TORA TRONDAL
FEUILLETON.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Marine en Leger.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
van Sint-Maartensdijk, leerlinge der rijkskweek
school voor vroedvrouwen te Amsterdam.
Op het request van den heer D. J. Oggel te
Axel aan Z. M. den koning, houdende verzoek
zitting te kunnen nemen als lid van den gemeen
teraad, is afwijzend beschikt.
Op de voordracht voor rechter in de ar rond
rechtbank te Assen zijn geplaatst de mrs J. Van
Binsbergen, rechter te Zierikzee, W. Gorter, rech
ter te Winschoten, en C. Tetrode, griffier bij het
kantongerecht te Assen, met het lot tegen mr S.
A. Hulstsubstituut-griffier bij de rechtbank
aldaar.
Onlangs werd ook door ons melding gemaakt van
de onderscheiding door Z. M. den koning verleend
aan de fima Nering Bögel en c° te Deventer. Er werd
toen gezegd, dat op de tentoonstelling te Amster
dam aan die firma eene bronzen medaille zou zjjn
toegekend. Het is gebleken dat de firma in het
geheel geen medaille kon gekregen hebben, omdat
zjj niet mocht mededingen. De vertegenwoordi
ger der firma toch was lid van de jury in de
klasse, waarin hare voorwerpen waren tentoon
gesteld.
Hoe er dan in het koninklijk schrijven sprake
wezen kan van een protest tegen de op de ten
toonstelling toegekende onderscheiding is ons niet
duideljjk.
Z. M. de koning ontving gisteren namiddag te
1 uur in bijzonder gehoor den heer P. W. T. Bell,
commissaris van de Zuid-Afrikaansche republiek
bjj de koloniale tentoonstelling te Amsterdam.
De heer Bell kweet zich van zijn opdrachtde
aanbieding aan Z. M. van het geschenk van het
Transvaalsche volk, bestaande in een ruwen goud
klomp, gedolven in de Transvaalsche goudvelden.
Het brok erts rust in een donker fluweelen etui,
omplooid door de Transvaalsche kleuren. Aan den
voet leest men de inscriptie
Geschenk van het Volk
der Zuid-Afrikaansche Republiek
aan Z. M. den Koning der
Nederlanden.""
Het aldus gemonteerde geschenk staat op een
bruin fluweelen kussen en is gedekt door een
glazen stolp. Aan de voorzijde van het ebbenhouten
voetstuk is het wapen van de republiek gebeeld
houwd.
Z. M. de koning vroeg den heer Bell belang
stellend naar volk en land, die hij hier vertegen
woordigt, en verklaarde zich bjj herhaling hoogeljjk
ingenomen met het eigenaardig geschenk. (D.)
Z. M. de koning heeft gisteren middag te vjjf uren,
met het gebruikelijke ceremonieel, in bijzonder
gehoor ontvangen Prins Pendang, buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister van den koning
van Siam bjj ons hof, vergezeld van zjjn secretaris
en tolk. De gezant overhandigde aan Z. M. de
geloofsbrieven waarbjj hjj bjj ons hof wordt
geaccrediteerd.
Aan de plaatseljjke commissie te Batav iais
voor de ramp op Java en Ischia nu in het geheel
ƒ238,000 overgemaakt.
Da collecte voor de slachtoffers in Nederl. Indiö
heeft te Ridderkerk 283.71^ opgebracht.
In de gisteren te Amsterdam gehouden zitting
der Association Littéraire werd o. a. medegedeeld,
dat op de prjjsvraag la Hollande et la liberté de
penser et d'êcrire au 17e et 18 'siècle, zes antwoor
den waren ingekomen, waarvan drie de bekro
ning waardig waren. Aan twee van geljjke ver
diensten werd de gouden medaille toegekend. De
schrjjvers bleken te zjjn de heeren Hora Siccama
te Utrecht en Eourtoul. De laatste was aanwezig
en ontving uit handen van den heer Urbach den
hem toegekenden prjjs. Het derde antwoord was
van den heer Parron Larivièredeze bekwam de
bronzen medaille.
Aan een particulieren brief uit Atjeh. d. d. 18
Augustus ontleent het Handelsblad het volgende
door
KRiSTIAAN ELSTER.
I
Toen dominé Trondal op zjjne nieuwe stand
plaats aankwam, was zjjn dochter juist aangeno
men. De eerste vrouweljjke persoon met wie zjj
in het Oostlandsche dorp in aanraking kwam,
was de dochter van den burgemeester Bang, Thea
Petrina. Een van de eerste keeren dat Tora die
jonge dame ontmoette, vertrouwde zjj haar toe
dat zjj niets heerljjkers kende dan om in een boot
te zitten en de Frithjop sage te lezen. Thea Pe
trina keek haar eerst aan, alsof zjj niet wist of zjj
haar goed verstaan had en barstte toen in een
schaterend gelach uit, zoodat Tora het volgende
oogenblik zelf niet kon begrjjpen hoe zjj er toe
gekomen was om zoo iets verschrikkeljjk doms
te zeggen. Daarop hield Thea Petrina, de bruin-
oogige dominésdochter, een toespraak, die époque
maakte in haar leven. Nog nooit had Tora zoo
veel ontzag voor iemand gevoeldWelk een
zuivere, droge, gezonde lucht ademde zjj in als
haar vriendin sprak! welk een pit zat er in elk
woord, dat, om zoo te zeggen, van haar tong af
sprong. Wat zjj zeide deed Tora vaak pjjnhet
had dezelfde uitwerking op haar alsof zjj levende
Welke verbetering voor Atjeh het zal geven,
dat Z. E. de gouverneur-generaal eene inspectie
in loco heeft gehouden, zal bljjken indien Z. E.
op Java is teruggekeerd, maar dat de Atjehers
zeer weinig bljjken hebben gegeven van sympathiei
kan uit het volgende bljjken
Op Maandag 13 Augustus ging Z. E. een in
spectiereis maken naar Anagaloeng, en zoude van
daar naar Pajoe gaan, om daar ook een bezoek
af te leggen. Tot dekking waren uit de kraton
vier compagniën meegezonden, éen vanLambaroe,
die den grooten weg moest vrjjhouden, en éen
van Toengkoep, die door het bosch moest mar
cheren in de richting van Anagaloeng.
Yan deze gelegenheid hadden een twintigtal
bevriende Atjehers gebruik willen maken, om
bjj Pajoe den G.-G. met geweervuur te begroeten,
ten einde hun vreugd te doen bljjken met de
komst van Z. E. Deze vrienden behooren op
kampong Djawa te huis, en naar men zegt, waren
er twee man bjj van onzen vriend radja Moeda.
Op dit gerucht besloot Z. E. niet verder dan tot
Anagaloeng door te gaan, en van daar naar Kotta
Radja terug te keeren. Vjjf van deze vrienden
zitten reeds achter slot en grendel; de rest zal
men ook wel pakken.
Op dienzelfden dag des avonds te elf uren,
trachtten de Atjehers (getal onbekend) de benting
Pajoe door verrassing te overrompelen. De schild
wacht voor 't geweer hoorde een troep aankomen,
hjj riep haltwerda Het antwoord luidde
patrouille Toengkoep De luitenant van de wacht,
hierdoor gewaarschuwd, kwam met 25 man naar
buiten. Bjj het aanroepen en antwoord geven,
merkte hjj onraad en retireerde onmiddelljjk. De
Atjehers bemerkende dat hun aanval mislukte,
begonnen te vuren, hetwelk door de soldaten flink
beantwoord werd. Intusschen kwam de bezetting
in de benting onder de wapens, ging naar buiten
en maakte eene omtrekkende beweging. Uit de
benting Senelop kwam een patrouille sterk 125
man, die hen in den rug aanvielen. Het is ons
gelukt 6 man te arresteeren en een buit van 40
geweren te maken. Hoeveel dooden en gewonden
onze vrienden hebben gekregen, is mjj niet
bekend. Onzerzjjds bleven acht dooden en veer
tien gewonden.
Ik geloof, dat de Atjehers in het vervolg geen
garnizoensdienst meer zullen doende eerste les
hebben zjj duur betaald. Onze soldaten hebben
zich kranig gedragen, geljjk zjj dit steeds op
Atjeh gedaan hebben, niettegenstaande de moei-
ljjke en afmattende diensten, die van hen gevor
derd worden.
De gouverneur-generaal in O.-I. is, na zjjn reis
door Atjeh, tot het besluit gekomen om, zoolang
de tegenwoordige omstandigheden voortduren, noch
tot de inkrimping van grondgebied, noch tot ver
mindering der troepenmacht over te gaan, terwjjl
Z. E. verder een krachtig, streng, doch rechtvaardig
bestuur voorschreef, dat ontzag inboezemt, zonder
haat en vrees te kweeken.
Het bericht onder d en titel „onze opiumschan
dalen", door het Ind. Vad. medegedeeld en op
verzoek van dit blad door de Nederlandsche cou
ranten en ook door ons woordeljjk overgenomen,
kan niet juist zjjn.
Daarin verklaarde de vrouweljjke spion, dat van
de honderd menschen, die tot dwangarbeid werden
veroordeeld wegens opiumschuiven, zeker negentig
aan het hun ten laste gelegde onschuldig waren.
Nu wordt nooit iemand in Indië noch elders
veroordeeld wegens opiumschuiven. Dit is niet
strafbaar. Wel echter is strafbaar gesteld het
clandestien bezit van opium. Waarschjjnljjk wordt
dit bedoeld, maar terecht rjjst de vraag, of er
bjjzonder veel vertrouwen is te stellen in de ver
klaringen van een spion, die zich tot handelingen
leent als de weduwe Hendriks pleegde, en dan
nog ten slotte haar principaal verraadt
(Arnh. Cl).
financiën. Aan J. Geesink, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als agent van het ministerie van financiën
te Amsterdam, met dankbetuiging, en benoemd tot agent
vlinders met spelden zag opzetten, maar zjj kon
toch niet nalaten haar te bewonderen. Wan
neer die knappe dochter van den schout de ver
zen der Frithjop sage hardop las, moest Tora
somtjjds werkeljjk lachen over hetzelfde waar
over zij vroeger geschreid had, en toen haar vrien
din haar later wees op het «doorgaand sentimen-
teele karakter van het gedicht en het gebrek aan
epische kracht", toen vond Tora dat het toch
een geluk was dat zjj intjjds ingelicht was, vóór
dat zjj nog meer gelegenheid had gehad om
zich als een zottin aan te stellen, zooals zjj nu
reeds gedaan had.
Onder het dageljjksch verkeer met Thea Petrina
onderdrukte Tora nu zoo ongeveer alles in haar
gemoed, wat in verband stond met haar lust om
de Frithjop sage in een boot te lezen, of zjj leerde
zoodanig over haar eigen dwaasheid glimlachen,
dat de satyre harer vriendin haar prikkel verloor.
Na verloop van eenigen tjjd werd Tora in alle
dameskringen, waar Thea Petrina den toon gaf,
voorgesteld en toen ontdekte de burgemeesters
dochter tot haar onbeschrjjfeljjke verbazing, dat
dat kleine, onbeduidende, stille en ingetogen do-
minésdochtertje, door een voor Thea Petrina raad
selachtige eigenschap, het voorwerp werd van
hetgeen zjj een «onzinnige vergoding" noemde.
Van dat oogenblik sloot zjj zich nog veel meer
bjj Tora aan en zjj werden „onafscheidelijke
vriendinnen."
Eensklaps kreeg Tora lust om naar de stad te
gaan. Er was niets dat haar dit belette en zjj
van het ministerie van financiën te Amsterdam J. L. Van
Verre, thans referendaris bij dat ministerie.
recutkkl. macht. Benoemd tot rechter in de arr.-
rechtbank te Zierikzee mr. A. J. J. baron Van Styruin,
thans siibst.griffier by de arr.-rechtbank te Heerenveeu
tot rechter in de arr.-rechtbank te Groningen mr. J. De
Sitter, thans rechter in de arr.-rechtbank te Assen,
benoemd tot kantour. te Zuidbroek mr. A.-J. Carsten,
thans griff. bij het kantongerecht te Hoogeveen.
(Zie laatste berichten van gisteren).
notarissen. Aan A. A. Nieuwland, op gedaan ver
zoek, eervol ontslag verleend als notaris te 's-Graveuhage.
belastingen. Aan jhr. A. L. Van Spengler, op verzoek,
eervol ontslag verleend als ontvanger der dir. bel. en ace.
te Bemmel c. a., behoudens aanspraak op pensioen.
koloniën. Op verzoek eervol uit 's lands dienst ont
slagen H. Van Betne, laatstelijk 2e hulponderwijzer aan de
openbare 3e lagere school te Soerabaija, thans met verlof
hier te lande.
Op de 20" ljjst van de vjjfde jaarcollecte voor
scholen met den bjj bel komt Serooskerke (W)
voor met 0.55.
Gedurende het tjjdvak van 1 September 1882
1 Sept. 1883 werden bjj 's rjjks zeemacht aange
nomen bjj de kantoren van aanneming te
Rotterdam 47, te Amsterdam 143, te Hellevoetsluis
11, te Willemsoord 58 en te Ylissingen 25 jongens
bjj de kweekschool voor zeevaart te Leiden 98
jongens, en aan boord van Z. M. schooner Argus
26 jongens.
De minister van marine brengt ter kennis
van belanghebbenden dat in het jaar 1884 geene
plaatsen worden opengesteld voor adelborsten 3de
kl. met bestemming voor het korps mariniers.
Bljjkens een bjj het dep. van marine ont
vangen telegram is Zr M" schroefstoomschip Bali,
onder bevel van den luit. t/z l,te kl. H. G. Hilde-
brandt, den 27""u dezer van Malta vertokken.
-- Zr M" schroefstoomschip Bonaire is den 27,t011
dezer te Londen aangekomen.
vertrokmaar er kwamen de zonderlingste ge
ruchten van dat stadsleven naar haar dorp. Men
sprak er zelfs van dat zjj tooneelspeelster wilde
worden. Doch het werd nooit heelemaal bekend
hoe die vork eigenljjk in den steel zathet was
en bleef een geheim in het leven van Tora. Haar
gedrag in den eersten tjjd na haar thuiskomst
was intusschen zoo vreemd, dat men geneigd werd
iets van al die praatjes te gelooven. De stille,
bedeesde Tora Trondal was plotseling spraakzaam
geworden en hield beschouwingen, die in de
kleine vrouwen-maatschappjj, waarin zjj zoo hoog
aangeschreven had gestaan, volstrekt niet voor
een «reine, gezonde leer" golden. Men vond het
reeds een beetje «raar" wanneer zjj zeide dat het
plicht was om sympathie te gevoelen voor al het
groote en schoone in het leven en in de boeken en alles
te verfoeien en te bestrjjden wat geesteloos en
bekrompen was. Met die redeneeringen zou men
nog hebben kunnen meegaan, maar zjj trachtte ook
naar die grondbeginselen te handelen. Zjj, die
eenvoudige, onschuldige dominésdochter, met dat
goedige lachje, en die verlegen vragende oogen,
die vroeger nooit tegensprak, die altjjd zweeg
en toegaf, was nu als bezeten door de zucht tot
tegensprak en had zich een beleedigende open
hartigheid aangewend, een schandeljjke waarheid
lievendheid, die, zooals iedereen weet, nooit
bij echt beschaafde lieden wordt aangetroffen.
Men had in die overigens uiterst achtenswaar
dige vrouwen-wereld een klein zwakje voor hetgeen
men met een groot woord achterklap noemt. En
's-Heer Areudskerke wegens het bevisschen van een
anders vischwater zonder acte of vergunning ieder tot 2
boeten van f3 subs. 1 dag gev. voor elke boete.H.
I). en Th. C., te Heinkenszand de 2e wegens bet be
machtigen van wild op andere dan ingevolge wet geoor
loofde wijze, de le beklaagde wegens bet herstellen
van een wildstrik, da le tot f 20 boete subs. 4 dagen
gev. de 2e tot f 18 boete subs. 4 dagen gev.JK., te
Baarland, wegens het zich bevinden met wildstrikken in
't veld tot f 10 boete subs. 3 dagen gev.G. V. en H.
S., te Hoedekenskerke wegens het herstellen van een
wildstrik, de letot f25 boete subs. 5 dagen gev., de 2e
tot f20 boete subs 2 dagen gev.A. F. C. S. te Ant
werpen wegens het beplanten vaneen kaut van een hoofd
waterleiding van den Molen- en den Nieuw Olzendepolder
tot fl boete subs. 1 dag gev.J. de B., te Goes wegens
bet beschadigen vau beplanting aan een weg te Goes tot
f3 boete subs. 3 dagen gev.
Allen in de kosten.
Arrondissements-rechtbank te Zierikzee
Heden zijn veroordeeld
A. Den B., te St. Philipsland, wegens vorwonding tot
1 maand cel en f 8 boete B. B. te Zierikzee, wegens
oplichterij tot 8 dagen cel. en L. P., te St. Annaland,
wegens verwonding tot 3 maanden cel en f8 boete.
Allen in de kosten.
Bjj de opgave van de veroordeelingen door het
kantongerecht te Middelburg op Dinsdag 11. is
verzuimd te melden dat
J. L., te Domburg, beklaagd van als onder
houdsplichtige van een dam, toegang gevende van
zjjn land naar den tot gebruik van het algemeen
bestemden Westweg onder Domburg, dien dam
niet te hebben voorzien van een tot waterloozing
dienende buis, na daartoe vooraf behoorljjk te
zjjn aangemaand, van dat feit is vrjjgesproken,
oindat bjj nader onderzoek was gebleken dat op
de dagteekening van het procesverbaal een buis
onder bedoelden dam aanwezig was.
De behandeling der zaak van mr F. J. M.
A. Reekers, lid van de tweede kamer der staten-
generaal, vervolgd omdat bjj verzuimde zjjn pupil
voor de nationale militie te doen inschrjjven, is
door den Hoogen Raad uitgesteld tot 11 October
aanstaande.
Tora was eens onvoorzichtig genoeg om dat bjj
zjjn waren naam te noemen. Thea Petrina wilde
haar vriendin de les lezen over haar vrjjpostigheid,
doch zjj kreeg den wind van voren. Tora verklaarde
de verbaasde Thea Petrina dat zjj altjjd gevonden
had, wat zjj nu wilde zeggen, dat hare vriendin
nen, zoowel oude als jonge, geborneerde babbe-
laarsters waren, wier uitspraken over menschen
en toestanden even dom als gevoelloos waren.
Alles waarover men zich in deze kringen vrooljjk
maakte of ergerde, was juist waar en mooi, en
wat men prees, dom en leeljjk. Over het geheel
was de toon onverdrageljjk saai, dat was de
waarheid.
Men kan nagaan dat die verandering in Tora
ergernis gaf op een dorp waar men geljjk een
oudere dame zich uitdrukte «zich nooit had
ingelaten met politiek of poëzie, maar altjjd God
gevreesd en den koning geëerd had". Men vond
Tora ontzaglijk verwaand en overspannen, ja bjj-
na onchristeljjk en zjj werd van lieverlede uitge
sloten uit alle kleine, gezellige bijeenkomsten,
waarmede de vrouweljjke bevolking trachtte enkele
der lange winteravonden zoek te brengen en te
gel jjkertjjd haar godsdienstig gevoel te versterken
door het breien van kousen voor de zendelingen.
Wordt vervolgd.)
Arrondissements-i echtbank te Middelburg.
Heden, Vrijdag, zjjn veroordeeld:
A. P., 52 j., scharenslijper te Goes, wegens openbar
dronkenschap gepleegd bij tweede herhaling binnen een jaar
na de eerste veroordeeling tot 21 dagen gev. C. V.,
23 j sigarenmaker te Middelburg, wegens alavoren tot 21
dagen gev. en opzending voor 3 maanden naar een ge
sticht. S B., 38 j., arbeidster te Zuiddorpe, wegens
beleetliging tot f 12 boele. A. H 19 j., smidsknecht
te s Heerenhoek, wegens mishandeling tot 8 dagen cel.
A. H., 66 j., zonder beroep te Zaamslag, wegens diefstal
tot 3 dagen cel. A. De K.„ 19 j te Breskens wegens
bedelarij tot 7 dagen cel, daarna opzending naar een
bedelaarsgesticht of werkbuis. A. R., 21 j., boereu-
knecht te Aardenburg, A. De V., 21 j., boerenknecht
te Wateilandkerkje en E. S., 19 j., metselaar te Eede,
wegens moedwillige mishandeling ieder tot f 12 boete
Allen in de kosten.
Kantongerecht te Goes.
Veroordeeld vverdeu heden
M. M.. J. P., B. W„ J. V.,C. de K., M. P.,C. d. K., A.
V., P. v. d. W., te Santvliet (Belgie) wegens het te zamen en
in vereeniging bevisschen der Schelde zonaer het vereisehte
consent de le, 4e, 5e, en 9e tot f 10, de overigen tot
f4,50 boete snbs. 2 dagen gev. voor elk.— A. G. en J.
K., te Kruiningen wegens dronkenschap tot f 1 boete
subs, een dag gev.J. W.. te Goes, wegens het tegen
iemand uiten van scheldwoorden tot f0,50 boete subs. 1
dag gev.M. de J te Hoedekenskerke wegens het laten
loopen vau vee op eens anders grond bezet met rijpende
vruchten tot f3 boete sub3. 1 dag gev.G. M. en M.
v. F., te Kwadendamme wegens het niet sluiten vau hun
ne herberg des avonds na tien ure ieder tot f 5 boete
subs. 2 dagen gev.J. C. en C. C., te Ganege (gem.
Krabbendijke) wegens diefstal van veldvruchten tot f3
boete subs. 1 dag gev. ieder.J. G. en J. v. d. D., te
Heinkenszand, L. de V. te 's Heerenhoek en C. D., te
In den afgeloopen nacht te 1 uur is er brand
ontstaan in de woning van den landbouwer W.
Goverse, aan den weg tusscben Gapinge en Yeere.
In weinige oogenblikken stond de gebeele woning
in de vlammen, zoodat bjjna niets kon gered
worden. De oorzaak is onbekend. Door begun
stiging van den wind en door de ijverige pogingen
der brandweer, bleef de nevenstaande schuur ge
spaard. Omstreeks 5 uren 's morgens was de
brand gebluscht.
De heer A. Vers wjj veren te Halsteren, directeur
van de muziekvereeniging Hooger zij ons doel te
St. Maartensdjjk, beeft door zjjne tussehenkomst
aan genoemde vereeniging de noodige instrumen
ten verschaft. Te wenscben is bet, nu alles zoo
keurig in orde is, dat dit gezelschap langer zal
bljj ven bestaan dan meerdere van dien aarddie hetzjj
door verflauwden jjver der leden of door mindere
medewerking van ingezefenen, weder moesten
worden opgeheven.
De N. R. Ct meldt uit Zandvoort het vol
gende Zekere M., die huizen bouwt op speculatie
en bjj de werklieden niet gezien is, omdat zjj
beweren dat bij hun slecht betaalt, bad o. a. een
huis verkocht aan zekeren V., te Deltt, die er
f 4000 voor betaald zou hebben. Acht dagen
geleden was bjj V. brand geweest en M. bad
beslag gelegd op de 800 der assurantie-maat-
schappjj, omdat bjj verzekerde dat V. nog niet
de f 4000 had afgedaan. Het volk verzekerde
echter dat V. wel betaald bad, maar dat M. eene
quitantie bad gegeven zonder zegel en deze niet
geldig was. Intusschen heeft de ongelukkige V.
zich verdronken. Bjj de begrafenis was M. tegen
woordig de weduwe van den verdronkene en ook
bet volk zag dat M. lachte en de weduwe V.
tot hem sprak: «God zal mjj wreken." Het
Zandvoortscbe volk, toch al tegen M. ingenomen,
