OBXJ-VOEOSBXj
MIDDELBURGSCHE COURANT
a FEUILLETON.
De lepte Tan tei vertap schat.
Maandag 24 December 1883. N°. 803.
Middelburg 22 December.
Benoammgeii en besluiten.
Onderwijs.
VAN DE
VAN
Gisterenavond werd in de Concertzaal alhier
eene druk bezochte vergadering gehouden van de
afd. Middelburg der Vereen, t. b. van Fabriek- en
handwerksnijverheid in Nederlandwaartoe ook
niet-leden waren uitgenoodigd en waarop hoofd
zakelijk de quaestie eener onderlinge telefoon
geleiding te Middelburg zou besproken worden-
Na mededeeling van eenige ingekomen stukken,
gal de voorzitter de heer J. W. De Raad het
woord aan den heer P. D. Koning, die zich tot
het inleiden der vraag bereid had verklaard.
De heer Koning, in de eerste plaats dankende
voor de talrijke opkomst, waaruit bleek dat het
publiek in de onderhavige zaak levendig belang
'stelt, deelde vervolgens eenige opmerkingen mede,
die hem, nadat het publiek gemaakt was dat hij
deze zaak ter sprake zou brengenwaren ter
oore gekomen. Sommigen hadden beweerd dat
zoodanige verbinding onmogelijk is; anderen be
twistten de mogelijkheid niet doch waren eenigs-
zins huiverig om de zaak in Middelburg aan te
vatten, terwijl ook enkelen van meening waren
dat de zaak levensvatbaarheid had. Spreker was
door die verschillende meeningen echter niet
in zjjn overtuiging geschokt dat Middelbrug
evenals andere plaatsen, in de voordeelen van
eene telefonische aansluiting deelen kan, en dat
hier, evenals elders, de telefoon een toekomat
heeft. Natuurlijk is niet dadelijk het groote nut
daarvan te wachten, maar zeker toch binnen be
trekkelijk korten tijd. Niemand zal willen bewe
ren dat eene telefonische verbinding niet nuttig
of niet wenschelijk is; men heeft alleen bezwaren.
Het meest wegend bezwaar is de geldquaestie;
een tweede bestaat in het gevaar, een derde in
den hinder die een telefoongeleiding veroorzaakt.
Maar, vraagde spreker, wegen de voordeelen niet
ruimschoots tegen die bezwaren op
Het geopperde bezwaar, als zoude de telefoni
sche verbinding het gevaar voor het inslaan van
den bliksem verhoogen, bestreed spreker op grond
van de wetenschap en de ervaring. De wetenschap
toch leert dat het gevaar denkbeeldig en de er
varing toont aan dat het inslaan van den bliksem
in telegraafkantoren zeer zeldzaam is.
Een ander bezwaar wordt gezocht in het geluid
dat door de gespannen draden bij sterken wind
wordt veroorzaakt. Maar, voerde spreker daarte
gen aan, diezelfde last veroorzaken ook onze
schoorsteenen, boomen enz.
Wat zijn echter de voordeelen. In de eerste
plaats wat is het hoofddoel? Besparing van tijd!
Er is wel eens beweerd dat het spreekwoord »tijd
is geld" voor Middelburg niet geldt, maar deze
meening deelde spreker niet. In Middelburg vindt
men z. i. nog genoeg energie om te durven zeggen
dat ook hier de tijd waarde heeft. De heer Koning
toonde dit door eenige voorbeelden aan. Hij wees
er ons op hoe men somtijds voor een kleinigheid
het huis moetende verlaten, door zich te kleeden
en door het gaan naar den persoon dien men
spreken wil, in het gunstigste geval wanneer
men den bewusten persoon thuis vindt allicht
een uur uit zijne bezigheden gerukt wordt en hoe
menigmaal gebeurt dat niet?
Natuurlijk, zeide spreker, kan eene verbinding
alleen dan effect sorteerenwanneer een vrij
groot aantal personen verbonden is. Hij staafde
dat door een uit de honderd te geven voorbeelden.
Wanneer men b. v. bij ziekte den docter noodig
heeft kan men, is hij aangesl dezen per tele
foon ontbieden, terwijl men d tpotheker, is ook
deze telefonisch verbonden, he :ept kan opgeven
enz. Gesteld b. v. dat alle a rees verbonden zijn
met het politie-bureau, tl; an men de politie
bij brand of andere omsta: aeden onmiddellijk
waarschuwen; men bestel' r huurkoetsier, zijn
leveranciers, werkbazen f en direct kan men
hebben wat men verlang!
Nog een ander voordee .eveerde spreker, na
melijk dat de verbindin ;h niet tot de plaats
zelve zal bepalen, maarm betrekkelijk korten
tijd ook tusschen nabij gen plaatsen zal wor
den uitgebreid. De vr igheid, door het rijk
betoond, om voor de fonische gemeenschap
gebruik te laten ma van de telegraaflijnen
zooaH nu reeds tussc' Amsterdam en Haarlem
het geval is en da ,arschijnlijk spoedig ook
tusschen Amsterdam iaandam zal wouden toe
gestaan, doet verwach 1 dat die vrijgevigheid ook
hier zal kunnen verkregen worden zoodat bij vol
doende aansluiting weldra de lijn zal kunnen uit
gebreid worden en het niet tot de onmogelijkheid
behooren zal, dat binnen niet al te lang tijdsverloop
de handelaar te Middelburg met een zijner afnemers
te Tholen een praatje zou kunnen houden.
Spreker wees er verder nog op, dat wanneer
men nagaat sedert hoe korten tijd de telegraaf
bestaat en weet welke uitbreiding het net heeft
verkregen en hoeveel plaatsen onderling verbonden
zijn, en wanneer men dan ziet dat de telefoon,
eerst sedert 1881 bekend, nu reeds over een niet
meer op te tellen aantal kilometers verschillende
personen verbindt, - - men met verbazing de groote
vlucht, die deze nieuwe uitvinding nam, bewondert.
Na te hebben medegedeeld dat in Duitschland
de telegraphie en ook de telefoonverbinding rijks
zaak is, evenals de posterij, en dat daar vanwege
de administratie beslist wordt of deze of gene
gemeente met een zoodanige verbinding zal worden
begiftigd, kwam spreker tot de kosten. In Duitsch
land zoowel als hier wordt gerekend dat in kleine
plaatsen minstens 60 personen zich moeten aan
sluiten wil eene telefooninrichting tot stand kunnen
komen en overal wordt 120 's jaars per abonné
gevorderd. Voor die 120 wordt men aan het
net verbonden en krijgt men eene inrichting in
zijne woning, terwijl dan de kosten van onderhoud
voor rekening der maatschappij zijn. Natuurlijk
wordt voor die som een bepaald rayon aangewezen,
strekt de verbinding zich daarbuiten uit, dan
worden bijzondere overeenkomsten getroffen.
Wanneer, zeide de heer Koning, te Middel
burg vijftig personen te vinden zijn, die elk ƒ10
's maands voor eene telefoonverbinding over hebben,
dan is er misschien wel een of ander industrieel
die zoodanige inrichting zal willen tot stand
brengen.
Met bereidverklaring om, zoo er nog iets duisters
in zjjne mededeeling was, dit op te helderen ein
digde de heer Koning zijne inleiding.
Na de pauze, die hierop gehouden werd, deden
verschillende belangstellenden den heer Koning
eenige vragen op technisch terrein, die deze beant
woordde. O. a. werd ook gevraagd of bij een
grooter getal abonnees de kosten niet zouden vermin
deren, waarop de heer Koning antwoordde dit niet
te gelooven, aangezien gerekend wordt dat 50 ab.
de kosten slechts dekken en de aanlegger van zoo
danige verbinding eerst winst geniet wanneer dat
getal overschreden wordt.
De heer mr. M. J. De Witt Hamer, den heer
Koning voor zijne mededeelingen dankende, ver
klaarde zich groot voorstander eener telefoonische
verbinding. Hij bracht ook nog eenige sterkspre-
kende voorbeelden van het nut, het gemak en de
tijdsbesparing bij. Verder wees de heer Hamer op
het groote belang dat de Middelburgsche handel
bjj eene verbinding, vooral ook met de verschillende
deelen van Zeeland, heeft en geloofde het 't best
dat, nu te dezer vergadering tal van belangheb
benden aanwezig waren, dadelijk eene lijst werd
gereedgemaakt waarvan de onderteekenaars zich ver
bonden om voor 120 een abonnement te nemen
of het bijgeloof der bergbewoners.
Door N. MISASL
Zij, die haar gezien hebben, zeggen dat zij in
haar blanken, zacht ge welfden boezem een gapende
wonde heeft, waaruit een dun straaltje bloed loopt.
De andere schim is die van een jong mensch,
ook heel mooi en knap, die ook twee wonden
heeft, een op de borst en een in de zijde, waaruit
het bloed sijpelt. Zij komen arm in arm uit het
graf en loopen, dicht tegen elkaar aangedrukt,
langs de muren, verbergen zich in de struiken
gaan op de steenen zitten en men heeft hen
onverstaanbare woorden hooren spreken en gezien
hoe zij elkaar zacht fluisterend omheladen."
»Maar wat is dat dan toch voor een ge
schiedenis?"
„Ik ken haar slechts ten halve, zooals ik
haar door mijn moeder heb hooren verhalen."
- »Vertel ons dan wat gij er van weet," riepen
als uit éen mond al de aanwezigen, die aan de
lippen van den grijsaard hingen.
Deze nam nog een snuifje, snoof het heel lang
zaam op, sloeg de oogen in het rond en ziende
dat iedereen met aandacht luisterde, begon hjj:
„Ik was toen nog niet geboren, moeder was
een jong meisje en woonde in een toren hier in
de buurt; ik kan dus gerust zeggen dat de feiten,
die ik u kortelijk zal mededeelen, onder hare
oogen plaats hebben gehad. Hier stond toen der
tijd een groot kasteel met twee verdiepingen,
waaraan een kerk verbonden was. De eigenaars
van dezen berg, die den titel droegen van baron
nen van Virono, waren godsdienstige lieden en
zjj hadden een kapelaan in huis, die eiken Zondag
de mis las.
De baron had slechts éen dochter, zóo mooi,
dat zij een Madonna geleek. In de nabijheid lag
ook het kasteel van den markies van Chiatrato,
die echter den meesten tijd van het jaar te Napels
bij den koning vertoefde, omdat die veel van hem
hield en hem tot kamerheer benoemd had, dat
wil zeggen, dat hij een eerepost aan het hof be
kleedde. De markies bad een zoon, die kapitein
was, een moedige, dappere jongen, schoon als een
St. Michiel. Toen nu die jonge man eens kwam
jagen in dit gebergte, dat aan zijn leengoed
grensde, ontmoette hjj op zekeren dag de dochter
van den baron, op wie hij razend verliefd werd
en zij werd dit even smoorlijk op hem.
De twee families waren het spoedig eens en het
huwelijk werd bepaald. Maar de duivel stak,
zooals men zegt, een spaak in 't wiel en de jong
man werd naar Napels teruggeroepen, omdat toen
maar daar weet gij allen niets van, de Fran
schen dreigden onzen koning weg te jagen en de
koning soldaten noodig had om oorlog te voeren.
Stel u het gejammer, de wanhoop der jonge
freule voor, toen ze van haar bruigom gescheiden
werdmaar er was niets aan te doenhjj
moest weg.
Daarop werd de koning genoodzaakt om uit
Napels te vluchten en de jeugdige kapitein volgde
hem naar Sicilië.
Intusschen waren de Franschen hier bjj ons
gekomen, maar ze vonden handen vol werk
onze vaderen, in plaats van den nek te krommen,
wanneer binnen een jaar na heden te Middelburg
een telefoonverbinding tot stand komt.
De heer mr C. J. Pické achtte het onnoodig
nog iets aan te voeren om het nut en gemak van
de telefoon in het licht te stellen, dat is algemeen
bekend, maar het mag ook niet vergeten worden
dat het grootste nut en het meeste gemak eerst ont
staat als zeer velen zjjn aangesloten. Wanneer het
denkbeeld van den heer Hamer opgaat dan ver
bindt men zich eigenljjk zonder te weten of men
eenig nut van de telefoon hebben zal, want men
weet niet wie zich nog meer verbinden zal.
Daarom wenschte de heer Pické de vraag te doen
of het niet veel praktischer wezen zou eene ver-
eenigiDg te stichten van personen die onderling
zoodanige telefoonverbinding in Middelburg willen
tot stand brengen? Een dergeljjke vereeniging
geeft behalve het voordeel dat zich meer personen
zullen aansluiten, ook nog de kans dat de jaar-
Ijjksche som van 120 bjj flinke deelneming ver
mindert.
De heer Koning verklaarde de zaak van dezen
kant niet bekeken te hebben en dus de vraag
niet te kunnen beantwoorden. Ook deelde hjj
mede bjjna met zekerheid te kunnen zeggen, dat
iemand bereid is bjj deelneming van 50 personen
de verbinding tot stand te brengen.
Yan verschillende kanten bleek het denkbeeld
van den heer Pické instemming te vinden, wat
den heer Hamer aanleiding gaf om ofschoon hjj
ook met het voorstel van den heer Pické zich
kan vereenigen erop te wjjzen dat, wanneer
zjjn idee gevolgd werd en zich 50 personen bereid
verklaarden, de quaestie uit was en de verbinding
zou tot stand komen, terwjjl in het andere geval
de zaak waarschjjnljjk een langer verloop zou hebben.
Na eenige gedachtenwisseling over de kosten,
over de mogeljjkheid van aansluiting met de ver
schillende deelen van Zeeland, werd het voorstel
van den heer Pické door het bestuur der afdeeling
overgenomen en door de vergadering met toejui
ching aangenomen.
Maar niet door toejuichen en aannemen alleen
toonde de vergadering hare belangstelling, want
toen eene staande de bjjeenkomst gepresenteerde
ljjst ter deelneming aan de vereeniging tot het
tot stand brengen eener telefoonverbinding de
bestuurstafel weder bereikte, telde men daarop
reeds 15 handteekeningen.
Nadat een der aanwezigen den heer Koning
dank had gezegd voor zjjne belangrijke voordracht,
sloot de voorzitter de bjjeenkomst.
De gemeenteraad van Ylissingen zal aanstaanden
Maandag den 24en dezer, des namiddags te twee
uren, eene vergadering houden, waarin mededeeling
zal worden gedaan van de opname der boeken en
kas van den gemeente-ontvangervan de goed
keuring van raadsbesluiten, enz.
Yoorts zullen benoemd worden drie leden der
commissie van toezicht op het lager onderwjjs
tengevolge van periodieke aftreding en een lid
in het algemeen armbestuur.
Voorstellen zullen ter tafel komen met betrek
king tot de verlangde machtiging door de Zee
mans- en Vis3chersbeurstot vaststelling van het
2e suppletoir kohier hoofdeljjken omslag 1883 tot
het geven eener bestemming aan de nieuw gebouwde
scholen A en Ftot onderhandschen verkoop van
het voormalig huis van bewaringtot het droog-
houden in verband met het algemeen plan van
risoleering van de Sljjkstraat.
VTVissiiig-eii, 21 Dec. Aan onzen stad
genoot, den heer P. Smith, consulair agent, is
onlangs door den president der vereenigde staten
van Venezuela, het officierskruis der orde van den
bevrijder Simon Bolivar (vierde klasse) geschonken.
Domïtwrgq 21 Dec. In deze gemeente circuleert
een request aan den minister van waterstaat tot
het verkrijgen van eene betere postverbinding met
Middelburg door den postbode, die thans te half
lieten de tanden zien en vluchtten liever in het
gebergte, dan dat zjj zich lieten doodschieten.
En er werd wat geschoten, dat kan ik u zeggenj
en er stierven wat Franschenals gjj naar
Sila gaat en gjj begint in den grond te graven,
vindt gjj onder iedere graszode beenderen van
Franschen. En het was een heilige oorlog. Als
gjj dat gezien hadtUitgebrande dorpen, bos-
schen door het vuur verwoest, slachtingen, bloed
baden, moordaanslagen, het was alsof het einde
der wereld gekomen was. Achter eiken boom
was men zeker van een Calabrees te zien staan,
met de karabjjn op schouder en den dolk tusschen
de tanden en in elk boschje lag een troep in
hinderlaag om de Franschen te overvallen, die
zich in het gebergte durfden wagen. Maar de
Franschen hadden bjj ons ook vrienden, die zich
liberalen noemden, terwjjl de vjjanden als Bour
bons werden aangeduid. Jin zoo geschiedde het
dat, wanneer de Franschen overwonne, de liberalen
de huizen in brand staken, de menschen vermoor
den en de families der Bourbonsgezinden ver
volgden en uit de dorpen verjoegen; doch wanneer
de Franschen een slag verloren hadden, vielen de
Bourbons op hun beurt de liberalen aan.
In éen woord, kinderen, het scheen dat de Heer,
Zjjn naam zjj altjjd geloofd, ons vergeten en aan
het leeljjke beest overgeleverd had.
„Laat nu uwe beschouwingen maar rusten
en vertel ons de beloofde geschiedenis," zei ik_
De oude man was niet gesticht over die stoornis,
bukte zich om het vuur op te rakelen en ver
volgde:
- sHoe het zoo kwam, weet ik niet maar
de zoon van den markies van Chiatrato werd dooi
den koning gezonden om de bergbewoners bjjeen
te roepen en zich aan hun hoofd te stellenzjj
twee namiddag hier aankomt, eerst na aankomst
van den trein van 1.50 uit Middelburg te laten
vertrekken. Een groot deel van de Hollandsche
en buitenlandsche correspondentie, die wjj thans
's morgens te 10 uren ontvangen, zou dan ongeveer
15 uren vroeger Domburg bereiken, wat voor
eene badplaats van geen gering belang is. En ook
in onze correspondentie met Middelburg zou ver
betering worden gebracht. Thans kan op een
brief, die hier te 2 uren namiddag ter post wordt
bezorgd, niet vroeger antwoord komen dan 44
uren later.
Wesflrapelle, 21 December. Onze dorpe
lingen verheugen zich weer in den besten staat van
gezondheid. De mazelen zjjn geweken en eischten
onder de circa 500 gevallen slechts drie offers. Het
onderwjjs, dat wegens de epidemie gestaakt was,
zal eerstdaags weer zjjn geregelden gang hebben
en de laatste sporen der ziekte zullen daarmede
zjjn uitgewischt. Voor armoede en gebrekin
andere winters hier zoo njjpend, zullen wjj dit
jaar grootendeels bewaard bljjven door de vele
werkzaamheden aan den djjk en den overvloed
van aardappelen. Toch zal er voor de ouden en
gebrekkigen nog wel iets door weldadige landge-
nooten kunnen gedaan worden.
Van eene aanstaande verbinding van deze ge
meente met het telegraaf net wordt in den laatsten
ijjd niets vernomen. Gaf de betrokken minister
in den afgeloopen zomer het uitzicht, dat in 1884
die verbinding tot stand zou komen en eene reeks
kustseinposten, waarvoor in '83 geen gelden be
schikbaar waren, zou worden ingericht, om herha
ling van de A<A/er-ramp zoo mogelijk te voorkomen,
de debatten der tweede kamer hebben ons voor
de toekomst nog niet wjjzer gemaakt. Wjj willen
hopen, dat dit plan, niettegenstaande de bezuini
gingskoorts, niet in den doofpot is gestopt.
Met 1 Januari '84 wordt de commies-verificateur
bjj 's rjjks belastingen de heer H. Nap verplaatst
van IJmuiden naar Hansweert.
Er heeft zich thans eene commissie gevormd
uit het bestuur der Nederlandsch-Zuid-Afrikaan-
sche Vereeniging en het Emigratie Comité, tot
ontvangst der Transvaalsche deputatie bjj haar
bezoek aan Amsterdam. De commissie bestaat uit
de heerenD. Cordes, prof. dr. J. W. Gunning,
mr. Jac. Wertheim, mr. C. M. J. Willeumier, mr
W. Heineken, mr. H. N. Teding Van Berkhout
ds. M. A. Perk, dr. A. Kuyper, mr. N. A. Calisch
en H. J. F. De Waal.
Ook te 's-Gravenhage is een comité tot ont
vangst van die deputatie gevormd.
Mej. Mina Kruseman is in het huweljjk getre
den met den heer F. Hoffman te Soerabaya.
consuls. Erkend en toegelaten als consul der Ver
eenigde Stalen van Columbia op Curasao R. Goenaga.
rechteiilljke macht. Herbenoemd tot kantourechter-
plaatsvervanger in het kanton Bergen op Zoom, met
ingang van 15 Januari 1884, B. A. Poulie.
pensioen. Op zijn aanvrage op pensioen gesteld, ten
bedrage van f 1550 's jaars, de eerste luitenant der inf.
B. A. Van der Zoo de Jong. thans op nonactiviteit.
geneesk. dienst. Benotmd en aangesteld tot officier
van gezondheid der 2e klasse bij het personeel van den
geneeskundigen dienst van het leger in Nederl.-Indië
D. JBlok, arts
Vrijdag avond werd eene algemeene vergade
ring gehouden van de Vereeniging tot wering van
schoolverzuim alhier. Uit het verslag van den
penningmeester bleek dat, tengevolge van de vóór
eenige maanden door het bestuur aan de leden
toegezonden brief en door het toetreden van enkele
nieuwe leden, de inkomsten met 70 waren ver
kregen weldra de overhand en de Franschen
merkten alras dat hun opperhoofd moedig en
dapper was. Er werd een losprijs van vjjfduizend
ducaten op zjjn hoofd gezet en intusschen verdub-
helde het aantal troepen, zoodat in elk gebergte
een wacht van een compagnie soldaten lag. In
het huis van den baron, die buiten gebleven was
om geen par'tjj te moeten kiezen, werd een jonge
luitenant ingekwartierd, wiens soldaten in den
toren sliepen, waar wjj ons thans bevinden.
De dochter van den baron was voortdurend in
angst over haar bruidegom, over wien zjj hoorde
spreken als een rooverhoofdman, ofschoon niemand
zjjn waren naam wist, omdat hjj alleen bekend
was onder zjjn bjjnaam van Den Sperwer.
De luitenant, niet wetende hoe bjj zjjn tjjd op
dit afgelegen kasteel beter zou besteden, maakte
de dochter van den baron het hof, die, zooals gjj
begrij pen kunt, daar niet erg van gediend was
maar bjj volhardde in zjjne beleefdheden en liet
uit Cosenza de mooiste bouquetten, boeken en
geschenken komen, die echter niet aangenomen
werden, zoodat de Franschman verging van ja
loezie en ergernis. Maar meent gjj dat de ver
loofden elkaar al dien tjjd niet zagen? Wanneer
de nacht het donkerst en de omtrek doodstil was,
terwjjl de soldaten bier in dezen toren sliepen en
op het kasteel meesters en dienaren te bed lagen
en de luitenant, die een goed wjjndrinker was, in
zjjn kamer lag te snorken, dan sloop een man, in
een zwarten mantel gehuld, met den hoed stjjf
in de oogen gedrukt en de karabjjn op den rug,
voorzichtig den heuvel op, bleef elk oogenblik
staan om te luisteren, kroop langs den muur tot
aan de deur der kapel, die hjj heel zacht open
duwde en terstond weer achter zich sloot. De
kapel was verlicht door de lamp, die op het hoog-
