Moopiip ei Vepffiip ia Zeeland
Laatste Berichten,
UITENUHP,
Weerkundige waarnemingen.
Staten-géneraal.
Algemeen Overzicht.
Wet op de middelen.
\f
Uit Amsterdam. Een hotel aldaar
ala het ten minste dien naam mag dragen
ontving gedurende zijn gansch bestaan, van 1° Mei
tot half Sept., zes gulden en vjjf en twintig cent.
De omnibus-maatschappij zal proeven nemen om
de wagens electrisch te verlichten. "Woensdag
avond is op het tentoonstellingsterrein beslag
gelegd op den inventaris van de restaurateurs
Adler en Todt ter zake van weigering van beta
ling eener pachtsom van 12,000 aan het comité
en op eene vitrine met horloges in de Zwitsersche
afdeeling, als gevolg van het verbreken van een
contract over den verkoop van loten in het bui
tenland. Een zekere A. P. bij het tentoon
stellingscomité werkzaam, is met 400 op den
loop gegaan. De welbekende Chineesche jonk
van de tentoonstelling is, naar het N. v. d. D.
verneemt, door den Chineeschen gezant aan Z. M.
den koning ten geschenke aangeboden. In
het kantoor van aanteekening der Noord-Holland-
sche veeren, op de Prins-Hendrikkade is voor de
tweede maal van dit jaar ingebroken. Al de
pakken, op het kantoor aanwezig, werden openge
maakt daar er geen geld gevonden werd hebben
de dieven 400 sigaren meegenomen.
Bjj de schietoefeningen, door het korps
mariniers uit Amsterdam in het nabjj gelegen
Zeeburg gehouden, werd een jonge marinier, toen
hjj bezig was de schjjf te stellen, door een kogel
getroffen, met het ongelukkig gevolg dat hjj
in levensgevaar verkeert.
Eigen onvoorzichtigheid moet de schuld van
dit ongeluk zjjn.
Het graven van ijzererts of oer bljjft op enkele
plaatsen in Drenthe in vollen gang. Reeds ge-
ruimen tjjd is een voerman bezig om volgens aan
neming 3000 stères a f 2,20 per stère te vervoeren
van Wapse naar Dieverbrug, van waar het per
praam naar Meppel ad f 4 per stère wordt
gebrachtom aldaar te worden overgeladen in
aken, met bestemming naar de Ruhr. Voor eenige
dagen heeft die voerman het transport van 300
stères van Dwingelo naar gemelde Dieverbrug
aangenomen voor f 1,10 per stère. De opgraving
van dat erts geschiedt voor rekening van een
Duitsch industrieel, die onder verplichting het
uitgegraven land weder in orde te maken, daar
voor 5 gulden per are of roede betaalt. Behalve
de zoo even genoemde transportkosten per as en
per praam wordt voor het graven f 1 per stère
betaald; terwijl voor ligtplaats te Meppel f 25
wordt gevorderd. Ook wil men dat met dit werk
een aanvang is gemaakt op gronden onder de ge
meente Weststellingwerf, niet ver van de Drent-
sche grenzen en zouden gronden onder de naburige
gemeente Steenwjjkerwold van dat erts bevatten,
over de uitgraving waarvan reeds onderhandelingen
zouden zijn aangeknoopt.
Schildwachten kunnen hun taak soms eigen
aardig opvatten. Men herinnert zich misschien
den Leidschen schildwacht nog wel, die op post
voor een der kruittorens een voorbijganger, wiens
sigaar uit was, driemaal sommeerde om niet te
rooken en hem toen een vlammetje gaf. Zjjn
order luidde zeide hjjdriemaal waarschuwen
en dan vuur geven. Een Amsterdamsche
wapenbroeder van dezen Leidenaar heeft zjjn orders
Woensdag zóó opgevat dat bakker, slager noch
melkboer de officierswoningen konden bereiken op
de landswerf. En daar de hoofdtoegang over een
brug geschiedt viel het den man zeer gemakkelijk
dien staat van beleg kranig te handhaven,
Nu de Amsterdamsche tentoonstelling is
geëindigd en het getal bezoekers bekend, is het
niet van belang ontbloot het cijfer der bezoekers
te vergeljjken met dat van andere internationale
tentoonstellingen. Wjj laten het hier volgen
1851 Londen6,170,000,1853Nieuw-York 600,000,
1855 Parijs 4,533,464, 1862 Londen 6,211,103,
1867 Parjjs 9,300,000, 1873 Weenen 7,254,867,
1876 Philadelphia 10,164,489,1878 Parijs 16,032,725,
1880 Sydney 818,653, 1883 Amsterdam 1,300,000,
en in hetzelfde jaar Londen (visscherij) 2,700,000.
ArnhCrt.)
Ter aanvulling van het bericht dat in de
gemeente H. in Friesland de hoofden van gezinnen
die in huizen woonden aan de kerk toebehoorende,
aangespoord werden door den predikant, om hunne
kinderen naar de Chr. Nat. school te zenden, wil
den ze met Mei a. in die woningen blijven wonen,
meldt de N. Rott. Crt.
Tot de aangemaande personen behoorden ook
een boer en een kastelein. De kerkvoogden wa
ren tegen de handeling van dominé, en in de
vergadering van kerkvoogden en notabelen staakten
over zjjn voorstel de stemmen. Een van de nota
belen was afwezig, maar hij stemde er later voor.
Deze notabele is ook wethouder en moet uit eigen
belang voor de zaak gestemd hebben, want hjj
begreep wel, dat de boer van de kerkeplaats zich
niet zou laten dwingen om zjjn kinderen naar de
Chr. Nat. school te zenden, en dan kon des wet
houders zoon zich op de kerkeplaats nestelen.
Kerkvoogden waren echter ongenegen om het be
sluit uit te voeren, en de publieke opinie was op
hun hand. Een en ander was oorzaak, dat dominé
zjjn best deed om de zaak in den doofpot te krij
gen. Nu mag de kastelein na Mei op Zondag niet
meer tappen en 't biljart moet de deur uit; de boer
kan op de kerkeplaats bljjven en ook de burgers
in de andere kerkhuizen, zonder de verplichting ook
hunne kinderen naar de Chr. Nat. school te zenden-
Een redacteur, die 't bjjster druk had, moest
tot besluit van zjjn taak nog eenige vleiende
woorden" schrjjven over een boek: »het mond
en klauwzeer van het vee." Reeds half in den
dommel, deed hjj het bjjna werktuigeljjk. Toen
hjj den anderen morgen goed wakker was, las hjj
met verbazing het volgende door hem zelf ge
schreven slotwoordsDit voortrefieljjke boek
mag in geen beschaafde familie ontbreken."
Een zeer belangrjjk geval van kogelverwon
ding wordt door dr Stoffels uit Meppel in het
weekblad van het Nederlandsch tijdschrift van
geneeskunde beschreven.
Het betreft een man die zich een kogel door
het hoofd had geschoten, en ten behoeve van wien
18 Januari jl. de hulp van voornoemden chirurg
werd ingeroepen, waarbjj werd bevonden, dat de
kogel van het voorhoofdsbeen tot aan het achter
hoofdsbeen langs een kanaal van 18 a 20 ctm.
door de hersenmassa was gedrongen. Hjj werd in
April daaruit verwjjderd, gedurende welks tjjdaver-
loop de patient bjjna geen ziekteversehjjnselen
vertoonde, goed at, goed sprak, en in het alge
meen alle verschjjnselen van algemeen welzjjn
vertoonde. Toen in het begin van April de kogel
's ochtends verwjjderd was, vond 's avonds de
dokter den patient onder het genot van een glas
wjjn en een pjjp tabak met den concierge van het
hospitaal zittende keuvelen. Einde April vertrok
hjj naar Amsterdam, en dezer dagen gezond en
wel naar Amerika.
De berichten omtrent het verlies van men-
schenlevens door het vergaan van de Holyhead
blijken overdreven te zijn. Het was een fonkel
nieuwe stoomboot; zjj kwam tusschen Dublin en
Holyhead in aanvaring met een Duitsche brik.
Beide vaartuigen zonken. Alle passagiers van de
Holyhead werden gered, ook de bemanning op
twee personen na. Velen van de Duitsche brik
werden ingelijks gered.
Zoowel te Wittenberg als te Worms heeft
men den dag herdacht, waarop 366 jaren geleden,
Martin Luther zijne beroemde stellingen aanplakte
aan de slotpoort. Wittenberg was vrooljjk ver
sierd, en 1s middags had een optocht plaats naar
Luther's eik. Voor het standbeeld van Luther
werd Ein fester Burg gezongen. Te Worms waren
ook alle huizen versierd met vlaggen en groen
vooral in de Lutherstraat, waar het groote Hervor
mingsmonument staat. Dinsdag werd in de kerk
het Luther-drama gegeven, waarin de voornaamste
gebeurtenissen uit het leven van den hervormer
worden voorgesteld. De opvoering, die werd bjj-
gewoond door den Groothertog en vorst Alexander
van Hessen, de prinsessen en de Hessische minis
ters, voldeed uitstekend. Woensdag werd er
ook een plechtige optocht gehouden, en hield
men toespraken bjj het Hervormingsmonument.
De feesten werden, zoowel te Wittenberg als te
Worms, besloten met fakkeloptochten en illuminatie.
Majoor Steinmann, hoofdofficier van den
Pruisischen staf, altjjd barsch en trotsch, scheldt
bjj exercitiën de soldaten uit voor Oldenburgsche
ossen," en het volk wreekt zich over deze belee-
diging door een liedje, waarin verklaard wordt,
dat de Oldenburgers geen ossen zjjn, dat zij in
1870 naast de Pruisen hun bloed voor de Duit
sche eenheid hebben veil gehad, dat zjj aan het
gesloten verbond getrouw blijven enz. Dit geeft
aanleiding tot oproertjes, die door hun anti-
Pruisisch krrakter den grijzen keizer Wilhelm
veel verdriet baren. Onmiddelljjk heeft hij een
adjudant gezonden met last een streng onderzoek
in te stellen. Men gelooft, dat prins Albert, chef
van het tiende legercorps, naar Oldenburg vertrek
ken zal. De Berljjnsche bladen zjjn zeer voorzichtig
in hunne beschouwingen over het incident, en de
meeste geven majoor Steinmann ongeljjk.
De bekende Duitsche componist Robert
Volkmann is te Pesth overleden.
Men wil den kroonprins van Portugal met
alle geweld uithuweljjken. Eerst werd zjjn bezoek
aan Brussel met huweljjksplannen in verband ge
bracht; daarop werd Eulalia, de 19jarige zuster
van Spanje's koning Alphonsus als zjjn aanstaande
bruid genoemd, en thans zegt men dat hij ver
loofd is met Maria Valeria, dochter van den
keizer van Oostenrjjk. De kroonprins vertrekt van
België naar Engeland, en keert dan terug naar
Portugal zonder Frankrjjk aan te doen.
Datum.
Plaats.
Voorwerpen. Informatiën.
5
Nov.
Middelburg,
Manufacturen,
Kouion.
6
Middelburg,
Meubels,
Notarishuis.
8
Middelburg,
Verp. Bermen,
Ontv. der reg.
en dom.
8
U
Middel burg,
Huizen enz.,
Tak.
8
Zierlkzee,
Paard,
Fransen.
13
Middelburg,
Boeken enz.,
Van Benthem
Jutting.
13
Vlissingen,
Hofstede enz.,
Van Ujje Pie-
terse.
14
r
Middelburg,
Boomen,
Tak.
17
Veere,
Huis enz.,
Tak.
2 November, des morgens te 8 uren.
Wordt verwacht: ZO. wind en kalm weder.
Thermometerstand te Middelburg.
1 Nov. 's avonds 11 uren 46 gr.
3 n 's morgens 8 uren 46 gr. 's middags 1 uur 49 gr.
's avonds 5 uren 46 gr. P.
's (.ravenhage. Heden deed het gerechts
hof iritspraak in de zaak der millioenen-jufvrouw.
Het vonnis, door de Rotterdamsche rechtbank
gewezen, is grootendeels bevestigd.
Jaantje Cornelia Struik bljjft tot 5 jaren gev.straf
veroordeeld; Hendr Van Zutphen, die tot 2 jaren
gev. was veroordeeld, zijn nu 18 maanden cel
straf opgelegd. Theod. Nic. Van der Heem en
Em. David Consenheim zijn vrijgesproken.
Saigon. Admiraal Courbet is naar Hanoï
vertrokken om de leiding der operation te aan
vaarden. Hjj nam 600 matrozen met zich. Het
eskader zal versterking afwachten om Sontay
aan te vallen.
Staatsbegrooting.
Algemeens beschouwingen.
(Voorloopig verslag. Hoofdstuk I).
Bjjna algemeen onthield men zich van politieke
beschouwingen, daar men dit kabinet beschouwde
als interimair, om de zaken gaande te houden,
welke opvatting men putte uit de houding, door
het ministerie ten opzichte der grondwetsherzie
ning aangenomen, waar het nl. dien gewichtigen
arbeid niet zelf ter band nam, maar ter voorbe
reiding aan een staatscommissie deed opdragen.
Enkele leden voegden daarbij dien weg tot her
ziening strijdig te achten met de eerste beginselen
van een goed regeerbeleidmaar hun werd ge
antwoord dat na de voorbereiding het kabinet zal
te beslissen hebben. Er bestond intusschen geen
verschil over dat deze interimaire toestand niet
langer mag duren dan noodig is, en men drong
er ernstig op aan, dat de regeering zoo spoedig
mogelijk omtrent haar verdere gedragsljjn een
besluit zou nemen, als de staatscommissie gereed is.
In afwachting, meende men, moest de regeering
zich tevreden stellen met een volkomen neutrali
teit der kamer, doch onder controle op hare
handelingen.
In de eerste plaats moest intusschen de aan
dacht gewjjd zjjn aan de verbetering van de
financiën hier en in Indië Eenige leden hadden
daarom van een zoo bekwaam man als de minis
ter Heemskerk niet verwacht, dat hjj zon optreden
met deze ministers van financiën en koloniën, die
het vertrouwen der kamer noch door hun verleden
bezatennoch bij hun eerste optreden konden
verwerven.
In éen afd. constateerde men bovendien den
onaangenamen indruk van de verklaring dat een
gouv.-generaal niet voor een parlementair votum
heeft te wijken.
Verbetering van den financieelen toestand duld
de, naar men meende, geen uitstel en schjjnt
geheel te vallen binnen het programma van dit
kabinetdes te meer betreurde men dat dit tot
dusver niet was nageleefd. Van het streven naar
zelfbeperking in de uitgaven kon men geen spoor
ontdekkende indruk was dat ieder minister-
streefde naar ruime voorziening ook in minder
dringende behoeften. Al was er veel, dat hooger
moest zijn, dit had te meer tot bezuinigingen
moeten leideneen plicht die echter bjj deze
begrooting geenszins was betrachtmen vond geen
begin van besnoeiing der overal heerscbende
weelde, maar overal straalt het gemis van een
deugdelijk financieel beleid door.
Naar veler oordeel is het tekort op den gewo
nen dienst veel te laag geraamd. Behalve dat
men niet al de andere buitengewoon genoemde
uitgaven als zoodanig beschouwde, had men vooral
bezwaar tegen leenen voor de groote waterwerken
noch deze, noch vestingen, noch zelfs spoorwegen
zullen directe baten opleveren, die in eenige ver
houding staan tot de uitgavenen de Indische
baten, uit toenemende welvaart voortvloeiende,
zullen nauwelijks voldoende zijn voor de klim
mende behoeften van den staatsdienst. Vrjj alge
meen werd in deze bedenkingen gedeeld.
Een tweede dwaling is te rekenen op 2 millioen
die zullen vrjjvallen. Dat vrjjvallende is noodig
voor suppletoire aanvragen en in 1882 b. v. door
deze zelfs met 8| ton overtroffen. Ongerekend de
rente voor de leening van 50 mill, is dus bet
tekort minstens ƒ9,600,000, terwjjl bovendien
onder de gewone inkomsten schuilt 3 ton bjjdrage
van Rotterdam voor het buitengewone werk
van den waterweg en 4 ton waarborg-kapitaal
van den spoorweg RotterdamMunster. Men
wees voorts op nog eenige onjuistheden in de
millioenenrede.
Een aantal leden wenschte als uitgangspunt
voor de bezuiniging herziening van de schoolwet,
welker art. 45 een hoofdoorzaak van den finan
cieelen toestand zou zjjn; de gemeenten drjjven,
bjj gemis van controle, de uitgaven op en zoowel
haar eigen financiën als die van het rjjk in de
war. Algemeen verklaarden daarom deze leden,
tot geen versterking van de middelen te willen
medewerken, zoolang in deze geen uitzicht op
wetswijziging is gegeven.
De meerderheid gaf echter geenszins toe dat
het onderwijs hoofdzakeljjk schuld heeft. Voor
eerst is dit door de uitgaven verbeterddaarbjj
hebben nu die uitgaven, wegens den schoolbouw,
haar maximum bereikt, terwijl de regeering boven
dien hier het hare deed tot bezuiniging door
mildere toepassing.
Overigens was men vrjj algemeen van oordeel,
dat langen tjjd te zeer op de Indische bijdragen
is geleund en wees men op de vermeerdering van
het getal ambtenaren, de overdreven kostbaarheid
der landsgebouwen, hooger en middelb. onderwjjs
oorlog en marine achtten velen niet in behoorljjke
verhouding tot de draagkracht der natie, en ook
meende men dat b. v. de rivierverbetering zeer
goed over een langer tjjdvak ware te verdeelen
enkele leden zouden verschillende posten van
waterstaat met 20 pet willen verlagen, andere
achtten daarvoor oorlog en marine wellicht beter
geschikt.
Ten slotte spraken de meeste leden als hun
gevoelen uit, dat de kamer niet afdoende bezui
nigen kanen de rapporteurs knoopen daaraan
den aandrang vast, dat de regeering alsnog alle
uitgaven, die niet dringend noodig zjjn, van de
begrooting moge verwjjderen, met name alle trak-
tementsverhoogingen, en voorts ook het materieel
veel lager rarne dan nu is geschied.
In éen afdeeling verklaarden enkele leden zich
voor de invoering van beschermende rechten,
terwijl de meerderheid daarentegen een gerust
stellende verzekering omtrent de handhaving van
het vrjjhandelstelsel, als geenszins overbodig, zou
op prjjs stellen.
Men drong aan op scherper toezicht op de inning
van de personeele belasting936,000 oninbare
posten kwam bovenmatig hoog voor. Sommige
leden wenschten, partieel, eenige groote onre
gelmatigheden uit de patentwet te zien wegnemen.
Men vroeg welke de financieele uitkomsten van
de wijziging der zegel- en registratiewetten zijn.
Sommige leden kwamen op tegen de vrjjstelling
van het quitantiezegel voor kwjjtingen op gezegelde
declaratiën van aannemers enz. Men verzocht
informatie omtrent den stand der zaak van St.
Agatha. Verscheiden leden wilden de staats
loterij productiever maken, Hetzij door den prjja
geleidelijk tot 65 per lot te verhoogen. of door
tusschenpersonen ter zijde te stellen. Men meende
te weten dat België met de heffing van loodsgeld
naar Antwerpen het tractaat van 1863 ten nadeele
der Nederlandsche havens, ontgaat. Van de op
brengst der staatsspoorwegen geniet, meende men
de staat een te klein deel.
Hoofdst. II. (Hooge collegiën.) Naar aanleiding
van de wjjze, waarop de publieke tribune dei-
kamer bjj de opening der zitting was bezet, vraagde
men, wie bjj eene vereenigde zitting in het ge
bouw der kamer heeft te bevelen?
Voorts werd bedenking geopperd tegen de aan-
zienljjke jaarlijksche sommen voor den aankoop
van meubelen en werd er aangedrongen op een
zelfstandige rechtspraak voor den raad van state.
Hoofdstuk VII A (Nat. schuld). Men
wenschte dat de min. door doelmatige aankondi
ging en kleine coupures al het mogelijke zou doen
om de schatkistpromessen in ruimer kring te
verbreiden. Het publiek is nog niet op de hoogte
van de vlottende schuld en wordt daaromtrent
door bankiers en commissinairs ook niet ingelicht.
De regeering beeft het wetsontwerp tot wijzi
ging van een aantal artikelen van het wetboek
van strafvordering ingediend. Zij verwjjst naar de
algemeene beschouwingen, gevolgd bjj het wijzi-
gingsontwerp voor de rechterljjke organisatie,
waarin de meeste veranderingen breedvoerig zjjn
besproken voor zooveel dit noodig was. Artikels-
gewjjze worden zjj overigens nu in een memorie
van toelichting van 51 bladzjjden achtereenvolgens
nader besproken.
Verscheiden leden oordeelden dat de opbrengst
van sommige middelen te hoog is geraamd, nl.
suiker, gedistilleerd, zout en geslacht, samen
f 1,720,000, en ook het registratierecht.
Wegens verschuiving van de betalingatermjjnen
voor de werken tot verbetering van den Rotter-
damschen waterweg, is de begrooting van water
staat voor 1882 met f 116.000 en voor 1883 met
348.000 op de betrekkeljjke post bezwaard ge
worden. Er moet derhalve 464.000 meer op die
diensten van 1882 en 1883 uitgetrokken worden.
Aangezien intusschen op dit oogenblik een bedrag
van meer dan 3 millioen is verwerkt sedert de
hervatting van de verbeteringswerken, kan in 1884
de betaling worden te gemoet gezien van den
eersten termjjn ad 300.000 der bjjdrage van de
gemeente Rotterdam.
Soortgeljjke wjjzigingen als de bovenvermelde
zjjn noodig voor vroeger reeds uitgetrokken posten
wegens bjjdragen in de kosten van aanleg van
een kanaal CoevordenNieuw-Amsterdam en voor
den aanleg van kanalen van Almelo naar Nord-
horn en van Coevorden naar Alte-Picardie. Het
eindcijfer van het IX4e hoofdstuk voor 1882, dat
nog op enkele andere posten aanvulling behoeft,
ondergaat geen verandering.
Voorts is op den dienst van 1883 een suppletoire
aanvraag noodig geworden van 100.000 op den
post van buitengewone winter- en stormschade
van 60.000 voor het wegruimen van wrak
ken 149.120 voor het herstel van een oever-
afschuiving, op 15 Maart jl., voor Ter Neuzen;
van ongeveer 23.000 voor de kosten van
onteigening enz. voor de verbetering van het
Meppelerdiepvan ƒ10.000 voor de kosten in
het belang van Nederl. inzendingen op de inter
nationale visscherjj-tentoonstelling te Londen.
Deze verschillende verhoogingen zullen gedekt
worden door aanvulling van de som tot uitgifte
van schatkistbiljetten.
»Te voren vol lawaai," kan men zeggen van
de uiterste linkerzjjde der Fransclie kamer, thans
zonder conversatie" althans met het ministerie.
Want de strijd met het kabinet is totaal uitge
vochten. En de zegepraal, door het ministerie
behaald, was schitterender dan men had ver
moed de rechterzjjde en de gematigde repu
blikeinen zwegenen ten slotte stelde een
Gambettist, de heer Paul Bert, de motie van ver
trouwen voor, die met een zoo groote meerderheid
werd aangenomen. De radicalen hadden niettemin
een paar goede sprekers in het vuurhun leider en
hun voornaamsten redenaar, Clémenceau, die vooral
de eerste maal veel talent en handigheid ontwik
kelde in het samenvatten zjjner argumentatie.
De heer Challemel-Lacour, minister van buiten-
landsche zaken, heeft door zijne rede indruk
gemaakt, al waren sommige zijner uitdrukkingen
niet voorzichtig en al sprak hij zelf om gezond
heidsredenen met de grootste moeitehjj speculeerde
met goeden uitslag op de jjdelheid der Franschen,
en meende in het feit dat alle groote onderne
mingen iets avontuurljjks hebben eene aanprijzing,
en zeker eene gevaarljjke, der expeditie te
vinden. Men zegt nu stellig, dat bjj zal aftreden
om zjjn gezondheidstoestand, wat hjj waarschjjnljjk
heeft uitgesteld om den schijn te vermijden als
ging hjj voor de Tonking-interpellatie op den loop.
Zjjne portefeuille zal dan, naar algemeen verzekerd
wordt, overgaan in handen van Jules Ferry, die
K
