N° 260.
126e Jaargang.
1883.
Zaterdag
3 November.
TORA TRONDAL
Middelburg 2 November.
30 FEUILLETON.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Landbouw.
Marine en Leger,
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
Dit blad verschijnt dagelijks^
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3^50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
KRISTIAAN ELSTER.
MIDDELBURGSCHE COUMIMT.
Agenten voor dit blad zijn te Vlissingen-P. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicilé G. L. Daiibe en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
Een reiziger die Donderdag per stoomschip
Willem Prins van Oranje van de maatschappij
Zeeland de reis van Queensborough naar Vlissingen
heeft meegemaakt, meldt in de N. RCt. dat
men reeds te 6 uren voor de hoofden van laatst
genoemde plaats aankwam, maar niet voor half
zeven mocht binnenkomen, omdat de ambtenaren
der belasting het niet willen hebben. Door een
plotseling opgekomen mist, die tegen half zeven
het landen onmogelijk maakte, was men niet
alleen blootgesteld aan gevaar van aanzeiling enz.,
maar was het stoomschip, ondanks de uitmuntende
zeemanschap van kapt. Johaa, bijna dwars tegen
den wal gedreven en op het drooge geraakt.
Daardoor kwam men juist te laat en moest men
twee uren te Vlissingen wachten.
De inzender dringt aan op verandering in zulk
een toestand. Hij weet niet of, zooals men be
weerde, door de „heeren van de Douane" of wel
door de maatschappij Zeeland zulk een maatregel
in het leven werd geroepen.
Naar onze meening spreekt het van zelf dat
hierbij de ambtenaren der belasting schuld hebben.
Zij hebben de beperkende bepaling gemaakt
dat voor half zeven de passagiers niet aan wal
mochten gebracht worden.
Of daarvoor gewichtige redenen bestaan, of dat
het alleen voor eigen gemak geschiedt, weten wij
niet.
Dit is zeker, dat de maatschappij Zeeland dank
baar wezen zal wanneer die bepaling werd opge
heven. Zij kan dan spoediger hare passagiers aan
wal brengen en met het lossen van hare schepen
aanvangen.
Wij maken onze lezers opmerkzaam, dat de af
gifte van de zoo gemakkelijke en goedkoope
rondreisbiljetten van de stations aan de Zeeuw-
sche lijn naar Amsterdam met 1 November is
gestaakt.
De collecte voor de ramp op Java heeft te
Oost- en West-Souburg opgebracht de som van
58,43.
Gfoes, 2 Nov. De heer A. Van Schelven
heeft bedankt als bestuurslid van de Vereeniging
voor Volksvermaken. De algemeene vergadering
zal Maandagavond in de daardoor ontstane vacature
voorzien.
Volgens het Vad. is het bericht van den schrij
ver der Brieven uit de Hofstad" in de Arnh. Ct,
dat Z. K. H. Alexander der Nederlanden, prins
van Oranje, een uitgifte van brieven van Z. K. H,
prins Frederik voorbereidt, onjuist. Het plan
bestaat niet.
De Vereeniging van Burgemeesters en Gemeente
secretarissen, dezer dagen te Almelo vergaderd,
besprak de bepaling der drankwet, waarbij ver
eeniging van winkelnering en tapperij in éen loca-
DOOR
XV.
Juffrouw Ejd besloot om deze zeldzame vrouw
in het vertrouwen te nemen en ofschoon zij de
zaak niet ronduit besprak, giste Thea Petrina
dadelijk wat zij bedoelde. Zij schudde bedenkelijk
het hoofd en gaf toe, dat zij niet geloofde dat
een ernstig man met Tora Trondal gelukkig zou
kunnen worden. Er was wel niets op haar aan
te merken, maar toch En zoo begon zij te
vertellen van haar verleden, van haar verblijf in
de stad, van haar later leven, van Gran en zich
zelf en van haar verhouding tot die twee en naar
mate zij vertelde werd juffrouw Ejd hoe langer
hoe meer overtuigd, dat Thea Petrina door de
Voorzienigheid gezonden was om haar zoon uit de
macht van den booze te verlossen.
Zij vertelde alles aan Sara BÖ over en koos
daartoe altijd de oogenblikken, wanneer Hans in
de kamer was. Sara ging bij dat alles echter haar
eigen gang. Zij bracht de meeste avonden in de
pastorie door, waar het haar uitstekend scheen te
jjevallen. Dominé Trondal zag haar ook zeer
iteit wordt verboden tegen 1 Mei 1884, na welk
tijdstip zoodanige localiteiten geen gemeenschap
meer mogen hebben. Wat is onder gemeenschap te
verstaan Verstond men daaronder alleen directe
gemeenschap, zooals het grenzen aan en onmid
dellijk toegang geven van twee localiteiten tot
elkander of ook indirecte gemeenschap door mid
del van een gang, kamer, open plaats enz.of
mocht er binnenshuis volstrekt geen gemeenschap
wezen enz.hoe, indien twee verschillende perso
nen in hetzelfde huis de een winkelnering en de
ander het tappersbedrijf uitoefent en hun locali
teiten over een binnenplaats gemeenschap hebben
De vergadering was daaromtrent niet eenstemmig.
Wat een deel geoorloofd achtte, werd door een
ander deel verboden geoordeeld. Wetsverduide-
lijking werd dan ook niet alleen wensclielijk,
maar zeer noodig geacht, om in de verschillende
gemeenten gelijkvormige toepassing te verkrijgen
Zooals men weet is aan de Kon. milit. academie
te Breda onlangs het voorschrift omtrent het ver
plichte kerkgaan der cadets in dien zin gewijzigd,
dat op verzoek van ouders of voogden de cadets
niet meer gedwongen zijn ter kerk te gaan, maar
het aan hunne eigen verkiezing zal zijn overgela
ten. Thans hebben, volgens het N.. v. d. J).,
sedert den aanvang van het tegenwoordig studie
jaar reeds ruim honderdvijftig cadets, grootendeels
van het 2e, 3e en 4e jaar, na verzoek van ouders
of voogden, van de verleende vrijheid gebruik
gemaakt, zoodat er van geen gedwongen kerkgaan
aan de milit. academie meer sprake kan zijn.
Naar het zich laat aanzien, zal het getal nog
steeds toenemen.
pensioenen. Pensioen verleend aan G. Van Heuven,
commies ter provinciale griffie van Gelderland, ad ƒ1345,
C. Van Dijk, hoofd eener openbare lagere school te Ter
Neuzen (Zeeland), ad f 1037 'sjaars en H. P. Guldenberg,
gewezen rijksveldwachter der 3de klasse, teil bedrage van
f291 'sjaars.
belastingen. Benoemd tot ontvanger der registratie
voor de burgerlijke akten en der successierechten te Utrecht
E. Boosenhure, thans ontv. der reg. en dom. te Zwolle
en tot ontv. der reg. en dom. te Harlingen H. Bouman,
tbaDS in dezelfde betrekking te Venlos.
leger. Overgeplaatst hij het wapen der inf. van het
leger in N. I. de 2de luit. A. 1. H. W. Hanssen, van
het 5de reg. inf.
Aanstaanden Dinsdag zal de katholieke school
op den Burcht alhier worden in gebruik gesteld.
Aan de Christelijke school te Ter Neuzen is
tot hulponderwijzer benoemd, de heer A. Hagens,
te Giessendam, in Zuid-Holland.
Bedankt voor het beroep naar Watergang door
den heer P. J. Rienstra te Yeere.
In de Landbouwcourant vindt men het volgende
gaarne komen, omdat hij over allerlei oude ken
nissen met haar kon praten, maar Tora voelde
zich nooit op haar gemak, wanneer dat magere
vrouwtje met haar stijve gezicht en doordringende
grijze oogen er zat. Zij had iets over zich dat
haar herinnerde aan alles, wat haar in Hans
had tegengestaan, iets heerschzuchtigs meende zij,
dat haar ergerde en tevens drukte. Zij betrapte
er zich dus vaak op, dat zij onvriendelijk en
norsch tegen Sara was, die echter deed alsof zij
er niets van merkte.
Zij was haar dus nog even vreemd gebleven als
bij haar eerste ontmoeting, toen Sara op zekeren
dag, terwijl Tora en Karen aan het strijken waren
in de pastorie kwam. Zij begaf zich terstond naai
de strijkkamer, waar alle tafels vol lagen met pas
gestreken linnengoed. Nadat zij goeden dag ge
zegd had, riep Sara uit
»Wat riekt het hier heerlijk naar schoon
linnenMag ik een beetje meehelpen en zonder
het antwoord af te wachten, ontdeed zij aichvan
haar mantel, spelde haar japon op, nam een ijzer
en begon te strijken. Zij streken alle drie zonder
een woord te wisselen. De stilte werd alleen af
gebroken door het nederzetten der koude ijzers op
de kachel om warme te nemen, Na het avond
eten bleef Karen in de keuken en de twee anderen
streken alleen door. Toen zij bjjna klaar waren,
zei Sara
»Gjj zijt flink."
nieuws op het gebied van het inkuilen van groen-
voeder.
Om allerlei groenvoeder in kuilen te bewaren,
is net noodzakelijk, alle lucht daaruit te verwij
deren, voordat de inhoud warm wordt of er gisting
begint. Door het opleggen van zware lasten op
het in kuilen gestorte groenvoeder bereikt men
dit doel slechts gedeeltelijk, daar de aangewende
drukking zich ternauwernood dieper dan tot de
helft van den hoop en niet tot alle deelen van
den inhoud voortplant, en daarentegen voor een
groot deel van de ingesloten lucht een beletsel
is om te ontwijken. Bovendien eischt deze manier
van handelen zijwanden, die eene aanmerkelijke
drukking kunnen verdragen, terwijl het door de
drukking naar beneden gejaagde uitgeperste vocht
op den bodem der kuilen bijeenvloeit, en daar
begint te gisten.
Om een en ander te voorkomen moet men eene
methode toepassen, die door Samuel Colcord, te
Dover (in Massachusetts, in praktijk is gebracht.
Colcord maakt voor het inmaken van zijn groenvoe
der gebruik van uit planken vervaardigde, met meta
len buizen voorziene kasten, die op slechts een matige
drukking berekend zijn. Op den bodem van zulk
een kast ligt een raam van met gaatjes voorziene
buizen, die met een of meer aan de buitenzijde
aangebrachte rechtopstaande buizen in verbinding
staan. De liggende buizen dienen voor het af
voeren van het zich onder in de kast verzamelende
vocht, de rechtopstaande voor het wegvoeren van
de uit de kast opstijgende gassen, uit welker
reuk en temperatuur (door het laten inzakken van
een thermometer te bepalen), de toestand van den
inhoud kan nagegaan worden. Een tweede stel
van zulke buizen is met behulp van eenige latten
ter halver hoogte van de kast aangebracht. Men
kan trouwens deze buizenstelsels naar goedvinden
vermeerderen, maar men bedenke, dat ze ligt breken
en bij het ontladen van den kuil de blootkomende
buizen verwijderd moeten worden. Naar wordt
opgegeven moet bij dergelijke inrichting de lucht
snel en volkomen worden uitgedreven, zelfs onder
slechts matigen druk, veel beter dan zonder zulke
buizen, en is men in staat den toestand van het
ingekuilde voeder te controleeren, terwijl, naar
er wordt bijgevoegd, de mogelijkheid bestaat om
door bijvoeging van daarvoor geschikte zelfstandig
heden gisting van den inhoud te voorkomen.
De le luit. Mathon van het 3e reg. huzaren
zal aan den geweerwinkel te Delft onderricht
ontvangen om opgeleid te worden tot officier van
wapening.
Kantongerecht te Goes-
In de zitting van heden, Vrijdag, zijn de volgende von
nissen gewezen en uitgesproken wegens openbare dronken
schap tegen N. A., A. IC., J. S., L. O., P. H., S. A.
M. Van den W., M. M. en J. E. B., allen te Goes, J.
H., te Wemeldinge, M. B., te Beinkenszand, I. C., W.
B., C. M. JA. Van den B., J. Van W., J. M., G.
H., H. O., D. W., allen te Yerseke, A. W., J. Van T.,
Tora keek verwonderd op en de andere ver
volgde
»Ik dacht dat gij zoo zwak waart."
»Zwak? Ik geloof niet dat ik mijn heele
leven eens ziek geweest ben."
„Nu, ik meende ook niet zwak van gezond
heid", zei Sara, en begon weer te strijken.
«Aan welk soort van zwakte dacht gij dat
ik leed
«Och! ik dacht maar dat gij zulk zwaar
werk niet zoudt uithouden."
„Noemt gij dat zwaar werk
»Neen niet voor iemand zooals ik of mijn
zuster wij zijn er aan gewoon wij hebben
ons geheele leven bij vreemden gediend
Tora hield op en zag haar aan.
»Hebt gij ook begon zij, maar zij hield
op, daar zij zich herinnerde wat Karen van zich
zelf en haar zuster verteld had.
Ik heb dertig jaren onder vreemden geleefd",
zei Sara.
»Ja, ik weet het, uw zuster heeft het mij
verteld. Hadt gij geen familie
«Familieviel Sara in, «ach! onze familie
is groot, de huishoudsters-familie is talrijk,
dat weet Onze Lieve Heer. In de groote ambte
naarshuizen van het geheele land staan veel zware
voetstappen van die arme, ouderlooze stumpers en
die zouden u zoo iets kunnen verhalen, maai
er is niemand die haar telt, die eraan denkt, wat
J. Van D., J. De K., P. V., J. Van B., M. P., allen
te Kwadendamme, A. De D., C. Van den D., J. H. Van
allen te Hoedekenskerke, P. B., te Baarland, A. T.,
te Nienwdorp, P. De W., te Nisse, T. V., te Ovezande,
M. P., te Bllewoutsdijk, P. L., te Oud Sabbinge, A. Van
den W., te Camperland, C. J. De M., te Colijnsplaat, A.
S., te Vlake, L. K. en C. A., te Kruiningen, A. Van
K., te ICattendijke, C. S., te Wolfaartsdijk, P. J. B. D.,
te Bergen op Zoom, ieder veroordeeld in eene geldboete
van f I subs. 1 dag gev.Wegens recidive, J. T., te
Goes, 3 malen veroordeeld in twee geldboeten elk van
f 15 subs. 7 dagen gev. voor elk plus 3 dagen gev.
P. E., te Wemeldinge, ook wegens het maken van nachte
lijk burengerucht veroordeeld in eene geldboete van
f5.50 subs. I dag gev. plus 3 dagen gev.P. V. te
Hoedekenskerke 3 malen veroordeeld in twee geldboeten
elk van f10 subs. 3 dagen gev. voor iedere boete plus
3 dagen gev.G. T., te 's Gravenpolder veroordeeld in
eene gev. van 3 dagenT. Van H. en J. B., beiden
te Goes. J. B., te Yerseke, M. F., te Hoedekenskerke,
J. Van den P. te Baarland, M. Van den E. te Heinken-
zand, K. S., te Oud Sabbinge, J. O. B., te Wissekerke
en I. S., te Kloetinge, ieder veroordeeld in eene geldboete
van f 10 subs. 3 dagen gev.— A. G., te Kruiningen ook
wegens bet verstoren der orde en bedreigen der veiligheid
veroordeeld in drie geldboeten elk van f 5 subs. 2 dagen
gev. voor ieder. S. De W. te Kloetinge 2 malen
veroordeeld in twee geldboeten elk van f 15 subs. 7 dagen
gev. voor elke boete, T. S. en A. P, beiden te Yerseke
2 malen ieder veroordeeld in twee geldboeten elk van fl
subs 1 dag gev. voor iedere boete en A. Van D.,
ie 's Gravenpolder veroordeeld in eene geldboete van f 15
subs. 7 dagen gev.
Verder wegens verstoring van de openbare orde, terwijl
men in kennelijken staat van dronkenschap verkeert,
tegen C. B. v. d. B. en A. P. te Wemeldinge, ieder
veroordeeld in eene geldboete van f 5 subs. 2 dagen gev.
Alle veroordeelden in de kosten.
In betrekking tot een algemeen heerscliende volksmeening
wees de rechtbank te Heerenveen een niet onbelangrijk
vonnis. Die meening is, dat iemand het recht heeft d
vruchten, boven zijn erf hangende, te plukken, al behoort
hem de boom, als staande op een naastgelegen erf, niet.
Vandaar dat J. D. B., te Jnbbega op klaarlichten dag de
appels pinkte, die wel boven zijn grond hingen, maar
aan een boom, die zijn buurman behoorde, gegroeid n aren.
In strijd met de volksmeening beschouwde de rechtbank
het als diefstal en veroordeelde B. tot f25 boete.
Te Vlissingen is een man bij het stappen
uit zijn bed zoodanig met een stoel gevallen dat
hij in levensgevaar verbeert.
Te Borssele, met eene bevolking van 1033
inwoners, kwam in de afgeloopen maand October
geen enkel sterfgeval voor.
Te Kapelle zijn de verkoopingen der teenen
of wisschen Donderdagavond geëindigd. Maandag
verkocht de heer W. Pelle voor zijn principalen
ten overstaan van den heer Rouscher, notaris te
Hontenisse, voor een bedrag van 2800 Donder
dag de heer Gallis Merens, notaris te Kapelle voor
f 3120, en de heeren Pilaar en Liebert, notarissen
te Goes, voor 1307, alles zonder de 10% ver
hooging.
een heel leven, op die manier doorgebracht, wil
zeggen zij streek druk door en scheen
een oogenblik geheel in haar werk verdiept. „Ik
weet dat nog uit onze eigen jeugd", begon zjj
weer; «want wij hadden ook een huishoudster.
Toen dacht ik er nooit aan dat zij vroeger ook
een ouderlijk huis gehad had, dat zij een lieve
lingsdochter geweest was, die 's zomers in den tuin
zat te borduren, hare bloemen bewonderde en
dacht dat de heele wereld voor haar genoegen ge
schapen was. Ik dacht er niet aan dat haar ook
eenmaal betraande oogen hadden nagestaard, als
ze op reis ging en dat er feest gevierd was als
zij thuis kwam. Evenals iedereen, die het zelf
goed heeft, meende ik, dat een elk die het slecht
heeft van een grovere natuur moest zijn dan ik.
Maar ik heb het in die dertig jaren wel anders
leeren inzien."
Waart ge nog j ong toen uwe ouders stierven
„Twintig jaren
«En gingt gij toen onder de menschen?"
»Ja." Zij bleef een poos met de handen op
het ijzer staan rusten en keek peinzend voor zich.
«Op het laatst kreeg ik het goed, daar
zal ik Hans eeuwig dankbaar voor blijven; want
ik ben het hem verschuldigdmaar hoe weini
gen ontmoeten zoo iemand op haar weg God
vergeve het mijmaar ik geloof dat sommige
ouders zich verbeelden dat zij eeuwig zullen leven-
{Wordt vervolgd
