N° 29
127* Jaargang.
1884.
Maandag
4 Februari.
BUITENLAND,
Laatste Berichten.
Middelburg 2 Februari.
Benoemingen en besluiten.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
Algemeen Overzicht.
Dit blad verschijnt dagelijks^
roet uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiëir 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten voor dit blad zijn te "VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones, opvolger
Nauwelijks bad de regeering baar ontwerp tot
wijziging der schoolwet van 1878 ingediend of de
Standaard toonde weêr volstrekt niet tevreden te
zullen zijn niet eene geringe verandering. Wie
dus vermoedt dat, wordt eenmaal het regeerings-
ontwerp aangenomen, de tegenstanders der school
wet hun klachten zullen staken, vergist zich.
Want wat wij steeds beweerden is waarheid
men zal de wet kunnen verzwakken maar den
strijd niet kunnen doen bedaren.
Wij moeten overigens -erkennen dat de regeering
niet zulke stappen achteruit wil zetten als de vijf
kamerleden dit wenschen, vooral omdat zij de
bepalingen omtrent den bouw der openbare
scholen onveranderd wil laten en evenmin het
optreden van kweekelingen in de school gemak
kelijker wil maken dan thans bij de wet is voor
geschreven.
Beide voordrachten gaan uit van het hoofddoel
de uitgaven voor het rijk en de gemeenten ten behoeve
van het onderwijs te verminderen; de voorstellers
trachten dit te bereiken door de uitkeeringen van het
rijk te beperken tot 40 pet. over de onderwjjzers-
jaarwedden, en dus geen vergoeding meer te geven
voor de andere kosten van het onderwijs (school-
bouw, school behoeften, onderhoud enz.) Maar de
regeering wil de 40 pet. uitkeeren over het wer
kelijk bedrag der jaarwedden, de kamerleden alleen
over de wettelijke minima., die in vele gemeenten
worden overschreden.
Wie onze .beschouwing, het vorig jaar in n° 299
van ons blad, over het voorstel-Mackay c. s. heeft
gelezen, zal zich herinneren dat wij in geen geval
met de daarin voorkomende bepaling omtrent die
vergoeding konden meegaan, omdat deze eene
premie bevatte voor, jegens het openbaar onderwjjs
slecht gezinde gemeentebesturen, die liefst niet
meer traktement willen geven dan de bij de wet
bepaalde minima.
Bij de regeeringsvoordracht echter geldt zulk
een bezwaar onzerzijds nietalleen rijst de vraag
bjj ons: welk verschil zal het voor de belasting
schuldigen opleveren of zij aan rijks- of aan ge
meentebelasting moeten betalen
Vermindering van onkosten is wellicht te wach
ten door vermindering van het, bjj de wet voor
geschreven aantal onderwijzers. Op dit punt
bewandelt cle regeering een middelweg tusschen
het onderwerp-Maekay c. s. dat 1 op 60 kinderen
voorstelt en de wet zelve die 1 op 40 leer
lingen voorschrijft. De regeering stelt voor 1
op 50.
Wij hebben, onder aanhaling van een woord
van den heer Kappeyne, destijds herinnerd dat
elke bepaling op dat punt iets willekeurigs heeft.
Wil men nu zulk een middenweg inslaan om aan
de onkosten eenigszins tegemoet te komen; het
is ons wel, maar men gronde zulk eene wijziging
niet op de ervaring die ons betreffende de vruch
ten der wet van 1878 voor de leerlingen nog niets
heeft kunnen leeren.
Tegen schoolgeldheffing hebben wij geen be
zwaar; vooral niet, wanneer, zooals de regeering
dit wenscht, deze slechts verplichtend is zoodra
er rijkssubsidie wordt verleend. Alleen blijven wij
de wenscheljjkbeid bepleiten van een bij de wet
te stellen maximum of minimum.
Tot zoover de voornaamste punten der regee
ringsvoordracht wellicht komen wij hierop en
op andere bepalingen nog eens nader terug.
De Standaard nu was met dit ontwerp inge
nomen; de redactie hoopte dat de beeren Mackay
c. s. hun ontwerp zouden intrekken.
Maar later kwam het blad op eên ander idee.
Men behoefde nu niet meer zoo bescheiden te zjjn
en tevreden zich te toonen met de wjjzigingen,
door de regeering voorgesteld.
»Op de 40 pet. van den minister, schreef de
redactie 30 Jan., kan best nog 10 pet. afgedongen.
Want wel droegen ook Mackay c. s. schijnbaar
40 pet. voor. Maar dit waren 40 pet. van beperkte
salarissen, iets wat met 30 pet. van onbeperkte
salarissen nog te nauwernood geljjk staat.
„Of wat nog beter ware, en misschien er nog
het best doorging, althans stellig ons beginsel het
zuiverst toonde, zou zijn, indien men ook de 30
pet. vallen liet en daarmeê heel art. 45 opschreef
ten doode."
Ons verwondert zulk een eisch niet. Het onder
lijs geheel in handen der gemeentebesturen, zie
daar het bekende ideaal der anti-school wetmannen.
Maar het toegeven wordt gevaarlijk, omdat men
aan die zijde niet licht tevreden is. Men zal dit
van zelf ontdekken bjj de behandeling van het
regeerings-voorstelaan amendementen van de
zijde der vijf bekende kamerleden zal het dan
zeker niet ontbreken. Yoor eene, ook van liberale
zjjde gewensekte verandering behoeft dit echter
geen beletsel te wezen.
Men schrijft ons uit Rotterdam
De telegraaf heeft u reeds medegedeeld, dat hier
weder de oude verdeeldheid onder de kiezers heerscht.
Zoodra eene plaats in de kamer voor dit kiesdis
trict vacant kwam, werd door de politiek ont
wikkelden onder de kiezers algemeen aan Verniers
van der Loefï gedacht, van wien men wist dat
hij niet zjjn leven lang begraven wil zjjn in den
raad van state. Maar aan de gezellige sociëteits
tafeltjes, waar de politieke candidaturen worden
voorbereid, kwamen bezwaren te voorschjjn tegen
Van der Loeff. Men vreesde nameljjk in hem te
moeten zien een Kappeyniaan en voor dat denk
beeld gruwde men terug. Er doemde een tegen-
candidaat op, de beer Wölfson, oud-zeeofficier en
oud-directeur der fabriek op Fejjenoord, een man
die hier terecht hooge achting genoot, maar geen
beteekenis heeft als politiek persoon.
In Algemeen Belang, dat, sedert bet met 't
protectionisme heeft moeten breken, houdt van
candidaturen, die een weinig geprononceerd karak
ter hebben, werd de heer Woltson gesteld; in de
Vrijzinnige kiesvereeniging echter, na een heeten
strjjd, met nagenoeg drie-vierden van de stemmen,
de heer Verniers van der Loeff. Er is geen twijfel,
of Burgerplicht zal zich bij de Vrijzinnige aansluiten,
en zeer waarschjjnljjk zal dan de beer Wolfson
zich terugtrekken; althans het is niet te verwachten,
dat hjj zal medewerken om verdeeldheid te stichten
onder de liberalen.
De candidatuur van den heer Van der Loeft'
heeft eene groote beteekenis. Meer dan iemand
kan hij in de kamer de man worden, die de libe
ralen hereenigtmisschien wel is hjj geroepen om
als leider de oude kracht aan de partij te hergeven.
Een partijganger van Kappeyne is hij niet, ofschoon
hij in het bjjzonder leven door nauwe vriendschaps
banden met deze verbonden is. In de financieele
politiek gaat bij niet met Kappeyne meê, en juist
de financiën zijn het terrein, waarop Van der
Loeff zich in het bjjzonder thuis voelt. Hoe hij
als financier gewaardeerd wordt, bljjkt o. a. uit
het feit, dat Heemskerk hem lang nageloopen
heeft met de portefuille van financiën, totdat deze
tenslotte, omdat de heer Van der Loeff nadruk
kelijk weigerde in een kabinet-Heemskerk te gaan
zitten, in handen van den heer Grobbee, zwager van
den heer Van der Loeff, terecht kwam.
Allen in den lande, die in de toekomst der libe
rale partij belangstellen, mogen wenschen dat de
heer Verniers van der Loeff zijne on.de plaats in
de tweede kamer weder inneme. Aan een heeten
strijd zal het hier echter bjj de stembus niet ont
breken, juist omdat er voor de kracht der liberale
partij aan de verkiezing van dezen candidaat zoo
veel gelegen is.
JEllewoiifsdijli, 1 Febr. Naar wij verne
men is er ernstig sprake van het maken van een
inlaagdjjk van af den inlaagdjjk vóór het fort tot
het zoogenaamde Steendamme.
In het vorige jaar hadden door middel van
grondboringen en helmduikingen aan het water
schap twee belangrijke onderzoekingen plaats naar
den toestand van den zeedjjk en den onderzeeschen
oever. Vermoedelijk heeft de uitslag daarvau
aanleiding gegeven tot het uitvoeren van een
doortastenden maatregel van voorziening tegen
doorbraak of overstrooming, die ongetwijfeld door
alle inwoners van het waterschap op den rechten
prijs zal gesteld worden. Te meer zal dit het
geval zjjn daar de kosten geen bezwaar opleveren
voor de grondeigenaren, omdat bjj calamiteuze
polders of waterschappen de kosten van zeewering
en oeververdediging, boven het voor tien jaren
vastgestelde djjkgeschot, worden gedragen door
het rijk en de provincie.
Tot leden van het bestuur der Willem-Barents-
Vereeniging zijn herkozen de heerenM. H. Jansen,
mr. E. N. Rahusen en A. De Brujjne.
Van do deze week gehouden bijeenkomst maak
ten wij geen melding, omdat het eenig belangrijke
besluit, daarop genomen, betreft het bekende plan
om dit jaar weêr een toebt door de Willem Ba
rents te laten doen.
notarissen. Op verzoek, eervol ontslagen als
notaris te Lunteren J. H. Th. W. Van den Ham.
Bedankt voor het beroep naar de herv. gem.
te St. Annaland door den heer L. A. F. Creuts-
berg te Oosterland.
Door den heer L. M. Van Noppen, cand.
te Wissekerke, is het beroep naar Duurswoude
aangenomen.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden zijn veroordeeld
E. V., 18 j., te Sluis, wegens openbare dronkenschap bij
herhaling gepleegd tot 14 dagen gev. E. B. M., 23 j.,
werkman te Westdorpe, wegens mishandeling tot 8 dagen
cel. C. K., 16 j., loopjongen te Vlissingen, wegens
diefstal tot een jaar gev. A. W., 37 j., beurtschipper
te Sas van Gent, wegens laster tot 15 dagen cel en f25
boete.- J. Van E., 39 j., sjouwer te Middelburg, wegens
verbreken van afsluiting tot 15 dagen cel en f25 boete.
E F., 51 j., landbouwer te Heille, wegens mishan
deling tot f12 boete, en H. F. Van M., 22 j., smids
knecht te Middelburg, wegens mishandeling en verbreken
van afsluiting' tot 8 dagen cel.
Allen in de kosten.
Vrijgesproken is: A. H., 9 j., te Oudelande, beklaagd
van diefstal.
De uitspraak in de zaak der gebroeders Wolters
uit Venloo is door bet bof te Arnhem uitgesteld
tot Donderdag 7 Februari te 2 uren.
Door de politie alhier is gearresteerd zekere Gr.,
die reeds meermalen met den heiligen Hermandad
moeite had en nu gesignaleerd was ter zake van
oplichting.
Vrijdag is teYerseke, evenals verleden jaar,
het terrein langs de haven publiek verpacht tot
het neerleggen en drogen van gekalkte pannen
voor de oesterteelt. Het was verdeeld in 23 per
ceeltjes van li are ieder en heeft opgebracht
de kapitale som van 1042. Zes dezer perceeltjes
mogen maar een half jaar gebruikt worden. Eén,
groot 160 Ms, bracht 71 gulden op.
Zondag, 3 Febr, zal het 300 jaren geleden
zjjn, dat de oude gemeente Zaamslag eene prooi
der vlammen werd, veroorzaakt door de troepen
van graaf Hohenlo, die destijds met zjjn volk
binnen de schans van de vesting Ter Neuzen ge
legerd was en Zaamslag door zijne vuurmonden
aan de vlammen opofferde, teneinde daardoor de in
aantocht zjjnde Spaansche troepen tot terugkeer
te dwingen.
De heer Van Zuijlen te Rotterdam heeft
allen, die belangstellen in een Rotterdamsch too-
neelgezelschap, uitgenoodigd tot een bijeenkomst,
ten einde naar aanleiding der in den laatsten tijd
verspreide geruchten de ware toedracht der zaak
mede te deelen.
Op een Limburgsch dorpje mishandelde een
landbouwer zijn voorgespannen boe zoodanig, dat
het beest, in angst en woede, hem een stoot toe
bracht, die den dood ten gevolge had.
Te 's Gravenhage is deze week de nieuw
gebouwde overdekte markt in de Eerste Wagen
straat feestelijk geopend. Deze markt bestaat uit
een voorgalerij met nette winkels, dan een tus-
schengalerij met kleinere winkels, door twee lanen
toegang gevende tot de eigenljjke markt, en ten
slotte openbare verkoopplaats.
Te kwart voor negenen brak gisterenavond
te Amsterdam brand uit aan boord van het stoom
schip Macassarin lading liggende in de Riet
landen en gedeelteljjk reeds geladen met tabak en
koffie. Door het vlamvatten der lading, in de
nabijheid van een Donkey-ketel, was het vuur
ontstaan.
De brandweer was spoedig terplaatse met alle mo
gelijke bluschwerktuigen. De dichte rookwolken,
die uit het ruim opstegen, maakten het werk niet
gemakkelijk. Twee stoomspuiten en de Jan Van
der Heijde deden dienst en in de nabjjheid bleven
De Amstel en het bootje der havenpolitie postvatten.
Te een uur kon men rekenen den brand meester
te zijn. Een stoomspuit bleef de wacht houden.
Schip en lading hebben natuurlijk veel geleden.
Te Epen (Limburg) is deze week een persoon,
die labak uit Holland had binnengesmokkeld en
op bet vermanen van »kalt" niet wilde bljjven
staan, door de douanen op de plaats doodgeschoten.
Te St. Jacobi-Parochie spoelden eenige vaten
aan. Toen een der bewoners een vat mede naar
huis nam om te onderzoeken wat het bevatte,
kwam hjj met het licht te dicht erbij; de naphta,
die het fust bleek te bevatten, ontvlamde en met
een vreeseljjken knal sloeg het vat nit elkander.
In een oogwenk stond het gedeelte der woning,
waarin het onderzoek plaats had, in vlam.
De Lesseps stelt zich candidaat voor de
Académie frangaise in plaats van Henri Martin.
Het appèl betreffende de voogdij van Ma-
riëtte Peltzer zal eerst in Maart door het hof te
Luik worden behandeld.
Laskar's bibliotheek en kostbare geschenken
zullen vermoedelijk aan eene openbare instelling
geschonken en zijn vermogen aan een instelling
van liefdadigheid gegeven worden.
De honderdjarige Sir Mozes Montefiore is
ernstig ongesteld.
Bjj de ontvangst van Bonapartistische afge
vaardigden heeft prins Napoleon gisteren verklaard,
dat het oogenblik gekomen was om eene aan
houdende beweging in het leven te roepen. Daarop
werd besloten op 17 dezer eene groote Bonapar
tistische bjjeenkomst te houden.
De graaf van Parjjs zal uit Spanje recht
streeks naar Parijs terugbeeren en zich vervolgens
naar Cannes begeven.
Kapitein Austin, een bekend goed schutter,
gaf-te Leicester eene voorstelling. Als gewoonlijk
hielp zijne vrouw mede, en ten laatste zou ook
weer het meesterschot van Teil geschieden. De
vrouw kreeg een appel op het hoofd en Austin
schoot dien er af. Daarop zou hjj het nog eens doen,
liggende op zijn rug. Het schot viel, en de vrouw
stortte met een gil neer. De schutter droeg zijn
vrouw weg, en het ontstelde publiek verliet de
zaal. Zjj had een diepen wond in het voorhoofd,
doch men hoopt haar te behouden.
De heer d' J. H. Gunning jr, predikant te Wil-
helminadorp, heeft voor het beroep naar Heinen-
oord bedankt.
Sierikzee. In de heden gehouden raads
zitting waren afwezig de heeren Goemans, De
Looze, Moolenbnrgh en W. A. Ochtman. De defi
nitieve vaststelling van het politie-reglement werd,
nadat de artikelen alle waren goedgekeurd, aan
gehouden. De vergadering is daarna gesloten.
's Gravenhage. De Westlandsche postkar
naar deze gemeente is onderweg te water geraakt
de postiljon is in de modder gestikt en de con
ducteur heeft zich erg bezeerd.
Elders in dit blad maken wij heden melding
van den aard van de reis van generaal Gordon,
die Woensdag avond te Assoean aankwam. Hjj
schreef een brief aan den Mahdi, waarin hij hem
verzocht de Enropeesche gevangenen naar Khar
toum te zenden Naar Khartoum zelf, aldus meldt
de correspondent van de Standard, seinde hjj„Gij
zijt mannen, geen vrouwen. Vreest niet, ik kom."
Hoe het op het oogenblik daar gesteld is, weten
wij nietmaar in Sinkat is de toestand der be
volking allertreurigst. Het volk beeft er alle
honden opgegeten, en na den 2en Februari zal er
niets meer zijn tot voeding. Als er geen hulp
opdaagt zullen de inwoners trachten zich een weg
te banen door de gelederen van den vijand heen.
Zjj zullen dien dood verkiezen boven het sterven
van honger. De zoogenaamd vriendschappelijk
gezinde stammen, die tot ontzet van Sinkat ge
zonden waren, blijken onbruikbaar. Ook in Tokar
heerscht groote ellende. De vijand hëeft daar
alle bronnen buiten de stad onbruikbaar gemaakt,
en de wellen in de stad geven slecht water. De
troepen hebben veel te ljjden en de inwoners
zullen weldra genoodzaakt zijn zich over te geven.
De opstandelingen beschieten de stad nacht en
dag. Nu is Baker-pacha op weg om Tokar te
gaan ontzetten gisteren zou hjj Trinkitat verlaten
met 1400 man van de gendarmerie, 900 Soenda-
neezen, 700 man van gemengd ras, 420 Turken,
450 cavaleristen en vier Krupp-kanonnen. Men
hoopt nu dat Osman Baker-pacha zal volgen in
die richting en dat aldus de druk rondom Sinkat
zal verminderd worden. Generaal Baker heeft
alvast 100 pond sterling uitgeloofd aan eiken
sheikh die Sinkat binnentrekt, en groote sommen
voor alle stammen, die aan deze beweging mede
werken.
Deze tijdingen geven een niet zeer opwekkend
tafereel van den toestand in Egypteland, van de
moeiljjkheden waarin Engeland zich daar beeft
gewikkeld. Bovendien bestaan er niet mindef
gewichtige financieele moeilijkheden, tot wier
regeling allengs stappen gedaan worden. Zoo is
nu eene commissie gevormd, bestaande uit de
voornaamste notabelen te Cairo met Riaz-pacha
aan het hoofd, welke zich tot taak stelt de rege
ling der verpachting van domeingronden. Die
gronden zullen worden verhuurd bjj kleine perceelest