Benoemingen en "besluiten.
Onderwijs,
Kerknieuws.
Landbouw.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
Veldmanoeuvres der 3e Divisie
Infanterie.
De mikro-telefoon van Theiler. De havenwerken
te Antwerpen. Een jong musohje, dat dooreen
kneu wordt gevoederd. Het scherpen van nieuwe
en oude vijlen door een zandstraal. De telefoon
concerten op de tentoonstelling te Amsterdam.
De mikrofoon Berliner. De levensduur der
hoornen. Het dubbelchroomzure kali-element,
verbeterd door G. Trouvé.
De Aarde en hare volken, afi. 9, geeft eene be
schrijving van een reisin China en in Palestina.
In De Globe van September komen voorDe
gevaarlijke wijken van Londen en haar bewoners.
Uit de jeugd van Gladstone. Gustave Flau
bert. De mijnen van Colorado. Jay Gould
en Vanderbilt. Een zonderling geneesheer.
De 3e aflevering van de Bladen voor opvoeding en
onderwijs, vroeger Norma, bevat o. a. Het nihi
lisme, door dr E. Epkema. De strijd om het
bestaan in de natuur, door dr R. Sinia. Hand
having van art. 194 der grondwet, door A. Van
der Plaats. Molecule, atoom, aequivalent, door
dr G. Doyer Van Cleeff. Nog iets overNaald-
boomen, door S. P. Huizinga. Het onderwijs ter
Amsterdamsche tentoonstelling, door J. H. Swildens.
(Slot).
De rust van Donderdag was voor de troepen
zeer welkom, want men vermoedde, en niet ten
onrechte, dat hun den volgenden dag opnieuw
een zware taak zou worden opgedragen.
In den morgen van den rustdag werden, op be
vel van den leider, de voorposten door beide briga
des ingetrokken, en eindigde de oorlogstoestand.
De 7e September was bestemd voor een divi
siemanoeuvre tegenover een gemarkeerden vijand.
De beide brigades moesten zich op dien datum
ten 9| uur voormiddag in gesloten opstelling
verzamelen, ten Noorden van den straatweg
Breda--Tilburg.
De generaal nam op het aangegeven uur het
algemeen bevel over tot het houden eener manoeuvre,
waarbij de volgende onderstelling gold
»Van eene Zuidelijke legermacht, welke bij
Baarle—Nassau de grenzen heeft overschreden,
hebben de voorposten zich reeds te Gilze vertoond."
„Een gedeelte der 3e divisie infanterie, in en om
Oosterhout geconcentreerd, ontvangt den last die
vijandelijke macht terug te werpen."
Uit de verschillende kantonnementen opgerukt,
verschenen alle korpsen, die aan de veldmanoeuvres
deelnamen, op den bepaalden tijd ter bestemder
plaatse.
Evenals bij de vorige oefeningen verkende de
cavalerie het terrein in de richting Gilze, en na
ontvangen bericht rukten 8 batODS infanterie en 3
batterijen veldartil. op naar de Molenschotsche
heide.
De zeer uitgestrekte tirailleurlinie ging, nu en
dan vurende, langzaam op de vijandelijke stelling
af. Naarmate zij deze naderde vermeerderde het
vuur, totdat, op korten afstand daarvan genaderd,
de souteins en reserve in de linie rukten en na
een oorverdoovend snelvuur, onder een levendig
hoera, de vijandelijke positie bestormd werd.
Ook hierbjj bleek weer, hoe veel oefening het
kost, om zeer lange tirailleurliniën onderling ver
band te doen houden en op het juiste oogenblik
de stormloop aan te nemen.
Naar het oordeel van den leider werd de be
storming als gelukt beschouwd.
Vervolgens verzamelden zich de troepen op de
Molenheide, ten einde, na een gehouden rust, voor
den generaal de revue te passeeren, waarbij de
oudste der kolonels, de heer Van der Schrieck, de
divisie zou aanvoeren.
Nadat de verschillende korpsen met behulp van
stafofficieren de voor hen bestemde plaatsen hadden
ingenomen, kwam de divisie-kommandant op de
heide, en reed in galop langs de lange linie heen,
onder de opwekkende tonen der muziekkorpsen
van de beide infanterie-regimenten.
Spoedig was deze revue geëindigd en werden de
troepen in beweging gesteld om voor den leider
te defileeren, hetgeen met den versnelden pas moest
wandelaar kraakte. Er heerschte zulk een vol
slagen stilte dat de stap van Andreas op den be
vroren grond een rajjl ver te hooren was.
II
Naarmate Andreas den berg naderde, werd zijn
stap trager, de kalme uitdrukking van zijn gelaat
maakte plaats voor droefheideen stemming die
geheel paste bij de omgeving waarin hjj zich be
vond. Het scheen zelfs dat het klokgelui, waar
naar hij zooeven nog zoo vergenoegd geluisterd
had, al zijn bekoorljjkheid voor hem verloren had.
Die avond wekte zoovele droeve herinneringen op
Het was nog geen jaar geleden, dat hij dien-
zelfden weg met hetzelfde doel bewandelde, ter-
wjjl nog alles hem toelachte. Wel is waar was
hjj toen ook arm in de heele buurt was niemand
die minder door de fortuin begunstigd was dan
hjj, maar wat deerde hem dat? Hjj verdroeg zjjn
armoede zonder morren. Hjj wist dat hjj er niets
aan doen konde groote kunst was om op de
zelfde hoogte te bljjven als de buren. In alle
huizen vindt men, behalve den baas, de vrouw en
de kleine kinderen, nog iemand die bjj het werk
helpthier is het een broer, die niets om handen
heeft; daar is het een bejaard ouderpaar, en bo
vendien houdt men nog een boerenknechtmaar
bjj Andreas was niets van dat alleszij waren
met hun beiden, hjj en zjjn vrouw, en alles kwam
op hen neêr. Gelukkig hielden zjj geen van bei-
geachieden, en, het moeiljjke terrein in aanmerking
genomen, zeer goed van stapel liep.
Tijdens de manoeuvre werden door middel van
de veldpers op de heide eenige honderde afdrukken
gemaakt van eene order van den generaal, welke
afdrukken even vóór het defileeren aan de troepen
werden uitgereikt. Deze luidde als volgt.
Officieren, onderofficieren en soldaten I
Bjj het einde der veldmanoeuvres, die op hoog
bevel des konings onder mijne leiding hebben
plaats gehad, is het mij hoogst aangenaam al aan
stonds mjjne bjjzondere tevredenheid te kunnen
betuigen, niet alleen voor de uitstekende wijze
waarop de voorbereiding der manoeuvres door
stafofficieren en intendanten heeft plaats gehad
maar ook voor den ernst en jjver, waarmede door
allen is medegewerkt ter bereiking van het doel
dier manoeuvres oefening om in de ure van oor
logsgevaar den vaderlandschen bodem met goed
gevolg te kunnen verdedigen.
Hoewel somtijds veel van uwe krachten werd
gevorderd, vermoeienissen door u werden doorstaan,
waart gjj niettemin met den besten geest bezield
en werd aan de oefeningen met opgewektheid en
belangstelling deel genomen.
Niet het minst is deze verklaring van toepassing
op het detachement mariniers, dat aan de oefe
ningen heeft deelgenomen en in alle opzichten
getoond, dat de goede naam van het korps, waar
toe het behoort, ten volle wordt verdiend.
Uw gedrag in de kantonnementen getuigde van
eene goede krijgstucht, en heeft zeker niet weinig
bjjgedragen tot de uitmuntende verpleging en de
bijzonder welwillende bejegening, die u bij ver
nieuwing van de zijde der gemeentebesturen en
bewoners van Noord-Brabant is ten deel gevallen.
Moge een ieder, teruggekeerd in zijn garnizoen,
door inspanning en nauwgezette plichtsbetrachting,
zich toeleggen op de verbetering der tekortkomin
gen, die nu nog zijn opgemerkt, opdat, wanneer
koning en vaderland den krachtigen arm van het
leger behoeven, met opgewektheid ten strijde zal
kunnen worden getrokken, onder den kreet van
„leve de koning
Hoofdkwartier Breda, den 7eQ September 1883.
De generaal-majoor,
kommandant der 3de divisie infanterie
Pfeiffer.
Eerst ten 5£ a 6 uur n. m. keerden de afdee-
lingen, die des morgens om 5J waren uitgerukt,
in de kantonnementen terug, doch ieder, die deze
troepen bjj den terugmarsch naar de kwartieren
heeft ontmoet, kan getuigen, dat allen met den
besten geest bezield den langen inarsch verichtten
en hoewel afgemat toch opgeruimd terugkeerden.
Hiextoe droeg voorzeker ook de gedachte aan
het huiswaarts keeren het hare bjj.
Het 2e bataljon marcheerde den 8en te 6 uren
's morgens van Den Hout (gemeente Oosterhout)
naar Breda en vertrok van daar per extra-trein
met het bataljon uit Vlissingen ten 9 u. 12 m.
Onder een hevigen regen kwamen deze bataljons
te 1 uur te Middelburg aan en werden aan het
station door een groot getal ingezetenen opgewacht,
die van hunne belangstelling wilden doen bljjken.
En hiermede eindigen de verslagen over eene
oefening die velen tot nut zal verstrekken en
waarbjj weder is getoond, wat bij eene goede ver
pleging en flinke aanvoering van den Nederland-
schen soldaat kan worden gevorderd.
burgemeesters. Benoemd tot burgemeester der
gemeente Havelte, met toekenning van eervol
ontslag als burgemeester der gemeente Njjeveen
P. A. Der'ks.
Voor het aanstaande examen voor de hulp
akte (art. 56 der wet van '78) hebben zich in deze
provincie aangemeld 27 candidaten, n. 1. 21 man-
neljjke en 6 vrouweljjke.
Het examen zal om het beperkt aantal candi
daten in 4 dagen afloopen.
Als deskundigen zjjn uitgenoodigd 4 hoofden van
scholen uit het district Middelburg en 2 uit het
district Goes.
den van luieren of bjj de kachel zitten. Zij
werkten den geheelen dag, zonder iets op
het veld of in huis te verwaarloozen. Zjj
waren met weinig tevredeneen schepel rogge,
twee voêr hooi voor den hit dan kon men
God loven. Als hjj van den akker thuis kwam,
nam hjj de kleine Latotsehka, die er zoo 'stevig
en flink uitzag, in zijn armen, zette zich met
haar aan tafel, waarop de soep, die zjjn vrouw
gekookt had, stond te dampen, en dan was An
dreas gelukkig Hjj was een vreedzaam man
hjj liet zich liever een paar bosjes stroo of hout
ontstelen dan er om te gaan twisten of misbaar
te maken. »Laat ze het in Godsnaam houden,
zjj zullen er niet vet van worden," zei hij dan
meestal en kwam met een opgeruimd hart binnen.
De zware veldarbeid, met den onhandelbaren
ploeg en den ouden knol ervoor, strookte beter
met zijn vreedzamen aard dan het gekrakeel en
het gejoel der drinkebroêrs. In den boerenstand
is het niet gemakkeljjker om goed te zjjn dan in
een anderen, misschien nog moeielijker, want zoo
dra men den naam heeft van goedig te zjjn, maakt
iedereen er misbruik van. Maar met Andreas
was een elk goede maatjes, zelfs waren er
weinigen die hem niet iets verschuldigd waren
den een hielp hjj om een wagenas vast te maken
of hjj zette een windwjjzer recht op het dak van
een ander, tot verbazing van het heele gehucht,
of hij bracht houten versierselen aan zijn venster
aan; van een derde genas hjj het paard. Hjj
kende alle ambachten en zou er zich even goed
De gemeenteraad van Hoedekenskerke heeft
de jaarwedde van het hoofd der herhalingsschool
vastgesteld op 15, die van den onderwjjzer op
10.
Het bericht dat er bij de regeering plan bestaat
om binnen korten tjjd te Utrecht een cursus te
openen voor jongelieden die zich wenschen te be
kwamen voor het notariaat en dat voor dit doel
een lector zou worden benoemd is niet juist. Bjj
de regeering bestaan geen dergelijke plannen. Wel
is er sprake van dat zich iemand bjj haar aan
gemeld' heeft om tot privaat-docent (niet lector)
in de notariëele wetenschap te worden aangesteld.
Volgens de Arnhemsche Ct. is A. Hochsten-
bach, hoofd der openbare school te Sinipelveld,
bjj koninklijk besluit veertien dagen geschorst in
zjjne bevoegdheid tot het geven van onderwijs aan
eene openbare school, omdat hij gedurende school
tijden onderwjjs in den godsdienst volgens de leer
der roomsch-katholieke kerk gegeven heeft, en
zich dus niet heeft onthouden van iets te doen,
wat strijdig is met den eerbied, verschuldigd aan
de godsdienstige begrippen van andersdenkenden.
De nieuwe cursus aan de rijks landbouw
school te Wageningen, is begonnen met 150 leer
lingen, waaronder 89 uitsluitend voor de land-
bouwafdeeling.
Onder leiding van het provinciaal college van
toezicht op het beheer der kerkelijke goederen en
fondsen van de hervormde gemeenten in Zeeland
werd heden namiddag in de vergaderzaal der pro
vinciale staten eene vergadering gehouden van
afgevaardigden door kerkvoogden en notabelen der
hervormde gemeenten in Zeeland. Deze vergade
ring, eerst bijgewoond door 45 afgevaardigden die
65 stemmen uitbrachten en later door 64 met 66
stemmen, had ten doel het voorzien in de gewone
vacatures, die in het provinciaal college van toe
zicht met 1 Jan. 1884 zullen ontstaan door de
aftreding van de heeren J. P. I. Buteux, M. Ma-
zure en mr Ph. J. Callenfels en in de buitenge
wone vacature, ontstaan door het vertrek naar
elders van den heer B. A. Overman, die met 1
Jan. 1887 aan de beurt van aftreding zou zijn.
De heeren Buteux, Mazure en Callenfels werden
herkozen, respectievelijk met 62, 62 en 61 stemmen,
en verklaarden zich bereid de betrekking op nieuw
te aanvaarden.
In plaats van den heer Overman werd gekozen
de heer C. Giltay PAz., predikant te 's-Heer
Arendskerke, die 41 stemmen verkreeg. Op den
heer mr J. J. Pompe Van Meerdervoort te Middel
burg waren 13, op den heer J. H. Gunning te
Wilhelminadorp 5 en op den heer J. F. Henne-
quin 3 stemmen uitgebracht, terwijl de overige
stemmen over vei-schillende personen verdeeld
waren.
De heer Giltay, ter vergadering tegenwoordig,
verklaarde de betrekking te aanvaarden.
In de morgengodsdienstoefening van Zondag
der Geref. gemeente (Segeerstraat) alhier, maakte
hare voorganger, de heer D. Janse, bekend het
op hem uitgebrachte beroep als leeraar bij die
gemeente aan te nemen.
De heer J. Van 't Hooft, predikant bjj de
nerv. gemeente te ICoudekerke, heeft voor het
beroep naar Hattem in Gelderland bedankt.
Te Goes zal Woensdag den 26en Sept. a.
de Zeeuw sche pastoraal-conferentie worden gehou
den. De punten van behandeling zjjn de volgende
»De strijd tusschen Voetius en Coccejus", in te
leiden door den heer J. A. Goedbloed, predikant
te Axel; „Wat moet uit een Christelijk oogpunt
ons oordeel zjjn over Oldenbarneveld in te lei
den door den heer D. De Pree, predikant te Goes;
Wie mag het Onze Vader bidden door den
heer B. Veenstra, predikant te Meliskerlce»De
oude en de nieuwe mensch", door den heer H. J.
Schoolland, predikant te Brouwershaven. (N. v. d. D.)
Dr F. Van Gheel Gildemeester, te Dalfsen,
heeft het beroep naar Den Haag aangenomen.
Op Walcheren vertoonen zich hier en daar
sporen der varkensziekte. Vooral voor den arbei-
door gered hebben als een ander, indien hjj meer
hulp in zjjn gezin had gehad.
Zoo leefde Andreas gelukkig, totdat hem eens
klaps, op het oogenblik waarop hij er het minst
op verdacht was, een zware slag trofzjjn vrouw
stierf. Toen zakte hjj ineen. Dat verlies deed
hem al het gewicht zijner ellende gevoelen. Ge
lukkig gunden de omstandigheden hem geen tijd
om lang te treurenhet was zomer, in het drukst
van den tjjdelke werkdag brengt nieuwe gar
ven naar de schelf, een dag verzuim kan alles
doen verliezen (het is niet de bjjl die den boer
voedt maar de zeis). Andreas nam de kleine op
zjjn arm en vergezelde de overledene naar het
kerkhof van het dorp, en zoodra hjj terugkwam,
greep hjj weder naar zeis en snoeimes. De ach-
terbljjvende had geen tjjd om zjjne tranen af te
drogen.
Des avonds, wanneer hjj zjjn hut nadert, buigt
de ongelukkige het hoofd want hjj hoort het
welbekende gesnor van het spinnewiel niet meer.
De blauwachtige rookkolom stijgt niet meer uit
den schoorsteen op; neen het gastvrjje licht der
lontchina heet hem niet meer welkom, als hjj op
een guren winteravond huiswaarts keert, met
sneeuw en jjzel overdekt en van verre zjjn arm
zalige hut gewaar wordt. Hjj staat alleen, ver
laten Dan buigt hjj het hoofd nog meer, en
betreedt de eenzame woning. Welk een leven voor
een boer zonder vrouw! Wie weet dat niet?
Wanneer men goed gekleed, goed gevoed en goed
verzorgd is, werkt men goed en is de geest kalm.
dersstand is het zeer te wenschen, dat deze ziekte
zich niet verder verspreide.
Uit het westelijk deel van Zuid-Beveland be
richt men ons dat het aardappel rooien op vele
plaatsen is aangevangen. Terwjjl enkele telers
zich aan de oude gewoonte houden om niet te
beginnen vóór de aardappelmaand is aangebroken,
wijl de knol daardoor beter kan bewaard worden
en in smaak blijft uitmunten, zien de meesten niet
waarom bij goed weer gewacht moet worden daar
de struik dan geheel is verstorven en later het wêer
zoo licht kan veranderen, en koude regenvlagen
kunnen komen.
De oogst valt bijzonder goed uit. Wanneer
van de roede een zoogenaamde mate wordt gedol
ven, wordt de opbrengst reeds mooi gevonden en
thans ontbreekt het niet aan de helft meer.
Paardenboonen, goed van stroo en peulen, zijn
klein van stuk. Misschien dat zjj bevangen zijn
door het warmer wêer in de tweede helft van
Augustus.
Suikerfabrikanten hebben hun verlangen naar
nieuwe suikerpeen reeds geopenbaard, zoodat bin
nen kort het uitdoen wordt verwacht. Het delven
van meekrap wordt ter hand genomen.
Kantongerecht te Zierikzee.
Zaterdag zijn veroordeeld
Z. V., 38 j., vischhandelaar, wegens overtreding van
het reglement op de wegen en voetpaden in de provincie
Zeeland, tot f 3 boete of 1 dag gev. H. J. R., 58j.,
karreman, wegens overtreding van bet politiereglement
voor de gemeente Zierikzee, tot f3 boete of 1 dag gev.
J. B., 38 j., wegens als voren, tot f 3 boete of 1 dag
gev. D. K., 57 j., wegens als voren, tot f 1 boete
of 1 dag gev. J. R., 44 j., allen arbeiders, wegens het
visschen bij nacht zonder akte, tot f 6 boete of 2 dagen
gev. met verbeurd verklaring van het inbeslag genomen
vischtuig. A. v. d. KI., 41 j., visscher, wegens het
visschen in eens anders vischwater zonder vei gunning van
den eigenaar op dat vischwaler en met verboden visch
tuig, tüt 2 boeten van f 6 of 3 dagen gev. voor elke boete
met verbeurd verklaring van hel iubeslag genomen beu-
gelnet. A. V., 51 j., wegens als voren, tot f 10 boete
of 3 dagen gev.
Verder wegens het beschadigen van het plantsoen D.
v. d. H. Lz 16 j, boekdrukkersleerling en A.J.T.,16
j., schoenmakersknecht, elk tot f 3 boete of 1 dag gev.
J. T. Jz., 18 j., schoenraakersknecht, tot 3 dagen gev. -
J. R. Jz., 15 j., sigarenmaker, tot 1 dag gev. A.
v. H. lz 14 j., sigarenmaker, lot f 12 boete of 5 dagen
gev. en N. E. B. Nz., 12 j., sigarenmaker, tot 1 dag
gev.
Al de hierboven genoemde personen wonen te Zierikzee.
Bovendien zijn veroordeeld wegens openbare dronken
schap K. N., 42 j., koopman te Brouwershaven, tot f 15
boete of 7 dagen gev. A. d. D.. 39 j., loodgieter te
Zierikzee (recidieve), tot f 3 boete of 2 dagen gev.
C. K. 63 j., arbeider te Zierikzee, tot f 15 boete of 7
dagen gev. K. Gz., 25 j., schippersknecht en W.
1)., 30 j., slager, beiden te Brouwershaven, elk tot f 3
boete of 1 dag gev.
Eu ten slotte J. S., 22 j., huisvrouw van 1). S., inde
Bonccbautsche haven, gemeente Philippine, wegens het
rapen van schelpviscb, tot f 10 boete of 1 dag gev.
Allen in de kosten.
Vrjjdag en Zondag is op het strand van Kou-
dekerke telkens een lijk aangespoeld in zeer ver
gevorderden staat van ontbinding. Beide Jjjken zijn
in de duinen begraven.
Vrijdag II. werd de 90e geboortedag gevierd
door een ingezeten van Borsseie, die volgens zjjn
zeggen gedurende zijn geheele leven nog geen
flesch vmeestergoed" (medicijn) heeft ingenomen.
In 't bezit zijner zintuigen genoot hjj dien dag al
het aangename van veler belangstelling.
In den Prins Alexanderpolder is een boer
derij afgebrand. Tien varkens kwamen daarbjj om
het leven.
Door het breken van de a3 sloeg Zaterdag
ochtend te Sluis een boerenwagen om. Van de
daarin zich bevindende personen werd een meisje
licht gewondde overigen kwamen met den
schrik vrij.
Zonder dat heeft de man geen levensmoed en is hjj
als de wijn die van zjjn kracht beroofd ishoe hjj
zich ook inspant, zijn werk blijft vruchteloos.
De zomer verliep en ook de herfst. Andreas had
zich nog niet in zjjn lot leeren schikken en daar
stond de winter reeds voor de deur. De noorden
winden huilden en brachten koude en vorst mede.
De storm joeg gele bladeren dwarrelend door
elkander, hij gierde en bulderde over de dorre ak
kers, drong door de reten en dreigde de armoedige
hut, die door den regen doorweekt was, omver te
werpen. De droefheid van Andreas was nog niet
bedaard, toen zjjn geheele woning met sneeuw
overdekt was, en de barre winter zjjn intree ge
daan had.
Tegen dien tijd vereenigen zich alle dorpelingen
onder hetzelfde dak, in hetzelfde nest, op dezelfde
kachel en wanneer het bosch kraakt onder het
gewicht van den jjzel, wanneer daar buiten alles
guur en somber is, dan zit elk gezin kinderefc^
ouders en grootouders in de warme hut rondom
de lontchina en dan worden er lange verhalen
gedaan Andreas zat alleen, kroop als een museh
in een hoekje op de koude kachel en bekeek den
wand. Behalve zjjn verdriet begon thans ook de
armoede hem te drukken. Zjjn hemd was versleten
en hjj bezat niets dan een ouden kaftan. Hjj had
niets meer om de kleine Latotchka in te wikkelen,
en durfde zich nergens meer vertoonen. Andreas
voelde dat het uur van zjjn ondergang naderde;
hij voorzag het oogenblik dat hjj langs de huizen
moest gaan bedelen.
Wordt vervolgd.)
