N° 262. 126® Jaargang. 1883. Dinsdag 6 November. TORA TRONDAL 33 FEUILLETON. Dit blad verschijnt, dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per 3/m. franco f 3,50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent: Advertentiën' 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte: Middelburg 5 November. KRISTIAAN ELSTER. Onderwijs. MIDDELBURGS» COURANT Agenten voor dit Wad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. van der Peijl Jz, Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de PuWicité G. L. Paube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn; Weenen, Zurich, enz. De Indische Gids van November bevat een be langrijk opstel ter beantwoording der vraag »Moet voor Ned.-Indië aan het stelsel van staats spoorwegen worden vastgehouden Deze vraag is door velen, o. a. door den heer De Bruyn Kops in de tweede kamer en in de Economist ontkennend beantwoord, en zij is van groot gewicht, nu er geen Indische voorschotten meer zijn, waaruit de spoorwegaanleg kan worden bestreden, maar daarvoor geleend moet worden. De schrijver in de Ind. Gids bsantwoordt de vraag bevestigend. Hij bestrijdt de opmerkingen van de Economist, met tal van redenen aan den bestaanden toestand ontleend. In de eerste plaats, omdat bij geenszins bet oogenblik, om van verderen staatsaanleg af te zien, gekomen acht, en wel omdat Java, zal het geen lastpost worden, behoefte beeft aan een snelle voltooiing van bet spoorwegnet, welke van parti culieren volgens zijn meening niet is te verwachten. Wel zijn er vele aanvragen om concessie gedaan, doch meest voor dezelfde lijnen en bijna altijd zonder ernstige voorbereiding en zonder aanwezig- beid of zekerheid der noodige gelden. Er is dan ook nog geen enkele nieuwe concessie verleend kunnen worden. Nederlandseb kapitaal schijnt er niet voor te krijgen, want volgens den schrijver worden nu pogingen aangewend om in Engeland kapitaal te erlangen voor voordeelige Ned.-Indische spoorwegen, wat zeker uit een politiek oogpunt geen aanbeveling verdient. Verder ontkent de schrijver, dat de staatsaanleg duur is en maakt daartoe een vergelijking tus- schen de aanlegkosten der lijnen in Nederland en de twee particuliere lijnen op Java met de staatslijnen aldaar. De kosten dier Indische staats lijnen zijn beneden de raming gebleven en steken gunstig af bij die der andere, zoodat volstrekt niet is gebleken, dat do staat duurder bouwt dan particulieren. Hetzelfde beweert hij van de exploi tatie. Men kan de pas een jaar gebruikte staats sporen niet vergeleken met de particuliere, welke de mannelijke jaren reeds hebben bereikt, maar het is toch opmerkelijk dat in bet derde jaar de staatslijn reeds 5 pet. van het aanlegkapitaal heeft afgeworpen. Op Java prijst men juist algemeen de staats exploitatie, ook uit een ander oogpunt, nl. de behartiging van de ontwikkeling der doorsneden streken, van landbouw, handel en nijverheid. De landbouwverhuurders in de vorstenlanden klagen over de particuliere exploitatie en men begint weder veel van Djocjo naar Saraarang per kar te vervoeren. >Juist de wijze waarop tot heden van een zeer nuttig en voor Java noodig monopolie is gebruik gemaakt, maakt het noodzakelijk dat in goede exploitatie, die ook met andere belangen dan bet geldelijk belang van aandeelhouder reke ning houdt, een voorbeeld worde gegeven hoe spoorwegen geëxploiteerd moeten worden." H DOOR XVI. En zoo begon Tbea Petrina te vertellen van de fa milie en wel op een geheel anderen toon dan den vo- rigen keer. Zij wijdde vooral uit over Hans welke hooge eischen hij stelde zooals een ieder die zelf veel vermag". Zij herbaalde wat bij gezegd bad over de vrouw en baar roeping en bet was een hoogst onaangenaam, afstootend ideaal dat zij op die manier in naam van Hans Ejd bedacht. Ja, bij is groot", besloot zij, „maar weet gij, ik zou doodsbang zijn om zijn vrouw te worden. Om zulk een ideaal te verwezenlijken En de vrouw die hij liefhad zou dit moeten doen, ik meen niet waar bjj verliefd op werd maar die hij werkelijk liefhad en waar hij geluk kig meê was. Verwezenlijkte zjj het niet, dan werd het een leven op genade, dat mij in ieder geval jaloersch zou maken." Verder gaf zij te verstaan dat zjj bet volle ver trouwen van Hans genoot, dat bij nooit iets van gewicht begon zonder baar raad in te winnen. l 'to>, moest een vaag vermoeden krijgen dat zij, Veere 5 Nov. Reeds eenigen tijd liepen alhier geruchten dat er bij de jongste verkiezing voor een raadslid omkoopingen zouden hebben plaats gehad in het belang van den beer M. J. Van Be- veren, rijkstonnenlegger, candidaat der liberalen, die gekozen was. De justitie vond bet noodig een onderzoek naar de waarheid van die geruchten in te stellen, wat aan bet licht bracht dat er alle grond voor die geruchten bestaat. Toen nu de vorige week de heer Van Beveren zou worden geïnstalleerd wees de voorzitter van den raad, vóór hij tot beëediging overging, het nieuwe raadslid op de zware beschuldigingen die tegen hem waren ingekomen. Hij raadde den heer Van Beveren ten sterkste aan om met het afleggen der gevorderde eeden te wachten totdat deze zou gezuiverd wezen van de op hem rustende blaam, omdat, mochten de feiten bewezen worden, de heer Van Beveren ook ter verantwoording geroepen zou kunnen worden wegens bet afleggen van een val- schen eed, den eed van zuivering, voorgeschreven bij art. 83 der grondwet. Niettegenstaande de burgemeester hem tot driemaal toe dit onder het oog bracht en hem afraadde zich te doen beëedi- gen, vorderde de heer Van Beveren dat hem de voorgeschreven eeden zouden worden afgenomen, wat ook geschiedde. Dadelijk na afloop der vergadering werd door de rijksveldwacht tegen hem en tegen den 22jari- gen J. R. proces-verbaal opgemaakt. Deze laatste heeft bekend lieden door geld en belofte te hebben overgehaald om hun stem op den beer Van Beve ren uit te brengen. Ook tegen de omgekoebten zeiven maakte de justitie proces-verbaal op. Met belangstelling ziet men den loop van deze zeldzame justitiezaak te gemoet en ieder zal zeker betreuren dat zij, die zich liberaal gelieven te noe men, de goede zaak door zulke slechte praktijken schande aandeden. SSoiinluirg. 5 Nov. Langzaam maar zeker gaat ook onze badplaats vooruit. Behalve het bouwen van particulierende heeren jhr. Boddaert en Jac. D« Kanter deden ieder een gebouw ver rijzen, dat onze gemeente waarlijk tot sieraad verstrektis dezer dagen ook een aanvang ge maakt met de vergrooting van het bekende hotel, Schuttershof. Een ruime eetzaal en eenige logeer kamers zullen in het badseisoen gelegenheid geven tot aangenamer bediening en meerder logies voor vreemdelingen, die bet Zeeuwscb Noordzeebad willen bezoeken. Aanbeveling van dit van ouds bekend logement is overbodig. De mazelen-epidemie, hoewel steeds van goed aardig karakter, duurt voort. 112 gevallen zijn door den gemeentegeneesheer geconstateerd. Gelukkig bezweek nog geen enkele van de kleine lijders. We si li svjH- lie, 5 Nov. In de afgeloopene week bezweken twee kindertjes tengevolge van mazelen. Hun dood moet echter meer aan bijkomende omstandigheden, dan aan de epidemie Tbea Petrina, ondanks baar doodsangst, toch bij zonder dicht bij het onbevallige vrouwen-ideaal van Hans kwam. Eindelijk was zij klaar en zat met neêrgeslagen oogen met de kwasten van haar mof te spelen. Tora zag haar onafgebroken aan, totdat zjj op zacbten toon zei »Tora, weet ge nog waar ik om lachte na mijn eerste bezoek bij de Ejds Ik zei immers dat die oude vrouw beefde voor het lot van haar zoon, onder ons wereldsche menschen Neen, nu zal ik u wat zeggen, er is er een die zij vreest, die zij bespiedt. En weet gjj wie die verleidster, die betooveraarster is, die hem verlokt Gij zelf Tora stond op en liep naar bet venster. Tbea Petrina naderde baar en sprak op bezorgden toon. »Lieve Tora, alle gekheid daargelaten'. Is er wezenlijk iets van aan; treurt gij over hem? Als gij maar niet zoo geheel anders waart dan hijMaar gij weet, bij verfoeit alles wat voor u het leven uitmaakt. Nu maar gjj weet boe dol ik van u houd geloof mij, ik zal mijn Tora keerde zich eensklaps om en de andere deinsde onwillekeurig terug voor den onverholen toorn, de verbolgenheid en minachting' die uit baar gelaat sprak en bet was als zij door een onverwaebten, verpletterenden slag getroffen werd, toen Tora baar hijgend en met trillende lippen toe fluisterde Zwijg Nu heb ik u genoeg bier geduld, worden toegeschreven. Tot nutoe werden 450 mazelen-1 ijders ter gemeente-secretarie aangegeven. tfxriijpskerke» 5 Nov. Tot wethouder dezer gemeente is gekozen de beer K. Dingemanse Az. In plaats van den onlangs tot inspecteur over bet Belgisch loodswezen te Antwerpen benoemden beer L. Roger, is tot onder-inspecteur bij dat loodswezen te Vlissingen benoemd de beer J. J. B. Van Schooten. (VI. Ct.) De heeren Callenfels te Zwolle en Bondam te Vlis singen, comm. bjj de posterijen, zullen 15 November e. k. onderling van standplaats verwisselen. Met ingang van 6 November aanstaande zullen de kantoren van de bijzondere telegraaf Middel burg—Domburg dagelijks open zijn dat te Dom burg van 9 uren voor- tot 2 uren namiddags en van 6 tot 7 uren namiddags dat te Oostkapelle van 9 tot 10§ uren voor- en van 12 tot 2 en 6 tot 7 uren namiddags. (Zie laatste berichten van Zaterdag). ÏJzeodijke, 4 Nov. Tot voorzitter der afdeeling IJzendijke van de Maatschappij tot Nu van 't Algemeen is benoemd de beer C. P. Van Muijen, geneesheer. De vertrokken voorzitter, de beer Muskeijn, rijksontvanger te Hedel, werd bij acclamatie be noemd tot eerelid onzer afdeeling. Jammer voor onze gemeente is bet, dat de vorige week alle voorstellen van het dageljjkseh bestuur verworpen zijn. De ontevredenheid in de gemeente is groot. De bestrating is ellendigde rioleering slecht; een flinke wandelweg over de voormalige bolwerken ontbreekt en bet onderwijs? Door de hooge uitgaven, jaarlijks voor bestrating benoodigd, zouden, waren de voorstellen van bet dageljjkseh bestuur aangenomen, die uitgaven tot een minimum herleid zijn geworden, zoodat de hoofdelijke omslag weinig verbooging had onder gaan. En onze ingezetenen zullen recht hebben over bet onderwjjs te klagen, zoolang ons bestuur niet bet radikaal besluit neemt eene nieuwe school binnen de kom der gemeente te bouwen. Trots de pogingen van burg. en weth. ter verbeteringj is bet personeel aan de scholen in de grootste gemeente van dit district veel te gering, en bet getal leerlingen aan de gemeentescholen nog veel kleiner dan in die plaatsen, waar 500 tot 1000 menschen minder wonen dan in Groede, Biervliet, Sluis, enz. Voor de zooveelste maal zijn door ons dage ljjkseh bestuur sollicitanten opgeroepen, en waarom doen ze zich niet op? Waarljjk, de ingezetenen kunnen over de gezegende uitwerking van de schoolwet roemen. Voor '78 waren aan de school van den heer Boskamp 3 hulponderwijzers, thans maar 2. De onderwjjsuitgaven nemen af en een paar duizend guldens restitutie van bet rjjk, t. w. de 30 worden opgestreken. leelijke huichelaarster; ik heb mjj over u geschaamd, maar u toch geduld. Maak dat gij weg komt. Ik wil u niet langer zien." Tbea Petrina herstelde zich echter spoedig van den eersten schrik. Haar zoetsappige uitdrukking was verdwenen en uit hare kleine oogen sprak bittere baat, terwijl zij zeide »Vaarwel mijn duifje. Reeds eenmaal hebt gij getracht mjj te bestrijden, gij kinderachtige dweepster, maar gij hebt bet verloren. Gij wordt door allen in bet dorp veracht, ook door de vreem de vrouw en door hem dien gij bemintIk heb gedaan wat ik kon. -- Wij zijn quitte. Zij verliet haastig bet vertrek. Tora baalde ruimer adem. Eindelijk, eindelijk was asij dan bevrijd van die vrouw, die zij verfoeide, maar door wie zjj zich steeds bad laten beheerschenMaar welk een schande, dat zij eerst nu dat woord bad durven spreken', dat baar reeds zoo lang op de tong brandde. Zij was van Tbea Petrina bevrijd, maar bare woorden bleven. Zjj kon niet nalaten, te denken aan dat gezegde dat Tora in de oogen dier vreemde vrouwen een verleidster was, die gevreesd en bespied werd. Dat was dus de reden waarom Sara zoo vaak kwam Goed, daar moest een einde aan komen. Zij bad zich van de eene bevrjjd en zou ook de andere weten weg ie krijgen. Zij keek naar de boekenkast. Die twee boegen begonnen baar weer te betooveren. Zij nam ben van de plank, liep er mee naar dep zolder en stoute Siint E&rjiïs, 3 Nov. De door den raad dezer gemeente vastgestelde begrooting voor 1884 bedraagt in ontvang en uitgaaf 42,439,23. Onder de ontvangsten is eene som van 34,947 gebracht als renteloos voorschot, door de provincie toege staan voor den aanleg van een keiweg van deze gemeente naar de gemeente Sint Laureyns (Belgie), en onder de uitgaven eene gelijke som voor kosten van aanleg van dien weg. De grondwetscommissie is voorloopig uiteengegaan. Zij heeft haar taak in hoofdzaak volbracht, doch zal over eenigen tijd weer bijeenkomen om baar eindrapport vast te stellen. Ook de beer Le Gras te Rotterdam herdenkt dit jaar zijn zilveren jubileum als acteur, terwijl het feitelijk dit jaar 30 jaren geleden is, dat de beer Willem Yan Zujjlen voor 't eerst optrad, zij bet dan ook slechts als knaap van 6 jaar. Eerst twee jaren later was bij voor goed aan bet tooneel verbonden. Voor den beer D. Haspels moet bet om en bjj dezen tijd twintig jaren geleden zjjn, dat bij zjjn loopbaan als acteur begon. De raad der gemeente Wissekerke beeft in zijn vergadering van Zaterdag besloten den beer N. Pols te Geersd jjk tegen 1 Jan. eervol ontslag te ver- leenen als hoofd der school aldaar en voor de daar door ontstaande vacalure een oproeping te doen. Den beer Pols, die zich aller achting beeft ver worven, ziet men noode beengaan. Ter aanvulling van een vroeger bericht om trent de anti-vaccine-beweging onder de aanhan gers van den beer Bakker, te 's Gavenpolder, schrijft men ons bet volgende Ultimo April 1873 bevonden zich op de openbare school aldaar ongeveer 70 leerlingen. Daar op primo Mei de wet op de verplichte vaccinatie voor schoolkinderen in werking trad, kwamen op genoemden datum 18 zegge 18 leerlingen in de school, terwijl de bijzondere school, gesticht door den beer D. Bakker, gesloten werd. En thans Het gemeentebestuur beeft de zaak kalm opgevat, niet de minste pressie werd uitge oefend er werd zelfs niet getracht bet nut van de vaccine of bet onmisbare van onderwijs aan te toonen, en toch telt de openbare school thans ruim 110 leerlingen. Om de wet te ontduiken, bad men in bet gebouw der bijzondere school eene afscheiding gemaakt, waarin om beurt de kinderen uit drie huisgezinnen onderwijs zouden ontvangen. Het zou dan huisonderwijs zijn, maar herhaaldeljjk werd de onderwijzer beboet wegens overtreding. En nu is bet gebouw van bestemming veranderd bet dient tot bergplaats van aardappelen, vlas enz., terwjjl de ruiten langen tijd een geschikt mikpunt opleverden voor de straatsteenen dei- jongens. De beer Smit, hoofd dier ci-devant bjjzondere ze in een kist, waar allerlei oude romans en too- neelstukken lagen te peinzen over den tijd toen zij door zachte meisjesbanden gingen, met stralende oogen gelezen werden en jeugdige harten sneller deden kloppen, Daarop ging zij weer naar beneden, opende de piano, speelde een uur vingeroefeningen, en be sloot met een woeste springdans, waarop zij de piano bard dichtsloeg, het venster opende en vol bewondering naar den maneschijn op bet ijs keek Zij kon de verzoeking niet weerstaan om eenige beweging in de frissche lucht te nemen,en sloeg dus haar mantel om en bond bare schaatsen aan. Zij gleed zacbtkens over de ijsvlakte die dood stil in den zilveren maneschijn lag. De brokjes ijs knapten onder hare schaatsen en dansten als glas scherven voor baar uit. Er was niemand op het ijs. Ja toch! daar heel in de verte komt een schaatsenrijder aan. Hij zet koers naar cie pastorie doch keert plotseling om en volgt dezelfde richting als Tora. Zij maakt een wending en> steekt over. Hij haar achterna, doch altijd op eenigen afstand. [ifordi vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1883 | | pagina 1