N° 203.
126* Jaargang.
1883.
29 Augustus.
Woensdag
SCHOPPEN VROUW,
Nationale IVIilitie.
Middelburg 28 Augustus.
FEUILLETON.
Advertentien* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Oproeping van verlofgangers der
lichting 1880.
Eene Middelbtrrgsclie volks-
zangschool.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooii, te Tholen: W. A. van Niedwenhuuzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
De burgemeester van Middelburg, gezien de
circulaire van den commissaris des konings in deze
provincie van den 17 Mei 1883, A n° 829/3e
afdeeling (provinciaal blad n° 43), roept bij deze op de
in deze gemeente wonende milicien-verlofgangers
der lichting 1880, behoorende tot de 2e Treïn-
compaguie -van liet le regiment veld
artillerie, om op den tijd en plaats als in de
aan hen uit te reiken order is vermeld, tegen
woordig te zijn, voorzien van al de voorwerpen
van kleeding en uitrusting, door hen bij hun
vertrek met groot verlof medegenomenbenevens
van hun verlofpas, teneinde rechtstreeks naar
hun korps te vertrekken.
Zij moeten zich vooraf en wel op Donderdag
den 6 September a., des voormiddags tusschen 10 en
11- uren, bij den burgemeester hunner woonplaats
aanmelden, voorzien van hun verlofpas, ten einde
de noodige biljetten, alsmede daggeld, indien zij
dit verlangen en daarop recht hebben, te ontvangen.
De verlofgangers, die op het bepaalde uur niet
ter aflevering verschijnen, worden bij hun korps
gestraft.
Zij, die niet aan de oproeping voldoen, worden
als deserteurs behandeld, terwijl degenen, die door
ziekte verhinderd worden op den bepaalden dag
onder de wapenen te komen, van die omstandig
heid, onder overlegging van eene verklaring van
den geneesheer, tijdig kennis behooren te geven
aan den burgemeester. Na hun herstel vervoegen
zij zich hij hun korps.
Middelburg, den 28 Augustus 1883.
De burgemeester voornoemd,
D. A. DRONKERS, L. B.
De klacht over het gebrek aan zangkunst onder
onze volksklasse wordt herhaaldelijk gehoord, en
zeker niet ten onrechte. Wie bedenkt hoe
op kermissen en hij andere gelegenheden deunen,
en welke deunenworden uitgegalmd, die moet
ten volle die klacht beamen; en tevens zal bij
hem, zoo hij althans afkeerig van soezelig voort
dommelen en vaardig is voor vooruitgang, voor
verbetering van den bestaanden toestand, aanstonds
de vraag opkomenop welke wijze kan dit ge
brek, dit euvel worden verholpen
Meer dan een jaar geleden heeft de vereeniging
Vit het volk—voor het volk zich deze vraag gesteld,
en naar aanleiding van de destijds rondgezonden
stukken maakten ook wij eenige opmerkingen
over ons volksgezang. Hoe het te verbeteren
Niet alleen moet men pogen de „dichters" der
straatdeunen te bewegen geene gemeene of zede-
kwetsende rijmen in omloop te brengen, maar er
is bovendien nog iets anders te doenvan een
geheel anderen kant moet de zaak aangevat
VAN
PROSPER MERIMÉE.
IV.
Zij stond op, nam een sleutel uit een lade en
gaf dien met de noodige inlichtingen aan Hermann.
Hij vatte haar ijskoude hand, drukte haar een kus
op het voorhoofd en vertrok.
Hij ging den wenteltrap af en kwam in de kamer
der gravin. Zij zat geheel verstijfd in haar stoel;
haar gelaatstrekken waren volstrekt niet verwron
gen. Hij bleef voor baar staan en bekeek baar
eenigen tijd, als om zich van de vreeselijke wer
kelijkheid te overtuigen, daarop betrad hij het
donkere kamertje, tastte langs het behangsel, tot
dat hij een deurtje vond dat op een trap uitkwam.
Onder het naar beneden gaan kwamen hem allerlei
zonderlinge dingen voor den geest. „Langs
dezen trap zou men zestig jaren geleden op dit
zelfde uur den een of anderen fat, met een gegal-
lonneerden rok en een steek tegen de borst gedrukt,
die sedert jaren begraven is, hebben kunnen
verrassen, en eerst heden heeft het hart zijner
vroegere geliefde opgehouden te kloppen," dacht
hij onder anderen.
Qnder aan den trap vond hjj weer een deur,
worden, en dan kan de straatdeun, zoo mogelijk
gezuiverd, voorloopig met rust gelaten worden.
De vereeniging, die reeds door hare Floralia
het schoone doel nastreeft om het leven van ons
volk schooner en rijker te maken, heeft begrepen,
dat het volksgezang alleen kan verbeterd worden
door aan de kinderen zingen te leeren. Het zang
onderwijs op de scholen draagt voor het volks
gezang weinig vrucht, vermoedelijk wijl de klassen
te talrijk, de onderwijzers niet genoeg met dit
onderdeel hunner veelzijdige roeping vertrouwd,
en de kinderen te ongelijk van aanleg zijn. Te
Groningen, te Utrecht en te Rotterdam heelt men
speciale zangscholen opgericht, waar de kinderen
uit het volk kosteloos onderwijs kunnen ont
vangen, en de pogingen die men daar gedaan heeft
zijn met goeden uitslag bekroond geworden.
Die gunstige resultaten in andere steden en
de overtuiging dat ook Middelburg eene dergelijke
verbetering ten zeerste noodig heeft, deden het
bestuur van Uit het volkvoor het volk in Januari
van dit jaar besluiten eene vergadering van eenige
onderwijzers, muziekleeraars en belangstellenden
bijeen te roepen, ten einde over de mogelijkheid
der oprichting van eene zangschool voor kinderen
uit de volksklasse van gedachten te wisselen.
Als gevolg van deze vergadering is thans aan
de huizen der ingezetenen een circulaire rondge
zonden, onderteekend door het comité uit het
bestuur der genoemde vereeniging: de heeren mr
G. N. de Stoppelaar, W. Appel en L. K. v. d.
Harst JJz., waarin een beroep wordt gedaan op
aller medewerking teneinde bij voldoende gelde
lijke ondersteuning over te kunnen gaan tot de
oprichting eener Middelburgsche volkszangschool.
Het doel van zoodanige school wordt aldus om
schreven »door de beoefening van de gronden
der zangkunst op te wekken tot een beteren smaak
voor den nationalen zang, en de liefde tot den
zang aan te kweeken." Tot het ontvangen van
onderwijs zullen toegelaten worden leerlingen van
beider geslacht van openbare en bijzondere scholen,
die den leeftijd van 10 jaren bereikt hebben, doch
niet ouder dan 12 jaar zijn; zij moeten zich onder
scheiden door goed gedrag, aanleg voor den zang
bezitten en op zoodanig onderwjjs prijs stellen.
Het onderwijs zal voorloopig althans kos
teloos en aanvankelijk éen uur 's weeks op
Woensdag of Zaterdag middag gegeven worden.
Er zullen pogingen gedaan worden om tegen eene
geringe jaarlijksche vergoeding gebruik te mogen
maken van het benedenlokaal van het concert
gebouw, ril reeds voor zangonderwijs gebezigd.
De heer J. H. Thiel, onderwijzer aan 's rijks leer
school alhier, heeft zich op verzoek der commissie
bereid verklaard om tegen eene jaarlijksche tege
moetkoming, gelijk die elders wordt gegeven, zich
te belasten met het onderwijs in den zang.
Het is duidelijk, dat zonder geldelijke onder
steuning het onmogelijk is deze zoo zeer gewensehte
zaak tot stand te doen komen en voortdurend in
stand te doen blijven. Opdat de deelneming zoo
algemeen mogelijk zij is de jaarlijksche contributie
welke hij met den sleutel open deed. Zij bracht
hem eerst in een gang en daarna op straat.
V.
Drie dagen na dien noodlottigen nacht, begaf
Hermann zich 's morgens om negen uren naar
het klooster, waar aan het stoffelijk overschot dei-
gravin de laatste eer zou bewezen worden. Hij
voelde geen wroeging en toch kon hij zich niet
verhelen dat hij de moordenaar dier arme vrouw
was, en bijgeloovig als hij was, voelde hij zich
stellig overtuigd dat zij na haar dood een kwaden
invloed op zijn leven kon uitoefenen, en verbeeldde
hij zich dat hij haar geest kon bezweeren door haar
begrafenis bij te wonen.
De kerk was eivol en het kostte hem veel
moeite om een plaats te vinden.
Het lijk was op een rijk versierde katafalk onder
een fluweelen baldakijn bijgezet. De gravin lag
in de kist met de handen op de borst gevouwen,
in een wit satjjnen kleed, en met een kanten
muts op. De familie was rondom de katafalk
geschaardde dienstboden in zwarte kaftans, met
een strik op den schouder met de kleuren van
het wapen en een kaars in de handde bloed
verwanten in den zwaren rouw, kinderen, klein
kinderen en achterkleinkinderen doch niemand
was bedroefd, tranen zouden hier voor affectatie
gehouden zijn. De gravin was zoo hoogbejaard,
dat haar dood niemand verrast had en men had
zich reeds sedert lang aan het denkbeeld gewend
van begunstigers vastgesteld op 1 met vrijlating
om tegen hooger bedrag toe te treden als donateur.
Allen, die belang stellen in de verbetering van
het volksgezang, en bovendien allen, die liefde
koeréSrec voor het volk, die gaarne licht en vreugde
helpen brengen waar vaak zooveel somberheid en
troosteloosheid heerschen, aan die allen zij deze
goede zaak warm aanbevolen
Men schrijft ons uit Den Haag
In al te korten en eenvoudigen vorm hebben de
dagbladen medegedeeld, dat de heer De Bergh de
uitgave zijner Haagsche Pennekrassen heeft ge
staakt. Yan -de beweegredenen tot dit besluit
wordt er geen woord bijgevoegd. Het publiek
denkt nu misschien dat de Pennekrassen ophouden
te verschijnen, zooals er zoo menige uitgave ein
digt, namelijk tengevolge van gebrek aan belang
stelling. Dit is echter het geval niet. De Penne
krassen werden druk gelezen, en de heer De Bergh
had er, uit industrieel oogpunt gezien, een aardig
zaakje aan (hij bezorgde de uitgave zelf). Waarom
er dan mede geëindigd Zijn wij wel onderricht,
dan besloot de heer De Bergh niet vrijwillig tot
de staking, maar werd dit besluit geprovoceerd
door de regeering. De schrijver der Pennekrassen
is namelijk ambtenaar van den Nederlandschen
staat. Dat hij, ondanks die qualiteit, den hoofd
commissaris van politie Yan Schermbeek herhaal
delijk in zijne Pennekrassen op de vingers tikte,
werd hem door dezen waardigheidsbekleder hoogst
kwalijk genomen.
Men herinnert zich, dat dezer dagen die hoofd
commissaris een schriftelijke klacht indiende bij
de regeering tegen den Pennekrasser, waarbij na
drukkelijk op het ambtenaarschap van den heer
De Bergh werd gewezen. Deze nu zou naar aan
leiding van die klacht een wenk gekregen hebben
die hem deed begrijpen dat hij te kiezen had
tusschen zijne Pennekrassen en zijne betrekking
als staatsambtenaar.
De keus zal wel moeielijk zijn geweest, doch
is ten slotte ten gunste van het ambt van adjunct
commies beslist. Het publiek zal de Pennekrassen
missen; door deze uitgave toch heeft de heer De
Bergh menigen dienst aan de algemeene zaak be
wezen, vooral op het terrein der gemeentelijke aan
gelegenheden. Dat hij bij een groot deel van zijne
medeburgers goed staat aangeschreven, is nog zeer
onlangs gebleken bij de verkiezingen voor den
gemeenteraad, toen hij een groot aantal stemmen
bekwam. Dat had hij niet te danken aan zijne
betrekking bij de administratie der ridderorden,
maar aan zijne werkzaamheid als publicist.
Zonder al wat de heer De Bergh in zijne Pen
nekrassen schreef, te willen goedkeuren, meen ik
te mogen zeggen, dat de wijze waarop aan die
uitgave een einde is gemaakt, geen toejuiching
verdient, als het tenminste waar is, dat hij dooi
de regeering ia gemuilkorfd geworden. Zulk een
systeem zou men wel in Pruisen verwachten, maar
niet in Nederland, waar tot hiertoe ook in den
ambtenaar de vrijheden van den staatsburger
werden geëerbiedigd.
dat zij er niet meer zijn zou. Een beroemd pre
diker hield de lijkrede en schilderde in eenige
eenvoudige, treffende zinsneden het heengaan des
rechtvaardigen, die vele lange jaren besteed heeft
om zich voor te bereiden op een Christelijken
dood. »De engel des doods," zei de redenaar,
»heeft haar weggenomen, te midden harer vrome
overpeinzingen, in afwachting van den bruidegom,
die des nachts komt."
De dienst liep met de gebruikelijke plechtigheid
af. Daarop kwamen de bloedverwanten de afge
storvene een laatst vaarwel zeggen. Vervolgens
trokken al de genoodigden in een langen stoet
langs de baar en bogen voor de laatste maal voor
haar, die gedurende zoovele jaren als een schrik
beeld op hunne feesten verschenen was. De leden
van haar huis kwamen het laatst.
Onder hen merkte men de oude huishoudster
van denzelfden leeftijd als de gravin op, die door
twee vrouwen ondersteund werd. Zij had geen
kracht meer om neer te knielen, maar hare tra
nen stroomden toen zij de hand harer meesteres
kuste. Ook Hermann naderde op zijn beurt de
baar. Hij knielde een oogenblik op de met den-
netakken bestrooide zerken neer, stond doods
bleek op, beklom de treden van den katafalk
en boog daar was het hem eensklaps alsof
de doode hem spottend aanzag en met éen oog
tegen hem knipte. Hij maakte een plotselinge
beweging en viel achterover. Men haastte zich
om hem op te richten. Op datzelfde oogenblik
zonk Lisabetta in het voorportaal bewusteloos
De vereeniging van burgemeesters en secretarissen
in Z. en N. Beveland zal zich op derde algemeene
vergadering van de Ned. vereeniging van gemeente
ambtenaren doen vertegenwoordigen. De heer
H. G. Hartman jr, secretaris van Goes, is tot
afgevaardigde benoemd.
Benoemd tot stationschef te Rilland-Bath H. P.
Monté thans 3e klerk te Goestot stationschef te
Vught I. Hisselman thans stationschef te Rilland
Bathtot stationschef te Vries-Zuidlaren H. J.
Lammertink thans stationschef teVught, entot3eu
klerk te Goes L. F. Paulssen te Wirdum GC.)
Biiervliet, 26 Augustus. Alle ingezetenen
waren heden op de been bij gelegenheid van een
klein volksfeest, dat werkelijk goed slaagde. Zeven
tien personen, waaronder de voornaamste inge
zetenen, legden ritten af met kar of filbury, terwijl
op verschillende afstanden met zand gevulde eieren
waren neergelegd. 178 eieren werden stuk gereden,
en de heeren M. Wadde van Rhoon, P. Lijbaart jr
en P. G. de Jonge behaalden de prijzen. Het is
duidelijk gebleken, dat dergelijke volksvermaken,
des Zondags op kleine schaal gehouden, succes
hebben.
Te Caprijcke zal op 8 September, een feestdag der
Roomscben, datzelfde Vlaamsche volksspel eier-
koers zeggen onze zuidelijke naburen plaats
hebben, waarbij 300 francs uitgeloofd worden.
Zondag a. gaat ons fanfarengezelscbap Har
monie naar IJzendijke om aldaar, gecombineerd
met het muziekgezelschap dier gemeente, eene
openbare uitvoering te geven. Het zijn prettige
en voordeelige dagen voor zoo'n gemeente. Van
daar, dat ze in alle gemeenten aan deze zijde der
Schelde zooveel bijval vinden.
Eene collecte der Unie voor de »school met den
bijbel" is in deze en drie aangrenzende gemeenten
gelukkig niet gehouden.
De mazelen zjjn snel aan het afnemen.
Gedeeltelijk gisteren onder onze laatste berichten
opgenomen).
*Coltjnsplaa,t, 27 Ang. Tal van meuschen
waren heden morgen op den dijk om het vertrek
der sleepboot Excelsior bij te wonen.
Deze boot zou het gemaakte zinkstuk, ter grootte
van 3500 M* op sleeptouw nemen om het naar
de plaats zijner bestemming te brengen.
Toen tegen den middag de wind heviger begon
te worden was men weldra overtuigd, dat er van
zinken geen sprake kon zijn. Tegen vijf uur
bracht de sleepboot het stuk wederom naar hier
op de slikken, tot gunstiger gelegenheid.
Op Maandag den 10en Sept. a. zal in de ver
gaderzaal van de staten der provincie Zeeland
eene kiesvergadering worden gehouden ter vervulling
van vier plaatsen in het college van toezicht op het
beheer der kerkelijke goederen en fondsen van de
Hervormde gemeenten in Zeeland. Deze verkiezing
heeft plaats tengevolge van het aftreden van de
heeren Buteux, Mazure en Callenfels met 1 Januari
ineen. Dit voorval stoorde gedurende eenige
oogenblikken de plechtigheid derbegrafeniser
ging een gemompel door de omstanders en een
der bloedverwanten fluisterde een Engelschman,
die naast hem stond, in het oor „Die jonge
officier is zeker een onechte zoon van de gravin
waarop de Engelschman: »0 antwoordde.
Dien geheelen dag bleef Hermann ten prooi aan
een buitengewone onrust. In de afgelegen restau
ratie, waar hij altijd at, dronk hij veel meer dan
hij gewend was, in de hoop van zich te bedwelmen,
maar de wijn deed niets dan zijn verbeelding
verhitten en de denkbeelden, die hem vervulden,
verlevendigen. Hij ging vroeg naar huiswierp
zich geheel gekleed op zijn bed en viel in een
loodzwaren slaap.
Toen hij ontwaakte was het nog nacht en de
maan scheen in zijn kamer. Hij keek hoe laat
het was, kwartier voor drieën. Hij had geen slaap
meer, ging rechtop in zijn bed zitten en dacht
aan de oude gravin.
Op dat oogenblik trad er iemand op straat aan
zijn venster, als om in de kamer te kjj ken en ging
terstond weer verder. Hermann lette er tenauwer-
nood opmaar na verloop van een paar minuten
hoorde hij de deur zijner voorkamer opengaan-
Hij meende dat zijn oppasser, beschonken als al
tijd, van een nachtelijken tocht thuis kwam
maar weldra vernam hij een onbekenden stap.
Er kwam iemand binnen met zacht sloffende
pantoffels aan. Zijn kamerdeur ging open en
daar verscheen eene vrouw, geheel in het wjjtv
