N° 165.
126* Jaargang!!
1883.
Maandag
16 Juli.
buitenland:
Laatste Berichten.
De aanstaande
Middelburg 14 Juli.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
Algemeen Overzicht.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën* 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL-
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagh, te Goes: A. A. W. JBolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou, te Tholen: W. A. van Niedwenhuijzen, en te Ter Neuzen: A. van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube en Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich, enz.
Dinsdag a. s. zullen de kiezers voor de derde
maal in dit jaar worden opgeroepen om zich
van hun plicht te kwijten. Al wordt de kring,
waarop die verkiezingen betrekking hebben,
beperkterhet getal van hen, die daaraan
kunnen meewerken, wordt uitgebreider, en de
verkiezing zelve verkrijgt een ander karakter
„dgn die voor de prov. staten en de tweede
de r' ner.
maf- ,J-een hoogere politiek behoeft daarbij op den
ga orgrond te tredener zijn in elke gemeente
sp' oovele belangen die buiten de politiek staan,
da it men over het geheel meer kan letten op
bf\iannen van praktische bekwaamheid, van over
leg, dan op personen die een bepaalde richting
zijn toegedaan.
Toch zij het verre van ons om alle overwe
gingen op dat gebied buiten te sluiten. Die
zelfde politieke overtuiging hangt zeer nauw
samen met de gansche levensopvatting van hen
die geroepen worden om de belangen der ge
meente te behartigen.
Men slaat naar onze meening dus een ver
keerden weg in door in een ander uiterste te
vervallen en de politieke meening van een
candidaat geheel te laten rusten. Juist van de
zijde, waarvan het meeste gevaar kan worden
geducht voor instellingen van onderwijs, van
maatschappelijk welzijn of van inrichtingen tot
nut en genoegen van het algemeen, tracht men
op de meest gemoedelijke wijze de meening
op den voorgrond te stellen dat men de poli
tiek voor de gemeenteraadsverkiezingen maar
moest laten rusten.
En middelerwijl toont steeds de keuze der
candidaten dat men zelf daarvoor volstrekt niet
blind is geweestal neemt men, om den schijn
te redden, dezen of genen aftredenden candidaat,
van wien men meent het minst gevaar te mogen
duchten, in genade aan.
Op deze wijze tracht men zich langzamer
hand meester te maken van het terrein in
gemeenten, waar men nog geen vasten voet heeft
gekregen, terwijl men stouter optreedt daar
waar men reeds meer macht heeft.
Het op zij zetten van de politieke gevoelens
der candidaten is niets meer dan eene krijgs
list. Men zij daarop bedacht.
Het hoofdorgaan der anti revolutionaire partij
stelde onlangs de zaken zoo voor dat zelfs
liberale candidaten gekozen kunnen worden,
maar de ervaring leert toch in deze dagen dat
men daardoor zich niet mag laten misleiden.
De volgelingen doen anders en zij hebben van
hun standpunt gelijk.
Er zijn vraagstukken, o. a. betreffende
Zondagsrust en onderwijs, waarover men eene
bepaalde meening moet zijn toegedaan, en
waarbij eene bepaalde richting zich als van
zelf moet openbaren.
Wil men dit alles laten rusten en zich alleen
bepalen tot eenige algemeenheden, men loopt
dan gevaar van teleurstelling te ondervinden
aan beide zijden, zoowel aan die van kiezers
als van gekozenen. Het is dus noodig dat
men elkaar op hoofdpunten goed verstaat.
De tegenwoordige taktiek om onder eene
algemeene leuze van bezuininging candidaten
te stellen is eene gevaarlijke taktiek, zoolang
niet duidelijk kan worden aangegeven waarop
die bezuiniging kan gemaakt worden en of
zij mogelijk is. Er dient goed opgelet dat
men zulk eene bezuiniging niet beproeve ten
koste van andere,-ernstiger belangen, voor welke
vermindering hoogst nadeelig zoude zijn.
In elke gemeente zijn er bovendien quaestiën
aan de orde, die zoo licht ontaarden in per
soonlijke geschillen. Deze zijn een der gevaar
lijkste klippen waarop eene vrije, onpartijdige
keuze vaak schipbreuk lijdt. Het is daarom
wel degelijk goed dat men ook bij zulk eene
verkiezing een beginsel in het oog houdtwijl
dit kan meewerken om de personen-quaestie
op den achtergrond te dringen.
Wij bepalen ons in 't algemeen tot deze en
kele regelen, en vragen slechts van de kiezers
dat zij, nu het de belangen geldt van de ge
meenten waarin zij leven en werken, vooral de
moeite zich mogen getroosten om even te
gaan stemmen. Hunne belangen zijn daarbij
het nauwst betrokken. Elke gemeente heeft
hare eigenaardige eischen, die als van zelf
aanwijzen welke keuze men moet doen,
maar daarbij verlieze men vooral niet de twee
groote beginselen uit het oog: de ontwikke
ling der jeugd en handhaving van het bur
gerlijk gezag tegenover het kerkelijke.
Hoever men kan afdwalen als men die beide
uit het oog verliest bewijst wel de gisteren
avond te Middelburg gehouden vergadering,
waarvan in ons bijblad een verslag voorkomt.
Zelden woonden wij een treuriger vertooning
bij. Geen enkel leidende gedachte was er bij
het stellen van candidaten te bespeuren. Al
leen het enkele woord bezuiniging scheen
daarbij dienst te doen. Waarop en hoe be
zuinigd moest worden, werd volstrekt niet
nader toegelichtmen vroeg daaromtrent zelfs
geen nader licht.
Noch hetgeen de aftredende leden hebben
verricht noch hetgeen men van de nieuwe can
didaten kon verwachten werd met een enkel
woord bloot gelegd. Trouwens, het bleek spoe
dig dat het slechts de bedoeling was om te
stemmen volgens een vooraf beraamd plan.
Wij weten niet of het wel een goede taktiek
was dat zoovele liberalen heengingen; zij had
den door te blijven polemiek kunnen uitlokken,
en de uitslag ware wellicht geheel anders ge
weest.
De vergadering op heden avond kan nog
veel goedmaken.
Vooral betreuren wij de houding van den
heer Snijders, niet omdat hij een lijst van can
didaten gaf waaraan eene bepaalde leidende
gedachte ontbrak, hij kon daardoor mis
schien discussie hebben willen uitlokken
maar wijl hij ten slotte verklaarde dat al de
door hem gestelde candidaten hem even ge
schikt voorkwamen.
Hebben dan al de mannen, met wie hij als
raadslid zitting heeft, zoo weinig verricht dat
zij gelijk kunnen gesteld worden met personen
die geheel vreemd zijn op dat gebied
Wij hebben geen vrees dat de kiezers te
Middelburg zich zullen laten influënceeren door
hetgeen op die vergadering is besloten. Wij
achten hen verstandiger, maar wij hopen dat
zij ijverig zich zullen toonen. Er wordt hoogst
gevaarlijk spel gespeeld, Dubbelzinnigheid van
enkelen werkt samen met het berekenend over
leg van anderen en daaruit kunnen, zoo men
niet op zijne hoede is, verrassingen voortko
men die nog ernstiger gevolgen kunnen hebben
dan men voor het oogenblik vermoeden kan.
Men schrijft ons uit Rotterdam
Eerst heden, vier dagen vóór de verkiezing, zijn
alle candidaten voor den gemeenteraad gesteld.
De vier liberale kiezersvereenigingen gaan niet
samen. Burgerplicht en de Vrijzinnige kiesvereeni-
ging hebben elf van de aftredende leden opnieuw
candidaat gesteld en voorts, ter vervanging van
twee leden die bedankt hebben, de beeren mr J. A.
van Gilse en jhr Martini Buys, ingenieur bjj de
staatsspoorwegenAlgemeen Belang de elf met de
beeren A. Van Vollenhoven en Torley Duwelj
terwjjl Rotterdam alleen candidaat stelt die af
tredende leden, die tegen de oprichting eener
gemeentelijke gasfabriek hebben gestemd, met
inbegrip van een lid, dat verklaard beeft geen
nieuwe candidatuur te willen aanvaarden.
Eene nog zonderlinger houding dan deze ver-
eeniging met bare zeven candidaten voor dertien
plaatsen, nemen de katholieke en de anti-revolu
tionaire kiezersvereenigingen aan, die slechts twee
candidaten aanbevelen voor de dertien plaatsen.
Van de aftredende leden beeft geen enkele genade
kunnen vinden in de oogen dezer vereenigingen;
bare candidaten zijn de beeren Altona en Gillesen,
een anti-revolutionair en een katholiek. Men beeft
dus de twee plaatsen, die men veroveren wil, eer-
Ijjl; verdeeld.
Of bet bescheidenheid is, dat slechts die twee
plaatsen begeerd worden, of wel gebrek aan ge
schikte personen, daarover zjjn de geleerden bet
niet eens. Misschien ook wel is de mathesis in
bet spel, en hoopt men door slechts twee namen
op bet biljet te plaatsen, de kansen voor die
twee te vergrooten.
Veel strijd is er nietde gemoederen schjjnen
zoo kalm mogeljjk gestemd te zjjn.
Door een twintigtal kiezers voor den gemeente
raad alhier zjjn liberale kiezers in deze ge
meente tegen beden, Zaterdag, avond 8 uren in
bet Schuttershof opgeroepen tot eene bjjeenkomst
ter bespreking van de verkiezingen voor den raad.
Door gedeputeerde staten van Zeeland is tot
adjunct-commies ter eerste klasse bjj de tweede
afdeeling ter provinciale griffie benoemd de beer
D. Stigter, te Goes.
Door de commissie tot bet oprichten van een
gedenkteeken te Vlissingen voor Betje Wolff en
Aagje Deken is ook aan bet Zeeuwsch genootschap
der wetenschappen eene bjjdrage gevraagd tot ver
wezenlijking van baar plan.
Aangezien bet Zeeuwsch genootschap indertijd
eene bjjdrage verleende om bet denkbeeld te ver
wezenlijken onzen Bellamy eene hulde te brengen,
vertrouwen wjj dat bet ook nu niet zal achter-
bljjven, waar bet geldt voor de verdiensten der
beroemde schrjjfsters een bljjvend gedenkteeken
op te richten.
Vlissingen, 14 Juli. Tegen bet midden
der volgende week zal van de werf der kon.
maatschappij de Schelde te water worden gelaten
de salonboot Luctor et Emergo, in aanbouw voor
den dienst tusschen bier en Middelburg voor reke
ning, van den beer G. Alberts.
In deze gemeente is een geval van roodvonk
voorgekomen.
De heer I. P. Roger te Vlissingen wien, tot nu
toe onder-inspecteur, is benoemd tot inspecteur,
bjj bet Belgisch loodswezen aldaar.
Tholen, 14 Juli. Naar men verneemt worden
de anti-revolutionaire kiezers alhier, hoewel nog
gering in aantal, aangespoord bij de verkiezing
op a. Dinsdag hunne stem niet op de aftredende
raadsleden maar op eigen candidaten uit te brengen.
De aanbevelingen geschieden geheim, althans men
beeft tot heden geen enkele openbare in nieuws
bladen of elders aangetroffen.
De volgende studenten der politecbniscbe school
zjjn tot bun practische vorming gedurende de
zomermaanden door den minister van waterstaat
H. en N. als buitengewoon opzichter aangesteld,
te weten
J. J. De Mujjnck, bjj de werken tot verbetering
van bet kanaal van Gent naar Ter Neuzen
A. M. Peman Kakebeeke, bij die van bet kanaal
door Zuid-Beveland
H. Van Gorsel, bij die van bet kanaal door
Walcheren
J. M. C. baron Quarles de Quarles, bjj bet doen
van waarnemingen op de Zeeuwscbe stroomen.
De heer jhr. C. Hartsen is teruggekomen op
zjjn besluit om te bedauken voor bet voorzitterschap
van de jury der internationale koloniale tentoon
stelling.
Voor de betrekking van hulponderwjjzer aan
de nieuwe school B aan de Nieuwe Haven alhier
die 1 Januari a. geopend zal worden, hebben zich
20 sollicitanten aangemeld.
Aan de boogescbool te Leiden werd door den
beer D. Quakkelaar, med. st., geboren te Sint
Maartensdijk, met goed gevolg bet eerste natuur
kundig examen afgelegd.
De beer J. C. M. Hartman te Goes heeft
te Amsterdam met gunstig gevolg bet eerste
natuurkundig examen afgelegd.
Ten vervolge op het verslag der onderwijzers
vergadering te 's-Gravenpolder kan nog worden,
medegedeeld, dat door de beeren A. Visser, C. J.
Reisinger en Z. D. van der Bilt La Mottbe bjj-
dragen werden geleverd, die met veel genoegen
werden aangeboordo. a. droeg laatstgenoemde
op onverbeterlijke wjjze voor bet gedicht van
Ter Haar: „Aan den Jongen Graaf van Parijs."
Het vraagpunt: „Is de nieuwere metbode in
bet rekenonderwijs te verkiezen boven de vroegere?"
werd ingeleid door den beer Kousemaker van
Nisse, die tot de conclusie kwam, dat in de eerste
twee schooljaren de nieuwe metbode (Versluis,
Wisselink e. a.) dient gevolgd te worden, maar
dat men in hoogere klasse, door schoolverzuim en.
onvoltallige hulp, genoodzaakt is gedeeltelijk
althans de vroegere methode te volgen. Uit de
zeer geanimeerde discussiën kon men dit resultaat
afleiden dat de oudere metbode niet onvoorwaar-
deljjk af maar de nieuwere evenmin absoluut
goed te keuren is. Ais de onderwjjzer de metbode
bebeersebt, dan richt bjj die in naar de bijzon
dere behoeften zijner school.
Door bet provinciaal kerkbestuur van Zeeland
is aan den beer P. E. H. Bodel Bienfait, pred. te
Zierikzee, op zjjn verzoek, wegens ongesteldheid,
bet eervol emeritaat verleend, ingegaan den le Juli 11.
Volgens de N. Rott. Crt. is Vrjjdag de officier
van justitie bjj de rechtbank te Rotterdam in
hooger beroep gekomen van bet geheele vonnis,
den 29e» Juni jl. uitgesproken tegen Jantje Cornelia
Struik en al bare mede-beschuldigden.
De werkvrouw alhier, die zich eenigen tijd
geleden aan diefstal van eene geldbeurs in een
barer werkhuizen schuldig maakte, heeft thans uit
een ander werkbuis een koperen ketel verduisterd.
Maandag 11. bad de 20-jarige schippersknecht,
D. Van der S., van den beer W. Vermeulen, beurt
schipper van Tholen op Rotterdam, bet ongeluk
in laatsgenoemde plaats overboord te vallen. Hij
werd met een dreg opgevisebt en door toepassing
der gewone methode weder tot bewustzjjn en schjjn-
baar geheel herstel gebracht. Den volgenden dag
te Dordrecht gekomen, voelde hij zich echter
onwel en moest naar bet ziekenhuis aldaar
gebracht worden, waar bjj reeds na weinige uren
overleed. Zjjne ouders verliezen in hem een
oppassenden zoon.
loonden. De Standard meldt dat 3000 man
der Cbineescbe troepen naar de grenzen van Ton-
king worden gezonden.
Na gehouden examen aan de middelbare meisjes
school alhier zjjn bevorderd: uit de le tot de 2e
klasse 9 leerlingen, uit de 2e tot de 3e kl. 7, uit
de 3e tot de 4e kl. 7 en uit 4e tot de 5e kl. 4
leerlingen.
De verhouding tusschen Engeland en Frankrijk
wordt meer en meer koel. Aan den eenen
kant draagt daartoe bjj bet feit, dat de voorloo-
pige overeenkomst aangaande bet tweede Suez-
kanaal, die in Frankrijk wordt toegejuicht, in
Engeland een beftigen tegenstand ondervindt. Zoo
spraken niet alleen de Londenscbe kamer, maar ook
andere kamers van koophandel zich krachtig uit
tegen de voorgestelde overeenkomst met denbeer
De Lesseps, en de Standard meent, dat de regee
ring tegenover eene zoo sterke oppositie niet an
ders kan doen dan bet plan laten varen. Sir Staf
ford Northcote, bet hoofd der oppositie, deelde dan
ook gisteren in bet lagerhuis mede, dat bjj de
verwerping der overeenkomst zal voorstellen. Doch
ook een liberaal afgevaardigde, de beer William
Fowler, sprak in gelpen geest. En de Times
constateert, dat de mededeeling van den heer
Childers in bet buis en in bet land is ontvangen
met teleurstelling en zelfs met een gevoel dat
grenst aan verontwaardiging: de meest volhardende
aanhangers van bet ministerie nemen bet plan
wel in bescherming, maar hun taal bewijst dat
zij bet bewustzijn in zich omdragen dat bet mis
lukken zal. De onderhandelingen met den beer
De Lesseps, meent bet blad, moeten afgebroken
worden, indien de goede wil van Frankrp en de
vermindering der tarieven alleen kunnen gekocht
worden door de al te groote, ja belachelpe con
cessies der voorgestelde overeenkomst.
En aan den anderen kant is van die scherpe
verhouding tusschen de beide landen het incident
in Madagascar de oorzaak. De Britten zp nu
boos over de wpe, waarop de beer Challemel La-
cour de zaak behandelt. De minister heeft, gelp
wij weten, aan lord Lyons geantwoord dat bij niet
begreep welke beweegredenen admiraal Pierre er
toe hadden gebracht om dergeljjke doortastende
maatregelen te nemen. De minister van marine
heeft onmiddellp getelegrapheerd om uitvoerige
berichten. Doch over 't algemeen schpt men te
Parijs van meening te zijn, dat de in bet lager
huis medegedeelde tijdingen niet weinig zp over
dreven, daar admiraal Pierre om zpe voorzich
tigheid bekend is. Engeland heeft, naar lord
Fitzmaurice gisteren meedeelde, op dit oogenbp
