buitenland;
Laatste Berichten.
Gemengde Berichten.
Algemeen Overzicht,
Benoemingen en besluiten,
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en Leger.
Rechtszaken.
Het ongeluk op de My De Schelde.
Weerkundige waarnemingen.
ziekten voor de toekomst, wel raden zoo mogelijk
hun geluk te Deli te beproeven.
De minister van financiën heeft uitgemaakt dat
de assuradeur, die op een gezegelde polis van assu
rantie de erkenning stelt, dat b. v. de verzekerde
meubelen in een ander pand zijn overgebracht of
nadere bepalingen omtrent premieverbetering of
veranderde reis, enz. handelt in strijd met art. 7
der zegelwet en boetschuldig is met 15.
Omtrent de voorstellen der staatscommissie voor
grondwetsherziening deelt het D. v. N. nog mede,
dat de commissie voorstelt in de grondwet het
beginsel op te nemen, dat elke klacht wegens
rechtskrenking door het administratief gezag in
het hoogste ressort moet kunnen worden onder
worpen aan de beslissing van een van de uitvoe
rende macht onafhankelijk rechter.
Dit is dus de grondslag eener zelfstandige
administratieve rechtsmacht. De raad van state
of een zijner afdeelingen zal de hoogste admini
stratieve rechter kunnen zijn.
In het jaar 1812 besloten de toenmalige rijks
standen in Zweden alle betaling van de rijksschuld
aan Holland te staken. Deze maatregel werd
genomen uit weerwraak op het Fransche bestuur,
dat de vorderingen, welke Zweedsche onderdanen
op de Fransche regeering hadden, tegengewerkt
en bovendien Zweedsch-Pommeren bezet had. De
Nederlandsche crediteuren hebben sedert dikwijls
maar tevergeefs, op betaling aangedrongen. Toen
kroonprins Gustaaf zich eenige jaren geleden te
Amsterdam ophield, vervoegden zich de eigenaars
der obligatiën bij hem en het gevolg hiervan
was, dat de consul-generaal van Zweden en Noor
wegen te Amsterdam, de heer Egidius, later eene
overeenkomst met de crediteuren heeft weten te
treffen, volgens welke deze hunne obligatiën tot
een bedrag van 3,687,750 gulden nu hebben af
gestaan. Handbld
rechtere. macht. Op verzoek, eervol ontslag
verleend als raadsheer in het gerechtshof te 's-Her-
togenbosch jhr mr A. F. De Savornin Lohman.
universiteiten. Aan mr B. J. Gratama is, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als hoog
leeraar aan de rijks universiteit te Groningen.
marine. Op verzoek, eervol uit den zeedienst
ontslagen de adelborst le kl. H. P. J. Tutein
Nolthenius.
pensioenen. Bjj vernieuwing een tjjdeljjk pen
sioen toegekend van ƒ300 'sjaars voor 5 jaren
aan den tjjdeljjk gepens. eerste-luit. A. J. C. De
Roo.
Men meldt ons uit Goes
Naar aanleiding van het bericht over de be
noeming van een nieuw hoofd der bijzondere
christelijke school en de daarbij door u gevoegde
opmerking over den heer Poolmeijer kan ik u
meedeelen, dat, volgens verzekering van geachte
zjjde, genoemde heer niet zjjn ontslag heeft g e-
vraagd, maar dat hem dit ongevraagd
eervol is gegeven.
Het schijnt n. 1., dat men genoemde school, die
in den laatsten tijd niet bjjzonder vooruitging,
door het aanbrengen van »nieuw bloed" weer
eenigszins op haar verhaal wil doen komen.
Of nu evenwel de schuld van dien minderen
bloei aan den heer Poolmejjer of aan het onder
wijzend personeel in het algemeen moet geweten
worden zouden we niet gaarne toestemmend
beantwoorden.
Ook den onderwijzer dier school den heer L. Van
Beveren is, maar op zjjn verzoek, eervol ontslag
verleend. Deze vertrekt naar Breda, terwjjl hij
vervangen wordt door den heer P. Boon, vroeger
aan die school werkzaam, thans te 's-Bosch.
Aan mevrouw M. 0. C. Liernur-Worrell is
op haar verzoek met 1 April e. k. eervol ontslag
verleend als leerares in het handteekenen en in
de schoonheidsleer aan de hoogere burgerschool
voor meisjes te 's-Hage.
De hoogleeraar mr T. M. C. Asser te Am
sterdam is door de universiteit te Edinburg het
doctoraat in de rechten honoris causa toegekend,
bij gelegenheid van het 300jarig bestaan dier
universiteit.
Volgens een telegram van heden is ook aan
prof. A. Kuenen te Leiden en prof. B. J. Stokvis
te Amsterdam dezelfde eer te beurt gevallen
zonderling evenwel dat men laatstgenoemde, die
professor in de geneeskunde is, doctor honoris
causa in de rechten heeft gemaakt.
Omtrent het Middelbaar Onderwijs vermeldt
het officieel verslag over 18821883 het volgende.
Einde 1882 waren er aanwezig 3 burgerdag
scholen te 'sGravenhage, Amsterdam en Leeuwarden,
32 burgeravondscholen en 5 bijzondere inrichtin
gen in vier gemeenten, welke de plaats innemen
eener burgerschool. Van de 2447 leerlingen der
burgeravondscholen en 1162 van de daarmede
geljjk te stellen inrichtingen, te zarnen dus 3609,
hadden 2791 reeds een beroep gekozen, waarin
zij overdag werkzaam waren. Aan deze scholen
waren verbonden 362 leeraren, waarvan 167 tevens
aan eene hoogere burgerschool werkzaam waren.
Voorts telden de industrie-, teeken- en ambachts
scholen 4586 leerlingen met 260 onderwjjzers.
Het getal hoogere burgerscholen vermeerderde
met 3 van Sjarigen cursus (Bergen op Zoom, Am
sterdam, Groningen.)
Door 4649 leerlingen werd het onderwijs aan
deze instellingen genoten. Aan al deze scholen
werd door 709 leeraren, waarvan 19 aan meer
dan éen school, onderwijs verstrekt.
Het getal middelbare scholen voor meisjes bleef
onveranderd, nl. 11 met 5 jarigen, 1 met 4jarigen
2 met 3jarigen cursus. Zjj werden bezocht door
1134 leerlingen of 45 meer dan in 1881, terwijl
168 onderwijzeressen en leeraren aan deze scholen
verbonden waren.
De drie afdeelingen der Wageningsche land
bouwschool werden bezocht door 137 leerlingen,
8 meer dan het vorig jaar, de polytechnische
school door 342de scholen voor de zeevaart
door 409.
Het rijk gaf uit 1,109,326.43§ontving
97,577.53^, zoodat de kosten zuiver waren
1,011,748.90. Sedert het in werking treden der
wet tot ultimo Dec. 1882 gaf het rijk zuiver uit
voor middelbaar onderwijs 13,425,109.39 en de
gemeenten 10,796,287.20^. In 1882 werd door
rjjk en gemeenten voor het middelbaar onderwijs
uitgegevenƒ2,105,131.491, ontvangen ƒ341,500.97)
en zuiver uitgegeven 1,763,630.52. Voor tee
ken- en industriescholen enz. en inrichtingen van
onderwijs aan doofstommen werd door lijk, pro
vinciën en gemeenten nog uitgegeven ƒ277,718.68.
De heer H. H. Barger, predikant bij de Nederd.
Herv. gemeente te Kerkwerve, heeft voor het op
hem uitgebracht beroep naar Vlissingen bedankt.
Zuid-Beveland zal vermoedelijk niet lang
meer tot woonplaats verstrekken aan den beken
den gereformeerden prediker D. Bakker te 's Gra
venpolder. Te Ter Neuzen waagt men ernstige
pogingen om hem daarheen te doen vertrekken.
Ofschoon in eerstgemelde gemeente ettelijke jaren
gevestigd, zal de heer Bakker vermoedelijk de
voorkeur geven aan het district, waarin hij, even
als zijn echtgenoot, geboren en opgevoed is.
De luit. t/z. 2e kl. J. M. Phaff wordt geplaatst
in de rol van Zr M* wachtschip te Amsterdam.
(Slot.)
Na de in ons vorig nommer medegedeelde rede
van den ambtenaar van het openbaar ministerie
verkreeg de heer mr W. A. Van Hoek, die als
verdediger voor den heer Martin optrad, het woord.
Hij begon met erop te wijzen dat fabrieks
arbeiders en zeelieden uit den aard hunner be
trekking aan zeer eigenaardige gevaren blootstaan
en eraan te herinneren dat het slachtoffer van
het op 20 November aan de werf der maatschappij
De Schelde voorgevallen ongeluk door het bestuur
der fabriek financiëel wordt gesteund.
Daarna vestigde pleiter er de aandacht van de
rechtbank op dat de dagbladen, het feit der ver
volging in deze zaak vermeldende, de opmerking
hebben gemaakt dat zoodanige vervolging zonder
precedent is en dat die opmerking juist istot
heden werd naar aanleiding van zoodanig fabrieks-
ongeluk nog nimmer eene vervolging aangevangen.
Te meer meende pleiter daarom hulde te moeten
brengen aan het openbaar ministerie dat het ge
broken heeft met het systeem van ljjdzaam toezien,
waardoor dikwijls werklieden worden overgelaten
aan de nalatigheid en zorgeloosheid der fabrikanten,
ook al moest hij daarbjj voegen dat, naar zjjne
meening, de geachte ambtenaar van het O. M.
zich met dat huldebetoon zal moeten vergenoegen
en deze vervolging niet door eene veroordeeling
zal worden gevolgd.
't Begrip of iets voorzichtig dan wel onvoor
zichtig is, is zeer relatief en hangt geheel af van
het individueel gevoelen, van de omstandigheden
waaronder, ja zelfs van den tijd waarin zeker
voorval plaats heeft. Ten bewijze hiervan wees
pleiter erop dat men, toen petroleum pas als licht
bron in gebruik kwam, bjj een tengevolge daarvan
plaats hebbend ongeluk, steeds sprak van de on
voorzichtigheid van petroleum te branden en hoe
men in de eerste periode van het gas, bij het
voorkomen van eene gasontploffing, zich over
de onvoorzichtigheid van gas te branden uitliet.
In de tweede plaats is een ongelgk door on
voorzichtigheid niet altijd strafbaar. Daarvoor
moet het ongeluk een gevolg zijn van onvoor
zichtigheid in zoodanige mate dat de onvoorzich
tigheid is de causa proxima van het ongelukzoo
het er slechts een verwijderd gevolg van is valt
het buiten de strafwet.
Dat denkbeeld is ook gevolgd in een vonnis der
Groningsche rechtbank, in 1874 gewezen, waarbij
aangenomen is dat een beklaagde van eene on
voorzichtige daad, vóór hjj strafbaar is, de gevol
gen van zijne onvoorzichtige daad heeft kunnen
en moeten voorzien.
Dat begrip is ook het begrip neergelegd in de
wet op de staatsspoorwegen, waarbij strafbaar
wordt gesteld »hjj die zonder opzet gevaar heeft
doen ontstaan voor een trein, dat hij had kunnen
en moeten voorzien." Ia dat „kunnen en moeten"
afwezig dan bestaat er geen strafbepaling.
Wat was nu hier de feitelijke toestand. In het
stoomschip Soerabaija stond een ketel op blokken
in de dagvaarding staat dat de ketel op de
blokken moest geplaatst worden, doch dat is
minder juist de blokken stonden er en moesten
eenvoudig verplaatst worden, en tusschen den
ketel en den grond was eene veilige ruimte van
een halven meter.
Door de deskundigen is verklaard dat voor een
ketting als hier gebruikt is de zwaarte van den
ketel in het algemeen te groot is. In het alge
meen is men dus onvoorzichtig geweest. Maar in
het speciale geval, het geval dat hier behandeld
moet worden, zijn de geleerden het niet eens
voor de strafbaarheid van het feit wordt communis
opinio der zaakkundigen vereischt, doch die wordt
hier gemist.
Pleiter wil hier niet de technische opinie be-
oordeelen, doch alleen constateeren dat hier geen
algeheele eenstemmigheid gevonden wordt en ge
looft niet te mogen aannemen dat het O. M. de
meerderheid van de drie Rotterdamsche heeren
in deze Ylissingsche zaak als eene beslissing der
qnaestie zal willen aanvoeren.
Er is echter meerniet alleen door de deskun
digen, maar ook door de getuigen is verklaard
dat men, wanneer men wil, zeer goed zonder
gevaar onder den ketel had kunnen werken en
dat men, al brak ook de ketting, het lijf bergen
kon. Naar aanleiding hiervan is aan verschillende
getuigen gevraagd of Dobbelaar dan geene on
voorzichtigheid begaan heeft, en een paar hunner
hebben die vraag bevestigend beantwoord. Juist
op grond van dien heeft een der gehoorde des
kundigen verklaard dat hij in zoodanig geval op
dezelfde wijze zou hebben kunnen handelen.
Daarna besprak mr Van Hoek met een enkel
woord de jurisprudentie, ten deze bestaande. Hij
herinnerde eraan dat tot heden fabrieksongeluk-
ken steeds onvervolgd blevenmaar noemde als
gevallen waarin onvoorzichtigheid vervolgd is de
zaak die voor de rechtbank te Zwolle behandeld
is, waarbij iemand terecht stond die een geladen
pistool op zijne kamer had laten liggen, en op
een ander geval, waarbij een apotheker vergift in
het bereik van onkundigen had gelaten.
Was het onvoorzichtig het pistool op een boe
kenrekje te laten liggen in een kamer van een
burgerhuisgezin Zeker wel, maar niet onvoor
zichtig zou het genoemd kunnen worden wanneer
men datzelfde geladen pistool had laten liggen in
de kamer van eene kazerne, waarvan de bewoners
met het gebruik van vuurwapenen vertrouwd zijn,
evenmin als het onvoorzichtig zijn zou vergift te
zetten onder het bereik van deskundigen.
Wanneer dan ook de ketel, waarvan hier sprake
is, had gehangen buiten de fabriek, op eene plaats
waar kinderen en andere personen die geen ver
stand van het werk hebben passeeren, dan ja was
de onvoorzichtigheid strafbaar geweest. Hier
echter, waar al de werklieden der zake kundig
waren, was dit niet het geval.
Op grond van een en ander concludeerde mr
Van Hoek tot vrijspraak van zijn cliënt.
In zijne repliek wees het O. M. erop dat, waai
de geachte pleiter van gene zijde sprak van Rot
terdamsche heeren in eene Vlissingsche zaak, bet
de aandacht verdient dat alle deskundigen het
eens zijn dat er een vaststaande regel is; in
Engeland, zoowel als in Frankrijk en Duitschland,
ja tot zelfs in Amerika is het gebruik van ket
tingen viervoudige zekerheid te eischen. Men mag
natuurlijk kettingen gebruiken welke men wil,
maar moet dan ook de gevolgen dragen.
Daarna de onvoorzichtigheid besprekende, die
volgens gene zijde aan Dobbelaar zou te wijten
zjjn, merkte het O. M. op, dat deze op de gewone
wijze, zooals dat op de werf der ma De Schelde
het gebruik is, gewerkt heeftdoch zelfs al mocht
men aan D. eenige onvoorzichtigheid verwijten,
men kan daardoor niet wegredeneeren dat de
ketel aan een ketting hing van te gering draag
vermogen.
Ten slotte bestreed het O. M. de gevolgtrekking
door den verdediger naar aanleiding der aange
haalde vonnissen gemaakt en bleef de ambtenaar
bij zjjn eisch persisteeren.
In eene korte dupliek antwoordde mr Van
Hoek hierop dat men uren lang pleiten kan over
juridieke uitspraken en uitleggingen, hetgeen
echter in deze zaak onnoodig is. Hier geldt het
de vraag, is de opinie der deskundigen een com
munis opinio en die vraag beantwoordt pleiter ont
kennend. De bewering dat als bekl. zekere grens
te buiten gaat hjj verantwoordeljjk wordt, is door
een deel der deskundigen tegengesproken, die
verklaarden dat zjj in speciale gevallen zeiven van
die grens zouden afwjjken. Waar geen communis
opinio is, is geen strafbaarheid, en daarom vol
hardde pleiter bjj zjjne genomen conclusie.
Zooals wjj gemeld hebben bepaalde de rechtbank
de uitspraak op Dinsdag 4 Maart a.
Te Vlissingen werd door een garnalen-vis-
scher in zjjn net een been gevonden dat den vorm
van een menscheljjk djjbeen heeft, doch van veel
grooter afmeting is. De lengte ervan bedraagt
1.40 M., bjj eene dikte en omvang aan het eene
einde van 0,55 en aan het andere zelfs van 0,65
decim. Het is moeieljjk te zeggen van welk
soort dier het kan afkomstig zjjn.
In den tuin van den heer S., te Wissekerke
staat reeds sedert eenige dagen een pereboompje
in bloei.
Voortdurend wordt, volgens het R. N., geklaagd
over het stelen uit kofiers op de sporen. In Rot
terdam had o. a een jonge dame daarvan onder
vinding.
Door een baldadige hand werd gisterenoch
tend bevroren dynamiet in het politiegebouw te
Scheveningen geworpen. Men heeft tot dusver
den dader niet kunnen ontdekken.
De Mormonen maken nu en dan, vooral in
de Noordeljjke provinciën van ons land, nog wei
eens proselieten. Zoo waren dezer dagen, in de
provincie Groningen twee jeugdige meisjes bjjna
bekeerd geworden door den Mormoonschen zende
ling Lammers. Hoever zjj al „bekeerd" waren,
bleek uit een brief, dien de eene aan de andere
schreef en waarin voorkwam „O, vriendinwat
zullen wjj gelukkig zjjn, wjj krjjgen denkelijk
denzelfden man
In Den Haag heeft zich een eerste geval
van pokken voorgedaan en wel in het Noordeinde.
Te Amsterdam is een kindje van zeven
maanden door het inslikken van een zoogenaamd
„dotje" gestikt. Dadeljjk ingeroepen geneeskundige
hulp mocht niet baten.
Tjjdens het carnaval kregen te Vucht, in
eene herberg, twee zwagers over eene kleinigheid
twist, die zóo hoog liep, dat de een met zjjn mes
den ander eene zoo diepe wonde in den nek toe
bracht, dat geneeskundige hulp moest worden in
geroepen. De dader heeft het hazepad gekozen,
doch wordt door de justitie opgespoord. Misbruik
van sterkedrank is weer de oorzaak van die klop-
partjj geweest.
In de bodenkamer van het departement van
koloniën, Zaterdag 23 Februari 11.
Een heer komt binnendrie boden zuigen op
hun pjjpjes, zonder zich om den binnenkomende
te bekommeren.
„Is de minister aan het departement vraagt
hun de binnentredende.
>Wie bedoelt u, mjjnheer den ouden of den
nieuwen
»Den ouden natuurljjk, want de nieuwe ben ik
Tableau. (Historisch) (D. v. N.)
In sommige bladen komt een bericht voor
van een landbouwer in Groningen, die zjjne var
kens van eene verlamming in de achterpoten
genas door hun levertraan te geven. Dit middel
bljjkt, volgens ons uit Hoedekenskerke gezonden be
richt, niet nieuw, en de eer der uitvinding daarvan
komt toe aan den heer W. Te Gempt, predikant
aldaar. Een paar jaar geleden gebruikten, op zjjn
raad, uit een gezin de vrouw en eenige kinderen,
die ziekelijk waren, levertraan en, zooals veelal,
met uitstekend succes.
Kort daarop kregen de beide varkens, eigen
dom van die familie, de hierboven genoemde
verlamming in de achterpoten, en al lachende
gaf de heer Te Gempt den raad»geef ze ook
wat levertraankwaad kan het zeker niet,"
Die raad werd opgevolgd zes lepels daags wer
den verstrektde varkens genazen binnen korten
tjjd, en ook bjj anderen is het middel met het
beste gevolg in praktjjk gebracht.
Daar die ziekte zeer dikwjjls onder de varkens
voorkomt en men dan gewoonljjk tot zjjne groote
schade het dier slacht of aan een slager verkoopt,
kan herinnering hieraan zjjn nut hebben.
Vroeger reeds werd van het te Hoedekenskerke
gebeurde melding gemaakt; wie weet of de man
te Groningen daardoor niet op het idee is gekomen
om het middel toe te passen!
Geljjk wjj gisteren onder onze Laatste Be
richten meldden hééft aan hef Victoria-station
te Londen eene ontploffing plaats gehad. Ten
gevolge daarvan zjjn het kantoor van de hoofd-
ljjn en al de kamers tusschen dit kantoor en de
gebouwen van de LondonChatham and Dover-
railway vernield; bovendien is groote schade aan
nabjj gelegen eigendom toegebracht. De ontplof
fing had plaats 4 minuten na 1 uur des nachts
de laatste trein verlaat 12.9 het Victoria-station,
waarna bjjna alle beambten vertrekken op vier
of vijf na, die op den trein van Croydon (12.45)
wachten. Alle passagiers en al de beambten op
vjjf na hadden het station verlaten, toen men een
slag hoorde als het schot van een zwaar kanon,
en onmiddelljjk vlammen zag slaan uit de cloak
room. Drie personen die naast deze zaal sliepen
werden niet gedeerd. Spoedig was men den brand
meester, en volgens het oordeel van majoor Bargot,
die eenige ondervinding heeft van nitro-glycerine
en andere vormen van dynamiet, zou tien pond
dynamiet voldoende geweest zjjn al de schade
teweeg te brengen die nu is berokkend. Niemand
werd door de ontploffing gedeerd, al ontkwamen
velen nauweljjks aan het gevaarbjj het blusschen
van den brand werden enkelen gekwetst. De
spoorwegmaatschappjj looft eene belooning uit
voor de ontdekking van den dader. De schade
wordt in het geheel op 4000 p. s. geschat. On
der de overbljjfselen van min of meer vernielde
bagage is een lederen reiszak gevonden, welke
door een daarin aanwezige ontplofbare stof van-
eengescheurd schjjnt te zijn.
Volgens Daily News zou heden (Woensdag)
de conventie met Transvaal door lord Derby en
de afgevaardigden worden geteekend.
Joubert is met 2260 van de 3426 uitgebrachte
stemmen tot kommandant-generaal van Transvaal
gekozen.
Oomliurg. Heden nacht is op het strand
aangespoeld een ljjk, vermoedeljjk van een koop-
vaardjj matroos. De kleeding bestond uit een blauw
wollen buis, bruin wollen broek, gekleurde grjjs-
wollen kousen en ondergoed, en pantoffels aan de
voeten. Het is op de gemeentebegraafplaats
teraarde besteld.
's Gravenhage- De door de regeering
voorgestelde klassen-belasting omvat het geheele
inkomen, ook dat uit grondeigendom. Zjj zal ge
schieden op eigen aangifte, met vrijlating om, met
of zonder aanwjjzing der klassen, de noodige in
lichtingen te geven, waarop bjj de rangschikking
door de administratie gelet zal worden. De be
lastingplichtige heeft recht in hooger beroep te gaan.
De kohieren zjjn openbaar. De belasting omvat 26
klassen, beginnende bij een inkomen van 600. De
zeven eerste klassen worden met een percentage,
afdalende van 70 tot 10 percent, verminderd. Echt-
genooten zjjn gemeenschappelijk belastingplichtig.
Na aftrek van het patentrecht dat, behalve voor
naamlooze maatschappjjen, afgeschaft wordt, zal
de vermoedelijke opbrengst der belasting 2,664,000
bedragen, berekend naar anderhalf percent van
het belastbaar inkomen, dat voor 1885 op dat cjjfer
bepaald wordt, terwjjl jaarljjks eene nieuwe vast
stelling van het bedrag zal plaats hebben.
Londen. De Transvaalsche conventie is
heden namiddag geteekend de deputatie vertrekt
heden namiddag te 5 uren naar Nederland.
Soeakini. De kapitein eener Egyptische
stoomboot weigerde te gehoorzamen aan het bevel
om naar Trinkitat te gaan. Lewett liet hem
arresteeren en stelde de boot onder Engelsch
kommando.
27 Februari, des morgens te 8 uren.
VerwachtZO. wind en goed weder.
Thermometerstand te Middelburg.
38 Febr. 's avonds 11 uren 39 gr.
27 n 's morgens 8 nren 35 gr. 's middags 1 nnr 41 gr
's avonds 5 uren 37 gr. F.
Het schjjnt zeer moeiljjk te zjjn den staat van
oorlog te bepalen. Toen in Oosteljjk Azië eenige
