221.
126® Jaargang.
1883.
Woensdag
19 September.
g FEUILLETON,
Dit blad verschijnt dagelijks^
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cents
Advertentiën* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Middelburg 18 September.
DL GOLDEN SPELD.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs,
Landbouw.
Marine en Leger.
O
COURANT.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhdijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M„ Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
Zij-, die zich met 1 October op deze courant
abonneerenontvangen de nog in deze maand
verschijnende nommers kosteloos.
De beweging voor het algemeen stemrecht, Zon
dag in Rotterdam begonnen, is gisteren in Den
Haag voortgezet en kalm afgeloopen.
Wij hadden niet anders gewacht. Het is waar
dat men niet vooruit zeggen kan wat er uit eene
volksbeweging kan voortkomen maar de leuze
algemeen stemrecht is toch waarlijk niet zoo ver
schrikkelijk en in onze oogen volstrekt niet ge
schikt om oproer te veroorzaken.
Onder zulk een leuze zal, in Nederland, niemand
eenig kwaad doen en wellicht niet eens de ruiten
ergens inwerpen.
Men meldt ook dat de publieke tribune in de
Troonzaal bij gelegenheid der opening van de
kamers was gevuld door weesmeisjes. Stond dit
soms in verband met de heerschende vrees voor
de eene ot andere demonstratie Want hoe toch
komt het bestuur van het weeshuis in Den
Haag anders aan het zonderlinge idee om de
weesmeisjes daarheen te zenden?
Hoe aardig zulk een schouwspel ook moge wezen,
ook voor kinderen; er zijn op dien dag wel anderen
die meer belangstellen in hetgeen daar gebeurt
dan die meisjes, en wien door hare tegenwoordig
heid de gelegenheid om te zien en te hooren ge
heel werd ontnomen. Wij willen hopen dat dit
geen zacht middel is geweest om de tegenwoor
digheid van het publiek te weren, want wij zouden
dit niet alleen uiterst kinderachtig maar zelfs
ongeoorloofd achten.
Yolgens ons gezonden bericht is de Willem
Barents te Hammerfest aangekomen.
Alles was wel aan boord.
Yan verschillende gemeenten ontvangen wij
berichten omtrent commissiën die gevormd zijn ter
inzameling van giften voor de noodlijdenden op
Java. De vermelding daarvan achten wij nu overbodig;
aangenaam zal het ons wezen den gunstigen uit
slag der bemoeiingen van die comités te kunnen
meedeelen. Wij hopen dat velen zich in eene
ruime ondersteuning zullen mogen verheugen.
De Vereeniging tot bevordering van goede voor
stellingen op kunstgebied te Middelburg heeft, zoo
als wij gisteren mededeelden, eene overeenkomst
aangegaan met de directie van Het Nederlandsch
Tooneel tot het geven van zes tooneelvoorstellingen
in den schouwburg alhier Deze voorstellingen
zullen plaats hebben op Donderdag 11 October,
Yrijdag 9 November, Donderdag 22 November van
dit jaar, Yrijdag 18 Januari, Donderdag 31 Januari
en Vrijdag 29 Februari 1884.
Door den heer P. A. Janssen alhier is in
DOOR
GEORGES PEYREBRUNE.
I
Zij bleef bij die gedachte stilstaan, die eens
klaps in haar brein onmetelijke afmetingen aan
nam. Daar rees een wereld van plannen voor
baar oog op, zoodat zij er van begon te duizelen.
Zij was opgestaan en stond hijgend, met strakken
blik op haar droombeeld te staren. Weldra
droomde zij overluid
»Ja, dat is het. Wel zeker, natuurlijk, er
is geen ander middel. Hij moet trouwen. Maar
met wie Kom, zoekHet is niet gemakkelijk
Geen vader, het arme kindWie zal hem wil-
en hebben? een naaistertje misschien? Dankje
wel. Hij moet een dame hebben, die lieve jongen,
ïs hij misschien niet knap genoeg? Jawel, maar
wie zal hem willen hebben O Die O welk
een denkbeeldMijn hemel, sta mij bij
zou die hem willen hebben? Ik ga er dadelijk
heen, dan zullen wij zien."
Een uur later stond de huishoudster van baas
Barbarin, geheel in het zwart, met een donkeren
shawl om, en een zeer eenvoudig hoedje op met
een sluier erover, op den stoep van het pensio
naat van mevrouw Morimbeau en schelde aan.
Maart 11. een request bij de tweede kamer inge
diend, waarin hij verzoekt herstel van het geleden
onrecht door zijn ontslag als kapitein, dat inder
tijd door de kamer als niet voldoende gerecht
vaardigd werd genoemd en tevens om een enquête
in te stellen naar de handelingen die geleid
hebben tot zijne veroordeeling.
Goes, 18 Sept. Heden werd in het koffie
huis de Prins van Oranje eene vergadering gehou
den door de afdeeling Heinkenszand der Maat
schappij ter bevordering van landbouw en veeteelt
in Zeeland.
Er waren ruim 40 leden tegenwoordig. Tot leden
van bestuur der vereeniging tot aankoop van
kunstmest en zaaigranen werden gekozen de heeren
J. H. Overman, C. Zuidweg, M. De Jager, Padmos
en De Kater.
Er werd meer krediet toegestaan voor het op
richten van seintoestellen voor de te verwachten
weersgesteldheid. De toren te 's Heer Arendskerke
is daartoe afgestaan, wijl die te Goes voor dat doel
ongeschikt is bevonden. De lezing van den heer
Yorsterman Yan Oijen is uitgesteld tot na Kerstmis.
Yolgens mededeeling van het bestuur is de in
ternationale landbouwtentoonstelling, in 1884 te
Amsterdam te houden, met het oog op den oogst
uitgesteld tot 25 Augustus.
Het lid A. Nijssen van Kapelle deed eene me
dedeeling omtrent de Zborower aardappelen. Uit
de gedane proef is gebleken dat deze alleen ge
schikt zijn voor fabrieken van aardappelmeel.
Aan het slot der vergadering werd weer eene
gewone verloting van voorwerpen gehouden.
does, 18 Sept. Yan de jaarlijksche begroo
ting geniet gewoonlijk éen hoofdstuk het zevende
de eer van aan alle kanten bekeken en aan
het nauwlettendst onderzoek onderworpen te worden.
Yoor 1884 zijn de „kosten voor onderwijs" uit
getrokken tot een bedrag van 49501.671 of
ruim 49 van het geheele bedrag der gemeente
lijke uitgaven, en wel 28.224 voor middelbaar,
19,127,67a. voor lager onderwijs, 1750 voor
de bewaar- en f 400 voor de ambachtschool.
Tot vervelens toe is beweerd, dat het bevorderen
en voorstaan van het onderwijs gelijk staat met
zich onsterfelijk te maken. Archimedes moet een
maal gezegd hebben, dat, wanneer men hem een
vast punt buiten de aarde gat, hij onze geheele
planeet een anderen stand zou doen aannemen.
Had hij in onzen tijd geleefd, misschien had hij
dan wel gezegd met,, goed" en „grondig" onderwijs
hetzelfde kunstje te kunnen verrichten. Onderwjjs
was langen tijd 1t alleen zaligmakend idee.
Niet zoozeer evenwel om die zaligheid deel
achtig te worden, dan wel om den post eenigszins
te beknibbelen wordt van zekere zijde aan genoemd
hoofdstuk zooveel aandacht geschonken.
En werkelijk, 49 van het totaal der uitgaven
voor het onderwijs te bestemmen zou onzinnig
mogen heeten, als niet een subsidie van om de
14,000 voor het middelbaar en van ruim 5700
voor het lager onderwijs die met een aanzienlijk
bedrag kwam verminderen.
Bovendien werpen de hier bestaande inrichtingen
II
Dat pensionaat" was eigenlijk niet meer dan
een gewone school, waar de kleine meisjes uit
den werkenden stand leerden lezen en behoorlijk
haar les opzeggen: waarom God haar geschapen
had. Yan den morgen tot den avond verkondigde
een eentoonig, nu en dan afgebroken gegons den
buren, welke vorderingen die jeugdige hersenen
maakten, want om de zaak te vereenvoudigen,
werden de antwoorden op den Catechismus door
alle leerlingen tegelijk gegeven. Dat was natuur
lijk een verrukkelijk concert. Eerst hoorde men
een zachte stem, die de vraag deed, en daarop
barstte eensklaps een zwerm van klinkers los,
uit vijf of zes en dertig kleine mondjes, die wel
wijd genoeg opengezet werden, doch niet altijd
denzelfden toon aansloegen. Dan werd het oor
getroffen door een stortvloed van schelle kreten,
zoodat de buren woedend hunne deuren en ven
sters sloten.
Doch de arme onderwijzeres bleef geduldig op
haar post en haar zachte stem brak als een ver
zuchting, nu en dan het helsch lawaai af. Dat
was echter niet mevrouw Morimbeau.
Mevrouw Morimbeau had ernstiger bezigheden.
Zij schreef stichtelijke boeken voor de jeugd, die
door den bisschop goed gekeurd, en als prijzen op
de scholen aan de meisjes gegeven werden.
Niets was dan ook beter geschikt om haar een
waar denkbeeld van menschelijkheid te geven,
voor onderwijs nog directe voordeelen af: ruim
35 leerlingen der beide H. B. S. komen uit andere
gemeenten en zijn dus bier bij ingezetenen in den
bost.
Maar wat al te vaak wordt vergeten, is dit
als een van beide of beide inrichtingen voor M. O.
werd opgeheven, zoude een aantal ouders hunne
kinderen elders moeten zenden. Maar dan zouden
dezen ook, als belastingschuldigen, het recht heb
ben hun belastbaar inkomen te verminderen met
het bedrag der uitgaven ten behoeve hunner kin
deren. En dat dit ongunstig werken zon op het
kohier van den hoofdelijken omslag is duidelijk.
De overdrijving in zake onderwijs gaat langza
merhand tot de geschiedenis behoorenmocht de
zucht om stelselmatig en ongemotiveerd het open
baar onderwijs te zwart te maken, eerlang den
zelfden weg opgaan
SBeiiikenszanti, 17 Sept. Naar de vacante
betrekkingen van gemeente-ontvanger alhier zijn
drie sollicitanten.
Niet Dinsdag 28 Sept. zooals abusief gemeld
is maar Woensdag 26 Sept. zal de verkiezing
voor een lid van den raad plaats hebben.
De kroonprins beett ook ditmaal wêer de ope
ning der zitting van de kamers niet bijgewoond.
In Den Haag is plotseling overleden de beer
L. J. T. Broekhoff, secretaris-generaal van het
departement van marine, die met 1 October zijne
functiën zou hebben neergelegd.
Den 16eB September 1883 beeft aan bet minis
terie van buitenlandsche zaken de onderteekening
plaats gehad eener overeenkomst tusseben Neder
land en België, betreffende de samenwerking van
de Nederlandscbe rijks-postspaarbank en de Bel
gische algemeene spaar- en pensioenkas, in het
belang der ingezetenen van beide landen.
De minister van koloniën brengt ter kennis van
belanghebbenden dat bij het korps stafmuziekanten
te Batavia de gelegenheid bestaat tot plaatsing
vaneen hoboïsteen eersten piston- en een C-
tuba-blazer. Gegadigden, niet jonger dan 18 en
niet ouder dan 30 jaren, moeten zich persoonlijk
aanmelden aan het bureel van den kolonel, kom-
mandant van het regiment grenadiers en jagers
te 's-Gravenhage, ten einde in de gelegenheid ge
steld te worden bij een te houden examen bewijzen
hunner geschiktheid te geven.
Yoor nadere inlichtingen verwijzen wij naar de
St. Ct.
gezantschappen. De heer J. A. Mazel, Zr. Ms.
buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te St.
Petersburg is in die hoedanigheid benoemd te Weenen.
(Zie laatste berichten van gisteren.)
burgemeesters. Goedgekeurd het aan den burgemeester
van IJselmuiden, Wilsum en Grafhorst C. H. A. A.
Engelenberg, op zijn verzoek, verleend eervol ontslag als
secretaris. Benoemd tot burgemeester van Zuidhorn, E,
dan die kleine üunstelooze verhaaltjes, waarin alle
voorvallen uit het leven verklaard werden door de
tallooze werkingen van de hand der Voorzienig
heid allerliefste handleidingjes voor het ver
keer in de wereld, netjes ingebonden, en verguld
op sneê, bestemd om de meisjes geheel onvatbaar te
maken voor bet besef der hoogere deugden, die
uit bet begrip cler menschelijke verantwoordelijk-
beid voortvloeien doch mevrouw Morimbeau lachte
met die wjjsgeerige waarheden. Als haar uitgever-
haar slechts zeshonderd franken per jaar betaalde
voor twee handschriften, welke zij geregeld met
Kerstmis en in den kersentijd leverde, hield zij
zich zelf voor een zeer knappe vrouw en bijzonder
goed schrijfster. Zij teekende zich fier Blanche
De Morimbeau.
Zij had van haar uitgever gedaan gekregen, dat
hare werken bij Barbarin gedrukt werden, opdat
zij gemakkelijk zelf hare proeven kon corrigeeren.
Daardoor was er een voortdurend heen en weder
geloop tusschen de drukkerij en het pensionaat
waaruit een zekere gemeenzaamheid ontstaan was.
Tusschenbeide trof mevrouw Morimbeau de
huishoudster van den drukker aan en hield een
praatje met haar over hare werken. Magdalena
voelde zich daardoor gestreeld en luisterde met
belangstelling. Een andermaal bracht Angelus de
proeven en als bet dan bijvoorbeeld na schooltijd
was, wachtte hij gaarne tot de proeven gecorri
geerd waren.
Meestal slenterde hij in dien tijd den tuin in
Bnttinger, secretaris dier gemeentetot burgemeester van
Hooge en Lage Zwaluwe, D. J. baron Van Heeckeren
van Brandsenburgvan Lieshout, J. van den Heuvel,
secretaris dier gemeente; van Vlijmen, P. A. Zvvaans;
van Nieuwkoop, H. B. OnderWater.
onderwijs. Benoemd tot onderwijzer bij de rijkskweek
school voor onderwijzer te Haarlem R. Luijter, thans hoofd
eener school te Texel.
marine. Op verzoek eervol uit den zeedienst ontslagen
de luit. ter zee der 2e kl. G. J. Buijs.
Op verzoek eervol uit den dienst ontslagen de heer
dr. S. Pigee, leeraar in de wis-, natuur- en werktuigkunde
aan bet koninklijk instituut voor de marine te Willemsoord.
belastingen. Benoemd A. P. Van der Schoot, ontv.
der dir. bel. invoerr. enz. te Eysden (land) c. a., tot
ontvanger te Heerlen c. a. C. G. Bannier, ontv. te Bo
degraven c. a., tot ontv. te Maarssen c. a.A. Bakker
Mzn., ontv. te Tubbergen c. a., tot ontv. te Akkrum c.
a.J. Heyt, ontv. to Nieuwerkerk c. a., tot ontv. te
Oude Tonge c. a. E. W. Van der Meulen, boekhouder
der 2e categorie te Amsterdam, tot ontv. te Ruinerwold
c. a., W. E. N. Muskeyn, ontv. te IJzendijke c. a, tot
ontv. te Hedel e. a.
Uit Aagtekerke wordt ons gemeld dat 3
leerlingen van de bijzondere school naar de open
bare overgaan.
Aan de openbare school te Hoek is tot onder
wijzer benoemd de heer C. De Kok, te Ter Neuzen
De aardappeloogst, waarvan men zulke goede
verwachtingen koesterde, is op menige plaats in
Westelijk-Zuid-Beveland bitter tegengevallen. Niet
weinigen klagen over het geringe beschot en de
kleinte der knollen; sommigen daarenboven nog
over de vele kwade aardappelen.
Nog geen middelmatige opbrengst schijnt
over bet geheel hier regel te zijn, een ruimere
opbrengst uitzondering.
De le luit. H, J. Iwes, bij bet 3e reg. inf.
ingedeeld, is geplaatst bij bet 4e bataljon te
Ylissingen.
Zr. Ms. schroef stoomschip Bonaire is 17 dezer
van Nieuwediep naar zee vertrokken.
Blijkens bij het departement van marine ont
vangen telegrammen, is Zr. Ms. schroefstoomschip
Bali, onder bevel van den luit. t 'z. 1- kl. H. G.
Hildebrandt, den 15el dezer te Gibraltar aangeko
men en in den namiddag van den daarop volgenden
dag vandaar weder vertrokken, koers stellende
naar Malta.
Aan den sergeant-majoor W. F. Bekkerran
het 2e bataljon 3 regiment infanterie, is de bron
zen medaille uitgereikt voor 12-jarigen trouwen
dienst.
Het getal cadetten aan de kon. mil. acade
mie bedraagt thans in zijn geheel 324, waarvan
69 in het IY., 73 in het III., 79 in het II. en 103
in het I. jaar zijn geplaatst.
waar hij zeker was de ondermeesteres, juffrouw
Thilda te vinden. Zij namen dan samen plaats op een
bank, zij met een werkje in de hand en bij met
de oogen strak op bet bleeke gelaat en de ver
moeide oogen van bet jonge meisje gericht.
Dat gebeurde nog al dikwijls en dus kenden zij
elkaar heel goed en hadden elkaar bun geheele
levensgeschiedenis verteld. Misschien hielden zij
wel van elkaar, maar daar hadden zjj nog nooit
over gesproken.
Thilda werd al een oude vrijster; zjj was vier
en twintig jaren en haar vermoeiend beroep be
gon zichtbare sporen van uitputting op baar ge
laat achter te laten. Bovendien lag er een groote
neêrslachtigheid in bare groote, donkere oogen.
Zij leefde omdat zij niets anders kon, maar hoe
verbitterd was zij tegen baar lot! Zij gevoelde
zich diep ongelukkig dat zij door bare armoede
veroordeeld was om tusseben die vier schoolmuren
te leven, alleen vergeten, terwijl zij evenveel
aanspraak had op liefde en huiselijk geluk als
iedere andere vrouw. Haar gelaat werd waskleu-
rig, hare oogen stonden hol, hare mondhoeken
begonnen met een uitdrukking van weemoed en
walging naar beneden te hangen.
'ordt vervoi