N° 274,
126
1883.
Dinsdag
20 November.
e
Middelburg 19 November.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Landbouw.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
(HAM.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M„ Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
Men schrijft ons uit Den Haag
De kamerzitting van Vrijdag heeft aan het licht
gebracht, dat ook de anti-revolutionaire partij niet
is eene homogeene partij. Of hoe verklaart men
het anders, dat dadelijk nadat de heer Keuchenius
zijn verschrikkelijk requisitoir had genomen, waarbij
voor het ministerie de doodstraf werd geëischt, de
heer De Savornin Lohman opstond om te verklaren
dat hij zoo gaarne dezen minister van ko
loniën wilde behouden?
De heerKeuchenius is tegenwoordig de leider
der anti-revolutionairen (president van de» kamer
club"). De heer De Savornin Lohman echter is
»het philosophische hoofd" der partij.
Er is volstrekt geen grond om te vreezen, dat
de motie-Kenchenius zal worden aangenomen
maar geschiedde dat, dan zou men eene wonder
lijke vertooning zien. De heer Keuchenius, alsdan
waarschijnlijk geroepen om een kabinet te formeeren,
zou in zijne partij geen zeven ambtgenooten kunnen
vinden, want zijne liberale koloniale politiek vindt
bij zijne geestverwanten volstrekt geen algemeenen
bijval. Het is met hem in dit opzicht gesteld als
met de heeren Des Amoire van der Hoeven en
Schaepman, die, wat hun inzichten omtrent het
koloniaal regeeringsbeleid betreft, mede in hunne
partij geïsoleerd staan. De overgroote meerderheid
der kamerleden, die tot de kerkelijke richtingen
behooren, zijn op het gebied der koloniale politiek
de beginselen der oud-conservatieven toegedaan,
en wel hoofdzakelijk om financiëele redenen, dat
wil zeggen ter wille van de rechtstreeksche voor-
deelen voor de schatkist van het moederland.
Niet onwaarschijnlijk is dit de reden waarom
de heer De Savornin Lohman den minister van
koloniën indirect in bescherming nam tegen zijn
geestverwant Keuchenius. Hij zal begrepen hebben
dat het voor de rechterzijde allerminst gewenscht
is geroepen te worden om een ministerie te vor
men onder omstandigheden, die de koloniale
politiek op den voorgrond zouden doen treden.
Wat daarvan zij, het geheim dat ook aan de eens
gezindheid onder de leden ter rechterzijde wel
iets ontbreekt, is verklapt. En de heer De Savornin
Lohman moge oordeelen, dat er voor zijne partij
een beter oogenblik moet worden afgewacht om
een greep te doen naar het gezag, hjj behoort te
bedenken, dat, onder welke omstandigheden zij ook
als regeeringspartij optrede, de koloniale quaestie
zich niet laat ter zijde zetten.
Eindelijk eens weder een maand, waarin de
rijksmiddelen ruimer vloeien dan het vorige jaar;
October 1883 bracht 4£ ton meer op dan October
1882toch zullen ook de beide laatste maanden
van het jaar bijna evenveel op die van bet vorige
jaar moeten vooruitgaan om de totaalopbrengst
van dat jaar te bereiken. Alle middelen, alleen
de loodsgelden, die een kleinigheid minder op
brachten, uitgezonderd, hielpen aan de goede
uitkomst mede. De invoerrechten gaven 497.000
tegen ƒ430.000 in 1882. De accijnzen ƒ3.525.000
tegen ƒ3.486.000, welke vooruitgang echter onge
lukkig grootendeels voor rekening van het gedis
tilleerd komt terwijl de suiker ten achteren bleef,
het geslacht iets achteruitging en de overige accijn
zen min of meer vooruitgingen. Indirecte belastingen
1.890.000 tegen 1.723.000, een vermeerdering
grootendeels aan het successierecht verschuldigd,
terwjjl de zegelrechten voldoende bleven en de
registratierechten nog geen verbetering vertoonden.
De posterijen hadden met 434.000 een bijzonder
goede opbrengst. Nog stippen wij aan, dat eindelijk
ook de waarborg iets meer opleverde dan ver
leden jaar.
Gelijk altjjd in de laatste maanden des jaars
was de opbrengst boven de raming, namelijk
10.115.000 bij een raming van 8.609.000. Het
ruim vloeien van personeel en patent beeft daarvan
het grootste aandeel, doch ook invoerrechten en
accijnzen overtroffen het geraamde bedrag niet
onbelangrijk. Met de afgeloopen tien maanden zijn
wij nog meer dan 1 millioen onder de raming,
wat uitsluitend te wjjten is aan de indirecte belas
tingen, die, naar wij vreezen, de goede verwach
tingen zullen beschamen, dat de wijziging van
zegel- en registratierechten het totaalcijfer niet
zouden verminderen. (Vad.)
De verkiezing voor een lid der provinciale staten,
in het hoofdkiesdistrict Zierikzee, ter vervan
ging van den heer m'. J. Moolenbürgh, die ten
gevolge van de aanneming van het lidmaatschap
yan de eerste kamer der staten-generaal heeft
opgehouden lid der staten te zijn, zal plaats hebben
Dinsdag 4 December 1883 en de herstemming
zoo noodig Dinsdag 18 December d. a. v.
Het tooneelgezelschap van den Nieuwen Rotter-
damschen Schouwburg, onder directie van den beer
Willem Yan Zuylen, meende in het laatst dezer
week eene voorstelling te geven te Middelburg
en te Goes. Daar echter, zeker ook in verband
met de voorstelling van Fédora, die Donderdag
plaats heeft, de schouwburg hier niet beschikbaar
was, heeft de beer Yan Zuylen van zijn plan
moeten afzien.
In de bedennamiddag alhier gehouden zitting
der kamer van koophandel en fabrieken werd
mededeeling gedaan van eenige ingekomen stukken,
waaronder ook behoorde een schrijven van burg.
en weth., houdende toezending van het proces
verbaal van stemopneming voor de verkiezing van
een lid der kamer en bericht dat de gekozene,
de heer H. P. Den Bouwmeester, verklaard heeft
de benoeming te aanvaarden.
Op voorstel van den heer Tak werd het op
maken eener voordracht ter vervulling der vacature
in de directie van bet vrijhandels-entrepot alhier,
ontstaan door het overlijden van den heer mT
W. C. Borsius, aangehouden tot eene volgende
bijeenkomst.
Yan de algemeene vereeniging voor bloembollen
cultuur was een verzoek ingekomen om een door
haar ingediend adres aan den koning te steunen,
omtrent wenschelijke toetreding van Nederland
tot de conventie van Bern. Aangezien de regeering
reeds toegetreden is tot bedoelde conventie werd
dit stuk voor kennisgeving aangenomen.
Van de kamer van koophandel te Purmerende
was een verzoek ingekomen tot ondersteuning van
een door ,haar ingediend adres met betrekking
tot het ingediend wetsontwerp tot heffing van een
invoerrecht op hout en van eenige grutters in de
verschillende provinciën, tot ondersteuning van een
adres betrekkelijk de invoerrechten op graan.
Beide adressen hebben de strekking het onge-
wenscbte van de voorgestelde heffingen aan te
toonen.
In verband met het bekend gevoelen van de
meerderheid der leden van de kamer, strekkende
tot afwijzing van het bedoelde ontwerp, en met
het oog er op dat beide adressen wel ter kennis
gebracht zullen zijn van de wetgevende macht,
werd besloten ook deze brieven voor kennisgeving
aan te nemen.
Omtrent het bekende adres der Friesche land-
bouwnri, betrekkelijk de longziekte onder het vee,
werd hetzelfde besluit genomen.
De commissie van de maand bracht verder rap
port uit over het in hare handen gesteld schrijven
van den minister van waterstaat omtrent de al of
niet wenschelijkheid van de vestiging van een
consulair agent te Bazel.
De commissie sprak als hare zienswijze uit, en
de kamer vereenigde zich ermede, dat de vestiging
van consulaten in de verschillende grensplaatsen,
dus ook te Bazel haar hoogst gewenscht voorkomt.
Op een schrijven van denzelfden minister, be
trekkelijk voorbereidende maatregelen voor de
doorgraving van de landengte van Panama wenscht
de commissiën, met bet oog op hetgeen te dezer
zaken gedaan is, niets nieuws aan te voeren
doch dank te brengen aan de regeering. Naar
aanleiding van een verzoek van L. J. P.
Maas alhier, dat de kamer pogingen aanwende tot
verkrijging van wijziging der bepalingen betref
fende den invoer en het bekomen van vrijdom
voor de rechten op zout voor vee en landbemes-
ting, werd door de commissie van de maand ge
adviseerd in dien geest een adres aan den minis
ter te richten. Dit werd goedgevonden.
De commissie voor de maand bracht eindelijk
rapport uit op het adres van de Helmondsche
kamer, waarbij deze op de bekende gronden vraagt
1° dat de invoerrechten van vreemde nijverheids-
producten voortaan in overeenstemming zullen
zijn met de tarieven, door de betrekkelijke rijken
geheven en 2° dat tusschen Nederland en zijne
koloniën vrij en onbelemmerd handelsverkeer
plaats hebbe, en van vreemde nijverheidsproducten
in de koloniën dezelfde rechten geheven worden
als die daarvan in het rijk in Europa betaald
worden.
I rDe commissie wijst.in de eerste plaats op den
bloei van de Helmondsche nijverheid om daarna
tot de conclusie te komen dat de kamer bet pro
tectionistische adres niet ondersteune, maar een
voudig voor kennisgeving aanneme
De commissie meent integendeel hare verwach
ting te mogen uitdrukken dat, indien de wind van
het protectionisme nog meer gaat opsteken dan
nu reeds het geval is, de kamer vooraan zal staan
om het vrij handelsfelsel te verdedigen.
IVcfensdag a. zal de afd. Middelburg der Ver. t.
bev. van fabriek- en handwerksnijverheid in Nederland
in de kleine zaal van het Schuttershof vergaderen,
ter behandeling van de volgende punten verslag
van den afgevaardigde ter algemeene vergadering;
uitreiking van eereblijken; rekening en verant
woording over 1882— 83 benoeming van een be
stuurslid en bespreking van de in de vorige verga
dering gedane vraag omtrent het feit dat de rei
zigers op de Zeeuwsche spoorlijn steeds worden
gedwongen plaats te nemen in de waggons vlak
achter de locomotief.
Een in menig opzicht nette kennisgeving in
renamfmee-stijl zendt ons de beer C. H. J. Yan
Benthem Jutting alhier. Daaruit zien wij dat
gedurende de volgende weken bij hem ter bezich
tiging gesteld zal zijn de ets van Munkacsy's be
roemde schilderij Christus voor Pilatus.
Bij hen, die het origineel zagen, kan het be
zichtigen van deze ets de herinnering aan het
gesmaakte genot nog eens verlevendigenanderen,,
die het kunstwerk niet zagen, kunnen zich daar
door ten minste eenig begrip van het oorspronke
lijke vormen.
Skosïs, 19 Nov. Het Sint Nicolaasfeest, on-
en minvermogenden kinderen te bereiden, zal veel
succes hebben. Sinds onze vorige opgaaf is het
aantal giften steeds toegenomen terwijl vele
winkeliers nog geschenken hebben toegezegd, is
aan gelden nu 318.65 ontvangen en klom het
aantal cadeaux van 200 tot ruim 300.
Door die ruime bijdragen kan dan ook het
aantal kinderen, dat men aan de pret wil doen
deelnemen, grooter zijn dan men aanvankelijk
geraamd heeft. Het voornemen bestaat nu o^i de
scholen C (onvermogenden) en D (bedeelden) ge
heel en van de K.-K. en protestantsche bijzondere
scholen de armsten te nemen, terwijl waarschijn
lijk ook nog enkelen van school B (minvermo
genden) zullen worden uitgenoodigd. Dat bestuur
ders van de beide bijzondere scholen geen bezwaar
hebben gemaakt hunne leerlingen in die vreugde te
doen deelen, verheugt ons. Trouwens ook de
pastoor-deken, de heer Eversteijn, heeft de com
missie eene ruime gift ter hand gesteld.
In het geheel zullen 350 kinderen van 6 tot
12 jaren een St Nicolaas hebben, zooals velen
hunner ongetwijfeld nooit hadden. Het feest
zal plaats hebben Woensdag 5 December, van
's middags 1 tot 5 uren.
Maar daar hier geen lokaliteit bestaat om al die
kinderen te geljjk te ontvangen zal men het in twee
partijen moeten doen. Dit gebrek aan ruimte is
ook oorzaak, dat het publiek geen toegang kan
verkrijgen.
Elk kind zal, behalve een grooter of kleiner
cadeau, nog een lot in eene tombola ontvangen.
De commissie beeft dus een uitstekend succes
op bare pogingen gehad. Of dit nu daaraan moet
toegeschreven worden, dat het iets nieuws is, dan
wel omdat men zooveel sympathie voor de zaak
had? Het laatste willen we hopen. Dan bestaat
er 't volgende jaar uitzicht op eene herhaling.
Biervliet, 19 Nov. Door de kerkelijke
partij is voor de aanstaande verkiezing op Dinsdag
a. als candidaat voor het lidmaatschap van den
gemeenteraad gesteld de lieer W. G. De Jonge,
terwijl eerst Zaterdag door de vrijzinnigen besloten
is de candidatuur van den heer P. Leenhouts Jz.
te steunen.
De katholieken treden ditmaal voor een eigen
candidaat niet in het strijdperk, maar hebben
besloten aan de stemming deel te nemen ten be
hoeve van den candidaat der orthodoxen.
Zeer opmerkelijk is het intusschen, dat de heer
De Jonge, een flink ingezeten, tot de vrijzinnigsten
dezer gemeente behoort.
Bronwersliaven, 18 Nov. Volgens rapport
van den vuurtoren van Wester-Schouwen is het Bel
gische stoomschip Burgemeester Be Wael op den
Banjaard gestrand. Het vaartuig is geladen met
jjzer en van Antwerpen naar Koningsbergen bestemd.
Een gedeelte der equipage is aan den vuurtoren
van Westerschouwen aangekomen. De sleepboot
Zuid-Holland met de reddingsboot Willem III
zijn naar de strandingsplaats vertrokken.
Volgens een nader rapport van den loodscom-
mis3aris en van de reddingsboot Willem III zit
de Burgemeester De Wael op de ICrabbenplaat
niemand der equipage was meer aan boorder was
een weinig water in het schip, doch de vuurplaten
■waren nog droog.
Yan den vuurtoren op Westerschouwen wordt
later gemeld dat daar de geheele bemanning van
de Burgemeester De Wael veilig aan wal is.
Dit bericht hebben wij Zondag zooveel mogelijk
nog bekend gemaakt
De minister van financiën brengt ter kennis
van ambtenaren der directe belastingen, invoer
rechten en accijnzen, dat de mededinging naar
het opengevallen kantoor IJzendijke c. a. nog tot
30 November e. k. is opengesteld.
Ontvangers en andere ambtenaren der genoem
de middelen, krachtens de bestaande regelen tot
die betrekking benoembaar, kunnen zich daarvoor
nog tot dien dag bij het departement van finan
ciën aanmelden, onverschillig of zij overigens tot
mededinging bevoegd zijn.
De leden van de eerste kamer der staten-gene
raal zijn tot hervatting der werkzaamheden bijeen
geroepen tegen Donderdag 29 November, des
avonds te 8 uren.
De minister van oorlog zal a. Donderdag geen
audiëntie verleenen.
l'n een ingezonden stuk in de Arnhemsche Ct
wordt medegedeeld, dat niet lang geleden een
hooggeplaatst ambtenaar bjj het departement van
financiën in een rijksgebouw te Utrecht een pla
fond opmerkte, waarvan de schoonheid hem trof.
Dadelijk gaf hij last dat plafond uit te breken, in
kisten te pakken en naar Den Haag, aan zijn
adres, aan het departement te zenden. Natuurlijk
op 's rijks kosten. Het fraaie plafond sieit thans
de kamer van den hoofdambtenaar.
De tweede kamer zal zeker niet nalaten dit
ongehoorde feit ter sprake te brengen.
Volgens het Ildbl. zal aanstaande jaar, bij
genoegzame deelneming, te Londen eene tentoon
stelling worden gebonden, waartoe onze vroegere
landgenoot, de heer A. Zeehandelaar, het initia
tief genomen heeft. Het zal zijn eene tentoonstel
ling van mineralen, zoowel in den oorspronkelijben
vorm als in bewerkten toestand, voorts modellen
van machinerieën en van mijn-exploitatiën, mijn-
ventilatie en mijn-draineering, statistieken over
het mijnwezen, enz. Deze tentoonstelling zal de
eerste van dien aard in Europa zijn. Alleen te
Denver (N.-A.) is vroeger reeds een dergelijke
gehouden.
posterijen. Benoemd tot directeur van liet postkan
toor te Voorschoten H. Arntzenius, comm. der post. 2e kl.
genjïesk. dienst. Tot de verbindtenis, bedoeld bij art.
18 der wet van 2 Aug. 1880 StHno. 145), om, na het
verkrijgen van den titel van arts, een benoeming tot off.
van gez. 2e kl. bij den geneesk. dienst der landmacht
aan te nemen, zijn, gerekend van 1 Dec. a. s., toegelaten
de volgende vier studenten in de geneesk.van de uni
versiteit te Leiden H. C. Knappert, C. C. Vermaas en
J. Falkenburg van de gemeentelijke nnivers. te Amster
dam, C. H. Ier Laag: en zulks onder genot van prenaiën
op den voet van bet bepaalde bij art. 11 van het regle
ment.
Wegens onvoldoend getal sollicitatiè'n naar de
betrekking van hoofd der gemeenteschool te Phi
lippine is de inzendingstermijn verlengd tot 27
Nov. a. s.
Toch mag de jaarwedde, 900 gulden, in verge-
lijking met de andere plaatsen in ons arrondisse
ment, voor deze gesubsidieerde gemeente vrij
aanzienlijk beeten.
Beroepen bij de Chr. ger. gemeente te Colijns-
plaat de beer P. Nieuwenhuyzen, pred, te Brielle-
Zondagavond hield de heer Yorsterman Van
Dijen, bijgestaan door mej. Van der Plassehe, te
IJzendijke eene aanschouwelijke voordracht over
Kaasbereiding. Burgers en burgeressen, zoowel als
boeren en boerinnen waren in grooten getale op
gekomen en volgden met belangstelling de proef,
die bij elk onderdeel toegelicht en soms op geestige
wijze gekruid werdSpreker wees op bet verschil dat
er in kaas bestaat en kwam zoo ook, als van zelf,
tot de boter. Terecht merkte hij daarbij op, dat
hier ten plattelande daarin geen verschil gemaakt
wordt en dat de prijzen der kaas en boter in
Holland soms meer dan 1/3 uiteenloopen al naar
mate van hare innerlijke waarde.
Hoewel iedereen voldaan was over sprekers