N° 19.
12'76 Jaargang.
1884.
Woensdag
23 Januari.
Graaf Lorenzo.
De pole heer iie hemt.
Middelburg 22 Januari.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën- 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
Roman van Ursula v. Manteuffel
MIDDELBURGSCHE COl HAMT.
Agenten voor dit blad zijn te Vlissingen: P. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhdijzen, en te Ter Neuzen A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones, opvolger
Toen in 1861 de, gouverneur-generaal zijn
ontslag had genomen, gaf de Ned. Spectator
eene voorstelling van zijn vertrek. In eene
geestige, teekening gaf hij ons te aanschou
wen den grooten heer, die heen gaatden
man, die weg vaart den grooten heer die
heengaatde boot, die gevoerd wordt door den
man die wegvaart den grooten heer, die heen
gaat, en ten slotte het heilige kruis, dat na-
krijgt de groote heer, die zit in de boot, die
geroeid wordt door den man, die wegvaart
den grooten heer, die heengaat.
Destijds vertrok de gouverneur-generaal Ch.
F. Pahud, de man, over wiens beleid, zooals
gewoonlijk, de gevoelens zeer verdeeld waren,
en wien het aan scherpe, vaak bittere beoor
deeling niet ontbroken had. De taakoplos
sing der moeilijkste, koloniale vraagstukken,
was te zwaar geweest voor zijne schoudersen
weinig sympathie wekte zijn heengaan op.
Daarom teekende de Spectator ons zelfs het
kruis dat hem werd nagegeven.
Sints dien tijd zijn reeds vele groote heeren
uit onze koloniën in Oost Indië terug gekomen,
die waarlijk geen lauweren oogsten, omdat zij
steeds geplaatst werden voor de neteligste vraag
stukken. De Atjeh-quaestie, het belastingvraag-
stuk in Oost-Indië, de financiëele verhouding
tusschen het moederland en onze bezittingen,
het blijven alle punten van groot belang, waarop
de reputatie van menig bekwaam man schip
breuk heeft geleden.
Of de heer 's Jacob met zelfvoldoening op
zijn loopbaan als gouverneur-generaal kan neer
zien, betwijfelen wij Trouwens zijn tijd is te
kort geweest, maar toch zal men te vergeefs
zoeken naar éen der belangrijke en gewichti
ge diensten, waarvoor hem thans door Z. M.
dank wordt betuigd. Misschien zou daarin
aanleiding bestaan om zoo ondeugend te wezen
als de Spectator destijds en om eene voorstel
ling te maken van het kruis dat hem werd
nagegeven.
Er is trouwens geen gevaarlijker en moeilij
ker betrekking dan die van gouverneur-generaal.
Maar thans zal daar verschijnen de
groote man.
Het is immers een algemeen erkend feit dat
de heer Van Rees eenmaal moest zetelen als
onderkoning van dat heerlijk land, waarvan
ELFDE HOOFDSTUK.
De barones richtte zich »p en vatte de hand
van haar gemaal.
»Ik zal het ti zeggen, Theodoor, ik weet dat
ik hier nooit uwe tevredenheid zal verwerven en
nooit de liefde uwer kinderen zal winnen. Gij
zult altjjd.
»Wat is dat voor mallepraat viel hij
haar verbaasd in de rede.
»0! noem het zoo niet! Hecht gewicht aan
mijne woorden. Ik heb het u reeds zoo vaak
gezegd en ben steeds afgewezen. Ik zou zoo gaarne
de vrouw des huizes zijn, u toonen dat ik mjjne
plichten begrijp en kan nakomen. Hier in Für-
stenrode is mij dat echter onmogelijk."
En waarom?" vroeg hij bedaard.
Omdat ik van alle kanten tegengewerkt
word."
»Eind! wat zijn dat voor grillenLaat mij
nu ook eens praten. Het is waarlijk moeilijk om
het u vrouwen naar den zin te makenAugusta
was een degelijke, brave en verstandige vrouw,
jnaar er ging nog geen dag voorbij; waarop zij
wij zoovele schatten haalden, en waarvan het
bezit ons zooveel waard is.
Er zijn andere namen genoemd er zal ook
in dezen genoeg geintrigeerd wezen om hem
te weren, omdat de heer Van Rees bekend is
als een man van liberale koloniale beginselen,
en in zekere kringen geen persona grata is.
Of hij in Indië met open armen ontvangen
zal worden Men kent hem daar van vroeger;
als vice-president van den raad van Indië is
hij waarnemend gouverneur-generaal geweest,
en de wijzewaarop hij zich van die taak
kweet, schonk hem den naam van Koning
Otto".
Op koninklijke, d. w„ -z. op flinke, loyale wijze
kweet hij zich toen van die taak. Doch daar
door heeft hij natuurlijk zijn tegenstanders.
Hij kent al de vraagstukken, waarvan de op
lossing hem wacht, door en doorhij weet
wat Indie noodig heeft om te kunnen toenemen
in voorspoed.
En daarom was hij de groote man die komen
moest en die thans is geroepen om met den
nieuwen minister van koloniën de belangen van
onze Oost te behartigen.
Beiden kennen elkander en onze bezittingen
geheel en albeiden werken in éen geest zij
weten dat de bureaucratie moet worden ge
fnuikt, welke misbruiken moeten worden uit
den weg geruimd en wat er voor Atjeh moet
worden gedaan.
Dat dit alles te danken is aan een ministerie-
Heemskerk is een van die zeldzame feiten die
ons niet meer verwonderen, en die wij dan
slechts voortdurend met dankbaarheid zullen ge
denken, wanneer het ons later blijken zal dat wij ze
niet door concessiën anderzijds te duur kochten.
Voor Insulinde hebben wij op dit oogenblik
niets anders te wenschen dan dat de groote
man, die eindelijk gekomen is, ook daar groot
zal blijken door zijne daden, en dat de omstan
digheden hem behulpzaam mogen wezen om
zijne goede reputatie te handhaven.
Doch wie zal hem opvolgen als voorzitter
der tweede kamer
Bij die keuze vooral dienen de liberalen
ditmaal met eenstemmigheid en omzichtigheid
te werk te gaan, De meerderheid is slechts
geringen een enkel verzuim, eene verbrok
keling van stemmen, een getwist over den
persoon geeft gereede aanleiding tot eene
overwinning aan den anderen kant.
Zal thans Mirandolle voorzitter worden of
een ander vrijzinnig man? Het is ons om 't
even, mits hij de waarborgen levert vau een
kalm en onpartijdig presidium, zooals voorheen
niet klaagde dat zij te veel te doen had, dat zij
nooit klaar kwam. en dan dat gemaal met
de dienstboden en dat spektakel met de wasch.
En hoe meer dienstboden ik voor haar nam,
des te meer gekjf en gekibbel was er in huis.
Nu kwaamt gij. en mijn schoonmoeder, die
goede ziel, zette mij het vuur na aan de schenen
»»hoor, Theodoor, zei zij, Augusta was gezond en
sterk en kon er tegen, maar denk niet dat dit
vrouwtje dat alles verduren kan. Die is veel te
teer. Zij mag niets te doen hebben, anders ligt
zij over een jaar op het kerkhof. Ik ben het
huishouden gewoon en zal dien last op mij nemen
Bonzeg ik, zoo zij het. en liet u leven als
een koningin
Eveline zweeg. Zij had zooveel te zeggen dat
zjj niet wist waar te beginnen.
»Nu zou men denken dat gij tevreden waart
maar ja welHet ligt niet in uw aard om u te
verzetten, maar gij huilt in stilte. Het is voor
een man om gek te worden."
»Ja, Theodoor!" sprak zij bedeesd,
»Kom, zet nu niet zoo'n bedrukt gezichtje.
Als gij er zoo op gesteld "zijt, wil ik wel eens
over die Villa Reinech nadenken.
„Wezenlijk?" Zij zag hem zoo blij, zoo
verrast, zoo hoopvol aan dat Tesselhof een on-
mensch had moeten zijn, als hij ongevoelig ge
bleven ware.
»Zoo is het goed, Lientje Het hoofd omhoog.
Wij zullen zien hoe het het beste te schikken is.
Men moet ook wat voor zijn vrouw opofferen."
Dullert en in den laatsten tijd Van Rees dit
waarnam.
Uit zeer goede bron ontvangen wij de tijding
dat de heer Arie Smit, om gezondheidsredenen,
tegen 1 April a. zijn ontslag als burgemeester
van Vlissingen heeft gevraagd.
Wat verder daarmee in verband mocht staan,
of er soms vertrek naar elders op zal volgen, weten
wij niet, maar het feit alleen dat de heer Smit
zijn betrekking zal neerleggen vinden wij voor
Vlissingen een allertreurigst teeken.
Het moeten zeker wel ernstige redenen zijn die
den heer Smit tot dien stap hebben gedrongen
anders kunnen wij ons niet voorstellen dat hij
eene gemeente, waarvoor hij toonde hart te be
zitten, die hij met alle kracht wilde vooruitbrengen,
thans, in het moeilijk Aijdperk dat zij doorleeft,
zou verlaten.
Wij hopen daarom dat hem een krachtig en
flink opvolger worde geschonken, maar tevens dat
de heer Smit zelf, zij het dan niet als burgemeester,
toch nog met de vele hem ten dienste staande
middelen zal willen helpen om den bloei te bevor
deren van een gemeente die nog zoo dringend
behoefte heeft aan steun van mannen als hij is,
wil zij in de toekomst worden wat zij zou kunnen
zijn een flinke en bloeiende handelsplaats.
Men meldt ons dat ook morgen (Woensdag)
avond, bij gelegenheid van het bezoek der vereeni-
ging van gasfabrikanten in Nederland, de gas-ten-
toonstelling geopend zal zijn, terwijl dan tevens de
gaskracht-machines in werking zullen worden
gesteld.
Wij twijfelen niet of ook het publiek zal door
een drukke opkomst willen meewerken om het
dien avond recht gezellig te doen zijn.
Moedelteiislterke, 22 Jan. Tot licht-
wachter aan het nieuwe kustlicht alhier, door de
Belgische regeering opgericht, is benoemd de heer
P. Walraven, eigenaar van Scheldezicht, op eene
jaarwedde van 300.
Den 28en Januari a. s. zal alhier eene buiten
gewone vergadering van ingelanden van den pol
der Hoedekenskerke gehouden worden, ter behan
deling van een voorstel tot wijziging der oever
verdediging, en in verband daarmede tot wijziging
der begrootingen voor 1883 en 1884.
Ter ÜTenzeii, 22 Jan. De bevolking dezer
gemeente, op 31 Dec. 1882 5075 personen bedra
gende, beliep op 31 Dec. 1883 5219 personen,
dus 144 meer.
Het aantal geborenen in de gemeente bedroeg
over 1883: 218 en dat der overledenen 118. 285
personen vestigden zich in, en 241 verlieten de
gemeente. Het getal huwelijksvoltrekkingen
bedroeg 38.
De heer Otto Van Rees zou reeds half Februari,
via Marseille, per Fransche mail, naar Batavia gaan.
Zij had hem willen vragen om er voorloopig
nog niet van te spreken, maar daar kwam de
schoonmama aan, met linnen en stukjes ijs en
vol moederlijke bezorgdheid.
Ook Lenore en Ilse verschenen, kusten mama
eerbiedig de hand en lispelden iets van leedwezen.
Op den gang begonnen zij echter terstond te
dansen, omdat zij, zooals Ilse zei, nu alle dag
met de ponnies konden rijden?"
Graaf Thurna verscheen eerst tegen het souper
met een zwarten pleister op het voorhoofd. Tes
selhof bestormde hem met deelnemende vragen
en waarschuwingen tegen het huwelijk. De oude
mevrouw schonk thee met een bekommerd gelaat
en zei op klagenden toon
»Die arme Line is altijd zoo phantastisch f
Gij moest er toch eens wat van zeggen, Theodoor
„Ik? Ik heb genoeg gezegd."
>Ja, gij zijt altijd zoo toegevend. Arm kind!
het zou voor haar eigen bestwil zijn; indien gij
wat strenger waart. Maar zjj weet wel dat zij
alles doen mag."
Zulke woorden ergerden Tesselhof altijd ver
schrikkelijk.
„Alles doen mag? Wat bedoelt gij daar
mede Ik ben toch baas in mijn huis
Mevrouw Belfort bood haar gast een schotel
aan, haalde de schouders op, begon hartelijk te
lachen en zag haar man aan.
»Die goede TheodoorAls hij daarmee
begintdan zet hij een gezicht om bang
voor te worden. Niet waar, graaf Thurna. En
Het is waarlijk of er geen Nederlandsche stoom
vaartmaatschappij op Indië is.
Aan het door den resident der Lampongsehedis-
tricten over November ingediend maandrapport
is het volgende ontleend
Rust en orde werden nergens verstoord. De be
volking der door den vloedgolf van 27 Augustus
jl. geraseerde kampongs had zich op de meeste
plaatsen onder hare respectieve hoofden hereenigd
en begon weder woningen op te trekken, hoewel
het werk niet erg vorderde, wegens gebrek aan
atap voor dakbedekking.
De gevallen asch bleek meer en meer geen
schade aan den bodem te hebben toegebrachtdaar
alles wat aangeplant is, zeer welig groeit, vooral
de peperalleen moet die asch een nadeeligen
invloed op de damarboomen in de bosschen hebben
uitgeoefend, daar 5 gedeelte dier boomen moet zijn
uitgestorven hetzelfde valt van de doerianboomen
te zeggen.
De koffie-aanplantingen in de Ommelanden van
Telok-Betong, die zwaar geleden hebben, begonnen
weder uit te botten. Voor het vee was weder vol
doend voedsel te bekomen. De landbouw werd
overal met kracht voortgezet. Werden inKatim-
bang, waar men daarmede achterlijk was, de handen
flink aan het werk geslagen, op verscheidene plaat
sen in Semangka werden reeds tweede gewassen
aangeplant.
Het noordelijk gedeelte van de Lampongbaai
bleef nog altijd met puimsteen overdekt, zoodat
ter reede van Telok Betong liggende schepen slechts
een paar malen gemeenschap met den wal hadden
door sloepen en van een nabij den wal liggenden
schooner de goederen gedebarkeerd moesten worden
over het puim met behulp van een bamboezen
brug. De baai van Semangka was daarentegen
van den Ö4ttl November af vrij van puimsteen.
Volgens nadere mededeeling van den resident
der Lampongsche districten was op den 15en dezer
voor zoover uit de hoofdplaats Telok-Betong zicht
baar, de Lampongbaai vrij van puimsteen.
De Penang Times van 5 December jl. behelst
een hoofdartikel over de Tenom-affaire. Naar
het blad verneemt, heeft de Ned. Ind. regeering
den radjah 10.000 dollar geboden als losprijs voor
de bemanning der Nisero. De radjah zou zich
na lang loven en bieden met deze som tevreden
gesteld hebben, mits zijne geblokkeerde havens
weder geopend werden. Aan deze laatste voor
waarde meent de N. I. regeering niet te kunnen
voldoen.
Naar het schijnt, is de bemanning van de Nisero
dronken aan wal gegaan en hierdoor gemakkelijk
overvallen geworden. De P. T. gelooft niet, dat
het Engelsche oorlogschip Pegasus tegenover Tenom
handelen zal, tenzij de Ned. Ind. regeering mach
teloos mocht blijken.
Het Penangsche blad geeft de schuld van den
staat van zaken in Atjeh aan het opperbestuur
in Nederland.
De Nisero schijnt geheel vergaan.
ik zeg u, Line windt hem om haar vinger. Hij
is zoo onbegrijpelijk goedig, hij zou geen vlieg
iets kunnen weigeren, laat staan dan zijn vrouw."
Tesselhof schoof ongeduldig zjjn bord weg. Hjj
vei'moedde nog niet dat de bedrijvige, kleine dame,
wier mutsenlinten van daag drukker dan ooit
fladderden, reeds lang met de stukjes ijs en het
linnen aan de kamerdeur had gestaan eer zij
binnen kwam. Thurna dronk zwijgend, met neer
geslagen oogen, een glas wijn, {maar hjj zag en
hoorde alles.
»Ik zou wel eens willen weten welk kwaad
er in steekt als ik mijn vrouw een genoegen wil
doen," begon Tesselhof driftig. >Als het er op
aan komt, doe ik wat ik wil."
»Neem mij niet kwalijk, maar dat heb ik
nog nooit bjjgewoond."
»Zoo? waarlijk niet?"
»Word maar niet driftig; ik zeg het slechts
om te bewijzen hoe goed gij zijt
Er was iets in haar toon dat hem nog meei*
prikkelde.
„En ik zal u bewijzen dat ik geen lafbek
ben, maar baas in mijn huis - Line heeft den
zotten inval gekregen om den herfst op Reineck
te willen doorbrengen.
»Goede hemel! juist den jachttijd op
die Villa dan beklaag ik u, Theodoor
Beklagen Wat? Ik zeg: neen, daar komt
niets van en nu zullen we zien wat er van komt
Mevrouw Van Belfort schudde het hoofd eq
