N° 15.
127e Jaargang.
1884.
18 Januari.
Yrijdag
Graaf Lorenzo.
Middelburg 17 Januari.
's FEUILLETON.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Dit blad verschijnt dagelijks^
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën* 20 Gent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Roman van Ursula v. Manteuffel.
Duinwaterleiding te Middelburg.
DELBll
C0URA1VT.
Agenten voor dit blad zijn te Vlissingen: P. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Pubücité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones, opvolger
Naar aanleiding van bet door ons geschrevene
over het besmettelijke van mazelen, schrjjft de
Goesche Crt.
Het blad heeft hier het tnazelen-geval te Goes
op het oog en de voorstelling is volkomen juist.
Alleen behoort er bjjgevoegd te worden dat het
hier aangetaste kind thans reeds hersteld
een poosje samen geweest is met het Middelb.
kind, dat klaarblijkelijk de mazelen onder de
leden" had. De besmettelijkheid bij contact met
een lijder wordt hierdoor, vooral onder kinderen,
afdoende bewezen, doch nog niet, dat alleen het
binnentreden van eene woning, waarin zich een
behoorlijk geïsoleerd mazelenlijder bevindt,
direct gevaar oplevert. Toen een paar jaren ge
leden hier in Goes mazelen voorkwamen, heeft
zich een zelfde geval als dit voorgedaan met een
kind uit Westzaan, dat met zijne ouders hier
logeerde. Het kind was in aanraking gekomen
met een ander kind, dat den volgenden dag bleek
mazelen te hebben. Veertien dagen later kreeg
het hier gelogeerd hebbende kind te Westzaan
de mazelen. Doch daar bleef de ziekte tot dat
enkele geval evenals tot dusverre hier beperkt-
De tentoonstelling van gastoestellen alhier blijft
steeds, en met reden, de belangstelling wekken van
inwoner en vreemdeling. De groote bladen geven
allen daarvan eene waardeerende beschrijving.
Misschien dat het bezoek nog grooter zijn zou
wanneer de M'i t. Expl. van SS. kon besluiten nu
en dan eens een trein uit Holland naar hier tot
verminderden prijs te laten loopen.
Het geldt hier niet alleen een Middelburgsch of
Zeeuwsch maar een Nederlandsch volksbelang.
Wanneer in de niet ver afzijnde toekomst het
electrisch licht het gas als verlichtingsmiddel ver
dringt, kan het als warmte- en beweegkrachtbron
nog van veel nut zijn en het belang van gasfabri-
kanten en van het publiek beiden eischten dat men
dan kunne oordeele wat in Nederland en in den
vreemde op die terreinen is uitgevonden. „Lee-
xingen wekken," zegt een oud spreekwoord, maar
1t voegt erbij, voorbeelden trekken."
De voordracht van den heer P. C. F. Frowein
uit Goes over het Humanisme is thans bepaald op
Yrijdag 25 Januari, des avonds te half acht uur,
in de concertzaal te Middelburg. Er zal gelegen
heid bestaan om te debatteerende toegangsprijs
is bepaald op 0.50 per persoon, terwijl de netto
opbrengst zal worden overhandigd aan het bestuur
der vereeniging tot werkverschaffing aan Zeenwsche
blinden te Middelburg.
Vlissingen, 17 Jan. De bijeenkomst de1'
leden van het departement Vlissingen der Maat
schappij lot Nut van 't Algemeen, met hunne dames,
die gisteren avond in het lokaal Kuijpers gehouden
TIENDE HOOFDSTUK.
Het bedroefde den goedhartigen predikant dat in
Fiirstenrode niet alles naar wensch ging. Aan wie lag
de schuld Baron Tesselhof was een goede man met
die helaaseenigszins verouderde godsvrucht, die
zich hoofdzakelijk aan het derde gebod onderwierp.
Hij miste geen enkelen Zondag in de kerkvoor
alle collectes had hij steeds een geopende hand
hij liet des Zondags niet werken en hield strenge
tucht onder zijne arbeiders. Hij verdroeg niet
alleen een ernstige vermaning van den prêekstoel,
maar nam haar zelfs ter harte. Dit alles had een
aangename verstandhouding tusschen hem en den
geestelijke ten gevolge, die alleen verstoord werd
zoodra deze zich door raad of vermaning met de
familie-aangelegenheden wilde bemoeienwant
mevrouw de schoonmoeder zorgde steeds dat Tes
selhof op dat punt elke inmenging afwees. Zij
zat geregeld iederen Zondag achter een gordijn
in de loge te slapen, tot dat haar man hoestte,
't geen hij niet deed om haar te wekken, maar
alleen omdat hij altijd ongedurig in de kerk was.
Hij sliep nooit o neen Maar hij zat op zijn
ptoel te draaien, te hoesten, te schrapen, te nie-
werd, was als gewoonlijk schaars bezocht, wat
door de grootte van het lokaal nog meer in het
oog viel.
De heer F. D. J. Morrees te Vianen, die reeds ten
vorigen jare eene spreekbeurt vervulde, trad ook
nu als spreker op en had ten onderwerp gekozen
Héroisme. Nadat de spreker had opgemerkt dat
dit woord als een Nederlandsch woord kan ge
bruikt. worden, en als zoodanig ook in het woor
denboek van De Vries Te Winkel voorkwam,
beschreef hij wat men onder Héroisme te verstaan
haden helderde dit met verschillende voorbeelden
op. Onder meer werden genoemd de daden van
Garibaldide geleerde, wiens jarenlange arbeid
bij zekere gelegenheid verbrandde en dien hij met
gelatenheid en geduld weder opnieuw begon en
voortzette, enz. Multatuli noemde hij wel groot
als letterkundige maar geen héroieke figuur.
Na de pauze droeg de spreker nog een lied
voor, getiteld 't Klokje van Innisfair De legende,
waaraan dit lied zijn oorsprong dankt, werd vooraf
aan de hoorders herinnerd.
Met aandacht en genoegen werd de voordracht
teneinde toe gevolgd.
Colijnsplaat, 17 Jan. In een druk be
zochte vergadering van de afdeeling Noord-Beve
land van de Maatschappij tot nut van t algemeen
Woensdag 11. gehouden, trad de heer W. J. Van
Gorkom, uit Goes, als spreker op. In een causerie,
overvloeiende van onderhoudende en leerrijke be
schouwingen, betrad spreker het gebied van staat
huishoudkunde, geneeskunde, recht, school, kerk,
zending en diplomatie, zooals zich dat in Transvaal
voordeed ten jare 1876 en daarna. Door alge-
meene opmerkingen, afgewisseld door treffende of
pikante bijzonderheden, gaf hij in levendige kleuren
een beeld van toestanden, een schets van karak
ters of een schildering van een landschap, zóo
dat alle hoorders waarlijk genoten. Daarvan ge
tuigde ook de iugeucmeubeirb waarmee de aanwe
zigen instemden met het woord van dank, den
spreker door den voorzitter toegebracht.
Tholen, 16 Jan. Heden avond gat cle
rederijkerskamer Cats alhier eene opvoering van
Be Bruid van Vreeland door C. J. Roobol en
Tooneelstudiën van Justus van Maurik jr.
De opkomst was zeer talrijk, terwijl de opbrengst
nu niet, zooals vroeger, aan de hervormde diaconie
zal worden ter hand gesteld, maar aan de com
missie tot uitdeeling van spijzen en aan die
tot wering van bedelarij. De rederijkerskamer
zal zich niet meer wagen aan een weigering der
diaconie, die sedert verleden jaar geen geld meer
wil aannemen, dat „met pleziermaken" verdiend is.
Sint Maartensdijk, 17 Jan. Wij mogen
wel een woord van hulde brengen aan het bestuuur
van het gezelschap Nut en Genoegen alhier, voor
de goed georganiseerde bijeenkomst op Woensdag
avond. Gaf de heer J. Hage Dz. het stuk
van J. Van Maurik Vriendendienst'''' zeer verdien
stelijk ten beste, ook andere leden niet-leden
toonden door geestige bijdragen dat een avond
zen, te snuiten, met zijn voeten te trappelen, aan
zijn knevel te trekken en wist uit de zachte
woorden van den al tijd blijmoedigen" predikant
zooveel gif te zuigen, dat hij voor een week stof
genoeg had om zich over het »water-enmelk-sys-
teem" van den goeden man te ergeren.
Op de tweede rij zaten Ilse en Lenore, met haar
gouvernante, steeds voorbeeldig in papa's tegen
woordigheid, en daarachter de talrijke schare der
bedienden, volgens rang en stand.
Het geheel zou zeer aartsvaderlijk geweest zijn,
dacht Lorenzo, als het niet te zeer op effect be
rekend wareHet stak te veel af bij de eenvou
dige banker tegenover, waarin mevrouwVan Kendar,
met het vriendelijkste gezicht ter wereld, naast
haar keukenmeid zat. Hij had echter niet veel
tijd om vergelijkingen te maken, wantdedominé
beklom juist den prêekstoel, deed een gebed en
las den tekst voor.
Hij las met zijn vriendelijk, rond gelaat, dat zoo
bewegelijk was dat zijne oogen zich bij de minste
aanleiding met tranen vulden, de geschiedenis der
Samaritaansche vrouw en alhoewel hij niet kon
nalaten eenige meer betreurende dan hekelende
aanmerkingen op het gedrag dier vrouw te maken,
voegde hij er toch terstond eenige troostrijke
woorden bij
„Ziet, geliefden, hoe zacht en welwillend de
Heer steeds met vrouwen omgaat. Dat heeft mij
getroffen. Hij weet hier, zooals overal, de juiste
snaar te treffen. Meermalen bestrafte Hij de
mannen op gestrengen toon doch voor de vrouwen
als deze, waarbij een zeer talrijk en geanimeerd
gezelschap de waarde grootendeels verhoogde, alge
meen wordt op prijs gesteld.
Gaarne werd dit dan ook door den voorzitter,
den heer Polderman, burgemeester, ten volle erkend.
St. Annaland, 17 Jan. Heden werd alhier,
in tegenwoordigheid van het bestuur, den ingenieur
en den opzichter van den provincialen waterstaat,
aan den calamiteusen Suzannapolder met zeer goed
gevolg een kraagstuk, groot ruim 1000 M2, gezet
tot verdediging van den meer en meer aangevallen
oever.
Vele belangstellenden woonden dit door schoon
weder begunstigde werk bij.
Wij vernemen dat binnen kort nog een, hoewel
kleiner kraagstuk moet gezonken worden.
De heer Henri Boers geeft zelf in de bladen
kennis van zijn ontslag als secretaris der Ned.
centraal spoorweg-maatschappij
Hij voegt daarbij de mededeeling, dat, aangezien
zijne zaken in de beste orde zjjn, hij zich op zijn
zachtst uitgedrukt, daardoor in zijne rechten ge
krenkt acht en verplicht zal zijn des rechters
tusschenkomst in deze in te roepen.
In deNeue Zuricher Zeitung wordt beweerd, dat
het „Middelburgsche portret" Zwingli niet kan voor
stellen. Bullinger, vriend en opvolger van Zwingli,
schetst Zwingli als een schoon man naar lichaam en
uiterlijk, van blozende gelaatskleur, van meer dan
middelbare lengte. Een zijner tijdgenooten, Johannes
Keszler, zegt, dat Zwingli naar zijn uiterlijk schoon
en dapper is geweest, tamelijk langgelaat vrien
delijk en rood getint. Deze beschrijvingen nu van
den hervormer passen niet op het Middelbnrgsch
portret. Dit stelt geen schoonen, vriendelijker,
roodgekleuvden man voor en evenmin iemand,
die lang uitgegroeid is. Nv. d. D.)
Het uitvoerend comité voor de Internationale
Landbouwtentoonstellingte Amsterdam te houden,
ziet zich gedrongen bij vernieuwing een beroep te
doen op de offervaardigheid van allen, die belang
stellen in het welslagen der Tentoonstelling. Als
men nagaat dat het bedrag van het rijkssubsidie
geheel voor de uitgeloofde prijzen moet worden
besteed en bedenkt hoeveel er noodig is om het
terrein, wanneer het voor de internationale tentoon-
toonstelling zal zijn ontruimd, op orde te brengen,
de noodige vee- en paardenstallen te plaatsen, al
de overige vereischte gehouwen aan te brengen,
dan zal men begrijpen dat, aangezien tot nog toe de
particuliere bijdragen het comité niet zeer over
vloedig toestroomden, bij den tegenwoordigen
toestand der geldmiddelen, niet alleen de uiterste
zuinigheid zal moeten worden betracht, maar dat
veel achterwege zal moeten blijven, wat op de ten
toonstelling eigenlijk niet zal kunnen worden gemist.
De toch reeds niet gemakkelijke taak van het
comité wordt daardoor zeer moeielijk gemaakt
Zal het zorgen dat de eer van het landbouwende
Nederland op zijn eerste internationale landbouw-
was Hjj steeds een liefderijke broeder, omdat Hij
medelijden had met haar zwakheid. Slechte
vrouwen zijn voor zijn rechterstoel gebracht en
Hij heeft haar nooit hard toegesproken. De zon
dares in den tempel en de eigenbaatzuchtige Martha
werden met dezelfde zachtmoedigheid terecht ge
wezen, Waar een rechtvaardig man met recht-
matigen toorn zon veroordeeld hebben, daar redde
Hij de verdoolde ziel door vergiffenis en bemoe
diging, Hij kon zich in ieders gemoed verplaat
sen en op het goede oogen blik een ieder toe
spreken."
Lorenzo, die eerst met stille berusting had plaats
genomen, had zich reeds lang naar den spreker
toegekeerd en hield zijne doordringende oogen
vol spanning op diens gelaat gevestigd. Met zijn
rusteloozen geest, die overal naar de bevrediging
van zijn twijfel zocht, had hij ook niet verzuimd,
als de gelegenheid zich voordeed, om de beroemdste
kanselredenaars te gaan hooren. Hjj was dus op
dat punt zeer verwend; doch nooit had een preek
hem zóo veel goed gedaan als de eenvoudige
woorden van dezen dorpspredikant. Hij merkte
niet eens, dat zij zeer lang dreigde te worden.
Hij merkte niet dat de majoor herhaaldelijk
kuchte, dat Tesselhof zuchtte en de kinderen
giohelden en fluisterden.
Toen het Amen uitgesproken was, bleef hij nog
een poos in gepeins verzonken zitten daarop
slaakte hij een zucht, glimlachte, streek met de
hand over het voorhoofd en keerde zich om.
Mevrouw Van Tesselhof had het hoofd nog niet
tentoonstelling waardig worde opgehouden, dan
behoeft het inderdaad meer geldelijken steun.
Daartoe roept het nog eens de hulp in van
allen die kunnen bijdragen.
Z. K. H. prins Alexander, prins van Oranje, heeft
de opdracht aanvaard van een werkje, getiteld
Een vijftal gedichten, samengesteld door den heer
Steph. J. Bakker Pzn. te Amsterdam, en waarvan
de opbrengst strekt tot leniging van de ramp te
Krakatau. De minister van waterstaat aanvaardde
de opdracht van het Aanteekenboek voor den Land
bouw. Beide werken verschijnen bij de firma
Njjgh en Van Ditmar te Rotterdam.
De St. Ct bevat het eindverslag van een onder
zoek betreffende het voorkomen van trichinen in
uit Amerika aangevoerd varkensvleesch.
visscherijen. Bevorderd tot opziener 2e kl. der
visscherijen op de Schelde en Zeeuwsche stroomen,
J. Caljouw, thans opziener 3e kl. bij die visscherijen.
{Zie laatste berichten van gisteren
De St. Ct van heden bevat de wet van 3 Jan.
1884 tot wijziging van art. 65 der wet op het
lager onderwijs. Tengevolge daarvan worden de
heide eerste alinea's van art. 65 gelezen als volgt
»Ter verkrijging eener akte van bekwaamheid
voor huis- en schoolonderwijs in een of meer der
vakken, vermeld in art. 2 onder l, m, n, g, r en s,
wordt vereischt
a het bezit der akte, vermeld in arl. 56 on
der a,
b enz."
Te Yerseke is in de spaarbank op school I,
gedurende bot i" kwartaal 1883, ingelegd f 68,90
en uitgehaald 17. Op den laatsten December
was er in die spaarbank aanwezig 308.19§,
waarvan ƒ289 in de rijks-postspaarbank was over
gebracht. Op school II is ingelegd f 22,62 en
uitgenomen ƒ9.301, terwijl op 31 December in
de spaarbank stond 121.38, waarvan 95.75
op spaarbankboekjes.
Aan den gemeenteraad van Middelburg zijn
door burg. en weth. de volgende mededeelingen
gedaan
Gelijk wij de eer hadden u den 10 October jl.
mede te deelen, achtten wij de concessie-voorwaar
den voor den aanleg en de exploitatie eener duin
waterleiding, ons door de Deutsche Wassenoerks-
Geselschaft te Frankfort a/M" en het technisch
bureau Nierstrasz te Amsterdam aangeboden, weinig
aannemelijk.
Gezwegen nog van andere bezwarende voor
waarden achtten wij de financiëele eischen der
concessie-aanvragers voor de gemeente Middelburg
zeer bezwarend.
Het zal u bij lezing dier voorwaarden, die sedert
opgeheven en onder het lange nagebed liet zij het
nog lager zinken. Er hing een traan aan hare
lange wimpers en eindelijk viel die op hare ge
vouwen handen doch haar gelaat was kalm.
Toen de gemeente de kerk verliet, werd de
dominé, die juist uit de consistorie trad, dooreen
voornamen vreemdeling met een fiere houding,
wiens schoeisel heter voor een ruiter dan voor een
kerkganger paste, aangesproken.
Vergun mij u dank te zeggen, dominé,''
sprak hij, terwijl hjj den hoed afnam en den pre
dikant een blanke, doch forsch gespierde hand
toestak; »gjj zijt een ware zieleberder en hebt
gulden woorden gesproken."
De oude man zag verblijd en verrast op eil
keek in een gelaat, waarop vefblindend licht eb
donkere schaduwen vereenigd waren. Hij beant
woordde den handdruk met warmte, doch had
geen tijd om iets te zeggen, wijl het luide geroep
van Tesselhof. »Thurna! ThurnaWaar zit
gij tochden vreemdeling weg riep.
Terwijl do predikant langs den rozenhaag naaf
de pastorie ging, dacht hij er over na hoe zijne
eenvoudige woorden dien vreemdeling zoo hadden
kunnen boeien.
De kerk had heden langer geduurd dan ge
woonlijk en Josephine, de oudste dochter van den
predikant, spreidde reeds het witte tafellaken over
de tafel onder den notenboom, die zijne takken
beschermend over het dak uitstrekte, terwijl dë
huisdeur met kamperfoelie begroeid was. Een
menigte mooie, doch sinds lang uit de mode ge*
