Laatste Berichten.
Benoemingen en besluiten.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Landbouw.
Gemengde Berichten.
king der constitutie gold, geene andere organen
te geven, dan de door Willem I zeiven gekozene
commissie van redactie en vergadering van nota
belen, en door die .organen, ten behoeve eener
beperkte groep adellijken en patriciërs, het volk
in zjjn geheel van medewerking tot de wetgevende
macht uit te sluiten.
Deze uitsluiting lag in den geest des tijds, maar
daardoor heeft Willem I ons land in een perma
nenten grondwetsstrjjd gestort, waarin het volk
langzaam maar zeker zijn invloed op zijne verte
genwoordiging, en die vertegenwoordiging op ge
lijke wijs het overwicht over de kroon herovert. Dit
laatste is bereikt door de werking van het stelsel der
politieke verantwoordelijkheid der ministerstot het
eerste is in 1848 een groote stap gedaan door de
afschaffing van de voorrechten van den adel en de
invoering van rechtstreeksche verkiezingen, zoodat
nu nog slechts de deelneming van het geheele
volk te veroveren blijft. Wij moeten trachten,
zonder het in 1848 en tengevolge der hervormin
gen van dat jaar verkregene in de waagschaal
te leggen of in gevaar te brengen, de staten-generaal
te versterken door deze tot eene werkelijke volks
vertegenwoordiging te maken, en de abnormale
voogdij, die het census-betalende deel des volks
over het overige uitoefent, doen eindigen.
Den weg van het algemeen stemrecht moeten
wij dus op. De uitgedrukte algemeene begeerte
des volks van 1813 kan nooit een rechtstitel zijn
boven eene eventueele uitgedrukte algemeene be
geerte des volks van 1883 of later. Hier geldt
geene verjaring. De wezenljjke titel van alle
staatkundige macht is het vertrouwen des volks, en
dit wil eiken dag op nieuw verdiend zijn. In
1813 heeft Willem I hier eene, in vertrouwen en
de aanhankelijkheid des geheelen volks wortelende,
populaire, constitutionele monarchie gevestigd,
maar het komt voordurend op de kracht dierzelfde
wortels aan of het daaruit ontsprotene bljjft bestaan.
Onze tegenwoordige bestuurders bezitten hetnoo-
dige algemeen vertrouwen nietbij het kiezersvolk
slechts in geringe mate en bij het volk achter
de kiezers in het geheel niet, en zjj tasten de
constitutioneele monarchie in hare wortels aan,
wanneer zjj dezen toestand laten voortduren en
het volk door den census bljjven splitsen, nu alom
in Europa de absolute monarchiën zijn verdwenen,
en de vertegenwoordigingen van bevoorrechte groe
pen voor vertegenwoordigingen van het geheele
volk hebben plaats gemaakt. Konde ons volk
in 1814 en in de eerste jaren na 1848 zich be
voorrecht achten boven de omliggende natiën
thans zoo schrjjft de heer Van Houten ten
«lotte staat het met zijne rechteloos-ver-
klaring van al wat den hoogen census niet ba-
taalt zoo goed als alleen.
Voor de ramp op Java en Sumatra is bijeen
gebracht te Domburg 95.37 en te Oostburg
87.041.
De opbrengst van het feest van India Orientalis,
te Leiden gehouden ten behoeve van de slachtoffers
dier ramp, bedroeg 2000, waaronder een gift
van 250 van prins Roïand.-Bonaparte.
Het feest te Clingendaal bracht ƒ3769.50 op,
terwjjl de heer Joh. Ykema als voorloopig te be
rekenen winst op de uitgave van Holland-Kraka-
tau de som van 5000 stortte.
Onder herhaling van enkele, reeds gemelde ver
plaatsingen deelen wjj mee dat met 1 November
de navolgende kommiezen bjj 's rijks belastingen
in onze provincie van standplaats verwisselen.
Het zijn de heeren G. Bierens van Hansweert
naar Ter Neuzen, en H. J. Mesman van Elle-
woutsdjjk naar Heinkenszand. Beiden zijn kom
mies 1* klasse. D. J. Fenjjn van Zandberg naar
Retranchement, J. De Bruijn Az. van Walsoorden
naar Zandberg, A. De Vlieger van Ter Neuzen
naar Walsoorden, F. J. De Vroome van Kauter
naar Hansweert, C. F. Knudde van Heinkenszand
naar Kauter en J. Minderhoud van St. Jansteen
naar Ellewoutsdijk. Allen kommies 3e klasse
Benevens J. Voerman van St. Jansteen naar Vlis-
singen (haven) en A. Bosselaar van Retranche-
ment naar St. Jansteen. Deze twee zjjn kommies
4" klasse.
De vier werkstakende raadsleden te Goes hebben
vragendoch begaf zich in geen discussie over de
absolutie."
„Waarin zou hjj dan toch belang stellen
dacht Thea Petrina.
Het absolutie-begrip was het blijkbaar niet.
De predikant kwam weer buiten en ging dicht
bij den trap op een bank zitten. Hjj begon weer
over gemeentebelangen en verzocht onder anderen
zjjn hulpprediker hem niet euvel te duiden, dat
hjj hem den volgenden dag reeds een huwelijks
inzegening opdroeg.
„Wie is dat paar vroeg Gran.
De dominé noemde den naam.
ODan feliciteer ik u, mjjnheer Ejd. Dat
is een echte bruidshandel naar oud-Noorsch ge
bruik."
„Zoo," zei Ejd, >Och! ik zal het als er
niets in den weg komt met een goed geweten
doen. Ik geloof niet aan de liefde, waarvan de
dichtei-B zingen. Ik geloof niet aan de Frithjofs
sage
Ik feliciteer u nog eens," zei Gran. De pre
dikant zag zjjn hulpprediker verwonderd aan,
Thea Petrina kneep hare oogen zoo stjjf dicht,
dat zjj bjjna onzichtbaar waren en toen Hans zich
toevallig naar Tora keerde, zag hjj een blozend
gelaat en twee oogen, die zoo toornig, zoo hate-
ljjk, zoo verachteljjk fonkelden dat hjj een oogen-
blik van zjjn stuk gebracht werd. Doch terstond
werd haar blik weer vragend en vorschend. Hans
Ejjd overwon spoedig den invloed van den heeten
zich tot ged. staten gewend, die hun adres, ter
fine van bericht en raad, in handen stelden van
den burgemeester der gemeente.
Axel, 2 Oct. Het volgende sohrjjven is van
hier aan den commissaris des konings in Zeeland
verzonden
»Uit uwe circulaire van 22 Sept. jl. ontwarende
dat de tegenwoordige min. van binnenl. zaken
prijs stelt op het behoud van oude monumenten,
vermeenen wjj te mogen aannemen, dat die depar
tementschef evenzeer de wenscheljjkheid gevoelt
van het behoud van plaatsnamen in den vorm,
waarin ze door het verloop der eeuwen tot ons
zjjn gekomen. Wjj hebben daarom de eer u te
verzoeken om bjj gezegden min. wel te willen
aandringen op het nemen van maatregelen tot
behoud van den alouden naam Axel, die naar
aanleiding eener door den vorigen min. van water
staat, handel en njjverheid genomen beschikking;
waarbjj voor een aantal plaatsnamen eene bepaalde
spelling is voorgeschreven, meer en meer door den
tot dusver onbekenden naam A k s e 1 dreigt ver
drongen te worden.
Wjj achten ons tot dit verzoek nog des te meer
gedrongen, omdat de bedoelde beschikking, die
natuurlijk slechts voor de tot éen departement
behoorende takken van dienst geldt, eene onzes
inziens zeer ongewenschte verwarring brengt in
het gebruik van een naam, omtrent welks spel
ling, voor zooveel ons bekend, tot dusver sedert
eeuwen geen verschil heeft bestaan."
In antwoord op het bezwaarschrift tegen de
verkiezing van den heer D. J. Oggel als raadslid
is door ged. staten bjj gemotiveerde beschikking
aan den adressant te kennen gegeven
1" dat zjjn bezwaar tegen de afgifte van de
afschriften der processen-verbaal aan den heer
Oggel ongegrond is;
2* dat aan zjjn verzoek om de verkiezing aan
den koning ter vernietiging voor te dragen geen
gevolg kan gegeven worden.
De Londensche correspondent der N. R. Cf
Bchrjjft dd. Zondag avond
Indertijd heeft de N. R. Ct gemeld, dat het
geschil tusschen de stoomvaartmaatschappjj Zeeland,
de Maatschappij tot exploitatie van staatsspoor
wegen en de London, Chatham Dover sp. maats.,
betreffende de landingsplaats te Queenboro' was
bjjgelegd, daar laatstgenoemde onderneming zich
had verbonden de tjjdeljjke pier door eene defini
tieve te vervangen.
Toen dat bericht in de N. R. Cl werd opgeno
men, was het juist, doch, naar ik stellig verneem,
is het sedert weder onjuist geworden.
Immers, ondanks alle toezeggingen, bljjft de
London, Chatham Dover sp. maats, in gebreke
zelfs een aanvang te maken met den bouw der
nieuwe landingsplaats te Queenboro, waar alzoo
de sedert den brand ontstane en zeer onverkwik
kelijke, alsook het verkeer zeer belemmerende
staat van zaken voortduurt.
Onder deze omstandigheden is verzoening weder
op den achtergrond en hervatting van den strjjd
op den voorgrond gebracht. Eerstdaags zal, zoo
ik hoor, het proces der vereenigde Nederlandsche
vennootschappen tegen de Engelsche spoorweg
maatschappij wegens contractbreuk hier een aan
vang nemen.
De audiëntie van den minister van marine zal
op Vrjjdag 5 dezer niet plaats hebben.
De leeraars van het Erasmiaansch gymnasium
te Rotterdam hebben zich, naar aanleiding van
het adres van mr L. Bilchler, leeraar aan derjjks
hoogere burgerschool te Zwolle, dd. Sept. 1883, tot
de tweede kamer gericht met een request, waarin
zjj eerbiedig maar dringend verzoeken om maat
regelen te nemen, waardoor eene dergeljjke inbreuk,
op de rechten van de leeraren aan openbare scho
len als tegenover den heer Büchler heeft plaats
gehad, in het vervolg onmogeljjk wordt gemaakt.
Bljjkens telegram van den waarnemenden agent
en consul-generaal der Nederlanden in Alexandrië
is door hem van de Indische regeering het tele-
graphisch bericht ontvangen dat de cholera, sedert
atmospheer, waarin hij een oogenblik geademd had
en ging rustig voort:
>Ik geloof dat het altemaal verzinsels zjjn,
wat de dichters van de liefde vertellen. Menschen,
die ernstige zaken aan het hoofd hebben, worden
niet verliefd. De liefde, zooals die in het leven
voorkomt, is ook een te gebrekkige macht om er
op te bouwen."
Hjj sprak boud en afdoende. Niemand gaf ant
woord. Een oogenblik scheen Gran iets te willen
zeggen, maar hjj bedacht zich en geeuwde. De
dominé zag verlegen om zich heen en Tora keek
met een onbewegeljjk strak gelaat voor zich.
Toen de vreemdeling afscheid genomen had,
barstte Gran los
»Net als hjj over de liefde praat, spreken
menschen, die alleen beeren hebben zien dansen,
over kunst."
Niemand zei hierop iets. Men begaf zich weer
in de tuinkamer, waar onmiddelljjk een druk ge
sprek tusschen Gran, den dominé en Thea Petrina
ontstond. Men voelde zich bevrjjd van een last
en vierde een klein vreugdefeest. De dominé
vertelde geschiedenissen en redetwistte met Thea
Petrina. Gran was uitgelaten en Thea Petrina
heel scherp, 't geen bjj haar altjjd een teeken van
goed humeur was. Alleen Tora was stil.
Eindeljjk stond Thea Petrina op en ging in den
gang om haar goed te halen. Tora volgde haar.
'Nu, gjj zjjt van avond stil geweest" zei
Thea Petrina.
26 September jl., epidemisch heerscht in Groot-
Atjeh.
Dientengevolge zal, volgens besluit van den
Egyptischen gezondheidsraad, het cholera-reglement
worden toegepast «p de van daar komende schepen.
(Zie laatste berichten van gisteren).
De berichten, die uit Indië komen, bevatten
natuurlijk nog geen bjjzonderheden omtrent het
onheil te Krakatau. Wel zijn er eenige mede-
deelingen over waargenomen verschjjnselendie
met het gebeurde in betrekking staan.
Het geluid der donderende slagen werd door
de opvarenden van een Hollandsche mailboot ge
hoord op een afstand als van Amsterdam naar
Berlijn.
Particuliere brieven uit Singapore melden thans
dat ook zelfs daar de uitbarsting gehoord werd.
»Verledcn Zondag", schrjjft een Hollander te
Singapore den 28en Augustus, »had ik reeds meer
dan eens geluiden gehoord, welke ik aanvankeljjk
toeschreef aan het vuren der kanonnen van een
oorlogsschip. Vervolgens dacht ik, dat het uit
barstingen van dynamiet waren, daar bjj het uit
breiden van de stad Singapore, rotsen dus worden
weggeruimd. Doch 's nachts bleven de donder
slagen elkander opvolgen ze werden zelfs heviger
en heviger, zoodat mjjn geheele huis van tjjd tot
tijd dreunde en trilde.
Gisterenochtend op kantoor gekomen, hoorde
ik dat men vermoedde, dat er een vulkanische
uitbarsting plaats had op de Karimon eilanden,
die 5 uren stoomens Z.W. van hier liggen, doch
's avonds kwam om vier uren een telegram uit
Batavia, dat ons deed vermoeden, dat de geluiden
van Java komen, ofschoon de afstand 420 mjjl
bedraagt. Batavia is in bjjna volslagen duisternis
door rook en aschregen; er heerscht paniek en
stilstand van zaken. De kabel van Batavia is,
vermoedeljjk door de uitbarsting, beschadigd, want
wjj ontvingen zoo even een telegram over Ban-
joewangie. Het telegram liep over zaken wat
ons geruststelde, want als er nood te Batavia was,
zou men er geen zaken doen.
Krakatau is reeds sinds lang aan den gang,
Ik sprak hier den kapitein van de boot, waarmede
de inwoners van Batavia naar Krakatau gingen,
om de uitbarstingen te zien. Men kwam er tegen
den avond aan en bleef er den nacht en den vol
genden dag. Het was bijzonder de moeite waard
het grootsche schouwspel te zien. Het eiland
was eenigen tjjd geleden nog geheel bedekt met
weelderigen plantengroei, maar verlaten, omdat
de vulkaan het in de vorige eeuw onbewoonbaar
maakte. Sinds de eerste uitbarstingen in Juni
was het eiland wit-grauw. Alles was er verzengd,
en '8 nachts werd het eiland verlicht door den
nieuw gevormden krater die geen honderd voet
boven de oppervlakte der zee en vlak bjj het
strand was.
»De telegrammen, zooeven ontvangen, maken
melding van de ongehoorde verwoesting door den
stormvloed der zee-beving langs de kusten van
Straat Sunda aangericht".
Deze week zullen wel meerdere bjjzonderheden
tot ons komen. Particuliere telegrammen melden
dat de omvang van de ramp niet overdreven is.
n.
notarissen. Benoemd tot notaris binnen het
arr. Assen, ter standplaats Dwingelo, mr J. Bec-
keringh van Loenen, thans notaris te Beilen.
burgemeesters. Benoemd tot burgemeester van
Njjeveen, J. A. R. Kjjmmell, en van Aalsmeer,
J. M. De Kempenaer; van Deursen c. a. P. A.
Yan der Putten, en van Koudekerke W. A, graaf
Van Lynden.
(Zie laatste berichten van gisteren).
Msgr. C. J. M. Bottemanne, Haarlem's bisschop,
werd Zondag met de gebruikelijke plechtigheden,
in de kapel van Warmond's Seminarie, alwaar hjj
8 jaar als hoogleeraar en 6 jaar als president
fungeerde, tot zjjne hooge waardigheid gewjjd.
Wjjlen mevrouw de douairière Huyssen Van
„Zoo?"
»Hoe vindt gjj hem?" vroeg de andere, haar
hoed opzettende. »Is hjj veranderd?" en daar
Tora niet antwoordde, vervolgde zjj»Ik vind
hem een flinken vent."
»En ik verfoei die soort van menschen
Thea Petrina zag het gelaat van Tora niet, toen
zjj die woorden sprak, maar de toon waarop zjj
geuit werden noopte haar zich om te keeren en
haar vriendin met de grootste verbazing aan te
staren. Zjj zei echter niets maar dacht
»Wat ter wereld mag er tusschen hen ge
beurd zjjn
De pastorie lag aan een arm der rivier die aan
alle zjjden vertakkingen had tot diep in het om
liggende land.
(Wordt vervolgd.)
Kattendjjke, op 18 Sept. 11. te Velp overleden,
heeft aan de diaconie der Ned. Herv. gemeente te
Nederhemert 1000 vermaakt.
Met 1 Oct. neemt de nieuwe cursus aan de
II0 afdeeling der krijgsschool te 's Hage een aan
vang. Het personeel, met de directie en het
onderwjjs belast, is samengesteld als volgtEland,
luit.-kol. der genie, directeur De Bas, Rooseboom,
Seyffardt, Van Rappard, kapts. gen. staf, Plan-
tenga, kapt. der inf., Pompe van Meerdervoort,
kapt. gen. staf O.-I. leger, Hinrichs, kapitein
intendant, jhr. baron Van Asbeck, 1° luit. der
huz., officieren-leeraren dr. Pareau, Gacon, Schwip-
pert, Phillips, prof. Meinsma, prof. Gronggrjjp,
prof. Niemann, burger-leeraren.
De gedetacheerde officieren zjjn a ter bijwoning
van den krjjgskundigen cursusVan der Hoeven,
kapt. der inf.Van Teylingen, le luit. gren. en
jagerB; Pop, Meyboom, id. der inf.Kemper, Moll,
id. der art.Soil, Koster, Ten Broek, id. der inf.
O.-I. leger; Scheuer, id. der genie O.-I.leger; La
Feber, Van der Heijden, Stoutjesdjjk, id. der inf.
O.-I. legerPop, Ophorst, id. der art.Granpré
Moliere, id. der art. O.-I. leger; Von Geusau,
Grevers, id. der inf. O.-I. leger; b ter bijwoning
van den administratieven cursusKleinhens, le
iuit.-kwartiermeesterBezemer, De Sauvage, Van
Ispelen, Van der Wedden, Mulder, id. O.-I. leger
c tot bjjwoning van enkele lessenLogeman,
kapt.-kwartiermeester O.-I. leger.
Zr Ms gaffelschooner Argus is den 1" dezer
te IJmuiden binnengekomen.
Ingevolge machtiging des konings wordt de
kap.-luit. t/z. J. P. Mercier eervol ontheven van
het bevel over Zr M" artillerie-instructieschip Het
Loo, en dat bevel opgedragen aan den luit. t/z.
1* kl. H. Van Broekhuyzen.
Gebruikers van jonge boomgaarden, welke in de
eerste jaren nog als bouwland dienst doen, gaan
in 't algemeen niet op dezelfde en derhalve niet
allen op de beste wjjze te werk bjj het bearbeiden
van den grond. Terwjjl in Zuid-Beveland op de
eene plaats de ploeg nog wat verwjjderd blijft
van de loodljjn der kroon van de jeugdige boo-
men, wordt op de andere de grond zoover omge
legd dat er slechts een noodzakeljjke gang voor
de paarden overbljjft. Het ligt voor de hand dat
hetgeen men van 't bouwland meer wil trekken
dan strikt geoorloofd is, ten nadeele van de
vruchtboomen moet uitloopen.
Fliilippiue. Benoemd tot onderwijzer alhier,
de he6r E. Lauret, thans te Wouw (N.-Br.).
Parijs. Het gerucht gaat dat het ministerie
zjjn ontslag genomen heeft.
Madrid. Op vermaning der politie heeft
men de manifestatie tegen het Fransche gezant
schap nagelaten. Grevy's houding wordt gunstig
beoordeeld.
Maandag vierde N. Van Duinen, de schrik
der Veersche straatjeugd, zjjn vjjf en twintig jarig
jubilé als politieagent vanVeere. Tal van vlaggen
warén als zoovele bljjkenvan belangstelling, niet
tegenstaande het ruwe weêr, door de ingezetenen
uitgestoken, terwijl den jubilaris door den burge
meester, uit naam van den gemeenteraad, eene
gratificatie werd aangeboden. Nieuwe lust en jjver
worden hem in zjjne betrekking toegewenscht.
H. Schumacher, villa Willem III, in Den
Haag, eene dier firma's aan welke elke koopwaar,
onverschillig welke, die bij advertentie wordt aan
geboden, welkom is, en waartegen de politie reeds
herhaaldeljjk heeft gewaarschuwd, is, naar de
Dord. Ct. verneemt, een aardige poets gespeeld.
In eene vakcourant werd door een handelaar te
Dordrecht zeker artikel aangeboden, waarop door
Schumacher eene monsterzending werd gevraagd,
met belofte dat de gelden zouden volgen. Het
monster, 'dat eene waarde had van 27, werd
varzonden, met mededeeling dat nog pl. m. 80
kilo voorhanden was. Geld kwam er niet en de
afzender had ook weinig hoop dit ooit te zullen
ontvangen, toen hjj een dag later juist eene waar
schuwing van de politie in de couranten las. Ter
zelfder tjjd ontving hjj een schrjjven van S., om
de gansche partjj te zenden. Natuurlijk had hjj
daarin, na de waarschuwing, geen zin en peinsde
hjj integendeel op een middel om de 27 in zjjn
bezit te krjjgen. Hjj schreef daarom bereid te
zjjn de gansche party te zenden, mits hem bjj de
toezending de f 27 werden voldaan. S., die na
de waarschuwing door de politie begreep dat tjjd
geld was, telegrapheerde daarop dat de gansche
partjj (eene waarde van ruim 100) kon gezonden
worden tegen rembours van 27 voor de eerste
zending, terwjjl dan voor het groote bedrag, na
aftrek van 2 pet. voor contant, een wissel kon
worden getrokken. Dus: treculer pour mieux
sauterhet kleine bedrag betalen om voor een
grooter op te lichten. De Dordrechtenaar maakte
nu een pak dat, met lompen en steenen gevuld
en eene dunne laag van het gevraagde artikel
bevattende, ongeveer de gewenschte wicht kon
hebben, en verzond dit aan het adres van S. Bjj
de ontvangst werden de 27 voldaan, maar het
slot was, dat hem beleefd kennis gegeven werd,
