buitemunpT
Laatste Berichten.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Algemeen Overzicht.
DIDEROT.
Bij het in volie vaart binnenstoomen Van het
station te Zutfen van den sneltrein uit Duitschland,
ontstond er Vrijdagmorgen een defect aan de
Westinghouse-rem. Door de tegenwoordigheid van
geest van machinist en stoker werd van de gewone
rem gebruik gemaakt en ontkwam men aan een
groot gevaar, daar twee treinen op een voet afstands
tegenover elkaar stonden.
Het is reeds meermaleD gedaan maar op nieuw
dient er op gewezen te worden hoe gevaarlijk het
blijft de stations met zulk een vaart binnen te
rijden. Waarom bezigt men de Westinghouse-rem
ook voor zulk een geurmakerjj
De deelnemers aan den algemeenen schietwed
strijd, den 11—15 te 's Gravenhage te houden,
zullen op Zondag den 10 Augustus, des namiddags
te half vier uur, op het raadhuis plechtig worden
ontvangen door burgemeester en wethouders.
De belangstelling in dien wedstrijd is zeer
groot. Er zijn 100 prijzen ingezonden en de deel
neming belooft ook zeer druk te zijn. Behalve
de medailles drie gouden, vier verguld zilveren,
vier zilveren en drie bronzen voor de korps
wedstrijden uitgeloofd, zijn door het rijk nog een
aantal keurige voorwerpen aangeboden, waaronder
een bronzen tafeltje, eene pendule met candela-
bres, inktkoker, sigarendoos, vazen, enz. Bijzonder
keurig is ook de groote drinkhoorn óp zilveren
voet, door de feestgevende vereeniging zelf be
stemd voor den hoogsten prjjswinner in den wed-
strjjd van korpsen en vereenigingen, die sedert
1879 eerste prijzen behaalden.
Het gemeentebestuur van 's Gravenhage heeft
een kristallen bokaal op zilveren voet en met
fraai versierd zilveren deksel beschikbaar gesteld, en
bovendien nog eene keurige pendule in cuivre poli.
Als proeve van zorgeloosheid, en met een
protest in verband met de huidige vrees voor een
epidemie, meldt men uit Westgrafdijk aan het
Dagblad dat daar een bakker zijn brood d.
w. z. dat der bevolking bakt met slootwater,
op een halve el afstands van een daarin uitloozend
privaat geput. Smakelijk eten
De vaktentoonstelling van den boekhandel,
die morgen gesloten wordt, biedt vrij wat belang
rijks. De mannen van het vak vinden er juweel
tjes. Behalve fraai bindwerk, ook van onzen
stadgenoot den heer Dhuy, vindt men er gravures,
illustratiën, druk- teeken- en plaatwerk, photogra-
phiën, clichés, in een woord alles wat op het
drukkersvak betrekking heeft.
Onder de merkwaardigheden munt uit het archief
der firma Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem
waarin behalve de afdrukken van antieke schrif
ten, waartoe de oorspronkelijke vormen uit de
17 en 18 eeuw nog werden gebruikt, de circulaire
van Abr. Casteleyn voorkomt van het jaar 1656,
waarin hij de uitgave van de >Weeckeljjke
couranten van Europa" aankondigt, waarvan
het eerste nommer eveneens aanwzig is. De
tegenwoordige Haarlemsche Courant is van dit
blaadje van zeer bescheiden afmeting de na
komeling.
De geheele grondwet is op één blad gedrukt.
De lettertjes, daartoe gebruikt, zijn zoo dun, dat
vjjf er van in de opening van een pijpensteel gaan,
doch dooreen sterk vergrootende loupe bekeken,
vertoonde de afdruk niet de minste onzuiverheid.
Te Groningen deed Vrjjdag in de militaire
badplaats een jonge arts, zooals hij dagelijks
gewoon was een sprong in het water. Hij kwam op zjjn
hoofd terecht en brak twee wervels. Te Bergen
op Zoom is een concert gegeven ten voordeele
der weduwe en kinderen van den onlangs ver
moorden nachtwaker. Dit bracht ƒ470.17j op.
De verkoop van de equipages met toebe-
hooren van wijlen Z. K. H. prins Alexander bracht
ruim ƒ10,000 op, waarvan ƒ2770 voor de paarden.
De keizer van Duitschland is weer in Berlijn
teruggekeerd. De grijsaard zag er bij zjjn aankomst
uitstekend uit.
Te Marseille zjjn gisteren 13, te Toulon 3
personen aan de cholera overleden.
De Berljj nsche socialisten zullen op het eind
dezer maand een feest vieren ter herinnering aan
Lassalle. De anarchisten zullen van dit feest
worden uitgesloten.
De bekende luchtreiziger L'Hoste is eergister
avond te Boulogne opgestegen met het plan om
het kanaal over te steken. Daar de wind oost
was verwachtte men dat hij in Kent of Sussex
zou neerdalen. Tot nu toe is evenwel geen bericht
ontvangen dat de waaghals op de Engelsche kust
is aangekomen.
Door het bestuur der waterkeering van den
calamiteusen polder Nieuwe Neuzen is heden
(Zaterdag) te Ter Neuzen, bij enkele inschrijving,
in twee perceelen aanbesteedhet maken van
werken tot verdediging van den oever van ge
noemden polder. De uitslag is als volgt
Eerste perceelwerken ter verdediging van
verschillende vakken van den oever, bestaande in
het maken van 6 strandhoofden, het maken en
zinken van 5 zinkstukken, te zamen groot 6880
Ms, en het leveren en verwerken van 5994 scheepston
gewonen en 2678 scheepston afval van Doornik-
schen-, Lessineschen- of bazaltsteen, waarvan de
begrooting beloopt 43,035.18. Voor dit perceel
is het laagst ingeschreven door den heer D. Tho-
lens te Hoek voor 40,290.
Tweede perceel: werken volgens bestek n° 56,3,
ter voorziening van de afschuiving van 28 Juli jl.,
bestaande in het maken van een rjjshoofd, het
maken en zinken van een kraag- en 4 zinkstukken,
te zamen groot'7400 Ms. en het leveren en ver
werken van 4680 scheepston gewonen en 2004
scheepston afval van Doornikschen-, Lessineschen-
of bazaltsteen, waarvan de begrooting beloopt
30,900.37. Voor dit perceel is het laagst inge
schreven door den heer J. Jansen, te Ter Neuzen
voor 27,460.
Vrjjdag is te Stoppeldijk aanbesteed 1°. het ver
bouwen en vergrooten van het bestaande schoolge
bouw aan de Veerstraat met de vernieuwing van
het ameublement en met ander» amverwante
werkzaamheden en het bouwen eener nieuwe on-
derwjjzerswoning met bijlevering van de daartoe
benoodigde materialen.
Ingeschreven was door de heeren, voor de achter
hun naam vermelde sommen Sorber te Hontenisse,
14400Riemens te Zaamslag, 14100D. E.
Plasschaert te Westdorpe, 14000Verjjzer te
Rapenburg, 13995 P. Blejjenberg te St. Jansteen,
13750; B. Besooijen te Scherpenisse, 13651
H. Van de Velde te Ter Neuzen, 13650 P.
Dujjvestein te Zaamslag, 13400; F. Rujjs Slab-
baert te St. Gilles Waes 13300; D. W. F.
Kayser te Zaamslag, 13275 en D. Valcke te St.
Jansteen, 12700.
2°. Het verrichten van eenige verbeteringen aan
en de vernieuwing van het ameublement in de
school te Pauluspolder.
Voor dit werk was ingeschreven door de heeren
Van Campen te Rapenburg ƒ2114.74; P. Blejjen
berg te St. Jansteen, 2050 D. Valcke te St.
Jansteen 1895; Verjjzer te Rapenburg 1875;
F. Rujjs Slabbaert te St. Gilles Waes I860 en
Eekman te Zaamslag 1760. {Tern. Crt.)
Na eenige verbetering aan het roer van het
toestel, heeft heden met goed gevolg de beproeving
der water velocipède, systeem-Van Enst, plaats
gehad. De snelheid liet nog te wenschen over
doch met een minimum kracht werd de tegenstand
van 't water overwonnen en eene matige vooruit
gang verkregen.
Een vrjj talrjjk publiek woonde aan de Loskade
de proefneming bjj
Naar men ons meldt heeft thans het ministerie in
België aan de kamers een wetsontwerp ingediend
om toe te staan het leggen van een stoom
tramweg van Maldegem naar de Nederlandsche
grens in de richting van Aardenburg.
Vlissing-en. Heden namiddag is ten raad-
huize alhier in het openbaar aanbesteed
het leggen van riolen door buizen in de Walstraat,
het Waaigat en de Ev ertsenstraat.
Ingeschreven werd door den heer C. Maters
alhier, voor 593.
De raming bedroeg 513.
Men vermoedt, dat het werk niet toegewezen
zal worden, uithoofde van dit verschil met het
begrootingscjjfer.
Cling-e. Gisteren zjjn 9 stuks vee, besmet
door de longziekte, in den Prosperpolder onder
deze gemeente, door het rijk onteigend en afge
zonderd om daarna afgemaakt te worden.
Brussel. Om botsingen te voorkomen zal
de burgemeester verschillende wegen voorschreven
voor de twee optochten, die morgen zullen worden
gehouden.
De burgemeester verklaarde zich tegenover de
regeering aansprakeljjk voor het handhaven der
orde.
Beide manifesteerende partjjen zullen adressen
aanbieden aan het paleis des konings en aan dat
der volksvertegenwoordiging.
Heden waren meer dan 260 gemeenten vertegen
woordigd in de Gothische zaal van het stadhuis,
waar, na krachtige toespraken van de burge
meesters van Brussel en Antwerpen, eene over
eenkomst werd geteekend en door alle aanwezi
gen plechtig bezworen om hun rechten te
verdedigen en de openbare neutrale scholen te
handhaven.
Sfew-ITorlt. Bjj kalm weder hoopt men
een groot gedeelte der lading van het stoomschip
Amsterdam te bergen.
Foocliow. Amerika heeft de bemiddeling
tusschen China en Frankrijk aanvaard. Frankrijk
eischt eene oplossing der quaestie binnen een week-
In de verhouding tusschen Frankrijk en China
is in de laatste dagen geen verandering gekomen
nog altijd zweven we tusschen een vreedzame
oplossing van het hangende geschil omtrent de
schadevergoeding en een geweldadig doorhakken
van den toch niet zoo heel lastig gelegden knoop.
Wat minder pretensie aan de zjjde van Frankrijk
zoude ons reeds bjj het einde van dit vraagstuk
hebben gebracht. De belangstelling van het zoo
zeer bewegeljjke publiek heeft zich nu reeds
weer naar een anderen kant gewend, en wjjdt nu
al hare aandacht aan de woelige zittingen van
het congres te Versailles. Gisteren was er weer
een tooneel, dat de verbazing, zoo niet de ver
ontwaardiging, van velen opwekt. De rapporteur,
de heer Gerville-Réache bestreed gisteren al de
redevoeringen die verschillende voorstellers van
amendementen op het herzieningsontwerp hadden
uitgesproken; den heer Madier de Montjau, die
de opheffing van den senaat wilde, antwoordde
hjj gevat, dat de onstuimige zitting van Maandag
11. reeds voldoende bewezen heeft wat het éénkamer
stelsel zou beduiden. Er ontstond daarna een heftige
strjjd over de macht die aan de algemeene verga
dering wordt toegekend, waarbjj de heer Pelletan
hare machtsvolkomenheid gispte. Het rumoer werd
nu zoo heftig, dat de president der commissie, de
heer Dauphin, de tribune moest verlaten, en met
opheffing der handen besloten werd om de beraad
slaging te sluiten. Doch eerst wilde de heer Jolibois
nog spreken, wat de voorzitter niet wilde, en wat
de vergadering al schreeuwend commenteerde
toen was de heer Leroyer wel genoodzaakt zjjn
hoed op te zetten en de zitting te schorsen. Na
de heropening ging men over tot het behandelen der
artikeleneen amendement van den heer Barodet,
waarin de bjjeenroeping eener assemblée constituante
werd gevraagd, werd door het stellen der prealabele
quaestie met 493 tegen 286 stemmen verworpen.
De heer Barodet verliet daarop met zes zjjner
geestverwanten de zaal. De zitting zal heden
worden voortgezet, en men mag wel aannemen,
dat zjj met al het gekrakeel nog eenige dagen
zal duren. Reeds een week is men bezig met het
eenvoudig ontwerpje, en men had gedacht in éen
dag gereed te zjjn
Even woeste parlementaire zittingen beleeft
België in deze dagen. Gisteren was 't evenwel
betrekkeljjk kalm in de korte zitting, waarin het
krediet, door de regeering gevraagd tot het herstel
der diplomatieke betrekkingen met het Vaticaan,
met 73 tegen 44 stemmen is goedgekeurd. Wjj
zagen, hoe ook op het straatpubliek van Brussel
deze eerste maatregelen van het clericale kabinet
invloed hebben, en dat men morgen door eene
reusachtige manifestatie zal protesteeren tegen de
daden van het gouvernement. Tengevolge van
derling gezicht, dat men niet licht vergat als men
het eens gezien had. Het was leelijk, met uit
puilende oogen, een platten, scheeven neus en
een groote vooruitstekende onderkaak. Ofschoon
hjj gespierde armen en beenen had waren zjjne
wangen bijna hol. Zjjn gelaatskleur was vaal en
zjjn huid was zoo hard en dor, dat men verbaasd
zou geweest zjjn als er bjj een prik of een snede
bloed te voorschjjn was gekomen. Hjj had een
stuggen zwarten knevel en een sikje, zooals
Napoleon III, maar niet zoo vol. Zjjn hoofd was
rond als een kogel en zjjn grijsachtig haar kort
afgeknipt, zoodat het er van verre uitzag als een
kapje. Hjj had groote ooren die ver van zjjn
hoofd afstonden, en om dit nog meer te doen
uitkomen droeg hjj er allerliefste gouden ringetjes
in hetgeen een zonderling contrast vormde met
zjjn grof, leeljjk gelaat. Dit was bewegeljjk en
veranderlijk van uitdrukking. Somtjjds scheen
hjj vol ijver om te behagen, en een seconde later
zag hjj er uit als iemand die zich zwaar veron-
geljjkt gevoelt. Die laatste uitdrukking was
echter de overwegende, maar waarom was Migeon
niet tevreden met zjjn lot? Zjjn gezondheid was
uitstekend. Hjj kon dertig mjjlen loopen zonder
moede te worden. Hjj had een tameljjk onaf-
hankeljjk bestaan. Hij was te Boisvipère aange
steld onder voorwaarde dat hjj nooit afgezet zou
worden zoolang hjj zjjn plicht deed, die voor
iemand als Migeon alleen bestond in het oefenen
zjjner krachten en het bevorderen zjjner gezond
heid. Wordt vervolgd.
een contra-demonstratie der clericalen zijn waar-
sehjjnljjk ernstige conflicten te wachten. Gisteren
liep het gerucht dat de manifestaties door het
gemeentebestuur zouden worden verboden. Doch
volgens de Indépendance was daaromtrent niets
bepaald.
In de militaire kringen van Caïro gelooft men
algemeen, dat, wanneer definitief besloten is tot
het uitzenden eener expeditie in den herfst, ten
einde hulp te verleenen aan Gordon, die expeditie
den Njjl zal optrekken langs den weg over Dongolo
Men kan de plannen om Soeakim tot de basis te
maken van de operatiën en een spoorweg aan te
leggen van Soeakim naar Berber, beschouwen als
voor goed opgegeven. Het ten behoeve van dien
spoorweg reeds ontscheepte materiaal zal in Indië
worden gebruikt.
De Transvaalsche volksraad heeft met bjjna
algemeene stemmen een besluit genomen, waarin
de nieuwe Transvaal-conventie wordt bekrachtigd
en erkenteljjkheid wordt betuigd voor de edelmoe
digheid van de Engelsche regeering. In de resolutie
wordt bezwaar gemaakt tegen verscheidene arti
kelen der conventie, met name tegen het artikel
betrekkeljjk de grensljjn tusschen Transvaal en
Bechuanaland.
{Slot).
De namen Encyclopédie en Diderot zjjn onaf-
scheideljjk aan elkaar verbonden. In zjjn geheel
luidt de titel van het groote werkEncyclopédie
ou dictionnaire raisonné des sciencesdes arts et des
metiers, par une société de gens de lettres; het
eerste deel kwam in 1751 uit en was den minister
D'Argenson opgedragen. Bjjna alle mannen van
eenigen naam en verlichting in Frankrjjk hebben
daaraan medegewerkthoe zjj ook onderling van
meening mochten verschillen, in haat tegen fana
tisme en tyrannie kwamen zjj toch overeen.
Doch vooraan stond Denis Diderot.
Door Chambers' Cyclopaedia op het denkbeeld
gebracht om een uitgebreide verzameling van alle
wetenschappen bjj een te brengen, zette hjj zich
met den reeds om zjjne mathematische studiën
beroemden D'Alembert aan den arbeid in 1746.
Diderot belastte zich met het prospectus, D'Alem
bert met de voorrede waarin het plan, de methode
en de voornaamste indeelingen werden uiteengezet.
In Frankrjjk en daarbuiten vond het plan bjjval,
zelfs de omgeving van Lodewjjk XV moedigde
de onderneming aan. Madame de Pompadour
verklaarde zich zelve de beschermster, de minis
ters Richelieu, D'Argenson, Choiseul toonden zich
niet vjjandig, en jonge mannen als Malesherbes
en Turgot brachten den redacteurs meer steun.
Alles ging goed: Montesquieu beloofde hulp, Vol
taire was vol geestdrift over het plan, Buffon liet
zich vinden. Het aanbod der Jezuïeten om mede
te werken werd evenwel afgeslagen, en dezen na
men zich van dien tjjd voor zich te wreken. Het
is te begrjjpen dat van zekere zjjde de machtige
onderneming met wantrouwen werd aangezien.
De keus der medewerkers wees den geest van het
werk aan men zag eene vereeniging zich vormen,
die, aangemoedigd of tenminste geduld door het
hof en ondersteund door de openbare meening,
naar alle kanten de leerstellingen der vrjje ge
dachte ging verspreiden. In 1757 barstte dan ook
reeds een geweldige storm los, voornameljjk door
de Jezuieten aangeblazen, en het gevolg daarvan
was, dat bjj besluit van den staatsraad twee jaren
later de verschenen deelen verboden en het pri
vilege om het vervolg te drukken opgeheven werd.
Maar al trok D'Alembert straks zich terug en
trots alle gevaren en moeiljjkheden, Diderot hield
vol, zoodat in 1766 de laatste tien deelen konden
verschijnen van het werk, dat ontzachljjken af
trek vond en dat in 1774 reeds in vier talen wa»
overgezet.
De Encyclopédie wjjst het hoogtepunt aan van
de beschaving dier eeuw, die de zinspreuk hardiesse
de Vesprit in groote mate gehuldigd heeft. In de
philosophie breekt zij beslist met de kleinmoedige
traditie. Descartes wordt vervangen door Locke
en Newton, wier stellingen bjj allen die denken
ingang vonden, nadat Voltaire ze aan de Franschen
had geopenbaard. De methode, door de theologen
der encyclopedie gevolgd, bestond in het opsom
men van al de tegenwerpingen die in verschillende
tjjden door de beroemdste ketters tegen dit of
dat dogma waren gemaakttegen hen werd
de orthodoxie verdedigd, doch zóo dat de lezer
ten laatste zich afvroeg of de ketter niet geljjk
had, en in elk geval van de nietigheid der dog
matische haarkloverjjen overtuigd was. Op deze
wjj ze werd de theologie schijnbaar niet aangevallen
en ontliep men de veroordeeling. Voor de be
strijding van het theologisch fanatisme werd toch
door Diderot zeiven, die de geschiedenis der wjjs-
begeerte behandelde, op zeer geestige wjjze gezorgd.
In de politiek volgden de encyclopedisten vóór
alles Montesquieu. De mathematische wetenschap
pen werden goed behandeld, doch zeer middelmatig
is het literarisch gedeelte.
Van het gansche werk, van de geheele onder
neming is Diderot de ziel geweest. Verder was
hjj 't, die het eerst eene algemeene historie der
philosophische systemen der oudheid samenstelde
waren de vrijzinnige geesten uit den ouden tjjd
niet de voorloopers, de vaders van de moedige
hervormers der 18® eeuw En zjjn wjj de voor
rechten van onze dagen, het standpunt waarop
wjj ons plaatsen kunnen, wederom niet verschul
digd aan de wegbereiders der groote Fransche
revolutie, welke zoo heilzaam is geweest in hare
gevolgen In de dagen van Diderot rustte de
geheele maatschappjj op de idee der voogdjjschap
de geloovige stond onder voogd jj van den priester,
de onderdaan onder die van den koning. De
mensch werd beschouwd als een kind, ids een
Emil was glad geschoren en vergenoegde zich dus
met aan zjjn lip te plukken en zei niets. Ik wilde
hem gaarne iets vragenmaar het was een netelige
vraag. Ik wenschte te weten of mijnheer De
Marmorne iets gezegd had over het telegram, dat
wjj te Parjjs ontvangen hadden. De oude heer
kon ondanks zjjn beleefdheid verschrikkeljjk barsch
zjjn, als hjj vond dat iemand iets gedaan had
dat hij afkeurde en ik was zeer benieuwd hoe
hjj Emil ontvangen had.
„Zjjt gjj te Marmorne blijven dejeuneren?"
„Ja."
»Dus hebt gjj injjnheer thuis gevonden?
„Jaen toen hjj hoorde dat ik hem te Nice
was gaan opzoeken, wilde hjj mjj te Marmorne hou
den maar ik bedankte, daar ik bjj ondervinding
weet, dat men onmogeljjk kan werken als men
uit logeeren isen mjjn werk vervolgt mjj overal.
Kjjk eens naar dien stapel papieren Hier wees
hjj op een groote tafel die met stukken overdekt
was. Hjj had een lastige zaak en verkoos de
eenzaamheid van Boisvipère, nu hjj alle hoop op
Ada moest opgeven. Ik was blij dat hjj niet
vermoedde dat ik iets van zjjn afwjjzing wist en
onthield mjj gaarne van verdere vragen. Ik be
greep dat het hem wel gelukt zou zjjn om den
eerljjken, ouden man te overtuigen dat hjj dat
telegram te goeder trouw gezonden had, maar
dat deed er ook niet toe. Al was ik van zjjn
oneprechtheid overtuigd, anderen zouden zich
nog steeds laten misleiden door zjjn fijne manieren
en zjjn deftigheid, die iedereen vertrouwen inboe
zemden. Gedurende eenige weken na het vertrek
van Julius bleef alles dus bjj het oude. Emil
vertoefde veertien dagen te Boisvipère, omdat hjj
daar zoo ongestoord kon werken, maar toen moest
hjj naar Londen terug. Ik bleef er nog iets lan
ger, totdat de werken voor het nieuwe bassin ten
gevolge van de harde vorst gestaakt moesten worden.
XLI.
Onze huishouding was zoo beknopt mogeljjk
ingericht. Ik heb reeds gezegd dat de huisbe
waarder een klein huisje te midden der bjjgebouwen
bewoonde. Zjjn vrouw was een goede keukenmeid die
tevens onze kamers zoo netjes in orde hield als
wjj het zelf gedoogden. Zjj hadden geen kinderen.
Behalve deze lieden had ik een jonge knecht,
wiens werk hoofdzakeljjk bestond in het verzorgen
mjjner paardenmaar hjj deed tevens dienst als
oppasser en sliep in het kasteel, dicht bjj mjjne
kamers, in denzelfden koepel. Deze koepel, een
van de vier, aan eiken hoek van het huis, was
een soort van toren met een hoog dak, eenigazins
in den geest van de koepels van de Louvre. Als
Emil te Boisvipère was werd hjj door hetzelfde
personeel bediend, dat de geheele bevolking van
het kasteel uitmaakte. Op meer dan een mjjl
afstand lag er nog een pachthoeve en verderop
in het bosch kon men nog een paar hutten vin
den, wanneer men althans niet tusschen al de
kronkelpaden verdwaalde. De huisbewaarder heette
Jozef Migeon. Het was een groote, forsche man,
T»n het echt Bourgondische type, met een zon-