N° 41.
126® J aargang.
1883,
Zaterdag
17 Februari.
Ce huishoudster.
Middelburg 16 Februari.
FEUILLETON.
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Marine en leger
Dit blad verschijnt d a gel ij ks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën: 20 Cent/per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Agenten voor dit blad zijn te VlissingenP. G. de Veij Mestdagii, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. van der Peijl, le ZierikzeeA. G. de Mooij en te Ter Neuzen: A. van der Peul Jz
Hoofdagenten voor liet Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
MIDDELBURGSS COURANT.
Men schrijft ons uit Den Haag
Een beslissing, van grooter beteekenis dan die
heden in de tweede kamer viel ter zake van de
Billiton-quaestiezal men in de parlementaire
annalen te vergeefs zoeken. De demonstratie dei-
eerste kamer tegen den minister van binnenland-
sehe zaken, en het votum der tweede kamer in
de Billiton-zaak zijn twee feiten, wel geschikt
om het vertrouwen in de vertegenwoordiging te
versterken.
Komt de eer van hetgeen er in de eerste kamer
gebeurde uitsluitend toe aan de liberale leden,
tot de gewenschte beslissing der tweede kamer
hebben alle partpen medegewerkt. De lijst der
57 leden, die voor de krasse conclusie der com
missie stemden, wijst eene bonte mengeling aan.
Alle denkbeeld aan een partij-votum is buiten
gesloten.
De beteekenis der gevallen beslissing ligt niet
enkel in de gevolgen, die zij hebben moet voor
de zaak zelve (aan handhaving der door de kamer
onwettig verklaarde overeenkomst met de Billiton -
maatschappij zal niemand meer denken), maar ook
in> de politieke gevolgen. Dat de minister van
koloniën dit votum niet overleven kan, daarover
zal wel bij niemand een oogenblik twijfel rijzen,
en zoo ook dat de positie van den gouverneur-
generaal- onmogelijk is geworden. Zullen echter
de politieke gevolgen geen wijder stiekking heb
ben Zal bet ministerie zich van dit votum niets
aantrekken èn alleen den minister van koloniën
laten gaan Dit is weinig waarschijnlijk, al heelt
dan ook in een staatsstuk, aan de eerste kamer
gericht, de graaf Van Lynden zijn ambtgenoot van
koloniën geïsoleerd. Het kan de regeering, niet
ontgaan zijn, dat bet beweren van den beer Rut
gers, dat bet ministerie in deze zaak niet mocht
worden gescheiden van bet hoofd van het depar-
te: 3nt van koloniën, alleen bij den heerHeyden-
rijck tegenspraak heeft gevonden.
Dat overigens de kamer zelve onder den indruk
Was, dat een afkeurend votum in de Billiton-
quaestie groote politieke gevolgen zou kunnen
hebben, schijnt te mogen worden afgeleid uit het
feit-, dat over het wetsontwerp betrekkelijk den
census geen eindverslag is uitgebracht en dat bet
ontwerp tot herziening der kiestabel niet naar de
sectiën is gezonden.
Mocht wat óok mogelijk is de minister
raad beslissen, dat met den minister van koloniën
over boord te werpen de rekening met de kamer
vereffend is, dan zal toch in elk geval de positie
van bet kabinet door dit votum niet versterkt zijn
en de behandeling van een zoo gewichtig politiek
vraagstuk als dat van bet kiesrecht, met eene
kamer waar bet kabinet nergens een steunpunt
vindt, een. des te hachelijker waagstuk worden.
Heden middag te éen uur werden de in den loop
Naar het Noordsch van Elisabeth Weihaven.
De laatste brief van de huishoudster aan baai-
vriendin luidde
Lieve Truida
Gjj moet mij vergeven dat deze brief zoolang
in mijn lade gelegen beeft. Maar ik heb zooveel
om aan te denken dat mijn hoofd geheel in de
war is.
Maar verder heb ik bet als een pareltje in bet
goudde dominé, die zoo klein van postuur is,
bèeft toch veel grooter invloed op mij en op de
gemeente dan de overleden predikant ooit gehad
beeft.
Ik gaf hem verleden te kennen dat ik mijn
betrekking wilde verlatenmaar gij kunt begrijpen
dat bet niet zoo gemeend was als ik bet zei. Maar
men moet toch eens onderzoeken op, welken voet
men in buis is en beter te vroeg dan te laaten
zooveel is zeker dat ik nooit vaster in bet zadel
heb gezeten dan juist nuwant bij was dol blij
toen bij vernam dat ik bleef. Ik moet bekennen
dan bet wel heel lang duurt, als ik bedenk dat ik
nu al over de twee jaar in zijn dienst ben en nog
pipts verder gekomen.
t
van den morgen ingeleverde stembiljetten ter ver-
kiezing van een lid voor de kamer van koophan-
brieken alhier ten raadhuize geopend.
:ië3l^hjmdden hunne stem uitgebracht. Een
briefje wenr^an onwaarde verklaard als geen
bepaalden persoon aanduidende, zoodat de vol
strekte meerderheid 26 stemmen bedroeg.
De beer J. J. H. Doorenbos werd met 27 stem
men verkozen, terwijl de heeren C. Yerbage 10,
A. A. Mes Gz. 7 en H. P. den Bouwmeester 3
stemmen verkregen. Een stem bekwamen de heeren
A. P. van de Kamer, A. A. Mes en P. W. van
de Kamer.
Tot nu toe waren er.bijzondere redenen waarom
er zoo min mogelijk publiciteit gegeven kon wor
den aan bet plan, van de vereeniging Uit het
volkvoor het volk alhier uitgaande, om in bet
voorjaar weer eene tentoonstelling te houden van
schilderijen van levende meesters.
Thans zjjn wij in de gelegenheid mee te deelen
dat deze tentoonstelling zal plaats hebben van
21 Maart tot 4 April, evenals in 1880 in de zalen
van bet stadhuis.
Dezer dagen zal een lijst in omloop gebracht
worden voor ben, die zich van eene doorloopende
kaart ad 1 wenschen te voorzien. De gewone
entrée zal weer op 0.25 worden bepaald.
Dat deze tentoonstelling zeer belangrijk beloofd
te worden valt wel met zekerheid te zeggen, daar
reeds 76 schilders toezegging deden van te zullen
inzenden, terwijl onder ben zich de voornaamste
uit Nederland en België bevinden.
Wij noemen slechts de namen van Apol, Bak-
huyzen, Van den Bergbe, Bisschop, Bource, Boks,
Franckenberg, Gabriel, Herman Ten Kate, Melis,
den beer en mevrouw MesdagMusin, Oijens,
Ronner, Scbipperus, Schütz, Stortenbeker, Thérès
Schwartze, Van Trigt, Vertin, Vogel, Wa
rnings en V. d. Weele.
Verder wordt van Uit het volkvoor het volk
weer de jaarlijksche Floralia gehouden. In de
eerste dagen van Maart zal weer gelegenheid ge
geven worden om zich tot het verkrijgen van
stekjes aan te melden.
Ons werd welwillend de gelegenheid aangebo
den om kennis te nemen van de teekeningen der
salonboot en der penny-bootjes, die voor rekening
der firma Alberts en O alhier op de Kon. maat
schappij De Schelde, te Vlissingen, worden ver
vaardigd.
Als vervolg op bet vroeger door ons gemelde
kunnen wij thans mededeelen dat de van staal
gebouwde salonboot, die den naam van Luctor et
emergo zal dragen, eene lengte van 90 bij eene
breedte van 15 Eng. voet hebben zal. Zij aal 9 Eng.
voet bol wezen, van een compound machine van
70 Ind.-paardenkrachten, een surface-condensor, en,
met bet oog op de veiligheid, van vijf waterdichte
schottbn voorzien zijn.
Verder zal zij zeer comfortabel ingericht wezen,
met afzonderlijk dames-salon.
Deze boot is alleen bestemd voor sneldienst.
Zij zal geen tusschenstations aandoen, terwijl be-
Maar bet is waar bet gebraad wordt bet
malscht op een zacht vuur.
Het is niet te loochenen dat er iets bij hem om
gaat waartoe hem de moed ontbreekt om er
mede voor den dag te komen en daarom kan zoo
tusschenbeide een klein stootje geen kwaad.
Onlangs is bij in de stad geweest; als bij daar
heen trekt ben ik altijd bang, wantuit bet oog,
uit bet hart. Maar bij was weer de oude toen hij
terugkwam.
Hij zat 's avonds wel een uur te vertellen van
zijn overleden moeder en onder anderen zei bij
dat baar woord steeds wet voor hem geweest was.
Hij was op zijn praatstoel, en zoo'n goede zoon
moet ook een goed echtgenoot worden. Ach als
bij maar den moed bad om te trouwen Maar
hij begrijpt zijn eigen bestwil niet en als bij geen
huishoudelijke vrouw krijgt, raakt bij zeker aan
lager wal; want bij is de vrijgevigste man, dien
ik ooit gekend heb. Maar laat ik nu eindigen
Groet allen
Uwe Wenka.
Op een van die zachte, heldere herfstdagen
waarop de natuur tot droomen stemt, wandelde
de dominé langs zijn lievelingspad, dat zich door
bet gebeele dal uitstrekte. Groote bladerrijke
boomen wierpen er hun schaduw overheen en
een beekje stortte zich schuimend van den berg
rug naar omlaag, totdat het onder in bet dal
zoo breed werd als een rivier en zacbtkens verder
ptroomde om dicht begroeide eilandjes been. De
stelgoederen alleen met den gewonen dienst worden
vervoerd.
In plaats van 5 zullen er nu 11 of 12 reizen
v/v. worden gedaan. De eerste dienst, een gewone,
zal 's morgens te 5 uren geschieden; de verdere
regeling is, in verband met het open of dicht zijn
van de spoorbrug te Vlissingen, afhankelijk van
den spoordienst.
De twee havenstoombootjes, eveneens van staal
gebouwd, zijn alleen bestemd om dienst te doen
voor bet verkeer tusscben Vlissingen en de binnen-
en buitenhavens. Zij zullen om bet half uur
varen en zijn lang 48, wijd 14 en bol 5 Eng. voet,
en voorzien van compound machines van 25 Ind.-
paardenkracbten en surface condensors.
Op de scheepstimmerwerf de Volharding albie r
wordt een nieuw vaartuig op stapel gezet, dat be
stemd is voor de groote en kleine vaart en de
naam Marie en Julie zal dragen.
Het schip, geheel van ijzer, zal eene lengte
hebben van 38 M., eene breedte van 8( M. en
eene diepte van 4j M., terwijl bet 400 registerton
zal meten.
Het zal varen onder de reederij van de heeren
Den Bouwmeester, Borsius en Van der Leijc alhier-
Men verneemt dat de koninklijke goedkeuring
is verkregen op de calamiteusverklaring van den
Leendert Abraham polder in Noord-Beveland.
Bergen op %o«m, 15 Febr. Door de
regeering is afwijzend beschikt op bet verzoek der
Nederlandsche maatschappij tot bevordering der
oestercultuur alhier om van regeeringswege te
waken tegen de schadedie voor de oestercultuur
zou kunnen ontstaan, door de verbreeding en uit
dieping van bet riviertje de Zoom.
Bij den algemeenen dienst van het stoomwezen
in Nederlandsch Indië kan een ingenieur der
3e klasse worden geplaatst. Voor nadere inlich
tingen verwijzen wij naar de St. Ct van beden.
Bij de begrafenisplechtigheid van bet stoffelijk
overschot van dr B. J. Tide man, welke Donderdag
op bet kerkhof te Diemerbrug plaats bad, waren
tegenwoordig de schouten bij nacht Escber en Van
Gennep, kolonel Van Heeften, ingenieur van 's rijks
stoomwezen, verscheidene hoofdambtenaren, offi
cieren der marine en verschillende deputafiën, tot
van de minder geëmploieerden aan de Marinewerf
toe.
De beer D. Cord es herdacht den overledene als
menschde schout bij nacht Escber bracht den
vriendelijken edelen, humanen man, den goeden
kameraad den laatsten groet van alle zee-officieren.
Een der werklieden van de werf bracht, namens
zijne makkers, hulde aan den chef dien zij jaren
lang gekend en bemind hadden, die bij groot en
klein dezelfde hoogachting genoot en zoo goed en
welwillend voor den werkman was geweest.
Namens de koninklijke academie van wetenschap
pen, en namens bet korps ingenieurs werd den
overledene nog hulde gebracht om zijne zeldzame
gaven.
dominé ging op zjjn gewone rustplaats zitten, een
zodenbank tegen een zwaren escb aan en ver
diepte zich in bespiegelingen. Opstaande ging
bij langzaam naar een treuresch en bleef dien
een poos vol bewondering bekijken daarop begon
bij in dien witten stam letters te snijdenmaar
daar klonken eensklaps voetstappen en, als op een
ongeoorloofde daad betrapt, spoedde bij zich voort.
Weldra zag hij dat bet de buishoudster was, die
bet pad af kwam en bij ging baar te gemoet.
Zij liep langzaam als in gedachten verzonken.
Terwijl bij baar aansprak speelde zij heel natuur
lijk de verraste en riep uit
»Hé mijnbeer, gij bierIk heb een bood
schap voor bet huishouden op de naburige hofstede,
maar ik moest eerst een eindje dit pad langs. Ja
de natuur is bier zoo lief en onschuldig zoodat
ik geloof dat dit dal bet mooiste op aarde is."
De oogen van den predikant straalden en bij zei
»Ja bet is hier prachtig, heerlijk en ik begeer
geen grooter aardscb geluk dan hier verder mijne
dagen te mogen slijten." Daarop zuchtte hjj diep
en zag voor zich, terwijl er een zeer treurige uit
drukking op zijn gelaat kwam. De juffrouw was
overtuigd dat bij een vurigen wenscb verborg;
want zij volgde met bare bespiedende oogen die
verandering van uitdrukking en half fluisterend
sprak zij
Gelukkig hij die zelf kan beslissen op welke
plaats hij gaarne blijft. Maar een arm, afhanke
lijk schepsel zooals ik moet als een vogel van den
eenen tak op den anderen vliegen," en met een
De minister van marine bad de familie van
zjjne belangstelling doen blijken.
Eenige typografen uit Groningen hebben zich
gewend tot de tweede kamer, met verzoek bet
ontwerp tot verlaging van den census niet aan
te nemen. Algemeen stemrecht wenschen zij even
min, maar wel een kiesstelsel, gegrond op bet
beginsel, dat alle meerderjarige burgers, die alle
klassen der lagere school hebben doorloopen, tot
de stembus zullen worden toegelaten.
De beer C. E. Plugge te Hellevoetsluis is tot
lid van den raad gekozen.
Naar Het Vaderland verneemt, is er in Den
Haag bericht ontvangen, dat zich in de eerste
week van Januari geen enkel geval van veepest
op Java beeft voorgedaan.
justitie. Benoemd tot president der arr.-recht-
bank te Zwolle mr W. F. E. baron van Aerssen
Beijeren van Voshol thans vice-president die,
rechtbanken tot vice-president mr W. F. van
Deinse, vroeger president der arr.-rechtbank te
Briellethans rechter in de arr.-rechtbank te
Amsterdam.
onderwijs. Op verzoek eervol ontslag verleend
als tijdelijk leeraar aan de R. H. B. S. te Venloo
aan F. G. G. Valette.
Benoemd tot leeraar bij de rijks normaalschool
voor teekenonderwijzers, C. P. Holst Gzn.
leger. Op verzoek eervol ontslag verleend aan
den hulponderwijzer bij de pupillenschool te
Nieuwersluis, J. F. van Tricht.
consuls. De beer G. Gourchon, benoemd tot
vice-consul der Nederlanden te St. Nazaire, is in
die hoedanigheid door de Fransche regeering erkend.
Op de ter gemeente-secretarie alhier ter lezing
liggende, naar aanleiding van de 2" alinea van
art. 81 der onderwijswet samengestelde lijst van
namen van kinderen, die niet gevonden zijn op
de door de hoofden der scholen in deze gemeente
ingezonden lijsten der bij ben op 1 Jan. 1883
schoolgaande kinderen van boven de 6 en bene
den de 12 jaren, komen 342 namen voor. Even
als ten vorigen jare zijn daaronder echter weder
een vrij groot aantal kinderen van 6 tot 7 jaren,
die, voor zoover hunne ouders min- of onvermogend
zijn, wegens gebrek aan ruimte niet op de voor
ben bestemde scholen konden toegelaten worden.
Dit beletsel zal nu weldra opgeheven worden.
De beer J. H. Marx, hoofd der openbare school
te Nieuwe Tonge, is benoemd tot leeraar aan de
normaalschool te Sommelsdijk.
Donderdag werd tot doctor in de rechtswe
tenschap aan de rijksuniversiteit te Leiden bevor
derd de beer G. A. J. F. Fokker, geboren te
Zierikzee, met proefschrift, getiteld Het bestuur
van het waterschap Schouiven.
Tot onderwijzer te Nieuwland is benoemd
de beer A. Elfrink te Biervliet.
De le luit. D. H. van der Poel, van bet 3ereg,
zucht ging zij tegen een boom leunen. Na een
langdurige stilte wandelde hij verder bet pad af.
Zij volgde hem en begon met een angstig gezicht
te praten over de kwaadaardige bonden op de
hofstede. De goedhartige man bood aan haar te
vergezellen, en toen zij bet buis naderden kwam
bun inderdaad een leelijke keffer te gemoet. De
juffrouw besloot terstond in zwijm te vallen en
zonk met ten hemel geslagen oogen aan den rand
van den weg neer. Hij stak echter geen band
naar baar uit en vervolgde het brommende dieu
met opgeheven stok. Toen hij terugkwam vond
bij baar in het gras zitten met bét gezicht in de
banden. Hij bleef een oogenblik staan en zag haaf
aandachtig aan. Daarna gingen zij stilzwijgend
huiswaarts.
De dominé bleef dien dag in zijn kamer, waar
hjj lang in zijn leuningstoel zat, in gedachten
verzonken met bet hoofd op de blanke band rus
tende. Nu en dan streek bij het welige baar van
zijn voorhoofd weg, dat mismoedig gefronst was.
Intusschen zat onze heldin in haar kamer, insge
lijks met onaangename gedachten vervuldOp die
wandeling scheen zij onraad bespeurd te hebben
want het gezicht van den dominé was buitenge
woon streng en nu geloofde zij dat bet tijd was
om een slimmen streek ten uitvoer te brengen,
zoodat zij den dominéé en de pastorie te gelijk
machtig werd. In den laatsten tijd was zij er
achter gekomen dat bij niet geheel vrij was van
bet geloof aan geesten en zij bad duidelijk gezien
dat bij ongaarne een vertrek in de pastorie betradj
