N° 266.
126e Jaargang.
1883.
Zaterdag
10 November.
TORA TRONDAL
35 FEUILLETON.
Gemengde Berichten.
Middelburg 9 November.
Benoemingen en besluiten.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Rechtszaken,
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.0
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentien* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f \,hO
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
KRISTIAAN ELSTER.
Wordt vervolgd.)
IIIDDELBIIRGSCHE COURANT
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhtjijzen, en te Ter Neuzen A. van der Peijl Jz,
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M„ Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
De orde van advocaten bij de arrondissements
rechtbank alhier vergaderde Donderdag ter
voorziening in de vacatures, welke in den raad
van toezicht en discipline ontstaan waren door
bet' overlijden van den deken mr W. C. Borsius
en van mr J. H. De Laat de Kanter. Tot deken
werd gekozen mr W. A. Van Hoek, tot leden mr
M. Jac. De Witt Hamer en mr F. N. Van der Bilt,
zoodat de raad thans aldus is samengesteld mr
W. A. Van Hoek, deken, m" F. N. Van der Bilt,
C. L. Brevet, J. G. De Witt Hamer, M. Jac. De
Witt Hamer, leden, m' W. Polman Kruseman,
secretaris.
Het bestuur van de vereeniging Uit het Volk
Voor het Volk alhier heeft het plan opgevat, om
in vereeniging met een aantal dames en heeren,
den kinderen der Middelburgscke armen op Sint
Nicolaas-avond eene verrassing te bereiden.
SVoedekensliei-lie, 9 Nov. De gemeente-
begrooting is door den gemeenteraad in ontvang
en uitgaaf vastgesteld op 7133,484, de hoofdei,
omslag op 1950, terwijl de uitgaven voor bet
openbaar onderwijs 1725 bedragen.
Ovezand, 9 Nov. De jaarwedde van den
gemeente-ontvanger alhier is op voorstel van den
raad dezer gemeente met 50 verhoogd en alzoo
bepaald op 175.
Maandag zal hier, en niet te Nisse, de nieuwe
school worden ingewijd.
ISreskens, 9 Nov. Tot secretaris-ontvanger
is benoemd de beer A. W. Van Walcheren, amb
tenaar ter secretarie van Wijk bij Duurstede.
Op de voordracht voor rechter te Assen zijn ge
plaatst de heeren m": J. Bins bergen, rechter te Zie
rikzee A. A. De Vries, Oost-Indisch ambtenaar met
verlof te Amersfoort en J. J. Willinge, advocaat,
procureur en rechter-plaatsvervanger te Assen.
De heer mr D. Van Eek heeft hij de tweede
kamer een voorstel ingediend om, in overleg met
de eerste kamer, de adressen van antwoord op
de troonrede te doen vervallen en daarvoor in de
plaats te stellen een korte betuiging van dank en
hulde aan Z. M. den koning, in de vereenigde
zitting, onmiddellijk na het uitspreken der troon
rede, door den president der eerste kamer.
In de afdeelingen der tweede kamer gaf het
politiek beleid van den minister van binnenland-
sche zaken aanleiding tot de opmerking, dat zich
daarbij nog steeds sporen vertoonden van onnoo-
dige inmenging en overdreven bemoeizucht, waar
door zich zijn bestuur bij vorige gelegenheden
zoozeer had gekenmerkt. Als zoodanig werd in
door
XVII.
„Wij zijn goede vrienden geworden, kan ik
je zeggen", vervolgde Sara, ondanks al uwe
kunstgrepen, nu weet je het. Kom, laat ons nu
naar beneden gaan, dan zal ik je in de keuken
helpen, ik heb al gemerkt dat gij niets in je
schik zijt." Sara knikte Tora toe en schoof haar
zuster, die nog altijd even verbaasd was, voor
zich uit.
Een oogenhlik later kwam Tora ook beneden.
Haar vader vroeg deelnemend hoe het haar ging.
»0! heel goed", zei zij, en vroeg of zij wat
voor hem spelen zou. Hij knikte en ging met
gijn pijp in het hoekje van de canapé zitten. Zij
had in lang niet 's avonds gespeeld en nu kwam
sijne eene lievelingsmelodie na de andere te berde.
De beide zusters kwamen ook binnen. Het was
warm en gezellig in de kamer, waar het winter-
tapijt reeds gelegd was. De vier personen, die
er zich bevonden, zagen er allen zoo tevreden nit
en de dominé kon zich maar niet begrijpen hoe
het mogelijk was dat zij in zoo geruimen tijd niet
?ulk een genoegelijken avond beleefd hadden.
eene afdeeling ter sprake gebracht dat, naar men
meende te weten, meer dan eens bij gelegenheid
van verkiezingen aan burgemeesters van wege den
minister was te kennen gegeven, dat zij zich van
alle deelneming daaraan hadden te onthouden.
Het bekende geval van mr Büchler te Zwolle
werd hierbij ter sprake gebracht, en in verschil
lenden zin beoordeeld.
Het hooge eindcijfer van het hoofdstuk binnen-
landsche zaken, ruim anderhalf millioen meer dan
ten vorigen jare, had vrij algemeen teleurstelling
gewekt. Vooral het hoofd van het kabinet, zoo
zeide men, had in de tegenwoordige financieele
omstandigheden bewjjzen van zijne gezindheid
voor een zuinig beheer moeten geven, welke men
echter te vergeefs zocht.
Omtrent de eedsquaestie werd de aandacht ge
vestigd op de rechtsongelijkheid welke bij voort
during bestaat, doordat sommige burgemeesters
er geen bezwaar in zien nieuw gekozen raadsleden
tegen het afleggen eener eenvoudige belofte toe te
laten, terwijl andere daartoe den eed verplicht
achten.
De Transvaalsche deputatie in Londen heeft dr.
Jorissen, die ook aldaar vertoeft, uitgenoodigd haar
hij de onderhandelingen met de Engelsche regee
ring terzij te staan.
Het hoofdbestuur der maatschappij tot nut der
Israëlieten heeft aan Sir Mozes Montefiore het eere
lidmaatschap dier maatschappij opgedragen en een
opdracht, met eene Engelsche vertaling, op perka
ment »met schoonschrift" geschreven, hem toege
zonden.
Het officieel verslag van 520 September om
trent den toestand van Atjeh maakt, behalve van
het eenige malen beschieten van Djerir, waardoor
onzerzijds geen verliezen werden geleden, gewag
van een nachtelijk vuurgevecht, dat den 10en Sep
tember van 2 u. 25 m. voormiddag tot 3. 10 m.
geleverd werd tusschen de bezetting van Lepong
Ara en een ongeveer 40 man sterke met Beaumont -
geweren gewapende bende. Van de bezetting
sneuvelde de Europeesche fuselier Houters, terwijl
de Europeesche fuselier Bolteu gewond werd. De
verliezen door den vijand geleden hieven onbekend.
Volgens de Javabode wordt op Atjeh voort
durend gevochten, meestal met succes. De op ge
duchte wijze daar uitgebroken cholera maakt er
de toestanden nog somberber, ofschoon de energieke,
ronde en krachtvolle persoonlijkheden, die daar
thans aan het hoofd staan, den geheelen Atjeh-
oorlog een hoopvoller, helderder glans verleenen
en de fiksche tijden van generaal Van der Heijden
voor den geest roepen.
In Toba is de expeditie tegen de Battaks afge-
loopenzonder praktisch resultaat, zeggen de
berichten.
In Borneo is op 20 Sept. de vijandelijke benting
aan den Boven Teweh genomen, na hardnekkigen
tegenstand.
In Indragirie is de toestand nog dezelfde. De
XVIII.
Er was een groote dag op handen, namelijk de
verjaardag van den burgemeester. Op dien dag
gaf hij elk jaar een groot bal, het lichtpunt in de
eentoonigheid van het dorpsleven.
Tora had ditmaal bedankt, ondanks het aan
dringen van haar vader om toch te gaanmaar
daar kwam de burgemeester zelf om haar te over
reden, en toen beloofde zij te zullen komen.
Ook de Ejds waren genoodigd. Dien middag
zat Hans ep zijn kamer en dacht aan alles behalve
aan het bal. Hij had eensklaps besloten om zoo
spoedig mogelijk heen te gaan en nu was de dag
van zijn vertrek aanstaande. Hij had zijne boeken
reeds gepakt en zat nu brieven te schrijven.
De sneeuw viel in dichte vlokken neer. Het ijs
was er geheel mee overdekt, de boomtakken waren
aan elkaar gesneeuwd, alles zag wit, slechts
hier en daar stak een donkere punt uit, of tee-
kende zich een boschje dat de sneeuw niet kon
bereiken, als een donkere schaduw op de witte
schilderij af.
Er werd geklopt. Binnen
Iets blonds, iets doorschijnends sloop door de
bijna onmerkbare opening van de deur en bleek
bij nadere beschouwing de klerk, Ove Seberg,
te zijn.
Hij ging »rond met de lijsten", lijsten voor de
binnen- en buitenlandsche zending, loten voor
vrouwenvereenigingen, en wat al meer, onder
anderen ook een Ijst voor een album, dat aan
Soethan is dood; er zijn drie pretendenten, doch
de meest populaire is door ons gouvernement niet
gewild. Tot overmaat van verwarring is de opper
leenheer, de sultan van Lingga, mede gestorven
zonder erfgenamen voor den troon achter te laten.
Annexeeren zou hier misschien de veiligste en
aangewezen staatkunde zijn.
De omvang van de schade en van het verlies
aan menschenlevens door de uitbarsting van Kra-
katau berokkend, wordt eerst thans meer in
bijzonderheden bekend. De Javasche courant
van 5 Oct. bevat daaromtrent hoogstbelangrijke
rapporten van de gewestelijke bestuurders, met
name van den resident van Bantam, den heer
Spaan, wiens rustelooze activiteit, energie en
beleid in deze geheele katastrophe warme
waardeering verdienen. Aan het vergoeden dei-
schade, zelfs maar van de inlandscbe bevolking,
blijkt meer en meer niet te denken te zijn,
hoe hoog ook het bedrag moge wezen der
reeds ingekomen giften, die een week geleden,
volgens de opgave van het centraal comité, ruim
657,000 bedroegen. De wijze, waarop van die
gelden door het centraal comité gebruik gemaakt
wordt, kunnen wij over het geheel niet anders
dan prijzen. Onbekrompen en snel wordt hulp
verleend en daarbij met oordeel gelet op de hier
in Indië zoo verbazend uiteenloopende behoeften
en geschiktheden der verschillende rassen. Dat
de Europeanen, trouwens slechts weinigen in aan
tal, op een geheel anderen voet moeten geholpen
worden dan de inlanders, is wijselijk begrepen en
wordt streng in het oog gehouden.
Een inlander toch is door een gift van 100
een betrekkelijk welvarend man, terwijl voor den
Europeaan die som als grondkapitaal, om iets
mee te beginnen, genoegzaam geen waarde heeft
en zij enkel strekken kan om hem, op een zeer
bescheiden voet, gedurende éene maand in hetleven
te houden. Hier blijkt dus de billijkheid, bij uit
zondering, het gebruiken van tweeërlei maat, te
gebieden, en zoowel het centraal comité dat zijne
zorgen over allen, maar meer in het bijzonder
over inlanders en met dezen gelijkgestelden laat
gaan, als het comité uit de loge, dat zich uitslui
tend wijdt aan de Europeanen en vooral aan de
zorg voor de opvoeding en toekomst der achter
gelaten weezen, handelen heide in dien geest.
De Lampongs zijn er nog vrij treurig aan toe.
De Chineezen verlaten in grooten getale Telok-
Betong, en als de Europeanen niet spoedig daar
ter plaatse en in de nabijheid temgkeeren
en weder zaken beginnen, zal dit nuttige Chinee-
sche element, zoo onmisbaar om een klein plaatsje
tot leven en bloei te brengen, voor God weet
hoelang van daar verdwjjnen.
rechterlijke macht. Op verzoek eervol ontslag ver
leend aan mr E. L. J. Vitringa, als rechter in de arr.-
rechtbank te Arnhem, onder dankbetuiging.
burgemeesters. Benoemd tot burgemeester van Bo
de vrouw van een hoogen geestelijke moest gegeven
worden, omdat zij eens met haar man het dorp
bezocht had en zich gunstig over al die vereeni-
gingen had uitgelaten. Al die lijsten waren door
Thea Petrina opgesteld en vooral op do laatste
was veel geteekend.
»Alles wat Thea Petrina op touw zet, dat
gelukt", zei Seberg.
»Zoo
»Ja zij is jjvrig", vervolgde de ander op
eerbiedigen,jbijna plechtigen toon. >Zij As ijverig
in huis en kluis."
»Zij heeft immers ook een school be
gon Hans.
»Voor boerenkinderen", viel Seberg in, »en
zij weet er orde onder te houden. Maar dat kan
men ook zeggen van de burgemeestershofsteden,
waar al de boeren het even hard hebben."
Hans zette groote oogen op.
Hebben zij het daar zoo bard?"
»Ja natuurlijk. Juffrouw Thea Petrina wil
alleen zuinige menschen op de hofstede hebben."
»Zuinig hoedat?"
»Ach ja 1 opdat ze veel aan die soort van
dingen zullen kunnen betalen moeten de menschen
wel sparen. Als ze hen maar houden kon."
»Zoo, gaan er dan zoo veel heen?"
»Ja lieve GodZij worden zoo gauw arm
Maar wil dominé niet teekenen
»Neenzei Hans kortaf en stond op. De
doorschijnende werd nog dunner, boog en verdween
op een raadselachtige manier. Men hoorde
den F. F. E. Borger; van Rolde jhr. H. Van der Wijck^
secretaris dier gemeente; tot burgemeester van Castricum
jhr. mr. J. W. G. Boreel, secretaris dier gemeente;
tot burgemeester'van Ter-Neuzen en van Hoek .f. A. Van
Boven; van Goor C. W. A M. Groskamp, secretaris dier
gemeente, en van Stavenisss C. Dorst Lz.,
(Zie laatste berichten van gisteren.)
marine. Bevorderd tot luit. ter zee der 2e kl. de
adelb. Ie kl. A. Gersen.
De afdeeling Vlissingen van het Nederlandsch
Protestantenbond heeft Donderdagavond zijne eerste
openbare bijeenkomst gehouden. De opkomst van
het publiek was bevredigend.
De heer Joh8 Dyserinck, voorzitter van het be
stuur,- opende deze vergadering met eene korte
toespraak, waarin hij met blijdschap mededeelde
dat het aantal leden tot 75 gestegen was, en den
heer P. H. Hugenholtz, voorganger der vrije ge
meente te Amsterdam, als de spreker voor dien
avond, aan de leden voorstelde.
Daarna hield de heer Hugenholtz eene rede
over Maarten Luther.
De Biervlietsohe leden van het Nederl.
Protestantenbond hebben zich tot de kerkvoogden
der Herv. gemeente gewend met een schriftelijk
verzoek, om gebruik te mogen maken van de
consistoriekamer, ten behoeve van de catechisatie,
waarmede de heer J. Visser, predikant te Schoon-
dijke, Maandag e. k. zal aanvangen. Dit verzoek
is bereidwillig toegestaan.
Zr M'. schroefstoomschip Tromponder bevel
van den kapitein t/z P. Ten Bosch, den 7den No
vember jl. te Lissabon binnengeloopen tot het
evacneeren wegens typheuse koortsen van den
matroos der l8te klasse G. Van Schelt, zal de reis
ten spoedigste vervolgen.
Overigens aan boord alles wel.
Arrondissements-rechtbank te Zierikzee.
Heden zijn veroordeeld
L. Q. en A. De B., te St. Philipsland, wegens diefstal
van appelen de eerste tot 6 en de tweede tot 1 dag-, gev.
-- W. L., te Poortvliet, wegens moedwillige mishandeling
tot 2 dagen gev. I. B., te Burg, wegens als voren
tot f3 boete J. J. Van den B. en S. J.,te Bruinisse,
wegens verbreken van afsluiting elk tot 6 dagen gev.
C. K., te Zierikzee, wegens moedwillige mishandeling tot
6 dagen gev. en E. K., te Zierikzee, wegens verzet tegen
de politie tot 14 dagen cel en 2 boeten elk van f8.
Allien in de kosten.
Vrijgecproken is C. H. K., te Zierikzee, beklaagd van
jaehtovertreding.
Donderdagavond te ongeveer^ halfzes werd te
Yerseke een roodgekleurde vuurbol waargenomen,
die zich in de richting van het NW". voortbewoog,
achter zich een breede lichtstraal te zien gaf en,
niets van het open- en dichtdoen der deur,
Hans liep een poos met zware stappen op eü
neder. Dat was dus de bekrompen waarheid,
die achter dien veel geprezen ijver van Thea
Petrina school. Hij had haar altijd onaangenaam
gevonden, zonder te weten waarom en er zichzelf
over berisptmaar zijn instict had hem dus niet
bedrogen. En dat was haar beste vriendin, met
haar had zij jaar en dag verkeerd! Valschheid,
niets dan valschheid overal, hij was toch
blij dat hij spoedig die gemeente en die menschen
zou verlaten.
Nauwelijks zat hij weer aan zijn schrijftafel of
er werd opnieuw getikt. Ditmaal was het een
mensch van vleesch en bloed, namelijk Sara. In
vroegeren tijd had er een groote vertrouwelijkheid
tusschen haar en Hans bestaan. Toen hij nog
thuis was, was hij mededeelzamer tegen haar
dan iemand anders doch nu zij elkaar na verloop
van eenige jaren weer ontmoet hadden, waren zij
eenigszins bedeesd voor elkaar geworden. Hij wist
dat Sava met den eersten oogopslag zijn geheim
geraden had en daar hij er niet met haar ovef
spreken kon, was hij stiller met haar dan ge
woonlijk en zij trok zich ook terug. Vandaag
zag hij dat zij iets op het hart had en dat hij
haar niet kon ontwijken,
