N° 178
126* Jaargang.
1883.
Dinsdag
31 Juli.
K I T.
Jaardag van EM.de koningin.
FEUILLETON.
Middelburg 30 Juli.
Dit blad verschijnt, dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieüwenhuijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peijl Jz,
Hoofdagenten voor bet Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
De burgemeester en "wethouders van Middelburg,
gelet op de verordening van algemeene plaatse
lijke politie,
maken bekend
dat, ter gelegenheid van den jaardag van H. M.
de koningin, op den 2e" Augustus a. het afsteken
van vuurwerken zal geoorloofd zijn en wel, wegens
de op de Groote Mark te houden jaarmarkt, op
het exercitie-plein, bij uitsluiting van alle andere
plaatsen, en zulks van 8 tot 11 uren des avonds,
alsmede dat het verkoopen van vuurwerken even
eens tot 11 uren des avonds zal worden toegestaan.
Middelburg, den 27 Juli 1883.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
D. A. DRONKERS, L. B.
De secretaris,
G. N. DE STOPPELAAR.
Men leest in het Volksblad, orgaan der vereeni-
ging Volksonderwijs
Naar aanleiding van ons artikel over het ge
beurde te Aduard werd ons medegedeeld, dat te
Oost- en West-Souburg in Zeeland wèl de kinde
ren, voor wie schoolgeld wordt betaald, maar niet
degenen, wier ouders wegens onvermogen van die
betaling zijn vrijgesteld, ook na hun 12e jaar de
openbare school bezoeken mogen.
Wij vroegen nadereinlichtingenen ziehier
wat wij vernamen: „Dat de onvermogende school-
leerlingen alhier (zij alleen) de school moeten
verlaten, zoodra zij hun 12e jaar hebben bereikt,
is waar. Sedert wanneer dit zoo is, weet ik niet.
Reeds eenige malen is het voorgekomen, dat de
ouders zeer teleurgesteld waren, toen zij hoorden,
dat hun kinderen van de dagschool geen gebruik
meer konden maken".
De vermogende wèl, de minvermogende niet:
zou de minister van binnenlandsche zaken ook
dit niet achten „in strijd met de wet of het
algemeen belang"
Een der leden van het tooneelgezelschap van
den heer Nieuwenhuijs, de heer Van der Meij heeft
zich bekend gemaakt als namaker van Zwarte
Griet van den heer Rosier Faassen. Hij verklaart
echter nooit eene opvoering van Faassen's drama
te hebben bijgewoond en zijn stuk slechts geschreven
te hebben naar een uitvoerig verslag, dat aan het
bewuste stuk van den Rotterdamschen tooneel-
schrijver in een der bladen voorkwam.
De heer Van der Meij zal dit zeker niet als
excuus willen aanvoeren. Het idee, dat aan het
drama ten grondslag ligt, was oorspronkeljjk van
den heer Faassen en daarvan heeft de heer Van
der Meij misbruik gemaakt.
Een beter drama leveren dan dat van den heer
Faassen zal hij wel niet hebben willen doenwij
twijfelen of hjj daartoe wel in staat is geweest.
K EXE H E niKSKBISG.
doob
James Payn.
TWEEDE O EE Ij.
De moeilijkheid van Mark.
Dokter Meade wist even goed wat hij meende
alsof Frenna het hem in alle bijzonderheden ver
teld had.
fj «Mijnheer Penrijn en wij allen hebben het
van alle zijden beschouwd", antwoordde hjj ern
stig. «Gij kunt zeker zijn dat wij niets liever
willen dan ten beste handelen."
«Dat zal Kit niet vinden", was haar onver
wacht antwoord. «O dokter dat is juist hetgeen
hij vreesde."
»Dat begreep ik ook, arm kindmaar van
den anderen kant is het niet van twee kwaden
het beste ik meen dat Mark komt? Zou zijn
wegblijven niet slechter uitgelegd worden dan
eenige getuigenis, welke hjj kan afleggen
»Dat is ook de meening van mijnheer Burton."
»En die moet het toch het best weten, Frenna.''
«Dat vindt Kit niet. O! dokter, hoe kan ik
het hem zeggen Zij streek haar zwaar, zwart
haar naar achteren, schudde het hoofd heen en
Zijn doel was dus kenneljjk alleen om, op grond
van den bijval dien Zwarte Griet overal onder
vond, zichzelven en den directeur op goedkoop©
wjjze ook zulk een stuk onder denzeltden titel
te verschaffen.
Wjj blijven daarom ook zjjn handelwjjze afkeuren
en het is te hopen dat de heer Faassen ook tegen
de praktjjken van dergelijke fabrikanten van stuk
ken, in den geest van zjjne scheppingen, worde
gevrjj waard.
In het weekblad De Amsterdammer schrijft Jan
van Utrecht over de Utrechtsche kermis o. a. het
volgende
Tegenwoordig worden op de kermissen geweerd
en ieder zal dat toejuichen vertooningen,
die aanstoot kunnen geven. Uitmuntend. Maar
waarom plaatst men dan naast de schouwburgtent
van Yan Zuylen een bjjbelkraam Ook die ver
tooning moet aanstoot geven aanstoot aan ge-
loovigen en ongeloovigen. Stel u voor een kraam,
zeer gewoon een kraam als waar men Dalfsche
moppen en echte Groninger koek koopt. In
plaats van een huisvader, huismoeder en dochter
hebben in de bjjbelkraam plaats genomen drie
heeren; twee heeren met petten en een met een
hoogen hoed. Die met den hoogen hoed-is na-
tuurljjk de hoofdpersoon. Hjj houdt redevoeringen
en voorlezingen. De voorlezingen bestaan uit ge
deelten van den bijbel zeker het ongeschiktste
voor hen die zich op een kennis bewegen. De
redevoeringen bestaan uit 't is mjj niet moge-
Ijjk het te verklaren. Stel u voor iemand met
erg geplukte haren, die nn en dan nit de bijbel-
kraam schjjnt te willen springen als het duiveltje
uit dat bewuste doosje, en die een uur achtereen
duizenden woorden uitgalmt zonder slot of zin en
met zulk een gemak dat men aan welsprekend
heid zou denken als men hem alleen zag spreken,
maar die aan waanzinnigheid doen denken als
men hem hoort spreken. Ik hoorde hem deze
vergeljjking op touw zetten. Iemand laat op de
kermis zjjn portret maken, krjjgt het thuis en
zegtdat is mjjn portret niet, dat lijkt naar niets
zoo leeljjk, zoo mismaakt, zoo gedrochteljjk zie ik
er niet uit. En de photograaf zegtik geef je
getrouw terug zooals je er uitziet. Dat is, het
lichamelijke uitzien, maar nu geeft God ons een
photographie en dan zeggen wij ook weer dat
het niet lijkt. En dan antwoordt God als de
photograaf. Ik wil gaarne toegeven dat met
de beste bedoelingen zoo'n kraam wordt neerge
zet, maar men zal toegeven dat op een kermis
de plaats niet is voor onderwerpen die men daar
wil behandelen. En al laat men een heer met
een hoogen hoed en geplukte haren een uur lang
allerlei onsamenhangende woorden uitslaan over
zonde, genade, bloed des lams, liefde des heeren
tot zondaars, behoud door genade, en al klutst
men daar een photograaf doorheen, men komt tot
geen ander resultaat dan ik hoorde van een dei-
omstanders „Noudie heit ook het noodige
spraakwater binnen." Een bjjbelkraam met zulke
weer en prevelde «Slechte tijding slechte
tijding."
Zelfs voor den dokter, die zoo gewoon was aan
droefheid en leed, was dit een zeer pjjnljjk onder
houd. Eensklaps stak zij hare beide handen uit,
als wilde zjj hem wegduwen en steunde «Ver
laat mij, verlaat mjj
»Neen Frenna lief, zoo niet" smeekte hjj.
»Denk aan vroegere tjjden. Gjj hebt nog vrienden
die u innig liefhebben, en u zullen bljjven lief
hebben, wat er ook gebeuren moge. Voor het
eerst heb ik van daag mjjn armen jongen, die op
het punt geweest is van te sterven, verteld wat
er gebeurd is. Hjj is de schim van hetgeen hjj
geweest is en kan zich nauweljjks bewegen of
spreken en toch trachtte hjj zich op te richten en
fluisterde»ik moet naar Frenna toe gaan", en
toen ik bem zei dat dat onmogeljjk was, verzocht
hjj mij n met zjjne harteljjke groeten te zeggen
dat hjj alles wist."
«Zei hjj dat?" riep zjj, hare bevende handen
ineenslaande, „zei hij dat
„Ja, waarljjk."
De uitdrukking van haar gelaat verbaasde hem;
het was die van een hartstochteljjke dankbaar
heid, die hem geheel onverklaarbaar toescheen.
,,2eg hem, zeg hem", ging zjj voort," dat ik
hem alles toewensoh wat hjj verdient. Meer be
hoeft hjj niet te hebben."
„Dat moet gij hem zelf zeggen," zei de dok
ter lachend, „hjj heeft een opwekking noodig."
Zjj schudde het hoofd en zei„Ik zal hem
vertooningen hoort niet op een kermis, zoo min
als een poppekast in een kerk.
Zooals wjj vroeger reeds gemeld hebben zal de
broederschap der notarissen in Nederland zijne
gewone jaarlijksche algemeene vergadering dit jaar
te Middelburg houden. Even als in 1873 zal ook
nu weder aan hen en hunne dames door de Con
frérie van St. Sebastiaan een concert worden aan
geboden dat Maandag 6 Augustus a. zal plaats
hebben.
Na het afdrukken van ons vorig nommer ont
vingen wjj nog de volgende opgaaf omtrent den
schietwedstrijd te Veere.
Op de vrije baan, 3 schoten op 200 m. afstand,
werden 87 kaarten verkocht, terwijl de prijzen
werden behaald als volgtle prijs, 35% van de
inleggelden, W. Hejjboer te Middelburg, 29 punten;
laatste schot 10.
2e prjjs, een prachtiglikeurstel, aangeboden door
den heer mr W. C. M. de Jonge van Ellemeet,
door A. W. den Doop te Middelburg, met 29
punten; laatste schot 9.
3e prijs, 15% van de inleggelden, door F. L.
Klaassen van Middelburg, met 29 punten; laatste
schot 8.
4" prjjs, 10% van de inleggelden, door J. C.
Klaassen van Middelburg, met 28 punten; laatste
schot 12.
5e prijs, ƒ3.50, door Stierman te Veere, met 28
punten; laatste schoten 11 en 9.
6e prjjs, meerschuimen tabaks- en sigarenpjjp in
étui, door Gerreman te Yeere met 28 punten;
laatste schoten 9 en 10.
7e prijs, ƒ2.50, door J. A. Jelgersma te Veere,
met 28 punten; laatste schoten 9 en 10.
8e prijs, sigarenkoker, door G. Schippers te
Veere, met 26 punten.
Na de uitreiking der prijzen hield de komman-
dant der Veersche vereeniging, de heer G. P. Wijn
malen, eene toespraak tot de deelnemers aan den
wedstrijd. Daarna spraken twee deelnemers uit Mid
delburg een woord van harteljjke belangstelling
in en waardeering van de jeugdige vereeniging
te Veere.
De heer G. C. W. Vis, te Zeist, beklaagt zich
in V Vad. erover dat de ambtenaren van de
rijkstelegraaf niet dadelijk kennis krijgen van
veranderingen en aanvullingen in het telegraafnet.
Den 20eï dezer werd door hem aan het kantoor
te Zeist een telegram aangeboden, geadresseerd
aan Francke Grjjpskerkebode Oostkapelle.
Vroeger was Middelburg het naaste telegraafkan
toor maar na de opening van den telephoondienst
Middelburg-Oostkapelle-Domburg op 13 dezer,
was Oostkapelle het naast. Den volgenden dag
den geadresseerde ontmoetend, zag de heer Vis
dat op het telegram Oostkapelle vervangen
was door Middelburg, ergo hooger bodeloon en
wat nóg erger tijdverlies van anderhalf uur. Op
het kantoor daarnaar informeerend, vernam bij
datde beambte O. door M. vervangen had,
nooit meer ziennooit, nooit 1 en zjj maakte zulk
een ernstig gebaar met de handen en zag zoo
smeekend naar de deur, dat hij niet anders kon
doen dan gehoorzamen, waarop zjj in een stroom
van tranen uitbarstte. Hjj gaf zijn adres aan haar
hospita, een stoere, flinke, schotsche vrouw, en
keerde naar zjjn zoon terug.
Frank luisterde met gespannen aandacht naar
het verslag van dit bezoek en zei
„Vader, het spijt mjj dat gij om mijnentwil
die verre reis gemaakt hebt, maar ik kan niet
naar Mogaaion terugkeeren, voordat dit afgeloo-
pen is."
„Meent gij het verhoor, Frank?"
Ja."
De dokter stapte met gefronste wenkbrauwen
de kamer op en nederde bedenking dat zjjn
zoon, als hjj Londen verliet, meer zou ljjden dooi
de ongerustheid dan dat de Lichtverandering hem
goed zou doen, ging hem wel door het hoofd,
maar zjjn hart was te ruim dan dat hjj alleen
aan eigen vleesch en bloed kon denken.
«Gjj hebt geljjk", zei hij, «als alles over is,
zal Fenna wellicht anders over haar oude vrien
den denken. Wjj moeten het arme meisje nog
éen kans laten."
Daarop schreef hjj aan mevrouw Medway dat
hjj besloten had om bjj zjjn zoon te blijven.
«Mocht echter", voegde hjj er bjj, «uw beste Mark
u eenige reden tot ongerustheid geven, dan brengt
een telegram mjj terstond op de Terp. Mjjn in
druk is dat de zaken haar loop moeten hebben,
aangezien in het daarvoor ten kantore aanwezige
boek G. als het dichtst bjj M. gelegen, was aan
gegeven, wat het voor 13 dezer dan ook werkeljjk
was, en aangezien hjj geen' verbeterde editie had
ontvangen, meende hjj, natuurlijk vooronderstel
lende het beter te weten dan een particulier, wat
zeer rationeel was, het in het voordeel van den
afzender te hebben veranderd.
De meening van den beambte was echter, zoo
als wij weten, onjuist.
Bij kon. besjuit van den 19cn Juli 1883, is het
getal loodskweekelingen 2C kl. in het IVe en V*
loodsdistrict (Goedereede, Maas en Brouwershaven)
gebracht van 13 op 10.
In de St.-Ct worden de stukken openbaar ge
maakt, die betrekking hebben op het veiieenen
boven en behalve de vergoeding van 30 pet, van
subsidiën in de kosten van het lager onderwijs
over 1883 aan de gemeente Ellewoutsdjjk tot een
bedrag van ƒ390.
De minister van financiën herinnert belangheb
benden, dat de nog in omloop zijnde schatkist
biljetten, uitgegeven in de maand Februari jl„
blijkens bekendmaking in de Staatscourant van
21 April jl„ aflosbaar zijn gesteld op 1 Aug. a.
Volgens de Nouvelles de Spa zou onze koning
21 dagen daar ter plaatse gaan doorbrengen tot
het ondergaan van een kuur.
Volgens het Hand. is er van het bericht dat
generaal Van der Hejjden weer naar Indië zou
gaan, in welonderrichte kringen in de residentie
niets bekend.
De heer Volck scbrjjft ons:
Het doel dezer mededeeling is tweeledig.
Eerstens wil ik het publiek doen zien, dat we
krachtig bezig zijn ons te wapenen op alle even
tualiteiten in de tweede plaats wensch ik mjjn
landgenooten te overtuigen van het noodzakeljjke
van hun steun in den vorm van geldeljjke toezeg
gingen.
Met hoeveel vertrouwen we ook eenige goede
tijdingen uit het Noorden tegemoet zien, moeten
we toch voorbereid zijn op het verleenen van hulp,
want goed vertrouwen is geen' absoluut bewijs van
hetgeen we hopen. Daarom moesten we handelen,
en er is en wordt nog dageljjks gehandeld.
We kunnen spoedig genoeg een stoomschip, dat
uitgerust is voor de jjsnavigatie, in zee hebben,
bv. de Hllida in Hammerfest zelfs in vier dagen,
maar we laten het niet bjj de informaties omtrent
éen schip. Eenige dagen geleden zjjn ër nog meer
dere telegrammen verzonden, om ons op de hoogte
te stellen van andere eischen. Reeds lang heeft
onze consul te Hammerfest onderhandelingen aan
geknoopt met Noorsche reeders.
In Archangel, Christiania, Kopenhagen, Dundee,
Peterhead werden informatiën gedaan, want zooals
ik zeg er is geen kunst aan om a tout prix een
schip in zee te zenden, men moet, na eerst natuur-
Maar in geval zich een onverwachte agitatie mocht
voordoen, zoodat zjjn komst hierheen hem kwaad
zou doendan zou ik niet aarzelen, daar ik hem
ken, om mijn beroepsveto tot verhindering uit te
spreken."
Dit was zulk een duideljjke wenk dat mevrouw
Medway er in geval van nood wel gebruik van
moest maken maar zjj gaf geen teeken van in
stemming of zelfs dat zjj er gebruik van maken
zou.
Daar hjj geen antwoord kreeg begon de dokter
ongerust te worden ën schreef npg eens. Daarop
kwam het volgende bericht
«Mark heeft geen bljjk van agitatie gegeven,
noch mjj genoodzaakt om den weg in te slaan,
dien gjj mij zoo welwillend aan de hand hebt ge
daan. Ik schreef n niet omdat ik niet wist wat
ik zeggen zon. Het zou ons natuurlijk een troost
geweest zjjn indien gjj hier waart, maar er be
stond geen reden om u te laten overkomen. Mark is
zeer stil en meer afgetrokken dan gewoonljjk. Zjjn
geest is natuurlijk voortdurend met de zaak ver
vuld; maar hjj spreekt er nooit over en heeft
het ons verboden. Hjj zit uren alleen op zjjn
studeerkamer, met den vogel van de arme Frenna,
en als hij bjj ons komt brengt hjj hem mede in
de kamer. Hjj hoort hem zoo graag babbelen
over «Fren" en «Kit".
(Wordt vervolgd
