankwam, onbruikbaar bleek
te zijn, zoodat men op de fabriek te Fejjenoord
eene andere moest laten maken, die uitmuntend
voldeed. Buitendien herinnerde men aan in het
buitenland vervaardigde schepen, die werden afge
leverd in een toestand dat van de ompantsering
de lappen er aanhingen, terwijl daarentegen hier
te lande aan het klinkwerk steeds de uiterste
zorg wordt besteed.
Bjj resolutie van den minister van koloniën zjjn
de heeren J. E. Bjjlo, J. P. E. Versteegh, M. P.
Korevaar, mr. R. T. Mees, J. H. Liefrinck, R. W.
Wijnmalen, H. Ris, E. C. A. Veenstra, H. J.
Heyting, P. J. Van Marie, J. W. Meerburg, H. L.
C. B. Van Vleuten, K. Peereboom, H. Rjjfsnijder,
H. W. Veenhuyzen, J. A. J. C. Pieters, A. A. A.
Van Dijk, T. A. L. Heyting, L. Knappert en H.
De Vogel MHzn., gesteld ter beschikking van den
Gouverneur Generaal van Nederlandsch-Indië om
in administratieve betrekkingen daar te lande te
worden geplaatst.
belastingen. G. M. C. Dresselhuys, controleur
der directe bel., invoerr. en ac. te Vlaardingen, is
benoemd tot controleur dier middelen te Schiedam.
leger. Benoemd bij het wapen der cavalerie
bij het 2e reg. huzaren, tot le luit., de 2e luit. B.
M. Brantsma, van het korps; bij het 3e reg.
huzaren, tot ritmeester, de le luit. C. A. baron
Bentinck, van het korps.
De heer C. Bonman, Vrjjdag jl. aan het semi
narie te Warmond als kapelaan gewjjd, zal
Dinsdagmorgen in de R.-K. kerk te Middelburg
zjjne eerste mis bedienen.
Te Vlissingen heeft de heer N. A. De Gaay
Fortman, beroepen predikant te Amsterdam, in de
Zondag avond gehouden godsdienstoefening, af
scheid genomen van de gemeente met eene rede
naar aanleiding van Hebr. 13 v. 8.
mjj beloven, papa en gjj ook monsieur Adolphe en
dan zal het net zjjn als toen, behalve dat hjj, in
plaats van voer zoolang weg te gaan, in het geheel
niet meer vertrekken zal".
Mjjnheer De Marmorne zag mjj vreeseljjk be
droefd aan en zei op een toon, dien hjj vergeefs
trachtte opgewekt te doen klinken,
»Ik beloof het u, mjjn dochterIk beloofde
het ook, daar ik geen kans zag om haar aan bet
verstand te brengen, dat hjj waarschjjnljjk niet
kwam en dat het altjjd tij da genoeg was om hem
te verwelkomen als hjj er was.
Om half vjjf waren wij in de eetkamer eii ik
merkte terstond op dat Ada dezelfde ochtendjapon
aan had van twee jaar geleden en ook zulk mutsje als
toen op had. Zij deed alles precies hetzelfde, als een
tooneelspeelster die een rol van vroeger overspeelt.
Er was geen schaduw van twjjfel in haar gemoed.
„Het ia niet precies zooals voor twee jaar,
monsieur Adolphe, want toen waren er slechts drie
kopjes en nu zjjn er vierdat kwam omdat ik
toen te bedroefd was om café au lait te drinken
maar nu zal ik drinken en niet alleen zjjn. Ik
heb ook een broodje genomen, zooals gjj ziet, en
er zjjn acht eieren inplaats van zes. Ik heb alles
zelf klaar gezet want ik wilde niet dat Gustine
of Toinette het wisten. Jean slaapt boven den
stal, die zal het paard hooren als mr Jules komt."
Zij keek op haar horloge „het is tjjd om de eieren
te koken; hjj zal overeen paar minuten hierzjjn/l
