Onderwijs.
Kerknieuws.
Marins en Leger.
Gemengde Berichten.
Verkoopingen en aanbestedingen.
Provinciale Staten van Zeeland,
biödigd hoofd van don staat in handen was
gekomen.
Het Dayblad deelt nog de volgende bijzonder
heden mee
Vrijdag was de prins buitengewoon helder,
onderhield hp zich met zijn vertrouwden en infor
meerde hij met belangstelling naar de dezer dagen
plaats gehad hebbende algemeene vergadering van
het Groot Oosten.
De prins toonde daarbij zoo goed zjjn geheugen
te kunnen raadplegen, dat hij naar den afloop
van enkele punten, welke men hem niet had
opgeheldord, vroeg.
De prins was evenwel zoo zwak, dat de kamer
dienaars niet konden gereed komen met hem van
schoon linnengoed te voorzien. Zoo ging de nacht
echter rustig in en voorbjj. Tegen den ochtend
was de zwakte zóo toegenomen, dat de geneesheeren
zich ongerust maakten.
De temperatuur bedroeg toen 36. Nu en dan
was Z K. H. woelig en klaagde over dorst. Om
streeks éen ure nam de zwakte zulk een onrust
barend karakter aan (de ademhaling bedroeg toen
40) dat men de geneesheeren deed ontbieden.
De prins bevond zien toen in tegenwoordigheid
van HD' hofmaarschalk en adjudant kolonel Hojel,
zjjn secretaris den heer Van Dijck, zijn kamer
dienaar Visser en den ziekenoppasser Hemmes.
Een paar malen had men den hoogen lijder op
zijn verzoek eenigen opwekkenden drank, melk
met cognac, toegediend en later de lippen met
jjswater bevochtigd. De prins lag met wijd geopende
oogen op de linkerzijde, zonder ander geluid te
geven, dan eenmaal met krachtige stem te roepen
„Help mjjHelp mjj
Daarna bleef hg stil liggen totdat de doctoren,
die beiden bjjna den geheelen ochtend aan het
ziekbed waren, weder binnentraden, en dadeljjk
constateerden, dat de prins tengevolge van eene
ingetreden hartverlamming stervende was.
Te vjjf uren 's namiddags sloot men aan het
paleis alle blinden, wat ook terstond na het bericht
van den dood, geschiedde aan het paleis van
prinses Hendrik.
In Den Haag heerschte algemeen diepe versla
genheid. Vele woningen werden gesloten; van
andere werd de vlag halfstoks geheschen en van
den rouwwimpel voorzien.
Er is koft na het overlijden een photographie
genomen van den voSrsteljjken doode.
Zoover bekend heédt Z. K. H. geen testament
nagelaten.
Zondag middag is h«t lijk geschouwd en ge
balsemd.
-—7
Voor het notaris-examen, dat te 's Gravenhage zal
worden gehouden, hebben jzich 340 aspiranten
aangemeld.
i
De Indische regeering heeft niet alleen de hoofden
van algemeen en gewestelijk bestuur, maar ook den
inspecteur-generaal der staatsspoorwegen dezer da
gen aangeschreven om bjj het doen van voordrachten
ter voorziening van openvallende betrekkingen op
de belangen van wachtgelders t(e letten. Wachtgel
ders, die wegens mindere geschiktheid uit hunne
vorige betrekking werden ontslagen, moeten voor
mindere betrekkingen in aaniWrking gebracht,
b. v. een 2° commies tot 3e\" commies voor
gedragen worden.
Zaterdag 11. werd te Cortgene een gewone verga
dering gehouden van het onderw. gezelschap Noord-
Beveland. Na een hartelijk woord van den voor
zitter mr L. A. Bybau, meer persoonlijke aange
legenheden betreffende en onder toejuiching dooi
den vice-voorzitter beantwoord ha de aanneming
van een viertal nieuwe leden en de afdoening van
eenige huishoudelijke zaken, werd door den heer
Vermeulen ingeleid het puntzei f werkzaam beid
der leerlingen en de middelen otqi die te bevor
deren." Spreker wees op het hocjge belang der
e~~S
Wat kan hjj u nu nog doen Goeden nacht
Hjj had dit alles gejaagd gesprokfén en was ver
trokken. Welk een zonderling gedrag Wat had
dien bedaarden man zoo veranderd Dat kon
toch niet dïjjffiVèTiïïia.i SjjüT -sdifijï JÜ8£ nacht
weinig en droomde dat satan met den engel
Gabriël om mjjn ziel vocht. Satan had echter de
gelaatstrekken van Berger, terwjjl de engel blonde
lokken en blauwe oogen had, die veel op die van
den dominé geleken.
Mjjn eerste gedachte bjj het ontwaken was om
mijn koffer te pakken en terstond naar Lindhof
te vertrekken, doch de tweede was Eduardo.
Daar hjj gisteren niet verschenen was, zou hjj
zeker van daag komen en ik wilde hem nog eens
spreken ik wilde afscheid nemen en hem zeggen
dat ik altijd een zuster voor hem zou zijndat ik,
indien de erfenis mij onafhankelijk maakte, hem
vrjj zou koopen van zjjn driejarigen diensttijd
ja wat zou ik hem al niet zeggen Maar de dag
verliep en hjj kwam niet evenmin als den volgen
den en toen voelde ik mjj zoo gekrenkt dat ik
bij mij zeiven zei: Wachtals gij nu komt, ben
ik gevlogen!" en druk aan het pakken ging.
„Signorinadaar is Marietta met dien
uitroep stoof Rosine de kamer in, »zjj wil u abso
luut sprekenzjj ziet er akelig en woest uit, wil
ik haar liever weg zenden?
„Neen, zeker niet, Rosine laat haai- binnen
komen".
»Maar ik zal bij u bljjven, signorina, en ik
kan Leo ook roepen".
.Waarom toch Rosine? Laat haar binnen
en ga heen".
Wordt veroolgd.
zelfwerkzaamheid uit'een peadagogisch, zedeljjk en
stoffelijk oogpunt en toonde aan, dat de zucht,
tot zelfwerkzaamheid door verscheidene middelen,
zoo in als buiten de school, kan worden aange
kweekt. Deze beschouwing vond van vele zjjden
instemming, al meende ook een der leden erop te
moeten wjjzen, dat bij den grooten omvang, dien
de3 onderwijzers bemoeiingen toch reeds bereikt
hebben, het ook nog volgen van een soort van
cursus in de huisvlijt vrjj wel ondoenljjk is. Dit
nam echter naar inleiders meening niet weg, dat
bjj den noodigen goeden wil en toewjjding van
den kant des onderwijzers er nog door occasioneele
behandeling te veel goeds te stichten valt in
dezen, om niet de zelfwerkzaamheid in verschil
lende richtingen aan te moedigen. Na een opge
wekt debat werd den inleider de dank der ver
gadering gebracht.
Daarna besprak de heer Swenne het volgen van
een streng stelselmatigen leergang, meer bepaald
met bet oog op het onderwijs in de Ned. taal aan
de lagere scholen ten plattenlande. Hjj meende
het nut daarvan te mogen betwijfelen t° op grond
van het feit dat de bezoekers der lagere school
geen oog hebben voor hetgeen een stelsel tot
stelsel maakt en dus niet in staat zijn een weten
schappelijke behandeling met vrucht te volgen
2° omdat het beste stelsel, juist wijl het een
stelsel is, in de plattelandsch lagere school is
misplaatst, doordien daar toestanden heerschen,
die op de meest cynische wjjze den spot drjjven
met al wat gelijkt naar systeem. Daar tegenover
werd door andere leden de wenscheljjkheid van
gang en regel, en het gevaarljjke der stelselloos
heid betoogdmaar daar spreker reeds in zjjn
inleiding verklaard had, op de vraag »wat dan
te zullen antwoorden bjj een volgende gelegenheid,
werd de discussie over dit punt tot nader uit
gesteld.
Ten slotte werd een regelingscommissie benoemd
met het oog op de a. s. arrond. vergadering te
Coljjnsplaat, waarvan de datum in overleg met
het gezelschap Tholen zal worden vastgesteld.
m —1
In bjjna alle kerken werd Zondag gewezen op
het smartelijk verlies, dat ons land door den dood
van den prins van Oranje heeft geleden.
Onze berichtgevers zullen wel begrjjpen datwjj
daarvan niet voor elke gemeente afzonderlijk
melding kunnen maken.
De heer J. C. Prins, candidaat te Njjkerk,
heeft voor het beroep tot pred. bjj de herv. gem.
te 's Heerenhoek bedankt.
Maandag 30 Juni e. k. zal de hulpkerk te
Bergen op Zoom, toegewjjd aan den H. Joseph,
ingezegend worden. De feestrede bp de eerste H.
Mis zal gehouden worden door den Deken.
Aan den élève-muzikant C. J. Solinger van
de stafmuziek van het 3" reg. inf. te Bergen op
Zoom is Zaterdag de bronzen medaille voor 12-
jarigen trouwen dienst uitgereikt.
Zaterdagavond gaf de hr F. Piekaneserindegroote
zaal van het Schuttershof alhier eene zeer goede
buitengewone voorstelling met zijne internationale
varieté-troupe. Alle artisten kweten zich uitstekend
van hunne taak en zoowel de Hollandsche komiek,
de heer A. De Winter, als zjjn Fransche collega,
monsieur Lefrancde gymnastende gebr.
Ed wardós, en de jongleur Alfonso wisten het publiek
herhaaldelijk wel verdiende bijvalsbetuigingen te
ontlokken.
Het onverwacht afsterven van den kroonprins
was oorzaak dat de matinee en de soirèe op Zon
dag geen voortgang konden hebben.
-- Zondagmorgen elf uur brak er brand uit in
de z. g. Blikken op een kwartier afstand van
'a Heerenhoek. Een klamp stroo stond in lichte
laaie. Door de spoedige en krachtige werking der
brandspuit en den afgewenden wind bleef de op
korten afstand staande woning met schuur behou
den. Het stroo behoorde aan den klompenmaker
J. De Jonge. Vermoedelijk is door het spelen met
lucifers van een paar kinderen de brand veroorzaakt.
In westeljjk Zuid-Beveland staat de oogst
over het geheel wonderschoon te velde, 't Moet
"eëïï- gtenot zjjn om langs de akkers te gaan en zich
te verlusten in het veel belovende gewas. Tarwe,
rogge, wintjergerst, erwten, paardenboonen, vlas,
suikerpenen eitv aardappelen staan uitmuntend;
haver, kanariezaacf- en. zomergerst minder,koolzaad
belooft slechts ruim een fcilf gewasuien worden
door de worm opgegeten en'zullen geen halven
oogst geven. Door te veel droogte zullen de
weiden niet veel hooi opleveren. Ijstoestand van
den veestapel laat niets te wenschen over. Over
't geheel is er reden tot prjjzen, maar- wie aan
1881 denkt, zal weten dat onverhoopt door vele
regens de stand van zaken nog kan verkeeren.
De collecte ten behoeve van het fonefs tot
aanmoediging en ondersteuning van den gewapeneften
dienst heeft te Rilland-Bath 11.43| en te Yersek;e
19.34 opgebracht.
In de afgeloopen week zjjn te Tholen 5 ge-'
vallen van besmettelijke keelziekte Diphtheritis
geconstateerd. Twee personen overleden daaraan.
Te Sluis kreeg heden een 12jarige knaap,
die een veulen aan een touw had, zulk een hevigen
schop van dat beest tegen zjjn wang, dat hjj
bewusteloos neerviel. Dadeljjk werd geneeskundige
hulp ingeroepen.
Te IJzendjjke wilde Zaterdag een 12jarige
jongen een paard van een koetsier, dat met een
gerjj voor de deur van de wed. A. bjj den Rooden
hoek stond, van den toom ontdoen, toen hjj van
het beest een slag tegen 't hoofd ontving, zoodat
hjj bewusteloos neerviel en geneeskundige hulp
ingeroepen moest worden. Zondag morgen was
de toestand van den knaap nog zeer ongunstig.
Ter gelegenheid van het feest van »het
Heilige Hart van St. Vincentius," was Zondagavond
de R. C. kerk te Bergen op Zoom versierd met
een menigte groen, masthout enz. Eenige takken,
te dicht bjj het licht geplaatst, vatten gedurende
een druk bezochte godsdienstoefening vlam. Ge
lukkig bleven de bezoekers vrjj kalm en was
men den brand, zonder bijzondere hulpmiddelen,
spoedig meester.
De 4. C. meldt dat de 30.000, die onlangs
ten kantore van de Associatie-Cassa te Amsterdam
op geheimzinnige wjjze verdwenen, terecht zjjn.
Meer en meer begint men, ter ontduiking
van briefport, voor korte briefwisseling gebruik
te maken van couranten of andere gedrukte stuk
ken. De postambtenaren zjjn aangeschreven
dageljjks dergelijke stukken goed en geregeld na
te zien.
Omtrent den brand te Engelen meldt men
nader dat elf huizen in den asch werden gelegd
en 18 gezinnen van have en goed werden beroofd.
De meeste huizen zjjn verzekerd. Als oorzaak
noemt men het spelen met lucifers door kinderen.
Zondag morgen vroeg werden de bewoners
van Edam opgeschrikt door het gerucht van brand
Spoedig bleek dat op de Marken de kaaspakhnizen
in laaie stonden.
Vier pakhuizen, groote gebouwen, zijn totaal
afgebrand; een ander werd gedeeltelijk eene prooi
der vlammen; een zesde bleef gespaard.
De grootsten daarvan behoorden aan de firma
gebroeders Groot en aan F. M. Groot Co. en
waren in het begin der zeventiende eeuw gebouwd.
Te ongeveer half vjjf werd de brand ontdekt-
Een kleine kaashandelaar wist nog spoedig zjjn
voorraad (ongeveer duizend stuks) kaas, die niet
verzekerd was, te redden. Zjjne vrouw stond hem
daarbjj jjverig ter zjjde.
Van de overige kaas, geborgen in het gebouw
waar de brand was uitgebroken, is weinig ot niets
gered.
Van de oorzaak weet men nog niets. De knechts
waren Zaterdagavond te zeven uren uit de pakhuizen
vertrokken.
De geheele hoeveelheid kaas, die verbrand is,
wordt op ongeveer veertig duizend stuks geschat,
ter waarde van 60,000.
De afgebrande gebouwen waren alle verzekerd,
de kaas voor het grootste deel.
Te Wouw onder Bergen op Zoom kregen twee
jeugdige koewachters zulk een hevigen twist, dat
de een den ander met een mes in den rug stak,
en ernstige wonden toebracht.
Men schrjjft ons het volgende: 's Zomers
kan men in Holland dageljjks boeren met hunne
knechts de koeien zien melken in de weiden of
hen de volle melkschuit zien voortduwen met dien
eigenaardigen schuitevoerders-pas naar huis, niet
zelden op aanzienlijken afstand van de weide gelegen.
In Walcheren geschiedt het melken door meisjes,
die na afloop hiervan dikwijls vrjj ver de zware volle
emmers huiswaarts moeten torschen. In Zuid-
Beveland niets van dat alles. Daar worden de
koeien meestal uit de weide gehaald en naar
eene weide nabij huis op het erf gedreven en daar
door de meiden gemolken. Den volgenden morgen
worden zjj weer weiwaarts gebracht. Dit is onge
twijfeld gemakkelijker voor de melksters, daar zjj
van het dragen af zjjn. Het tijdverlies met het
heen en weer trekken bljjft hetzelfde, zelfs is het
voordeel aan den kant der Zuid Bevelanders, daar
nog al dikwjjls kleine jongens of meisjes de koeien
halen en brengen. Maar de grootste hoeveelheid
verkregen melk en dit is het voornaamste
is aan de zjjde der Hollanders en Walcherschen.
Naar mjj bevoegde beoordeelaars mededeelden is het
melkverliea door dat been en weer trekken vrjj
aanzienlijk. Zou dus het gebruik der Hollanders
Walcherschen en misschien nog anderen bp de
Zuid-Bevelandsche boeren niet in te voeren zjjn
tot hun voordeel? Men denke er eens over na.
Zaterdag namiddag had, tjjdens het herstellen
der gasleiding, op den boulevard Malesherbes te
Parjjs eene hevige gasontploffing plaats. De oor
zaak was dat een werkman de onvoorzichtigheid
had een aangestoken lantaarn nabjj eene nog
niet herstelde verbinding te laten branden. De
vlam reikte ter hoogte van acht meters en zette
den voorgevel van een magazjjn in brand. De
werkman, aan wiens onvoorzichtigheid het onheil
toegeschreven moet worden, kreeg ernstige brand
wonden, terwjjl twee bedienden van het in brand
geraakte magazjjn en een soldaat bjj de met
goeden uitslag bekroonde pogingen tot blussching
eveneens brandwonden bekwamen.
Te Londen is Zaterdag eene zeer interessante
tentoonstelling geopend nl. die der werken van
dr. Maurier, den bekenden teekenaar van het
voornaamste Éngelsche humoristiesch blad Punch.
Dr. Maurier wordt ten onrechte als een caricatu
rist beschouwdhjj toch zoekt het bespottelijke
niet in overdrijving van lichamelijke zonderling
heden zijner figuren. Al de komische figuren, die
hp ons getoond heeftzjjn hertoginnen, zjjn mu
zikanten, zjjn schilders en geleerden, de verzame
laars van porselein enz maar vooral de onster
felijke familiën Ponsonby Tomkins en Sir Gorgias
Midas, zjjn werkeljjk typen uit de Éngelsche
maatschappij zooals die vroeger waren en tegen
woordig nog wel in de salons te vinden zjjn.
De vorige week had een Engelsch rechter te
beslissen over een geval van lijfstraffen op school.
Een werkman had zjjn dochtertje thuis gehouden
op een examendag, en gaf als reden op dat de
onderwijzeres drie dagen te voren het kind een
paar vuistslagen om de ooren had gegeven, ten
gevolge waarvan het meisje aan zware hoofdpijn
leed. Het schoolbestuur achtte dit geen wettige
reden van schoolverzuim en vervolgde den werkman.
De rechter was echter van oordeel dat» slagen om
de ooren als een zeer ongeschikte bestraffing zjjn
te beschouwen en dat in het algemeen het hoogst
verkeerd is van onderwijzers en onderwijzeressen, de
kinderen aan het hoofd te kastjjden. Dit behoort
nooit te geschieden, daar het zeer dikwjjls hoogst
ernstige gevolgen heeft, ook al is de klap niet zoo
1 ard." De werkman werd daarom vrijgesproken.
Uit Marokko komt de tpding van een opstand
onder de Azamorstauuuen, en uen moord v.m vier
gouverneurs. De privaatberichten bevestigen tevens
dat een andere stam in opstand is gekomen en
dat geheime agenten de grensstammen opruien.
Ook de toestand aan de kust van Guinea is critiek.
De Portugeezen slaagden er niet in den negerop -
stand in de Bessa-provincie te onderdrukken.
Integendeel breidt hjj zich uit De opstandelingen
vermeesterden eenige Portugeesche kannoneer-
oooten, wier bemanning ontsnapte. De Portugeesche
dagbladen dringen op het nemen van krachtige
maatregelen aan.
Kierlkzee. De zes hoofdingelanden van
het waterschap Schouwen, die aan de beurt van
aftreding waren, zjjn allen herkozen.
'sRraveniiage. De hofrouw over den
kroonprins is bepaald op 4 weken grooten, 4
weken hal ven en 4 weken lichten rouw.
Herbenoemd als kantonrechter-plaatsvervan-
ger te Goes, de heer mr L. A. Bjjbau.
»s CJravenliag-e. Tal van particuliere
woningen in de voornaamste wjjken zjjn gesloten als
teeken van rouw over het afsterven van onzen kroon
prins. Gisterenmiddag is het aangezicht van den
vorsteljjken doode gephotografeerd de ontbinding
was reeds begonnen. De doctoren Yinkhuyzen,
Borski, Mouton en Van der Lep hebben gisteren
middag het ljjk gebalsemd; de lijkkist zal als
gewoonlijk bestaan uit een drievoudigen looden,
eikenhouten en mahoniehouten kist. Het garnituur
zal zjjn als bjj vroegere gelegenheid. Het opschrift
op zilveren plaat zal de namen en de jaartallen
van geboorte en van overljjden vermelden.
Het ljjk is geplaatst in de groote benedenzaal
van het paleis. Prinses Hendrik heeft een fraaie
krans gezonden.
Omtrent 's konings terugkomst is nog niets
hoegenaamd bepaald.
De benoeming van den heer Van der Veen tot
belasting-ontvanger te Domburg is ingetrokken
en in zjjn plaats is benoemd de heer Sauer, thans
te Ejjsden.
Utrecht Professor Doedes vierde heden zjjn
25-jarig jubilé, onder groote belangstelling van
alle kerkelijke richtingen. Leerlingen en oud
leerlingen boden hem geschenken aan. Namens
den senaat wenschte prof. Beets hem geluk.
Londen. De Times heeft een artikel over
de troonopvolging in Nederland. De keus
van een regent is, volgens dat blad, voor
Europa niet onverschillig. De benoeming van
koningin Emma tot regentes zou het minst wan
trouwen wekken.
Brussel. De graaf van Vlaanderen zal den
koning vertegenwoordigen bp de begrafenis van
den prins van Oranje.
Cairo. Er loopt een vaag gerucht dat de
rebellen naar Korosko oprukken.
Het schoonhouden der privaten in de scholen
A, B en O te Goes is voor het tjjdvak 1 Juli
'84—1 Jan. '89, aangenomen door den heer A.
Smit voor 105 per jaar, of 40 per jaar min
der dan bij een vroegere besteding.
De heeren Plazier en Hageman hadden voor
hooger bedrag ingeschreven.
De aanbesteding had plaats Zaterdag 11.
Te Yerseke is onderhands aanbesteed het
bouwen van een woonhuis voor den heer E. Mul
ler (architect de heer J. Hage). Daarvoor hebben
ingeschreven de heeren P. Dronkers te Kapelle
voor 7800, L. Laban te Yerseke voor 7268
en L. Van Verre te Kruiningen voor 6700. Het
werk ia aan den laagsten inschrijver gegund.
Door het bestuur van het calamiteuse water
schap Ellewoutsdjjk werd Zaterdag aanbesteed het
delven of uitdiepen van de sluiskom en water
leiding, waarvoor werd ingeschreven door de
heerenM. D. De Putter te Ter Neuzen voor
1990, J. Rijnberg voor 1925, A. Loojj Mz.
voor 1830 en W. Jeremiasse voor 1802. Laatst
genoemden wonen allen te Ellewoutsdjjk.
Daar zelf de minste inschrijving de raming
met ongeveer 500 overtrof, is dit werk voor-
loopig niet gegund.
Zaterdag werd te Waterlandkerkje aanbe
steed het bouwen van eene school met onderwjj-
zerswomng en raadzaal. De raming bedroeg
10.252.36. Ingeschreven werd door de heeren
I. Van Balen te Oostburg voor 11.465, I. Koljjn
te Groede voor 10.600, A. Risseeuw te Groede
voor 10.500, A. Van Male te Schoondjjke voor
ƒ10.453, A. Hubregtse te Zuidzande voor 10.375,
J. Cadsman te Zuidzande voor 10.100 en J. J.
Curelier te Oostburg voor 10.097.
Aan den laatste is het werk gegund.
Ter aanvulling van onze reeds Zaterdag ge
dane mededeeling vermelden wjj nog dat voor
het herstel, de vernieuwing en het onderhoud tot
en met den 30 April 1885 van de aarde-, kram-,
rjjs-, steenglooiing- en paalwerken aan de water-
keering van het calamiteuse waterschap Oud- en
Jong Breskens, behalve door den heer Abm. Lu-
teyn Pz. te Nieuwvliet, die voor 16.096 aanne
mer werd, is ingeschreven door de heerenJc.
Berton te Biervliet voor 18.900, Jc. Jansen te
Ter Neuzen voor 17.900, J. Lijs te 's Heer
Arendskerke voor 17.900, A. Van der Beek te
Zaamslag voor 17.900, A. Van Popering te
Bruinisse voor 17,865, P. Monjé te Breskens
voor ƒ17.800, Iz. Coljjn te Groede voor ƒ17.797,
J. Tollenaar te Ter Neuzen voor 17.790, P.
Keymel te Breskens voor 16.600 en Iz. v. Male
Dz. te Breskens voor 16,400. De raming be
droeg ƒ17.787.32.
De begrooting der kosten van het provinciaal
bestuur, voor zooveel het rijksbestuur is, voorden
dienst 1885 bedraagt 63755, verdeeld als volgt:
jaarwedden van den commissaris des konings, van
de leden van gedeputeerde staten, van den griffier
en van de ambtenaren en bedienden bij de pro
vinciale griffie, alsmede schr jjfloon 48025bureau*
h, - - -
