N° 252.
126® Jaargang.
1888.
Donderdag
25 October.
TOR A TRONDAL
88 FEUILLETON.
Middelburg 24 October.
Gemeenteraad van Middelburg.
Provinciale Staten van Zeeland,
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentien* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
KRISTIAAN ELSTER.
1IDDËLBURGS0HË COURANT.
3
Agenten voor dit blad zijn te Vlissingen: P. G. de Veu Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Puhlicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M„ Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
In de najaarsvergadering der provinciale staten
van Zeeland zullen onder meer worden "behandeld
voorstellen van gedeputeerde staten tot afwijzing
van de aanvraag van den gemeenteraad van Scber-
penisse, om een renteloos voorschot voor de be
strating van de los- en laadplaats aan de haven
en tot inwilliging eener aanvraag van den Anna
Jacoba- en den Kramerspolder om een renteloos
voorschot voor de verbetering van wegen ten
bedrage van ƒ15,060.
Voorts zullen ter tafel komen een voorstel tot
wijziging van bet reglement op bet bestuur van
den polder Walcheren en een voorstel om aan den
in den dienstkring Noord-Beveland aan te stellen
provincialen veearts nit de provinciale kas eene
personeele toelage van 150 te verleenen.
(Men zie rubriek: Provinciale staten.)
Volgens resolutie van bet ministerie van finan
ciën bebooren de kwitantiën der gemeenteontvan
gers voor uitkeering van opcenten op de grond- en
personeele belasting benevens van bet 4/5 van
laatstgemelde van plakzegels voorzien te zijn.
Die uitkeeringen hebben over elf maanden van
bet jaar plaats op drie afzonderlijke staten en
en over Januari op 2 stuks, terwijl over sommige
maanden vijf stuks worden gebezigd, wanneer op
de nieuwe personeele belasting reeds ontvangsten
zijn gedaan en de oude nog niet is afgerekend.
Deze kleine uitgave van kosten komt derhalve
weder ten laste der gemeentekas, wat te minder
billijk mag worden geacht wijl de slotstaten van
elke belasting op formaatzegels worden gesteld.
Daar intusschen bij dezelfde resolutie is bepaald
dat kwitantiën wegens betalingen op rekening
mogen worden geplaatst op betzelfde papier, dat
voorzien is van het eerste gezegelde betalingsbe
wijs, kunnen de kosten tot een beperkt minimum
worden teruggebracht. De telkens terugkeerende
maandelijksche kwitatiën toch betreffen niets anders
dan betalingen op rekening, zoodat niets anders
te overwinnen is dan de handhaving van den vorm
der tot dus ver gebruikelijke bewijzen van ontvang
op de staten van uitkeering.
Bij kon. besluit van 9 Oct. 11. n° 24 is een door
J. Mieras te Yerseke ingesteld beroep tegen een
besluit van burg. en weth., dd. 18 Juni 1883,
waarbij aan P. Sandee jr. aldaar vergunning was
verleend tot oprichting eener kalkblusscherij, met
handhaving van bedoeld besluit van burg. en weth.,
ongegrond verklaard. Ook door den beer J. J.
Yan den Broeke aldaar waren tegen bet stichten
dezer kalkblusscherij bezwaren ingebracht.
Vlissingen, 24 Oct. Vrijdag middag te
half twee uur zal de gemeenteraad zitting houden
tot bet behandelen der gemeentebegrooting voor
1884, bet doen van eenige benoemingen en bet
boor
IX.
Den volgenden dag reisde Roti verder. Toen
bij geheel reisvaardig met den ransel op den rug
en den stok in de band op den stoep stond,
reikte bij Hans de band en zei:
«Nu, vaarwel. Vergeet niet uw sollicitatie
in te zenden en bedenkgij zult geen vreemde
goden aanbidden."
Hans zag hem langen tijd na. Roti had hem
aan iets herinnerd, dat aan zijn geheugen ont
snapt was. Die andere gedachten hadden hem
zoo geheel vervuld dat bij dien leeraarspost geheel
vergeten bad. Terwijl bij er weer over dacht,
merkte bij, dat het onbestemde gevoel, alsof er
een ongeluk gebeurd was, dat hij den vorigen
avond gehad had, daarmede in verband stond.
Hij voelde opnieuw dien steek in de borst. Hij
trachtte zich de gelukkige toekomst af te schil
deren, die hem wachtte wanneer zijn hoogste
wensch vervuld zou zijn. Hij wilde de gevoelens
terugroepen, die bij in vroegeren tijd gekoesterd
bad, wanneer bij dacht aan bet oogenblik waarop
bij dat groote doel zou bereikt hebben. Maar bet
gelukte hem niet. Hjj begon plannen te vormen J
behandelen van de navolgende voorstellenbe
trekkelijk den aankoop van het badhuis tot be
taling van een som van 50 aan mej. M. C.
Schuurman, die gedurende 2J maand les in de
handwerken aan school D beeft gegeven tot her-
besteding van bet in orde maken van het gebouw
voor besmettelijke ziektentot goedkeuring der
aanbesteding voor bet te maken gymnastieklokaal
in bet Nieuw Arsenaal aan G. Maters voor een
som van 1118, met voorstel tot het toestaan
van een krediet voor de uitvoering daarvantot
bet verleenen van 7 als schadeloosstelling aan
A. Poppe, voor gemis van grasgewas, tengevolge
van den aanleg der duinwaterleiding, benevens
10 aan denzelfden tengevolge van den aanleg
van den spuiboezem, en van 10 aan C. Kodde,
ook met betzelfde doeltot machtiging aan de
commissie van den Vlissingscben rijweg tot bet
verkoopen van 34 boomen; tot machtiging tot
onderhandsche verpachting der tollen op den
Vlissingschen rijweg voor bet jaar 1884; tot goed
keuring der rekening van den Vlissingschen rij
weg, bet gasthuis, bet burger weesbuis en de
schutterijtot verbouwing der politiewacht en
tot bet nemen van een besluit tot voortdurende
heffing van verbruiksbelastingen.
Goes, 24 Oct. Vrijdag a., des avonds te
7 uren, zal de raad dezer gemeente eene openbare
vergadering houden waarin, na het doen van mede-
deelingen en het ter tafel brengen van ingekomen
stukken, zullen worden vastgesteld: de ligger en de
kaart der wegen en voetpaden, de rekening over
1882 en de begrooting van ontvangsten en uit
gaven voor 1884 van den schuttersraad, de begroo
ting van bet gasthuis, die van bet burgerlijk
armbestuur en die der gemeente, alle voor 1884.
Met ingang van 1 November worden voor den
dienst der rijkspostspaarbank opengesteld de hulp
kantoren Burgb en Retranchement.
Prinses Hendrik is in Den Haag teruggekeerd.
Vanwege den Balckersbond wordt een adres aan
de tweede kamer gezonden met verzoek bet door
de regeering voorgestelde inkomend recht op
graan en meel niet goed te keuren.
Zitting van heden Woensdag.
Voorzitter de beer mr C. J. Pické.
Afwezig de beeren J. A. Tak en F, Nagtglas.
Onder de medegedeelde ingekomen stukken
behoorde ook bet volgende adres:
De Christelijke werkliedenvereeniging Luctor et
Emergo te Middelburg, afdeeling van het Neder-
landscb werklieden-verbond Patrimonium.
Aan den edel achtbaren raad der
gemeente Middelburg.
Geeft met verschuldigden eerbied en verplichte
hoogachting te kennen,
dat ze met leedwezen beeft gezien, boe door bet
gemeentebestuur is medegewerkt aan de ontheili-
maar voelde er geen blijdschap over. Het voor
uitzicht ontglipte hem telkens weervreemde,
sombere voorgevoelens bekropen hem en voerden
hem ver, heel ver weg van de gedachten, welke
bij wilde vasthouden. Eensklaps schoot er tus-
schen die verschillende gewaarwordingen een vraag
voor zijn geest, die bij zich nog nooit gedaan
had: «Waarom juist daar?"
Nu viel er een nieuw licht over de zaak. Overal
waren immers dezelfde menscben, dezelfde behoef
ten, was betzelfde werk. Hoe was bij dus op
bet denkbeeld gekomen, dat zijn werk juist aan
die streek verbonden moest zijn? Hij wist bet
niet; bet was nooit in hem opgekomen, dat hij
ergens anders zou kunnen wonen en arbeiden.
Het kwam ben nu voor dat daar iets van de eigen
zinnigheid van Roti in lag.Er was mis
schien groote behoefte, groot gebrek aan bruik
bare menscben Ja, maar durfde hij dan op den
voorgrond treden en zeggenik ben de man
Was dat niet juist een reden om zich te beden
ken, om zich op de proef te stellen Hij
staakte zijn wandeling en zijn gelaat kreeg eens
klaps een vale kleurzijne lippen beefden en bij
staarde met angstige, strakke blikken voor zich
uit. Zoo bleef hij een oogenblik staan balde toen
de vuisten, stampte op den grond en riep uit
«Goede God, wat lieg ik mjjzelven voor
Of ben ik niet dezelfde man die, een paar
maanden geleden even goed en even slecht toege
rust, snakte naar betgeen mij nu aangewezen wordt
Ja, ja dezelfde man, maar niet met denzelfden
ging van den Sabbath op Zondag 16 September
door eenige der arbeiders, in dienst der gemeente,
op kosten derzelve, in de gelegenheid te stellen de
tentoonstelling te Amsterdam te bezoeken
dat ze bet haren duren plicht acht bet edel
achtbaar bestuur erop te wijzen dat bet, met al
dus te bandelen, beeft medegewerkt aan de ont-
christelijking van den arbeidersstanden op deze
wijze dien stand helpt voeren in de armen der
revolutie
dat ze bet zich verplicht rekentbet godsdien
stig gevoel dier werklieden in bescherming te
nemen en derhalve een ernstig protest aanteekent
tegen genoemde handeling waardoor het edel
achtbaar bestuur oorzaak is geworden, dat door
genoemde werklieden het gebod des Heeren is
overtreden, en bun alzoo meer nadeel berokkend,
dan voordeel aangebracht beeft.
Dat in deze zaak bet verschil van meening, in
zake het godsdienstig geloof, niet in aanmerking kan
komen, wijl, op een zeer klein gedeelte na,
alle inwoners der gemeente Middelburg den Zondag
erkennen als den, door God verordenden rustdag.
Dat bet aloude «Gerechtigheid verhoogt een
volk, maar de zonde is een schandvlek der natie"
ook voor onze gemeente nog van kracht blijft.
Dat zij, lettende op de steeds toenemende revo
lutionaire neigingen des volks, het als haar inner
lijke overtuiging uitspreekt, dat keering van den
storm die opkomt alleen mogelijk is door terug
keer tot de wegen des Heeren, die door rijk en
arm verlaten zijn; en dat diensvolgens door bet
edel achtbaar bestuur der gemeente zeker niet
mag medegewerkt worden aan zulke Sabathsckennis.
Dat genoemde handeling in lijnrechten strijd is
met de historische traditiën onzes volks.
Verzoekt mitsdien beleefd, doch dringend, dat
bet aan bet edel achtbaar bestuur moge behagen
een besluit te nemen in dien geest dat voortaan
een dergelijk feit nimmer voorkome en voorts
alle, niet noodzakelijke, arbeid op Zondag worde
gemeden.
YWelk doende enz.,
De christelijke werkliedenvereeniging Luctor et
Emergoafdeeling van bet Nederlandsch werk
liedenverbond Patrimonium.
Namens dezelve,
(get.) C. Goote, voorzitter.
D. F. Cammelot, secr.
Burg. en weth. stelden voor met betrekking tot
dit punt OTer te gaan tot de orde van den dag.
De beer Snijders vroeg inlichting. Hij meende
dat adressanten zich vergisten, wijl hij zich niet
herinnert dat de tot bet uitzenden van die werk
lieden benoodigde som door den raad is gevoteerd.
Door den burgemeester werd medegedeeld dat bij
later in te dienen suppletoire begrooting te dier
zake een voorstel zal worden gedaan.
Daarna diende de heer Van der Harst een amen
dement in om bet stuk ter griffie te deponeeren.
Dit amendement werd met 13 tegen 2 stemmen,
die van den beer J. A. Van Hoek en den voor
steller, verworpen en daarna bet voorstel van burg.
wil Wat heeft mij dan toch betooverd Placht
ik vroeger als een bond te zoeken, om den mij
aangewezen plicht te verzaken en mij zei ven wat
diets te maken Waarom ben ik eensklaps zoo
bang om mijn huid te wagen? Wat heeft mij
mijn voorliefde ontnomen voor betgeen altijd mijn
dierbaarste wenscb is geweest, wat is bet toch,
dat mij tot een bedrieger maakt, die zich moest
schamen om eerlijke menscben onder de oogen te
zien „Gij zult geen vreemde goden aanbidden",
•hoorde bij Roti met zijn schorre stem zeggen.
Was het dat? Was bet toch waar? Had Roti
gelijk? Was bij een van die begoochelden, een
van ben die bezig zijn hunne oude idealen af te
breken en was bet leven dat bij leidde, waren
de menscben met wie bij omging daarvan
schuld Hij liep met groote stappen op en neder,
beschaamd en toornig, zichzelf beschuldigende en
dan weer de beschuldigingen verwerpende, die zijn
geweten tegen hem inbracht. Eindelijk bleef bij
voor bet venster staan en zag naar buitendaar
doken zij weer op, die donkere, zonnelooze dalen,
tusscben zwarte rotsen met. een bruinen bergstroom
midden in en grijze buizen, vol rook, langs de
kanten. De ijsvelden blonken op den achtergrond,
over bet geheele landschap hing een zware, grijze
nevelhij voelde een guren Noordewind;
de oude, warme glans, die over die streek lag,
was en bleef weg.
Maar dichter, vlak bij hem, zag een warm
vriendelijk oog naar hem op en omzweefden hem
zomerlucht en zomergeur,
en weth. met betzelfde aantal stemmen en dezelf
de tegenstemmers aangenomen.
Aan C. Van de Putte werd op zijn verzoek
toegestaan om de tollen aan den Vlissingscben
rijweg voor 1884 voor ƒ520 onderhands te mogen
pachten.
Aan de commissie van bestuur over den Vlis
singschen rijweg werd machtiging verleend tot bet
doen roeien en publiek verkoopen van 34 stuks
boomen aan dien weg.
Het suppletoir kohier n° 1 der hondenbelasting
voor 1883, ten bedrage van ƒ60.50, werd, evenals
bet supp. kohier n° 1 der inkomsten-belasting,
ten bedrage van 1064.11 vastgesteld.
Aangenomen werd een voorstel van burg. en
weth. om aan den kweekeling M. J. W. P. Van
Hecke eene toelage van 25 en aan de kweeke-
lingen G. C. Bevelander en J. Geldof ieder eene
toelage van ƒ12.50 te verleenen, wegens buiten
gewone diensten door ben op school A. bewezen.
Overgelegd werd de voordracht voor de betrek
king van onderwijzeres met hoofdakte en aantee-
kening voor de Fransche taal op school F (hoofd
der school mej. Chivat), jaarwedde 800, opklim
mende tot ƒ950. Daarop zjjn geplaatst mej" W.
F. Van Loenen te Leiden en S. H. W. Van Gooi
den Oosterlingb, te Aardswoud.
Nog werd overgelegd de voordracht voor de
betrekking van onderwijzer op de school A (hoofd
de heer De Jager) jaarwedde 550, opklimmende
tot 600, waarop alleen geplaatst is de beer P.
Vader alhier.
Tot onderwijzeres op school F werd benoemd
mej. W. F. Van Loenen en tot onderwijzer op
school A de beer P. Vader beide met algemeene
stemmen.
Daarna kwam aan de orde de behandeling der
gemeentebegrooting voor 1884 met de daarop
betrekking hebbende stukken.
Hierop komen wij in een volgend nommer breed
voerig terug, nu alleen vermeldende dat de be
grooting in ontvang en uitgaaf 275,843.41}
bedraagt en met algemeene stemmen, behalve die
van den beer Snijders, werd aangenomen.
Het biervoren bedoelde voorstel van gedeputeerde
staten van Zeeland, betreffende de aanvraag van
den gemeenteraad van Scherpenisse om een rente
loos voorschot voer de bestrating van de los- en
laadplaats aan de haven, rust op de volgende
overweging.
Vermits uit bet indertijd ingediend adres de
aanvraag niet voldoende kon worden beoordeeld,
hebben ged. stat. aan burgemeester en wethouders
verzocht op te geven de raming der kosten van
bestrating; de lengte en breedte van die bestrating;
het getal sehepen dat in de laatste vijf jaren van de
los- en laadplaats beeft gebruik gemaakt, met bun
tonneninhoud bet onzuiver bedrag der ontvangsten
voor bet gebruik maken van de Tos- en laadplaats
over elk der laatst verloopen vijfjarenbet bedrag
dat in elk dier jaren voor kosten van onderhoud,
inning enz. is uitgegeven; in welke gemeenten de
meeste der in- en uitgegane vaartuigen te buis
Tegen den middag ging bij uit en zijn hospita
wachtte hem te vergeefs met bet middageten.
Eerst tegen den avond kwam bjj thuis, doch bleef
steeds op en neder loopen op bet steenen paadje
tusscben bet woonhuis en de schuur. De weduwe
kwam hem tweemaal zeggen dat bet avondeten
gereed was en telkens zei hij«Dank u", maar
hij kwam niet binnen, zoodat zij bet eindelijk opgaf
en naar bed ging, en daar had zij gelijk in, want
de morgenschemering vond hem nog op en neder
loopende.
X.
Niet alleen zjjn hospita was in den eerstvol-
genden tijd verbaasd over bet gedrag van Ejd
in de pastorie kon men ook maar niet begrijpen
wat hem scheelde. Na bet bezoek van Roti
kwam hij er niet meer dan wanneer zijne ambts
bezigheden het vorderden en bij sloeg steeds de uit-
noodigingen van den dominé om den avond te
blijven doorbrengen, af; bij kwam nooit meer in
de huiskamer, als bjj van boven kwam en wan
neer Hij Tora ontmoette, groette bjj stilzwjjgend
en ging bjj voorbij. Hij merkte vaak dat zij hem
vragend aanzag en was meer dan eens in de ver
zoeking om haar aan te sprekendoch hij be
dwong zich steeds. Hij nam ook geen deel meer
zooals vroeger aan de kleine tochten der pasto
riebewoners, maar zat dikwijls op zjjn kamer en
zag de witgeschilderde boot bet in 't groen ver
scholen buis aan den overkant verjatea en voelde