N° 210.
126* Jaargang.
1883.
Donderdag
6 September.
Ejjks-belastingen.
Benoeming wethouders.
Middelburg 5 September.
Dit blad verschijnt, dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 4 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
GEMEENTERAAD.
IHIDDELBUR(>S€HE COURAIMT.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Holland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
De burgemeester van Middelburg
maakt bekend:
dat bij hem ontvangen en aan den ontvanger
der directe belastingen ter invordering is ver
zonden het door den provincialen inspecteur der
directe belastingen enz. te Middelburg, den lem
September 1883, invorderbaar verklaarde kohier der
personeele belasting n° 5 voor het dienstjaar 1883/84,
met uitnoodiging aan ieder, wien zulks aangaat,
om, na hekomen kennisgeving van zijnen aanslag,
ten spoedigste het door hem verschuldigde te
kwijten, met herinnering tevens, dat de bezwaren,
welke dienaangaande mochten bestaan, binnen drie
maanden na heden behooren te worden ingediend;
terwjjl hij voorts de belastingplichtigen, die in
den loop des dienstjaars een perceel verlaten,
zonder daarin eenige roerende goederen of iemand
in hunnen dienst achter te laten, indachtig maakt
op de gunstige bepaling van art. 7 der wet op
de personeele belasting van den 9cn April 1869
(Stbl. n°. 59).
Hiervan is heden af kondiging geschied waar het
behoort.
Middelburg, den 5en September 1883.
De burgemeester voornoemd,
C. J. P I C K
De burgemeester van Middelburg maakt bekend,
dat op Vrijdag den 7en September 1883, des
namiddags te half 2 uur, een openbare zitting van
den gemeenteraad zal plaats hebben.
Middelburg, den 5en September 1883.
De burgemeester voornoemd,
PICKÉ.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
maken bekend
dat door den gemeenteraad in zijne zitting van
den 4en dezer, ter vervanging van de beeren D. A.
Dronkers en mr A. J. Van Eekelen, tot wethou
ders dezer gemeente zijn benoemd, de heeren W. J.
Sprenger en F. Brmerins, die zich deze benoeming
hebben laten welgevallen.
Middelburg, den 5en September 1883.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
PICKÉ.
De secretaris,
J. W. DE RAAD, L. S.
Dr. E. J. P. Jorissen heeft zijne eenigen tijd
geleden aangekondigde brochure, getiteldMijn
advies over het rapport der volksraad-commissie in
zake hanlc-concessie enz. in het licht gegeven. Niet
over zijn ontslag spreekt de heer Jorissen, zelfs met
geen enkel woordmaar hij bepaalt zich tot het
rapport der volksraad-commissie, dat overvloeit
van directe en indirecte aantijgingen, dat voor een
groot gedeelte onjuist is, en dat als een onteerend
vonnis de wereld is ingezonden zonder dat de
aangeklaagde zelf is gehoord geworden. Al is de
heer Jorissen geneigd het feit te laten gelden, dat
de Transvaalsche regeering niet voorzien kon, dat
eene zekere partij ten zijnen nadeele verband
zoude zoeken tnsschen dit Rapport en een hem
weinige dagen daarna op gronden van geheel
anderen aard gegeven ontslag, toch beklaagt hij
zich ten zeerste, dat het rapport hem zelfs nooit
officieel is toegezonden. Bovendien dat zijne ad
viezen daarin in een verkeerd licht worden gesteld.
Aan dr Jorissen wordt in het rapport verweten,
dat hij inconsequent handelde, daar hij eerst den
volksraad tegenover de Handelmaatschappij ge
bonden achtte en later aan de regeering de be
voegdheid toekende om met anderen over bank-
concessies te onderhandelen. Maar wat was er
gebeurd De omstandigheden waren geheel ver
anderd de Handelmaatschappij te Amsterdam had
goede gronden om van de toegezegde bankconcessie
af te zien, wijl in eene vergadering van notabele
burgers van het land, waarin de president van
den volksraad, de auditeur-generaal, de thesaurier-
generaal, ook de vice-president en andere leden
van den uitvoerenden raad tegenwoordig waren,
was besloten tot het oprichten van een volks
bank met een kapitaal van 75.000 p. s. De Han
delmaatschappij wenschte deze circulatie-bank niet
in den weg te treden en trok zich terug. Zoo
werd door de zorgeloosheid en lichtvaardigheid
de onderhandeling met de Nederlandsche maat
schappij afgebroken, en beteekende alzoo het advies
van dr Jorissen ten opzichte van andere conces
sies niets anders, dan dat hij de regeering als
het bevoegde lichaam erkende om nieuwe onder
handelingen aan te knoopen.
Waa-om die volksbank'? vraagt mou. Omdat
die moest medewerken tot het beoogde doelbe
vordering der onderhandelingen met de Handel
maatschappij, zegt de commissie in haar rapport.
Doch er is al heel weinig politiek of financieel
doorzicht toe noodig om de waarheid te erkennen,
dat men niet aan eene Nederlandsche maatschappij
concessie kan geven voor een nationale bank en
een eigen volksbank oprichten. Neen, dit sprookje
moet dienst doen als de officieele verklaring en
vergoelijking van eene allerongelukkigste handeling.
Hoewel het nergens rechtstreeks door heeren leden der
volksraad commissie wordt gezegd, is het toch kennelijk
in htm rapport duidelijk genoeg geïnsinueerd, dat ik de
oorzaak ben van het mislukken dezer onderneming. Daar
toe moet dienst doen de poging om mij te doeD voorkomen
als met mijzelf in strijd, in mijne adviezen aan de regeering
over hare gebondenheid aan de Handelmaatschappij
Daartoe moet vooral ook dienst doen de onwelvoegelijke
opmerking dat des staatsprocureurs bewering over het
plan der volksbank een ongegronde bewering is .- «daar
hij wist dat het volk dezen stap deed, niet uit tegenwer
king, maar dat het, in onbekendheid met de aangevraagde
concessie, hierdoor veeleer medewerkte tot het beoogde
doel." Wanneer in het vimr van zijn pleidooi een advocaat
zulk een verdachtmaking aan zijn tegenpartij richtte zou
elk rechtgeaard rechter hem op de vingers kunnen tikken,
en hem indachtig maken, dat hij niets mag stellen, wat
niet bewezen is, of waar zelfs geen schijn van bewijs voor
geleverd is. En hier zijn het drie rechters die zich aan
zulk een insinuatie schuldig maken Het feit is, dat ik
niet het allerminste geweten heb van het plan der op
richting eener volksbank, dat de oprichters mij geheel
onkundig hebben gelaten zoowel van hun plan, als van
hun bedoeling dat ik zelf nu nog niet weet, dat het de
bedoeling der oprichters geweest is, om de concessie der
Handelmaatschappij in de hand te werken. Dot ik het
zelfs nu nog niet geloof.
Neen, daar is niemand in de Transvaal die meer en
bitterder teleurgesteld is geweest door het in duigen
vallen van het plan der Handelmaatschappij, dan de
ondergeteekende. Ik heb van de herstelling onzes volks-
bestaans af alle eerlijke pogingen in het werk gesteld om
Hollandsch geld, Hollandsche energie, Hollandsehen
invloed voor de jonge republiek te winnen. En dat het
gulden plan der Handelmaatschappij mislukte »door
nalatigheid onzerzijds" en "door het onverstandig plan
der volksbank" voeg ik aan de conclusie der commissie
toe, terwijl ik vooralsnog daar laat te gissen welk
oorzakelijk verhand er bestaan heeft tusschen die nalatig
heid en dat volksbankplan, is mij altoos voorgekomen
als een persoonlijk échec in mijne eigene politiek.
De commissie verwijt dr Jorissen zijne be
moeiingen ter wille van eene nieuwe bankconcessie
gedurende zijn verblijf in Europa. Hij beoogde
evenwel daarmede niet anders dan 's lands be
langen en zond dus, toen hij te Londen hoorde
dat daar alle onderhandelingen over de onderne
ming mislukten tengevolge van de minder goede
stemming tegenover Transvaal, aan de regeering
het advies om met de Banque d'Escompte te Parijs
in onderhandeling te treden.
Het rapport geeft ten slotte den heer Jorissen
aanleiding tot de drie volgende opmerkingen
1». Het mislukken der plannen tot het verkrij
gen eener nationale bank is éen van beiden öf
het gevolg van een zekeren samenloop van om
standigheden, niet geheel in de macht der regee-
ringsmannen te Pretoriaof wel de directe fout
van sommige personen doch zij had dan, over
tuigd van de waarheid en met den moed harer
overtuiging, die personen in staat van beschuldi
ging moeten stellen.
2°. De voorlichting, die de commissie geeft
over het nut en de vereischten eener bank, mag
geene voorlichting genoemd worden. Het plan
dat de commissie aanbeveelt heeft deze goede zijde,
dat het een onmogelijk plan is: indien het mogelijk
ware zou het reddeloos het financieel bestuur van
het land in den grond boren.
3°. Een allerbedenkelijkst verschijnsel in deze
geheele zaak is het optreden van drie rechters in
de commissie. Er is in langen tijd geen grooter
kwaad gedaan aan de zelfstandigheid van de recht
bank dan door deze bemoeiing van rechterlijke
ambtenaren met de politiek van den dag. De
grondwettige basis van den regeeringsvorm is
daardoor geschonden en het vertrouwen op de
onafhankelijkheid der rechterlijke macht daardoor
geknakt.
Overigens wil de heer Jorissen, in het belang
der Zuid-Afrikaansche republiek, niet in het open
baar zijn oordeel uitspreken over de punten in
het rapport, die de buitenlandsche politiek raken.
Uit de brochure blijkt ten duidelijkste, dat de
Transvaalsche regeering al heel zonderling heeft
gehandeld niet alleen door do wjjze waarop zij de
oprichting eener bank heeft tegengewerkt en door
dit rapport blijft tegenwerken, maar ook door de be
jegening welke zij dr Jorissen aandeed. Zal het
'Haar nóg gelukken financieele hulp uit Nederland
te krijgen
Blijkens een Maandag avond aan het departe
ment van koloniën ontvangen telegram van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië is de
omvang der ramp, tengevolge van de uitbarstin
gen op het eiland Krakatau nog niet te overzien.
Telok Betong is onbereikbaar, doch waarschijnlijk
geheel verwoest. Van den resident der Lampong-
sehe districten is nog geen bericht ontvangen, een
derwaarts gezonden expeditie tracht inlichting te
verkrijgen. De vaart door de straat Soenda is zeer
gevaarlijk. Voorloopige opnemingen worden door
de marine gedaan. Veiligheidsmaatregelen zijn
genomen. De vuurtorens op Java's eerste punt
(Zuid-West Java) en op Vlakke Hoek staan nog;
het laatste vuur wordt niet ontstoken. In Tjiringin
zjjn tienduizend menschen verdronken. De con
troleur van Kutinbang (zuidoostelijk uiteinde dei-
residentie Lampongsche districten) W. Bejerinck
is met familie gered.
De gemeenteraad van Middelburg zal op Vrij
dag den 7el September a., des namiddags te balf
2 uur, eene openbare zitting houden ter behande
ling der volgende zakenbenoeming van een
ambtenaar van den burgerlijken standbenoe
ming leden der vaste commissiën.
Floralia viert heden voor de achtste maal haar
jaarfeest en opnieuw mag de Vereeniging Uit het
Volk- voor het Volk geluk gewenscht worden met
den goeden uitslag die hare poging tot het ver
aangenamen van de huiskamer van den werkman
heeft gehad.
Die duizende fraaie planten, keurig geëtaleerd
onder de met vlaggen en schilden, sierplanten en
beelden versierde kolfbaan in het Schuttershof,
leveren voldingende bewijzen van de onvermoeide
zorg die de kweekers ervan, 446, aan de van de
vereeniging ontvangen stekjes gewijd hebben.
Niettegenstaande het minder aangename weder
was heden middag de tentoonstelling, die door
eene uitvoering van het muziekkorps der schutterij
werd opgeluisterd, vrij1 druk bezocht. Behalve
de inzenders kwamen er 377 personen, 't Spreekt
wel van zelf dat de inzenders, nieuwsgierig om
te weten of hun een bekroning was ten deel ge
vallen, niet ontbraken en, wanneer de fortuin bun
gunstig was geweest, niet nalieten dit heuglijk
feit met rechtmatigen trots aan vrienden en ken
nissen mede te deelen.
Wij willen die onderscheiding, als naar ge
woonte, nog meerdere bekendheid geven en laten
daarom de uitspraak der jury hier volgen.
Met een prijs, bestaande in een spaarbankboekje
waarop 5 is ingeschreven, zijn bekroond de in
zendingen van de twee best gekweekte planten
van een soort, nl.
J. Schrijver, voor Tradescantia multicolor, J. P.
Dikkenberg voor Begonia Dregi (alba), Wed. Yan
Hecken voor Forenia Edentula, Jacoba de Graaf
voor Coleus variabilis, Corn. Casteleijn voor Iso-
lepus pygmea, A. W. J. Snijders voor Pelargonium
peltatum (wit bont bh), D. Van Hensden voor
Lantana hybrida (roodbloem.), Catharina Casteleijn
voor Heliotropium peruvianum, P. C. Melis voor
Pelargonium peltatum (gr. bl. met b.), C. J. Cas-
telejjn voor Fuchsia's in soorten, Jan Janse voor
Zonaal Pelargonium, Maarten Casteleijn voor Cupliea
platicentraW. Alewijnse voor Begonia semperflorens
(alba), A. J. Vroon voor Ageratum (nieuw blauw),
Jan Corré voor Lobelia Erinus, vr. J. Dbont voor
Verbena pulchella, J. M. Lacor voor Petunia com-
pacta multiflora, J. J. Dhont voor Tropaeolum Tom
Thum (d. bl.), Jannetje Gruson voor Celsea Coc-
cinea, en M. De Jonge senior voor Sedum Fabarium.
Voorts zijn premiën toegekend, voor de best
gekweekte plant, als volgt
voor Tradescantia multicolor: le premie aan
S. M. Vreke, 2e aan J. A. Minet, 3e aan Neeltje
Keersemaker, 4e aan J. A. Poerstamper
voor Begonia Dregi (alba)le aan L. Huissoon,
vr. van De Klerk, 2e J. H. Akkerman, 3e H. G.
Louterbak, 4e J. Hoogstraten
voor Forenia Edentula: le aan W. J. P. Snijders,
2e Jac. Ooms;
voor Coleus variabilis: lc A». Van der Heijdt,
2e Joh. De Meulder, 3° vr. Verhage—Gilde, 4e vr.
Jongepier, 5e M. Janse, 6e Corn. De Graaf;
voor Isolepus Pygmea: le aan W. C. Bergman,
2' C. Van ICarssen, 3» Jac. Van der Heijdt, 4-e A.
Koekrnan
voor Pelargonium peltatum (w. bl. bl.)le Van
WijkUrfer, 2e vr. A. W. Poerstamper, 3e J,
Jongepier;
voor Lantana hybrida (roodbl.)l" J. Dhont,
2e C. M. Pieters, 3e E. Dhont.
voor Heliotropium peruvianumle aan C. H.
Dhont, 2e T. De Jonge, 3* L. D'Espenois, 4e P.
H. Witte;
voor Pelargonium peflatum.- (g. b. m. d. b.) l°
C. A. Melis, 2e J. Van Aartsen jr., 3e vr. Schou—
Haneberg, 4= H. J. Eblie;
voor Fuchsia's in soorten le J. Eblie, 28 vr.
Alleman, 3e M. Wanda, 4e P. Jansse;
voor Zonaal pelargonium in soortle M. De
Jonge, 2" A. B. Koekrnan, 3e J. M. Adriaanse, 4"
S. Van Aartsen, 5" K. Kraak;
voor Cupliea Platicentrale G. Gernler, 2' M.
Snijders, 3e T. P. J. Vos, 4e J. Van Aartsen, 5*
wed. Kuyt
voor Begonia semperflorens albalc II. Pieters,
2" J. A. Pieters, 3e P. J. Lagter, 4* C. v. d. Weele,
5* D. Machielse
voor Ageratum (nieuw blauw) le P. W. Krijger,
2e A. Eblie, 3e vr. De Steur, 4e M°. Hubregtse,
5C A. Van Sorge
voor Lobelia Erinus le vr. Wanda, 2C P. Kuyt,
3e C. Baale, 4M. Adam
voor Verbena pulchella: le H. v. d. Voorn, 2'
H. P. De Buckviel, 3e M. D. De Meerseman;
voor Petunia compacta multiflora: le A. Entink,
2e J. Snijders, 3° S. C. Cornelissen
voor Tropaeolum Tom Thumle H. M. D'Espi-
nois, 2e J. M. De Meulder, 3e J. J. Van Aartsen,
4° S. Simonse
voor Celsea Coccina le vr. Hegberg, 2' M. Van
Lindonk, 3" M. C. Van der Poll, 4e A. Arentse;
voor Sedum Fabariumle A. Le Grand, 2' H.
Vader, 3e P. Nortier.
Deze premiën zijn alle voorwerpen van huise
lijk gebruik of versiering.
Voor door 34 inzenders ingeleverde planten van '82
werd toegekend een prijs van f 5 aan C. Van
Karssen en premiën, eveneens voorwerpen van
huiseljik gebruik, aan A. Verhage—Gilde, C. J.
Casteleijn, M. Casteleijn, P. Vor en vr. Adam.
Heden avond heeft in 't Schuttershof de uitrei
king van de prijzen en premiën plaats.
itrnemuiden. Door den gemeenteraad is
tot wethouder en ambtenaar van de burgerlijken
stand herbenoemd de heer S. Van Eenennaam.
Meliskerke, 4 Sept. Tot wethouder is
herkozen de heer K. Wisse.
«ri jpskerke, 4 Sept. Tot wethouder is
herkozen de heer M. Franeke.
Borssele, 4 Sept. In de raadsvergadering
van heden is tot wethouder herbenoemd de heer
A. Mol Cz.
Moedekenskes-ke, 4 Sept. In de op heden
alhier gehouden raadsvergadering werd het raadslid
A. Van Der Hel als zoodanig beëedigd en geïn
stalleerd. Tengevolge der vacature J. Steijn, die
tevens wethouder was, werd tot tijdelijk wethouder
gekozen het raadslid J. De Jonge Az.
Hoofdplaat, 4 Sept. Heden had de in
stallatie plaats der nieuw benoemde raadsleden
P. K. P. J. Van Sloten en A. W. Verplanke.
Nadat de eerstgenoemde in handen van den
wethouder Cammaert de gevorderde eeden had af
gelegd, richtte de burgemeester tot den heer Ver
planke, een hartelijk woord van welkom.
Daarna had de benoeming plaats van een wet
houder. Met 4 stemmen werd hiertoe benoemd
de heer C. J. Weijnen. De heer J. F. Tas bekwam
3 stemmen. De benoemde, die in 1881, onder
verdenking dat hij den burgemeester steunde,
»gejonast" werd, zal thans een moeilijken strijd
te voeren hebben met zichzelf.
Ter leuzen, 4 Sept. In de raadszitting op
heden is de heer Jac. De Feijter Pz., herbenoemd
als wethouder, en tot ambtenaar van den burge
lijken stand benoemd de heer J. A. Tazelaar.
Aarrlenbnrg, 4 Sept. In de op heden
gehouden raadsvergadering had de installatie plaats
der onlangs gekozen raadsleden. Het herkozen
lid, de heer J. De Muijnk, werd herbenoemd als
wethouder en als ambtenaar van den burgerlijken
stand.
De gemeentebegrooting voor 1884 werd vastge
steld met een totaal aan ontvangsten en uitgaven
van ƒ15629,55. De onvoorziene uitgaven werden
geraamd op 3004,40 en de kosten van het lager
onderwijs op 5430. De ontvangsten der in de
vorige raadsvergadering vastgestelde gemeentere
kening over 1882 bedroegen 15866,28 i en de
uitgaven f 11666,64, zoodat de rekening overdaij
