N° 14.
126® J aargang.
Woensdag
17 Januari.
Uit het water gered.
Middelburg 16 Januari.
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.'
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 4,50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
MIDDELBIIRGSCHE
Ook de Standaard heeft thans haar gevoelen
doen kennen over de voornemens der regeering
tot wijziging van het kiesstelsel, zooals die nu
in hun geheel te overzien zijn. Het anti-revolu
tionaire hoofdorgaan doet dat onder den titel
Harde Teleurstelling. Deze titel zegt genoeg
doch wij moeten er onze lezers indachtig op maken,
dat in de betoogen der anti-revolutionairen het
spreekwoord der diplomaten, dat het woord den
mensch geschonken is teneinde zijne gedachten
te verbergen, niet zeldzaam toepassing vindt.
Wij houden het dus voor in 't geheel niet onwaar
schijnlijk, dat de Standaard de politiek der regeering
alleen openlijk afkeurt, teneinde aan de liberalen
een rad voor de oogen te draaien en hen te doen
gelooven, dat de wetsontwerpen, welke de Stan-
daard-partij wel degelijk voor zich voordeelig acht,
door haar afgekeurd en voor de liberale zaak
onschadelijk geacht worden.
Met deze waarschuwing, laten wij hier een
overzicht van het anti-revolutionair betoog volgen.
De Standaard zegt, met de wetsontwerpen tot
censusverlaging en tot wijziging der kiestabel op
zichzelf wel mede te kunnen gaan. Wel acht
zij de classificatie van het eerste wetsontwerp «te
splinterig" en de verlaging niet doortastend ge
noeg; maar dit zou hij amendement verbeterd kun
nen worden zonder de economie der wet aan te tas
ten. Ook de verdeeling in enkelvoudige districten,
welke de minister Pynacker Hordijk, even sterk
als de anti-revolutionaire partij, heette voorte-
staan, vond van het begin af instemming bij de
Stand. Maar er is eene reden waarom haar partij
„in" geen geval met de reformbill van <3it ministe
rie kan of mag medegaan", en die reden is, dat
de partij door den minister Van Lijnden bedrogen
,-is. Er heeft, zegt de Stand., eene «mystificatie"
plaats gehad, nog veel ergerlijker dan die van
het kabinet Heemskerk-Van Zuylen, in zake het
gouverneur-generaalschap van den heer Mijer.
Waarin bestaat die mystificatie Hierin, dat in
het eerste ontwerp tot wijziging van het kiesstelsel
eene uitbreiding van het kiesrecht wordt voorge
spiegeld door verlaging van den censusmaar
dat tevens door de plannen van den heer Van
Lijnden, tot wijziging van het belastingstelsel, die
uitbreiding weer tot een wassen neus zal wor
den gemaakt.
"Niet in de .enkelvoudige districten, zegt de St.
.lag voor ons het skibbole'h. De enkelvoudige districten
waren onzerzijds eer een concessie, om aan de Roomschen
en conservatieven beter kans op eigen candidaten te geven,
terwijl wij krachtens ons beginsel steeds veel krachtiger
ons getrokken gevoelden naar een stemwijs in den trant
van Haré's stelsel.
"Neen, hoofdzaak was en bleef voor ons de censusver
laging, de uitbreiding van het kiesrecht, het stuiten van
de plutocratie, en de mondigverklaring van die breede
klasse der burgerij, die deels radicaal, deels anti-revoluti-
Novelle van
Jean Marie van Gayette.
Tegen den stam van een lindeboom, waaronder
des zomers in den avond de vroolijke dorpsjeugd
bijeen kwam, stond een jong mensch geleund, van
wien men bij den eersten oogopslag moeielijk kon
zeggen tot welken stand in de maatschappij hij be
hoorde. Hij was, naar zijn kleeding te oordeelen,
evenmin van geringe als van aristocratische af
komst en zag er in zijn fantasiepak uit als een
figuur uit een maskerade; op zijn krullend haar
zat een kleurige schippersmuts, dien Redi, zoo
had hij zich zelf genoemd toen hij zijn naam Fre-
derik nog niet kon uitspreken, en zoo heette hij
nog heden bij jong en oud zelf geknoopt had.,
Zijn slanke leest was gehuld in een kleedingstuk
dat meer op een blouse dan op een kaftan geleek,
maar eigenlijk geen van beiden was.
Redi, die het zelf geknipt en gemaakt had uit
een lichte zomerstof, met donker veterband afge
zet, noemde het zijn kielverder had hij eigen
gemaakte kousen met klinken, schoenen met gespen
en een korten broek aande kiel werd met een
^quw vastgehouden, in welks einden ïtedi drie
onair, tienmaal meer politiek leven toonde te bezitten, dan
de klasse der saiisfaits."
Hoe komt 'diet nu, dat juist deze „hoofdzaak"
door de plannen van graaf Van Lijnden verijdeld
zal worden Ziehier hoe de St.. dit uiteenzet
"Kiezer is, wie zekere vaste som in directe rijksbelas
ting betaalt.
«Directe rijksbelastingen zijn grondbelasting, personeel
en patent, van welke drie de eerste en de derde slechts
door een betrekkelijk klein getal burgers wordt betaald
terwijl alleen het personeel de directe rijksbelasting is, die
ten laste van alle burgers komt.
"Geen quaestie dus, of verreweg de groote meerderheid
der kiezers is alleen kiezer, omdat men personeel betaalt.
»En wat verklaarde nu de minister Van Lynden eerlang
te zullen voorstellen
«Niets meer noch minder, dan dat de belasting op bet
personeel eerlang voor een goed deel zou worden afge-
schaft en vervangen door een belasting op bet papier in
portefeuille
«Het onmiddellijk gevolg van deze plannen zal zijn:
Ten eerste dat minstens een tien duizend kiezers, die na
invoering van deze censusverlaging op den kop af den
census haalden, na een blauwen Maaodag kiezer te zijn
geweest, opeens weer hun kiesrecht zullen verliezen. Ten
tweededat stellig een vijf duizend, die nu reeds kiezers
zijn, door die verlaging van het personeel, weer onder den
census dalen zullen. En ten derde: dat door de komende
rentebelasting weer heel wat renteniers, en dus mannen
wier belang op de geldmarkt schuilt, kiezer zullen worden.
Feitelijk komt dus de goocheltoer hierop neer: In
Maart '83 zal men u twintig duizend nieuwe kiezers uit
de door- u gewilde klasse der maatschappij aanbieden, ter
wijl men reeds zwanger gaat van bet voornemen, om u
in November '83 weer bijna evenveel kiezers te ontnemen
De schuld voor deze mystificatie geeft de St.
alleen aan graaf Van Lijnden, als kabinetsfórmeer-
der en leider van den algemeenen gang der poli
tiek. Den minister Pijnacker Hordijk, ofschoon
mede verantwoordelijk, laat zij er liefst huiten.
Zij verklaart ten slotte alleen te kunnen mede-'
werken tot de voorstellen der regeering, indien
men tot een algemeenen census van 20 daalde.
Dan toch ware de uiterste grens bereikt, die de
grondwet toelaat, en kon latere belasting-hervor
ming op latere verlaging geen invloed meer uit
oefenen.
Onder herinnering aan hetgeen wij in den aan
hef van dit overzicht opmerkten, willen wij hier
nog bi] aanteekenen, dat de Stand, de onoprecht
heid van hare «harde teleurstelling" op enkele
punten niet geheel onduidelijk laat doorscheme
ren. Om er slechts éente noemen veronderstel, de
beide wetsontwerpen worden aangenomen, de census
wordt verlaagd en het land in kleine, enkelvou
dige kiesdistricten verdeeld. Er zal dan eene ka
mer samengesteld worden door die «breede klasse
der burgerij", naar welke de St. zoo verlangend
is, omdat zij «tienmaal meer politiek leven toont
dan de klasse der satisfaits". Welnu, de ze kamer
zal het dan zijn, die over het plan van den heer
Van Lijnden en over het ministerieel leven van
dezen zei ven te beslissen zal hebben. Veel kans
op aanneming van het eene én op verlenging
knoopen gelegd had, die voor hem de beteekenis
hadden van "werk nog eens werk en wederom
werkdaar hjj van gevoelen was dat een arbeid
zaam mensch alles kan bereiken waarnaar hjj
streeft. In de loterij speelde hij niet, zooals andere
jongens van zijn leeftijd; dat noemde hij: «de
golven najagen in plaats van visschen te vangen,"
maar hij was ook niet gierig als hij iets verdiend
had.
Terwijl hij zoo tegen den boom stond te peinzen
hadden zijne handen altijd iets te verrichten. Zoo
knoopte hij heden 'van roode wol die hij zelf
geverfd had een bouffante voor den winter en
hij rolde zijnfwerk zorgvuldig in elkaar vóór dat
de bal- en hoepelspelers op het plein kwamen,
daar zij hem gewoonlijk plaagden of zijn werk
bedierven. Hij wilde van avond nog fluitjes maken,
daar het riet nu juist sappig en vol was en hij
verstond de kunst om fluitjes met' galmgaten te
boren en te snijden, waarop men eenvoudige melo
dieën kon blazen. Het snijden was een van Redi's
liefhebberden, die hem reeds vaak in ongelegen
heid had gebracht, daar hij niet kon nalaten om,
als hij zich verveelde, zijn mes te nemen on allerlei
uitgravingen en insnijdingen op de schooltafels en
banken te doen, waarmede hij zich heftige uit
vallen en kastijdingen met de roede van den
meester op den hals haalde. Bij zulke betraffin-
gen kon Redi den strengen rechter noch bij een
rechtvaardigen vader, noch bij een liefhebbende
moeder aanklagen, want «hij had in het geheel
geen ouders," ten minste hjj kende hen niet. Hjj
van het andere zal er wel niet bestaan, wanneer
j de St. met reden daarvan zulk een gevaar voor
j de kiezers uit deze «gewilde klasse der maat
schappij" voorziet.
In 't voorbijgaan merken wij ook nog op, dat
de St. verklaart in beginsel niet tegen een belas
ting op het papier in portefeuille te zijn. De
plannen daartoe zal zij beoordeelen, wanneer die
voor haar liggen. Uit vroegere ervaring weet
echter ieder, dat wanneer er een ontwerp tot be
lasting der effecten aanhangig is, het antirevolu
tionaire hoofdorgaan wel altijd een reden, van
beginsel, van uitvoering, of van opportuniteit,
weet te vinden om er zich zoo fel mogelijk tegen
te verzetten.
Tot adjunct-commies le klasse ter provinciale
griffie alhier is bevorderd de heer C. J. Luyk,
thans adjunct-commies 2e klasse, terwjjl tot 2en
klerk is benoemd de heer J. P. Ilmer, thans
buitengewoon beambte.
Vlissing-en, 15 Jan. Het door ons overge
nomen bericht dat het Duitsche expeditiehuis Fr.
Naumann twee booten gecharterd heeft, die ieder
tweemaal in de week zullen varen tusschen Vlis-
singen—Londen en YlissingenHuilvereischt
wijziging.
Yolgens vertrouwbare informatiën doet genoemde
firma al haar best om het vervoer van vee en
goederen van het vasteland naar Engeland over
Ylissingen te leiden,, en is zij zeer bereid daar
voor niet alleen twee booten in de week te ge
bruiken, maar als het mogeljjk is een geheele
vloot van stoom- en zeilschepen.
De waarschijnlijkheid, dat die geregelde dienst
reeds in de. volgende week zal geopend worden,
behoort echter, even als het gerucht, dat de boo
ten van de firma Krupp hare ladingen weder te
Vlissingen zullen komen lossen, tot heden toe on
der. de rubriek der racontars.
Voorbarig moet ook het bericht genoemd wor
den, dat e.enige dagen geleden de ronde deed,
volgens hetwelk de datum van het afloopen van
het op de werf der kon. maatschappij De Schelde
in aanbouw zijnde stoomschip voor de Rotterdam-
sche Lloyd reeds op den 15eB Febr. a. vastgesteld
zou zijn. Er wordt met alle- kracht aan het
schip gewerkt; maar dat men op den 15en Febr.
i-eeds gereed zal zijn, kan niemand op het oogen-
blik nog verzekeren. Er is meer kans dat het
tegen 't begin van Maart, dan omstreeks half
Februari gebeuren zal.
Benoemd tot rijksveldwachter 3e klasse (jacht
opziener), standplaats Kouter, gemeente Clingy
de heer F. Boone, onbezoldigd rijksveldwachter
alhier.
Kaamsiag-, 15 Jan. In eene Maandag alhier
gehouden buitengewone vergadering van ingelan
den van den Zaamslagpolder is o. a. besloten, tot
het aanleggen van een grintweg van den grint
weg bjj het gehucht Othenelangs de zoogenaamde
was een zoogenaamd «korfjeskind", dat bij een
overstrooming uit de Pitch was opgevischt en op
de hofstede van den rijken Büfer, te midden van
kippen en ganzen en later tusschen rijkbeladen
wjjngaardstruiken, was opgegroeid.
Het schoolgeld voor Redi werd uit het weezen-
Ipnds betaald, ook al bleef hij van school weg,
't geen inderdaad gebeurde zonder dat de school-
potentaat het bij de bevoegde autoriteiten aangaf.
Ghmtrud, de weduwe van den wijngaardenier, aan
wier zorg Redi werd toevertrouwd en die den
knaap een hoogen hoed met veêren opzette en
hem tot vogelverschrikker aanstelde, leerde het
kind des winters avonds netten knoopen, om er
vogels in te vangen. Als zij hem dan 's zomers weder
met pauwenveêren en vossenstaarten tooide en op
de druiven liet passen, nam hij hetgeen hij 's win
ters geleerd had weer ter hand en terwijl hij langs
de wijngaarden slenterde, maakte hij allerlei soort
van knoopwerk, dat een nuttige bestemming vond.
Toen Redi van daag naar de rivier ging, waar
het hooge riet uit het oeverzand opschoot, kwam
hij "Walrade, de eenige dochter van den land
bouwer Rüfer, tegen met een grooten bos groen
in den arm. Zij bleef staan toen zij hem ont
waarde en ging met haar last op een hoogte
in de nabjjlieid van het water zitten. De jonge
man wilde het pad niet verlaten en ook niet het
meisje zonder groeten voorbijgaan, daar haar
vader hem veroorloofde om zich op zijn boerderij
en in zijne stallen te verlustigen aan zijne vetge
meste ossen en koeien, ganzen en eenden, al
Val (Margareihapolder) en aansluitende aan den
grintweg door den Grooten Huissenspolder.
Ter IVeuzen, 15 Jan. De zware eb, die
tegenwoordig van de bovenrivier afkomt, zoomede
ook het langdurig aftappen van het kanaal alhier,
moeten aan de oesterteelt in de hier aangelegde
putten zeer veel nadeel toegebracht hebbeneene
massa oesters zegt men dat onbruikbaar geworden
zijn-
De eerste kamer der staten-generaal heeft Maan
dagavond hare werkzaamheden hervat. De voor
zitter bracht hulde aan de nagedachtenis van den
heer Yan Rijckevorsel «in wien de kamer zeker een
gemoedelijk, ernstig medelid zal betreuren."
De geloofsbrieven van den heer Visser van
Hazerswoude werden commissoriaal gemaakt in
handen van de heeren Pické, Regout en Van
Swinderen.
Voor het onderzoek van de begrootingswetten
voor 1883 werden de afdeelingen hernieuwd.
In den gemeenteraad van Groningen is rapport
uitgebracht over het in de afdeelingen onderzochte
ontwerp van burg. en weth. voor eene verordening
op de heffing van den hoofdelijken omslag. Het
voorstel om onderscheid te maken tusschen inko
men, uit arbeid en inkomen, uit kapitaal voort
spruitende, vond er niet genoeg bijval. De van
vele zijden uitgesproken wenschen om niet het
vermogen, maar de draagkracht der belasting
schuldigenten grondslag te leggen, ongehuwden
en kinderloozen zwaarder te treffen, en een flinke
progressieve (belasting intevoeren, werden be
sproken, maar ter zijde gelegd. Eene soort van
progressie alleen werd wenschelijk gekeurd, name
lijk deze, dat het inkomen voor de eerste elf
klassen (inkomen van 40.0 tot f 4000) met
driehonderd van het laagste cijfer hunner klasse
verminderd zou worden, hij de berekening der
belastingdat klasse 12 en 13 4000 tot
5000) naar het laagste cijfer worden aange
slagen, klasse 14 tot 28 5001 tot 20,000)
naar het middelcijfer, de hoogere klassen
naar het hoogste cijfer der klasse, waarin zij ge
plaatst zijn. De eigen aangifte blijft vervallen
ambtshalve aanslag wordt hij allen toegepasteene
commissi;? van ingezetenen zal burg. en weth. ter
zijde staan bij het classificeeren der belasting
schuldigen.
Yolgens de Goesche Ct is de heer m* M. G. L.
van Loghem, te Amsterdam, de dichter van Een
liefde in het Zuiden, onder het pseudomien van.
Fiora della Neve door hem in 't licht gegeven.
Dit Paramaribo wordt bericht dat de heeren
L. en F. de Jong het land behoorende tot hunne
goudmijn-exploitatie, dat hun onder den gou
verneur Yan Sypestein ontnomen is en waarover
de tweede kamer herhaaldelijk uitspraak heeft
gedaan, thans terug hebben gekregen.
mocht hij er ook niet van eten, en de paarden
te bewonderen, die onder de roskam van Kiliaan
zulk glanzig haar kregen, alsof het geolied was.
Hij maakte gaarne opmerkingen over dieren en
waar kon hij dat beter doen dan op de hofstede
van den rijken boer, die zijn mestvee en zjjne
paarden met rechtmatigen trots naar de tentoon
stellingen zond en overal den eersten prijs be
haalde.
Walrade wachtte hier tot Redi voorbijkwam;
dat merkte hij wel en hij dacht welaan dan, ik
heb nog tijd genoeg om fluitjes te snijden.
Hij groette, door zijn rood en zwarte muts een
weinig naar achteren te schuiven,
«Hoe trotsch riep zij lachend. «Zoo gaat-
iemand, die geen mensch behoeft te ontzien. Wat
zal dat van daag nog geven
«Ik wil fluitjes snijden," zei Redi. «Dat is
zeker om mandjes van te vlechten ging hij
voort en wees op het met een biesje saamgebon-
den riet dat naast haar lag. «Wie heeft het
gesneden
«Ik zelf" gaf zij ten antwoord, «maar ik
heb er mijn mes bij verlorenmisschien vindt
een ander het, die op dezelfde plek gaat snijden."
«Wel mogelijk" zei Redi.
«Krijg ik het dan terug?" zei zjj op smee
kenden toon.
«Zeker, als ik het vind zal ik het aan
Kiliaan brengen."
«Hm, ja het is ook haast tijd voor de koe
ken wjj bakken van daag in den grooten oveaj
