N° 229. 126e Jaargang. 1883. V rijdag 28 September. TORA TRONDAL 1 FEUILLETON. Advertentiën* 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per 3/m. franco 3,50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent: Middelburg 27 September. MIDDIWJRGSCHE COURANT. Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieewenhuijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz. Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Datjbe en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich, enz. Wjj ontvangen weêr een paav nommers van de Afrikaansche Patriot, waarin opnieuw de zaak van den heer Jorissen wordt besproken, als ant woord op een artikel van de Volksstem tegen het vroeger geschrevene van de Patriot. In een uitvoerige bespreking van deze zaak kunnen wij niet treden. Wij vernielden alleen dit De Volksstem had het voorstel gedaan om een volkspetitionnement over deze zaak op touw te zetten, waarbij aan den volksraad verzocht zou worden het besluit tot ontslag van dr Jorissen niet uit te voeren. De Patriot ondersteunt dat voorstel, maar meent dat dan van de 100 Transvalers zich 90 tegen en 10 voor dr Jorissen zouden verklaren. GrijpsUevRe, 27 Sept. De heer C. Lou- werse, sedert 1851 lid van den gemeenteraad alhier, heeft als zoodanig ontslag genomen. Eene lijst ten behoeve van de ramp op Java en Sumatra bracht opte Nieuw- en St. Joosland 37 en te Ritthem ƒ31,05. Uit Ylissingen schrijft men ons Het bericht van gisteren omtrent den toren der kazerne van het depot van discipline alhier ver dient eenige verbetering. Er is nimmer sprake geweest van het afbreken van dezen toren, want dit zou voor de stad tot zeer groote kosten aan leiding geven, maar wel is het plan ontworpen, om door den toren heen een poort of tunnel te inaken van 6J M. hoog en 4 M. breed. Daardoor zouden in het gebouw een kamer en een paar cachot ten vervallen, die op kosten der gemeente, op eene andere plaats in den zelfden toren zouden moeten worden ingericht. Nu heeft de oud- heids-commissie bezwaar tegen dit plan inge bracht, doch het blijft te hopen, dat zij hierop zal terug komen, omdat toch verder de toren in zijn geheel blijft bestaan. Wanneer het ontworpen plan tot stand mocht komen, zoude men stellig een prachtig gezicht krijgen, als men, na van den kant der zeeduinen ot van de zijde der stad, den tunnel te zijn doorgegaan, eensklaps het ruime gezicht op de zee of dat van den zeeboulevard recht voor zich heeft. Een dergelijke inrichting zou voorde gemeente een merkwaardigheid zjjn, en stellig eene aantrekkelijkheid te meer voor den vreem deling opleveren. De heer F. Sturm, opzichter van den provin cialen waterstaat te Goes, is belast met de tijdelijke waarneming van den dienst van den ingenieur in Zuid-Beveland, zoolang deze afwezig is. CJ-oes, 27 Sept. De Vereen, uan Burg. en Secr. in Zuid- en Noord-Beveland hield heden in het lokaal der sociëteit Eensgezindheid hare najaarsvergade- door KR1STIAAN ELSTER. I Het was den heelen dag zoel, erg zoel geweest; men ademde zwaar in die heete, stofferige lucht. Het open, door lage, zwarte dennenbosschen omge ven dorp, waarvan de vette weilanden zich in het, op ditoogenblik doodstille, water spiegelden, zag er slaperig en droomerig uit. Het dorstte en smachtte blijkbaar naar een bad, naar een echten stortregen, met groote, dikke droppels. En eindelijk kwam die ook. Geweldige zwarte wolken stegen aan den gezichteinder op en trok ken langzaam over het dorp. Er schoten fijne, flitsende bliksemstralen uit de wolachtige massa, gevolgd door een donderend geraas, als van een hemelsch heirleger, dat over verafgelegen en na burige bruggen trekt. Op enkele hofsteden, waar men het gras reeds gemaaid had, snelden de boeren naar het veld, om het hooi, dat nog buiten lag, te bergen. Zij werkten, laadden en reden de volgeladen wagens op een draf in de schuren. Toen de eerste dikke droppels vielen, vluchtten allen onderdak, en het werd stil op de uitgestrekte akkers en de breede ygldwegen, waar nog hier en daar een dorstige ring, onder presidium van den heer D. P. Dominicus. Bij de mededeelingen van zaken en stukken, betreffende de vereeniging sedert de laatste bij eenkomst, herdacht de secretaris den heer G. Prumers, in leven secretaris van Ellewoutsdijk, die overleden, en den heer A. De Yulder van Noor den, die vertrokken was, waardoor twee plaatsen zijn opengevallen van leden, die de vereeniging tot sieraad verstrekten en die zij noode mist. Vervolgens werd verslag uitgebracht omtrent de algemeene vergadering der Ned. vereeniging van gemeente-ambtenaren, den 6 Sept. te Am sterdam gehouden, die door den secretaris als afgevaardigde van deze vereeniging is bijgewoond. Voornamelijk werd daarop de noodzakelijkheid besproken van het instellen van een examen, af te nemen van aspirant-secretarissen en ambte naren ter secretarie. De wenschelijkheid daarvan is uitgesproken en het bestuur der Ned. vereeni ging gemachtigd, om, in afwachting van hetgeen de hooge regeering later zal doen, het initiatief daartoe te nemen. Ingevolge deze machtiging is van gezegd bestuur eene missive ingekomen, hou dende verzoek tot benoeming van een afgevaar digde, teneinde met de afgevaardigden van andere vereenigingen en meergenoemd bestuur eene com missie te vormen, om in eene te Utrecht in het laatst van October te houden vergadering de zaak te regelen. Tot afgevaardigde werd benoemd de heer H. G. Hartman Jz., seeretaris dezer vereeni ging en van de gemeente Goes. De ingekomen adviezen omtrent de uitgeschre ven vraagpunten, waren daarna aan de orde Het eerste vraagpunt, luidendeIs er geen strijd tusschen de artikelen 18 en 88 der gemeen tewet En kan art. 83 altijd worden opgevolgd werd ingeleid door den heer J. A. Neeteson, surnumerair te Goes. Deze kwam tot de conclusie dat de eenige strijd indien er al strijd mocht wezen tnsschen de twee artikelen (18 en 88) is, dat er gedurende hoog stens veertien dagen eene vacature zou zijn van wethouderterwijl art. 88 al. 2 geene toepassing zou erlangen, omdat dit artikel alleen ziet op het ontslag nemen door eenen wethouder uit deze betrekking alleen. Yalt, door het ontslagnemen van een lid van den raad, tevens wethouder, een plaats open in den raad, of wordt een wethouder bij zijne perio dieke aftreding als lid van den raad niet herko zen, dan is eerst art. 84 of 83 toepasselijk. Nu kan het gebeuren, dat het ter vervulling der vacature bij periodieke aftreding gekozen nieuw lid, ofschoon hij verklaard heeft zijne be noeming aan te nemen, zijne geloofsbrieven niet inzendtof wel dat er bezwaren tegen zijne toe lating aanhangig worden gemaakt voor dat eene beslissing hieromtrent genomen is. Dan mag de gekozene volgens art. 38 zijne betrekking als raadslid niet aanvaarden, en mag ook geene keuze van wethouder plaats hebben. Ia gedurende dien termijn de eerste Dinsdag van September aangebroken, dan kan art. 83 geene toepassing erlangen. stofwolk ongeduldig opsteeg. Eindelijk kwam de natte lading uit de wolken ruischend over het dorp neêr. In een oogenblik stroomden er kleine beekjes over de hellingen en in eiken kuil op de vlakte stond een plas. De boomen bogen onder het afkoelende stortbad, men kon voelen hoe verkwikkend het voor hen en voor geheel het uitgedroogde aardrijk was. De bui was over, de hemel werd weêr blauw en hoog. De lucht was koel en licht. Het dorp was opgefrischt na het bad en men voelde dat de levenskrachten weêr toenamen, ondanks de rust, die zich met het vallen van den avond over alles verspreidde. Dicht bij het water lag een laag, wit geschil derd hu-is, half tusschen het geboomte verscholen. Toen de bui over was, werd er een venster geo pend, en een jong meisje keek naar buiten. Ach ter het andere gesloten venster zat een tweede, iets oudere dame met haar naaiwerk. De jongste van de twee had een gezond, door de zon gebruind gelaat, lichtbruin haar, dat op het voorhoofd krulde, bruine, diepliggende, kleine oogjes en lip pen die er hard uitzagen als zij gesloten waren, doch zeer fijn en zacht waren als zij zich openden, t geen vaak met een klein verlegen glimlachje plaats had. De andere was mager, maar grof ge bouwd. Hare handen waren groot, wit en met dikke aderen overdekt. Zij had zwart haar en zeer roode wangen. De grijze oogen, die zij altijd dichtkneep als zij iets met aandacht beschouwde, hadden een scherpen bliktusschen hare smalle, Om art. 90 in deze in te roepen is strijdig met de letter der wetde wethouder toch is niet on gesteld, niet afwezig, of niet met de tijdelijke waarneming van het burgermeesterschap belast. Er is dus in deze eene leemte in de gemeente wet, welke het best zou kunnen worden aangevuld, indien ook in art. 90 de benoeming van een' tijdelijken wethouder werd voorgeschreven, wanneer niet aan art. 83 kan worden voldaan. Het volgende punt betrof de toepassing van art. 4-9 der wet van 17 Aug. 1878, St.bl. n® 127. Zooals men weet schijnt de tegenwoordige mi nister geen subsidie uit 's rijks kas te willen verleenen, bijaldien geen schoolgeld wordt geheven. Deze toepassing van bedoeld artikel door den minister achtte de heer jhr De Marees van Swin- deren, die het vraagpunt inleiddea ongrond wettig b in strijd met de bepaling van het betrokken artikel zelf. Hij eindigde dan ook zijne mededeeling met den wensch uit te spreken, dat straks in de volksvertegenwoordiging den minister rekenschap van zijne wetsverkrachting worde gevraagd en de kamer door een ondubbelzinnig votum doe blijken, dat zij eene meer juiste toepassing van de onder wijswet wenscht. Het laatste vraagpunt luidde Kan de raming van de 30 pet. bjjdrage van het rijk in de kosten van het lager onderwijs, zooals die laatstelijk door gedeputeerde staten is voorgeschreven, geen aanleiding geven tot ver warring in de comptabiliteit der gemeente Dit werd ingeleid door den heer H. G. Hart man Jz. De vraag toestemmend beantwoordende, gaf spreker als middel tot verbetering aan dat 1* de raming van de vergoeding moest berekend wor den naar het volle bedrag der kosten, verminderd met de rijkssubsidiën en bijdrage van armbesturen en dergelijken en 2° geen prelevemenf van het te veel genotene op de begrooting van inkomsten moest gebracht worden, of wilde men het te veel genotene in aftrek nemen, dan zulks te doen door het batig saldo van eene rekening te verminde ren, in die begrooting, voor welks eerste post van ontvang het saldo dienen moet. Nu toch wordt de vergoeding te hoog geraamd, en kan het gebeuren dat op een batig saldo van de rekening van 1882 door het te veel genotene over dat dienstjaar zoodanig moet worden gepre- leveerd, dat dit het saldo overtreft, waardoor het fictief in een nadeelig saldo verandert. De vergadering vereenigde zich met de adviezen. Heinlienszand, 27 Sept. Bij de gisteren gehouden gemeenteraadsverkiezing waren 83 geldige stemmen uitgebracht. Gekozen werd de heer B. Vermande, burgemeester, met 60 stemmen. Op den heer J. Y. d. Ende waren 19 en op den heer J. Boonman Dz* 2 stemmen uitgebracht, terwijl de heeren G. Nijsse en J. B. Koch elk 1 stem verkregen. Door den vice-president van den raad van state, roode lippen blonken groote, witte tanden. Als zij glimlachte kwam er een valsche glans in hare oogen, 't geen dikwijls het geval is met menschen die nooit van harte glimlachen. Dat lage huis was de pastorie en het jonge meisje aan het open venster was Tora, de dochter van den predikant. De andere heette Thea Pe- trina en was de dochter van den burgemeester. Er werd een venster geopend op de kamer boven het vertrek waar de meisjes zaten en een oud heer met grijsachtig haar, een rond, rooskleurig ge laat en levendige bruine oogen, leunde eruit en riep met een onmiskenbaar Bergenschen tongval >Is er iemand beneden »Ja, vader, wij zijn hier," riep Tora, naar boven ziende. »Ik geloof dat ik vergeten heb u te vertel len dat wij onzen nieuwen vriend van avond reeds kunnen verwachten," zei de dominé. »0riep Thea Petrina, haar venster ope nende, »uw nieuwen hulp-prediker Komt die van avond? Wil dominé mij niet wat van hem ver tellen ik ben zoo razend benieuwd." »Dat zou ik met genoegen doen, als ik maar iets wist. Ik heb zijn vader gekend, maar hij is mij geheel vreemd. Hij is heelemaal een kwee- keling van mijn broeder." »Iets zult gij toch wel van hem weten. Hoe oud is hij, bijvoorbeeld?" Omstreeks dertig jaren. Hij begon laat te studeerenwant hij zou eerst koopman geworden zjjn, viuchhandelaar, of zoo iets," voorzitter der afdeeling voor de geschillen van bestuur, worden de onbekende belanghebbenden in zake van het beroep van den raad deL' gemeente Hoedekenskerke en van J. Steyn van een besluit van gedeputeerde staten van Zeeland, waarbij be sloten is J. Steyn niet als raadslid toe te laten, opgeroepen om zoo zij dit noodig achten hunne memoriën en bewijsstukken in te zenden aan den raad van state te 's-Gravenhage, vóór den 8®» October 1883. De St. Ct. bevat een kon. besluit tot wijziging en aanvulling van het reglement betreffende de toelating van studenten in de geneeskunde aan de universiteiten hier te lande tot eene verbinte nis voor den geneeskundigen dienst der landmacht, vastgesteld bij kon. besluit van 30 October 1880 {SIM. n°. 187). Volgens het U. D. zal de onthulling van het standbeeld van graaf Jan Van Nassau op Maandag 15 October a. plaats hebben. Z. M. de koning heeft aan de commissie toezegging gedaan de plechtigheid bij te wonen. Bij de centrale commissie is van H. K. H. me vrouw de prinses Hendrik der Nederlanden ont vangen de som van 1500 bestemd voor de nood lijdende bevolking van Ned. Indië, ten gevolge der ramp door de uitbarsting op het Krakatau- eiland. De Fancy Fair, Zaterdag op de tentoonstelling te Amsterdam gehouden, bracht 28,000 op. Het Bataafsch genootschap der proefondervinde lijke wijsbegeerte benoemde o. a. tot lid de heeren J. G. Van den Bergh, minister van waterstaat, en P. M. De Ligny, apotheker te Middelburg. De minister van binnenlandsche zaken heeft aan ged. staten der provinciën meegedeeld dat de gel den, verkregen door den verkoop van op de lagere school door de meisjes, bij ontvangen onderwijs in de nuttige handwerken, vervaardigde goederen, waarvoor de gemeente de grondstoffen heeft aan geschaft, moeten worden gebracht in mindering der kosten, vermeld onder art. 44 der wet op het L. O., en dus ten bate van de gemeente en het rijk respectievelijk voor 70 en 30 ten honderd. De commissie, aan welke, overeenkomstig het bepaalde bij art. 16 der wet van 1877 werd op gedragen de koninklijke militaire academie in alle bijzonderheden te inspecteeren heeft daarover onder dagteekening van 30 Juni jl., een over het alge meen zeer gunstig luidend rapport uitgebracht. De door haar verkregen indruk is geweest: dat op de militaire academie ten volle staat kan worden gemaakt voor de geregelde aanvulling van het officierskorps hier te lande en in Indië met jongelieden, die, goed en degelijk onderwezen en reeds op jeugdigen leeftijd aan orde en tucht gewoon geraakt, daardoor alle waarborgen geven van hun stand tot eere te zullen verstrekken; »Dat is toch vreemd. Hoe kwam het dan dat hij zoo op eens theologant werd „Ja, dat weet ik waarlijk niet. Vraag het hem zelf, als hij van avond bomtexamineer hem maar goed ik weet dat gij u daarop verstaat; gij hebt mij meer dan eens in het nauw ge bracht De predikant lachte en sloot het venster. Thea Petrina wierp een vorschenden blik over den straatweg, doch toen zij niets bijzonders gewaar werd, nam zij haar werk weer op. Tora bleef nog uit het venster liggen. Dominé Trondal was in Bergen geboren en kwam naar het Oostelijk gedeelte van Zuid-Noor- wegen (Oostland), nadat hij jaren lang op een klein dorpje in het gebergte gestaan had. In den be ginne maakte hij volsirekt geen goeden indruk op zijn gemeente. Men ergerde zich over zijne achtelooze manieren, over zijne grappige invallen en over de rondborstigheid, waarmede hij voor zijn meening uitkwam. Men vond hem ondominésachtig en twijfelde er zelfs aan of hij wel zuiver in de leer was. Yan lieverlede kwam er echter eenige verandering in de houding van den predikanthij werd voorzichtiger en bescheidener in zijne uit drukkingen en daar men den argwaan omtrent zijn rechtzinnigheid niet bevestigd zag en moest, toegeven dat hij een hartelijk en hulpvaardig man was, won hij gaandeweg aller genegenheid en behoorde thans tot de meest geachte bewoners van het dorp. De dominé was vroeger een zeer gezellig

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1883 | | pagina 1