N° 298,
126® Jaarsrang.
1883.
Dinsdag
18 December.
INWISSELING
koperen centen enhalve centen
Middelburg 17 December.
Dit blad verschijnt, dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gentï
Advertentiën' 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL-
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs,
Kerknieuws.
Landbouw.
MIDDELBIJRGSCHE COURANT.
Agenten voor dit Wad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. vak der Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. vak Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. vak der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jokes, opvolger
Wie zich tegen 1 Januari 18&4 op óns blad
abonneert ontvangt de nog dit jaar verschijnende
nommers kosteloos.
GEIjEENTERAAD.
De burgemeester van Middelburg maakt bekend
dat op Woensdag den 27en November 1883, des
namiddags te 14 uren, eene openbare zitting van
den gemeenteraad zal plaats hebben.
Middelburg, den 14 December 1883.
De Burgemeester voornoemd,
P I C K E.
De BURGEMEESTER der gemeente M i «1-
dellbnrir,
gezien de circulaire van den Commissaris des
Konings in deze provincie van den 11™ December
1883, A No. 1004, 1° afdeeling, houdende mede-
deeling van een schrijven van den Minister van
Binnenlandsche Zaken, waarbij de aandacht wordt
gevestigd op het feit, dat nog steeds betrekkelijk
geringe bedragen van de oude Uopea-era cen
ten en Saalve centen ter inwisseling worden
aangeboden, welke, blijkens het Koninklijk Besluit
van 15 October 1883 (Staatsblad No. 143), op
SI It ©cc bh. Uiïi5.l©o omloop
worden gesieid
breugt bij deze ter kennis van belang
hebbenden, opdat zij zich voor geldelijk
nadeel kunnen vrijwaren, dat de oude ko
peren centen en halve centenu i t e r 1 ij k
vóór 1 Februari 1884 tegen gang
bare munt kunnen worden ingewisseld
aan de kantoren der Betaalmeesters of
van do Ontvangers en Commies-Ontvangers
der directe belastingen, invoerrechten en
accijnzen.
Middelburg, den 14ea December 1883.
De Burgemeester voornoemd,
PICKÉ.
Men schrijft ons uit Den Haag
De begrooting van marine aangenomen met 58
tegen 11 stemmen. Wie had dat kunnen vermoe
den Deze minister is een voorstander van eene
actieve marine, dat wil zeggeneene marine, die
niet alleen tot verdediging van onze kusten,
havens en rivieren dient, maar ook buitengaats
oorlog ban voeren, zich meten kan met de groote
zeemogendheden, en overal onze vlag kan ver-
toonen. De minister droomt van de dagen van
Tromp, Hein en De Ruyter. Nu heeft reeds
Thorbecbe gewaarschuwd tegen dat denkbeeld
eener actieve marine, dat voor eene kleine natie
als wij zijn niet past, omdat onze geldmiddelen
de verwezenlijking niet toelaten.
Zoodra men uit de stukken vernam, dat de
minister Geerling zulke groote plannen had, ging
er een storm tegen hem op, en het algemeen
gevoelen was dat hij zijne begrooting niet over
leven zou. Hoe is nu die storm tot bedaren ge
komen? De minister heeft voor dit jaar bakzeil
gehaald. Hij heeft zijn «zevende schip", zijn schip
van groote afmetingen prijsgegeven, en de begroo
ting is tot matiger proporties teruggebracht. Maar
toch is het dit niet geweest, wat den minister
Geerling gered heeft, want zijne plannen heeft hij
niet losgelaten; hij heeft alleen maar de uitvoe
ring een jaar uitgesteld. Hij bljjft de man van
de actieve marine, en het volgend jaar komt hjj
met zijn zevende schip terug.
Hoe het dan te verklaren, dat maar 11 leden
door hun votum het beleid van dezen minister
hebben afgekeurd? De verklaring is, dat de
minister de harten gestolen heeft door zijn
gemis van welsprekendheid. De admiraal
Geerling, als hij het woord voert, maakt volstrekt
geen onderscheid tusschen het parlement en het
longroom. Hij brengt het populaire spreekwoord
in toepassing elk vogeltje zingt zooals het gebekt
is. De minister nu is gebekt" als een echte
zeeman. Hij spreekt zoo gemeenzaam mogelijk,
bezigt uitdrukkingen en vormen die men nooit
in de kamer hoort, is op zijn manier grappig en
Jjeeft een typisch taaltje. Dit vindt men aardig,
daarmede amuseert men zich, want het geeft af
wisseling en ontspanning te midden van een
vermoeiend begrootingsdebat. Men zou deien
minister voor geen geld willen missen.
Maar als hij dan later weer zijn dure plannen
te voorschijn brengt Hij heeft immers zeer uit
drukkelijk verklaard, dat hij die niet uit zijn hoofd
stelt. Och, men doet dan maar weer wat men
nu gedaan heeft. Men zet zijn zevende schip op het
strand, en laat hem zich behelpen met onze kleine
schepen. Als de minister maar zorgt dat hij
even amusant blijft, dat wil zeggen als hij zich
maar niet gaat aanwennen in parlementaire vor
men te spreken, dan kan hij wellicht zoolang mi
nister blijven als hij zelf wil.
De heer T. H. A. Tromp, oud-officier der artil
lerie, schrijft in het Vad., naar aanleiding van het
bericht dat de heer Meuleman, dir. off. van gez.
te Bergen op Zoom, op pensioen gesteld zou zijn,
dat hem dit bericht ongelooflijk voorkomt.
„Wat toch is de quaestie schrijft hij.
„Nu wijlen kapitein De Korte brak 3 Nov. het
reehter-sleutelbeen. Denzelfden dag klaagde de
patiënt, die bovendien aan een ongeneeslijke en
verschrikkelijke ziekte leed, over hevige pijn en
verzocht den dokter den hals te willen onder
zoeken. Dit onderzoek geschiedde door even over den
hals te wrijven, zonder dien te ontblooten, terwijl
de dokter beweerde: „Je zult je nek verdraaid
hebben." Dagelijks klaagde de arme patiint over
hevige pijn. Woensdag 7 Nov. bleef hij te bed
liggen en verzocht den dokter weder er naar te
zien, wat dan ook gebeurde, maar ook alweer
op dezelfde wijze als boven vermeld. „Mevrouw
moet maar eens met olie wrijven," was thans het
resultaat. Donderdag 8 Nov. dezelfde klacht en
nu de order aan mevrouw om „maar eens te
masseeren." Doch mevr. zag al heel spoedig, dat
de pijnlijke zjjde een geheel ander aanzien had
als de goede en masseerde niet. Den volgenden
dag werd dit aan den dokter bericht en eerst
toen werd tot een onderzoek overgegaan en het
resultaat was toen„Het is waarachtig waar,
het is gebroken, nu zullen we het nog moeten
zetten."
Eene verdere mededeeling van bijzonderheden
is overbodig, maar ik wensch te vragen of het
hier vermeld geval al of niet beschouwd moet
worden als „verregaande nalatigheid in het ver
vullen der opgelegde plichten
Is uw bericht juist, dan moet de aanleiding tot
het ongevraagd op pensioen stellen ook juist zijn,
maar is dan punt 6 van art. 27 der wet tot
regeling van de bevordering, ontslag, enz. een
doode letter geworden Op grond daarvan kan
ik aan het bericht geen geloof hechten. Een
pensioen te verleenen aan hen, die zóo verregaand
nalatig zjjn geweest in de vervulling der opgelegde
plichten een nalatigheid, die in zulke gevallen,
waar menschenlevens mee gemoeid kunnen zijn,
geen pardon moet kennen - - is waarlijk al te kras.
Aan het op pensioen stellen kan hier, dunkt
mij, zonder een raad van onderzoek, niet gedacht
worden en daarom verwacht ik eerder dat de
minister van oorlog overeenkomstig art. 31 der
genoemde wet zal handelen en de „vereischte be
velen tot het samenstellen van zoodanigen raad"
zal uitvaardigen, dan dat Z. Exc. gebruik maakt
van een der punten van art. 42."
Toen de heer Tromp dit schreef had de Staats
courant nog niet, zooals nu het geval is geweest,
het bericht van het pensioen bevestigd.
Het Vad. meldt nu onder dat stuk. „Naar het
schijnt, heeft hetgeen dit onderzoek aan het licht
heeft gebracht, bij den minister de overtuiging
gewekt, dat het niet langer in 't belang van den
dienst was den betrokken officier van gezondheid
te handhaven, weshalve hij wegens 40jarigen dienst
op pensioen is gesteld, doch dat er niet die «ver
regaande nalatigheid in de vervulling der opge
legde plichten" heeft plaat* gehad, die een raad
van onderzoek noodzakeljjk maakt. Naar wij ver
trouwen zal de minister wel bereid zijn nadere
inlichtingen te verstrekken, als zjj hem in 't open
baar worden gevraagd."
Ook wij hopen dat deze quaestie in de tweede
kamer, bij de a. behandeling der begrooting van
oorlog, ter sprake gebracht zal worden.
Yan een klacht, tegen mevrouw De Korte inge
diend, is nog niets bekend. Volgens nader ons
gegeven inlichtingen bestaat daarvoor ook geen
reden, daar door die dame in het publiek tegen
den genoemden officier niets is geschreven dat
een klacht zou wettigen.
Wij hoorden ook niets naders omtrent een even
tueel e aanklacht tegenover ons.
De gemeenteraad van Middelburg, zal Woens
dag, des namiddags te half twee uur, vergadering
houden. De punten ter behandeling zijn inge
komen stukken; voorstellen tot vernieuwing van
uitgifte in erfpacht van gemeentegrondenverzoek
S. L. Gobetz om grond aan de Loskaai tot opslag
van scheepsvictualiën, ijzeren stoomketels enz.; wij
ziging der gemeente-begrooting 1883, af en over
schrijving en beschikking onvoorziene uitgaven
staat van te rooien en te verkoopen hoornen en
behandeling van adressen dienaangaandeaf en
overschrijving begrooting burgerlijk armbestuur
1883; verzoek van den heer Holthuijzen, om eer
vol ontslag als onderwijzer voorstel tot verplaat
sing van eenige onderwijzers en onderwijzeressen
naar school B voorziening in de overige bestaande
vacatures bij verschillende scholen lager onderwijs;
voorstel toelage onderwijzend personeel school F
(vacature)benoeming makelaar en benoeming
van bestuursleden verschillende gemeente-admi-
nistratiën ter voorziening in de periodieke aftreding.
In de Vrijdag jl. gehouden vergadering van de
commissie voor den dienstbaren stand alhier is,
wegens f 5 jarige trouwe dienstvervulling, eervol
onderscheiden Maria Johanna Weijnman, dienst
bode bij den heer dr Dobbelaer De Wind.
De heer Wereméus Buning heeft ook te Vlissin
gen en te Goes zijne schets De oude admiraal
en zijne omgeving, benevens eenige tafereelen uit
het leven van „den Rooie" voorgedragen. Overal
ondervond bij als blijk van waard eering eene
welverdiende toejuiching.
In Vlissingen was de zaal zeer volin Goes
waren een 60tal dames en heeren, leden en niet-
leden van het Goesche AWs-departement, aanwezig,
eene opkomst die bij zulke lezingen zeldzaam is.
Iwoes, 17 Dec. In de Zondagavond, op het
slot Ostende, gehouden vergadering werden eenige
nieuwe leden voor de vereeniging Ijsvermaak
aangenomen.
Daarna deed de penningmeester rekening over
het afgeloopen jaar, waaruit bleek dat de veree
niging een batig slot van 80 beeft.
Vervolgens werden tot bestuursleden gekozen
de heeren A, S. Keurschot en M. N. Arentz, in
plaats van de heeren Van Campen en Baning die
hun ontslag als zoodanig hadden genomen, terwijl
de overige leden van het bestuur met groote meer
derheid van stemmen werden herkozen.
Hvuiuingen, 16 Dec. In de vergadering
van de hier bestaande afdeeling der maatschappij
tot Nut van 11 algemeen had heden door de vrouwen
vereniging Gezelligheid en Hulpbetoon de jaar-
lijksche verloting plaats van voorwerpen van kunst
en smaak. De opbrengst dier verloting strekt om
jaarlijks met Kerstmis aan behoeftige gezinnen
eenige kleedingstukken te verstrekken. Ter gele
genheid van het tienjarig bestaan dier vrouwen
vereniging werden eenige muziek- en zangstukken
ten gehoore gebracht en is een tooneelstukje
opgevoerd. Een ieder ging voldaan huiswaarts.
Het is te hopen dat Gezelligheid en Hulpbetoon nog
vele jaren moge bestaan, en steeds voortgaan op
den ingeslagen weg om op zulke wijze het nuttige
aan het aangename te verbinden.
SStervïiei, 15 Dec. De laatste raadsverga
dering van dit jaar, deze week gehouden, was niet
zeer belangrijk.
Het suppletoir kohier van den H. 0. werd vast
gesteld eene kleine weiziging in de rekening en
begrooting gebracht, en tot toelating besloten van
het gekozen raadslid, den heer P. Leenhouts Jz.,
die zijne geloofsbrieven had ingediend.
Wij willen andermaal belangstellenden onder
de ingezetenen opmerkzaam maken, dat de raads
vergaderingen voor het publiek toegankelijk zijn.
In het komende schrikkeljaar toch moeten ge
wichtige gemeentezaken aan de orde komen, terwijl
wij zeker weten dat de raadsleden zei ven de belang
stelling van het publiek op hoogen prijs stellen.
Wanneer het publiek zelf hoort wat er wordt
behandeld zal het niet zoo gemakkelijk dupe worden
van allerlei geruchten, zooals dezer dagen ereen
liep dat nl. in Januari de aanbesteding zou plaats
hebben van een monumentaal stadhuis.
*B5e«le, 15 Dec. Kon de gemeenteraad alhier
met het oog op den treurigen financieelen toestand
dezer gemeente, vroeger niet besluiten om over
te gaan tot verhooging der jaarwedde van den
(hulp) onderwijzer aan de openbare school, in de
zitting van gisteren werd daartoe, op aandrang
van ged. staten, besloten en met 4 tegen 3 stem
men die jaarwedde van ƒ600 gebracht op /650<
In het belang van het openbaar onderwijs is het
te hopen, dat thans spoedig in de vacature van
een onderwijzer, welke sedert April jl. bestaat, zal
kunnen voorzien worden en het hoofd der school,
die thans voor ongeveer 150 leerlingen alleen
staat, daardoor de voor hem onmisbare hulp zal
verkrijgen.
De heer P. J. H. Cuypers, architect te Amster
dam is benoemd tot correspondent van het Insti-
tut de France. Volgens de Amst. geschiedde de
benoeming op voordracht van den beroemden
Franschen bouwkundige Gamier.
notarissen. Aan H. Pen is, op zijn daartoe gedaan
verzoek, eervol ontslag verleend als notaris te Baarn,
evenals aan J. H. T. Batta, te Maastricht.
MrN. bepakt. De tweede klerk bij het dep. van marine
L. J. Abeleven is op zijn verzoek eervol uit zijnb betrek
king ontslagen.
burgemeesters. Tot bnrgem. vau Gron9veld is be
noemd Bug. Van den Boom.
marine. Op pensioen gesteld ter zake van in en
door den dienst ontstane lichaamsgebreken de luit. ter
zee le kl. C. A. Woldringhen terzake van in doch
niet door den dienst ontstane lichaamsgebreken de offic.
van adm. le kl. J. C. De Vries; onder toekenningaan
eerstgenoemde van een jaarlijkseh pensioen van f 1400;
aan laatstgemelde van een jaarlijkseh pensioen van f 1400,
alsmede, voor werkelijk verblijf in militairen dienst in
's Rijks overzeescfie bezittingen en koloniën en tusschen
de keerkringen, een verhooging van pensioen voor eerst
genoemde van f 750 en voor laatstgenoemde van f 1050
's jaars.
Bevorderdtot luit. ter zee le kl. de luit. ter zee 2e
kl. J. A. H. Beck en tot offic. van admin. le kl. de offic
van admin. 2e kl. J. W. Groeneyk.
De heer C. J. Janse te Tholen is benoemd
tot onderwijzer te Wageningen.
Het bestuur der kweekschool voor machinisten
te Amsterdam heeft het diploma der kweek
school na voldoend afgelegd eindexamen
uitgereikt aan de oud-kweekelingenS. A.
Arendsen Hein, B. Augustinus, J. F. Brouwenaar,
H. Bruins Lich, G. F. Dammers, J. E. Don Griot, S.
Faber, P. God vliet, H. God vliet, G. Ter Horst,
J. E. J. De Jongh, B. J. Lichtenbelt, H. Limburg
Brouwer, P. C. W. Van de Rest, H. C. Riechel-
man, P. Scheltema, P. C. Stam, J. D. C. Steen
berg, R. L. Timman, J. Vis, J. G. Vorstman, E.
Woelders en H. L. IJzer.
De hulponderw. mejuff. E. C. Van Hulst
Pellekaan, J. A. C. Peerboite en G. S. Dominicus
Van den Bussche zijn gesteld ter beschikking van
den gouv.-gen. van Ned.-Indië, om te worden be
noemd tot hulponderwijzeres voor den dienst daar
te lande.
Bedankt voor het beroep naar de N. H. gemeente
te Rilland-Bath door den heer G. Spijkerboer,
candidaat.
In de heden, onder voorzitterschap van den heer
A. Den Boer, alhier gehouden, vrij druk bezochte
vergadering van de afd. Walcheren der My t. b. v,
Landbouw en Veeteelt in Zeeland werd onder de
ingekomen stukken ook overgelegd een door het
hoofdbestuur beschikbaar gesteld boekwerk van
F. J. Van Pesch, getiteld De kuituur van grassen
met het oog op het aanleggen van weiden. Dit
werd in de bibliotheek geplaatst.
Overgelegd werd nog de staat van vermoedelijke
ontvangsten en uitgaven der maatschappij over
1883, waaruit bleek dat de ontvangsten bedragen
6572.434 en de uitgaven 2372.43», zoodat een
voordeelig saldo bestaan zal van 3200.
De begrooting der maatschappij voor 1884, zoo
als die dooi het hoofdbestuur is vastgesteld
bedraagt in ontvang en uitgaaf 7238, met een'
geraamd saldo van 2100.
Van het bestuur van het 37" Nederl. landhuis-
houdkundig congres, dat in de 26 helft van Juni
te Ameisfoort zal gehouden worden, is ontvangen
een verzoek tot het stellen van daarop te behan
delen vraagpunten. Niemand der leden eenige
vraag te doen hebbende, werd die brief voor ken
nisgeving aangenomen, evenals een schrijven van
hetzelfde bestuur, houdende verzoek tot deelne
ming in het waarborgfonds van het congres.
Vervolgens werd mededeeling gedaan van de
uitkomsten door een der proefnemers met Zboro-
wer-aardappelen verkregen. Deze had 66 stuks
heele en halve aardappelen gepoot op eene opper-