BUITENLAND
Laatste Berichten.
Gemengde Berichten.
Benoemingen en besluiten.
Weerkundige waarnemingen.
Algemeen Overzicht.
Mirabeau en Gambetta.
Belgische brieven.
aamengaan met de bijzondere belangen van onder
geteekenden.
»'tWelk doende enz."
Op dit adres werd afwijzend door den minister
beschikt, op grond dat het goedkeuren van be
stekken voor den bouw van lagere scholen, waar
onder ook de hoedanigheid der te bezigen bouw
stoffen begrepen is, bij de wet is opgedragen aan
de districts-schoolopzieners.
Adressanten hebben, na het ontvangen dezer
afwijzende beschikking, een gelijkluidend adres
gericht aan den districts-schoolopziener, den heer
W. J. van Govkiun, te Goes, die echter, ver
klaren zij in hun verzoekschrift aan de Kamer,
,zich de moeite niet heeft gegeven hun in be
leefde termen gesteld adres te beantwoorden."
Zij brengen alsnu verder ter kennis van de
kamer
„dat adressanten nochtans de billijke verwach
ting koesterden, dat in het vervolg de reden van
hun bezwaarschrift zou worden weggenomen, en
dat zij dienovereenkomstig meenden alstoen geene
verdere stappen te moeten nemen;
„dat hun nu echter gebleken is, dat voor het
dezer dagen aanbesteede schoolgebouw te Schore
in Zuid-Beveland wederom gebiedend is voorge
schreven het gebruik van Belgische (ook wel ge
naamd klamp-) steen
„dat zelfs voorgeschreven wordt de privaatpat
en rioolbemetselingen te vervaardigen van Belgi
sche (ook wel genaamd klamp-) steen
„dat ondergeteekenden ten volle overtuigd zijn,
dat 's lands belangen door dit voorschrift, in strijd
met alle saniteits-regelen, worden geschaad, zoowel
als dat hunne industrie op voor Nederlanders
stuitende wijze wordt uitgesloten
„en om feerbiediglijk en met aandrang te ver
zoeken, dat de tweede kamer der staten-generaal
thans zich deze zaak ter harte neme, nu het
gebleken is, dat alle pogingen, die ondergetee
kenden hebben aangewend om in deze zaak eene
goede oplossing te verkrijgen van de regeering of
van de door haar aangestelde ambtenaren, schip
breuk lijden.
,,'tWelk doende enz.
De Londensche correspondent van de N. R. Ct.
schrijft van eergisteren
Yan middag heb ik uit den mond van den di
recteur der Great Eastern spoorwegmaatschappij
de bevestiging gehoord van de tegenspraak der
mededeeling door de Scheepvaart gedaan, dat de
Great Eastern spoorwegmaatschappij van plan zou
zijn twee nieuwe booten in de vaart te brengen
om te dienen tot vervoer van passagiers en goede
ren tusschen Harwich en Amsterdam, bij gelegen
heid der aanstaande koloniale tentoonstelling
aldaar.
De maatschappij zou wel gaarne een dergelijken
dienst openen, maar zij mag niet. Haar charter
noemt uitdrukkelijk de havens, tusschen welke de
booten der Great Eastern spoorwegmaatschappij
mogen varen. Amsterdam komt daaronder niet
voor. Het openen van een dienst tusschen Harwich
en de Nederlandsche hoofdstad ware derhalve
onwettig.
Wat juist is en wat vermoedelijk aanleiding gaf
tot het bericht in de Scheepvaart, is dit, dat twee
booten inderdaad voor de Great Eastern spoor
wegmaatschappij in aanbouw en welhaast voltooid
zijn. De bouw geschiedt ingevolge besluit der aan
deelhouders om de vloot te versterken. De directie
verwacht dat de booten met Maart a. gereed en
in de vaart zullen komen. Een daarvan is voor
den dienst op Rotterdam, de andere voor dien op
Antwerpen bestemd. Voorzeker zullen vele reizi
gers naar ons vaderland, ook die naar de Amster-
damsche tentoonstelling gaan, gebruikmaken van
de nieuwe gelegenheid, welke de Great Eastern
spoorwegmaatschappij hun zal bieden.
Ik wil hier bijvoegen dat, naar ik verneem, de
onderhandelingen tusschen de South-Eastern en
Londen, Chatham Sf Dover spoorwegmaatschappijen
betreffende een gemeenschappelijke exploitatie van
den Vlissingschen dienst nog voortduren. De South-
Eastern spoorwegmaatschappij schijnt daarbij geen
-haast te hebben.
Trouwens is zij nog niet zooverre dat een dienst
op eene Belgische of Nederlandsche haven van
Port Victoria reeds zoude kunnen aanvangen. De
ljjn naar Grain (Port Victoria) is gereed, maar
de haven zelve niet.
Wat gereed is, is de steiger voor de booten die
de reizigers en goederen tusschen Port Victoria
en Sheerness vervoeren, voor het verkeer vanhier
naar Sheerness, en omgekeerd, is, op dit oogen-
blik, de concurrentie tusschen de South-Eastern
en de London, Chatham Sf Dover spoorwegmaat
schappijen allergeweldigst. Voor een bagatel komt
men naar-Sheerness; de lijnen naar de Medway
moeten, dunkt me ernstige verliezen berokkenen.
onderwijs. Benoemd tot schoolopziener in het
district Heerenveen, met toekenning van eervol
ontslag als schoolopziener in het arrondissement
Kampen, m' Th. Ruys J.Pzn.
belastingen. Benoemd tot prov. inspect, der
dir. belastingen enz. te Zutfen, jh' T. H. Kraijen-
hoff, thans insp. te Groningen; te Groningen,
B. K. Boom, thans contr. te Njjmegen.
Met 1 Maart 1883 wordt opgeheven het ont
vangkantoor der dir. bel. enz. te Oegstgeest c. a.;
de gemeenten Oegstgeest en Warmond toegevoegd
aan het kantoor te Leiden (buitengemeenten),
onder voortdurend beheer van den ontv. P. W. J. H.
Tengbergen de gemeente Rhjjnsburg toegevoegd
aan het kantoor te Katwijk c. a., onder voort
durend beheer van den ontv. F. H. Thorbecke;
de gemeente Sassenheim toegevoegd aan het kan
toor te Lisse c. a.
ridderorden. Benoemd tot ridder der orde van
den Nederlandschen Leeuw, jhr mr W. G. Hovy,
laatstelijk tijdelijk administrateur der domeinen,
behoord hebbende tot de dotatie van wijlen prins
Frederik der Nederlanden.
posterijenBenoemd tot dir. van het postkan
toor te Cuyk, PJ. de Haan, assistent ten post
kantore te Oss.
vereenigingen. Op zjjn aanvrage eervol ontslag
verleend aan den geps. vice-admiraal jhr F. de
Casembroot, als lid van het hoofd-commité der
Nederlandsche vereeniging tot het verleenen van
hulp aan zieken en gewonde krijgslieden in tijd van
oorlog, onder dankbetuiging.
In den nacht van 11 op 12 dezer werd J van
Maldegem, die alleen met zijné vrouw een huis
te Schore bewoont, opgeklopt met de woorden:
„Izak kom spoedig naar je moeder, want die
lijdt aan kramp; ik moet naar den dokter."
Onmiddelljjk gingen man en vrouw naar het
ouderlijke huis, waar zij tot de ervaring kwamen
dat hun een leugen op de mouw gespeld was.
Treuriger ervaring echter deden zij op bij hunne
terugkomst, toen zij bemerkten dat dieven van
hun afwezigheid gebruik gemaakt hadden om
een aantal gouden en zilveren voorwerpen, bene
vens kleedingstukken te ontvreemden.
Bij nader onderzoek bleek dat gestolen zijn:
een bloedkoralen halssnoer met gouden slot en
zeug, een dito van zwarte koralen met enkel
gouden slot, 3 bijbels met zilveren haken, waar
van een op de hoeken beslagen is, 4 gouden rin
gen, 1 dito broche, 1 paar gouden spelden, 1 paar
dito met parels, een zilveien schaar met dito
scheede, 1 zilveren dubbelen knip met koralen
beursje, 1 zilveren pepermuntdoos, 1 klein gouden
slot met bloedkoralen, 1 zilveren naaldenkoker;
voorts de volgende vrouwenkleederen: 1 moiré
rok, 1 zijden jak (mantel), 1 satijne schort,
1 kinderjurkje (wit met zwarte moesjes) en 12
manshemden. De politie doet onderzoek.
De treinen uit België en Zeeland, die
aanvankelijk ten gevolge van het vele vloeiwater
in den omtrek van Roosendaal slechts zeer lang
zaam laatstgenoemd station konden binnen komen,
kunnen thans weder zonder gevaar doorrijden. De
verzakkingen die op vele plaatsen vrij belangrijk
waren zijn weder hersteld.
Een Reuter telegram meldt dat de Bey van
Tunis voor 300,000 fr. heeft ingeschreven ten be
hoeve van de deelneming der ingezetenen aan de
tentoonstelling te Amsterdam.
In het paleis voor Volksvlijt te Amsterdam
zijn aan alle bedienden vilten schoenen verstrekt
om gedurende de muziekuitvoeringen hun geloop
niet meer hinderljjk te doen zijn. Voor en achter
de buffetten zijn tapijten gespreid, om ook daar
meer stilte te verkrijgen.
Amsterdam. In de heden gehoudene, bui
tengewone algemeene vergadering der Noord- en
Zuid-Hollandsche stoomtrammu zijn als oorzaken
van den slechten gang der zaken genoemd de
wanverhouding tusschen commissarissen en direc
teur en de onvoldoende steun der aandeelhouders.
De commissarissen hebben gezamenlijk hun ont
slag genomen. Door de eigenaars van ruim een
derde van het aandeelenkapitaal was ook het
ontslag der commissarissen gewaagd en eene voor
dracht van nieuwe gedaan, die bjj stemming met
groote meerderheid werden gekozen. De keuze van
een nieuwen directeur werd aangehouden. "De
nieuwe commissarissen zijnmr De Haan Hugen-
holtz, te Haarlem, Van Heekeren, te Sassenheim,
Watering, Van der Tak en Fock te Amsterdam.
13 Januari des morgens te 8 uren.
NAMEN
mi
PLAATSEN.
Delfzijl
Groningen
Den Helder
Vlissingen
Maastricht
Wiurt-
Ba-
roin.
stand.
rioht.
kracht.;
753.3
O
4
752.2
O
1
765.2
O
2
747.3
O
2
749.0
NO
1
Toe
stand
betr.
bow.
bew.
z. bew.
1. bew.
Tem
pera
tuur.
Gels.
6
6
2
8
0
Eene depressie bevindt zich ver en ZW. waarts
van ons.
De laagst bekende barometerstand is ongeveer
735 m. m.
Een centrum van hooge drukking bevindt zich
ver en NO. waarts van ons.
Grootste verschil
gisteren avond 8 u. G. 6.5 V.
heden morgen 8 G. 4.7 V.
Het afwijkingsverschil werd grooter.
Barometer-aanwijzing te Utrecht te half éen
743.6 m. m.
VerwachtO. wind.
Th er mo me t. e rst and te Middelburg.
12 Jan. 's avonds 11 uren 36 gr. -
13 i, '8 morgens 8 uren 3+ gr. 's middags 1 uur 38 gr.
avonds. 5 uren 34. gr. F,
De tweede stemming in de Fransche kamer van
afgevaardigden heeft de verwachtingen van hen
niet teleurgesteld, die wenschen dat eene politiek
van orde en eendracht het verlies van Gambetta
zal vergoeden. Zij heeft aan de republikeinsche
unie een goed deel harer vertegenwoordiging in
het bureau verzekerd. Er waren groote pogingen
in het werk gesteld om den candidaat der uiterste
linker- en der rechterzijde te doen zegevieren
maar toch is de heer Spuller als vierde vice-
president gekozen. Deze verkiezing is te danken
aan de stemmen der republikeinsche en der demo
cratische uniesen dit is een gelukkig verschijn
sel, waaruit men kan opmaken dat langzamerhand
de algemeene meening streeft naar eene homogeene
meerderheid. Indien men toch tot een zuiveren
toestand wil komen moet men ophouden met eene
verdeeling der meerderheid in vier groepen, zoo
als thans. In alle parlementaire landen heeft men
de verdeeling in twee partijen de gouvernements
partij, de meerderheid, en de oppositie. Mag deze
laatste zich verdeelen en onderverdeelen zooveel
zij wil, de eerste houdt met eene splitsing op te
bestaan. Het woord meerderheid beteekent niets,
indien er niet eene in hoofdzaken althans éenige
verzameling mede bedoeld wordt van allen die
haar vormen.
In den senaat konden de stemmingen voor den
vierden vice-president niet plaats hebben wegens
onvoldoend aantal tegenwoordige leden. De drie
gekozenen zijn de heeren Peyrat, Humbert en Cal-
mon. Dit lichaam heeft eergisteren in graaf
Rampon een zijner verzoenende leden verloren,
die steeds zijn best deed de liberalen en, onder
de republiek, het linker-centrum met de meer ge
avanceerde groepen in vrede te doen leven. Hij
was onder Louis Philippe generaal der nationale
garde, in 1836 afgevaardigde behoorende tot de
oppositie, in Februari 1871 lid der nationale ver
gadering, later leider der conservatieve republi
keinen tot Mei 1872, toen hij tot het linkercen
trum overging en Thiers ondersteunde. Van 1876
af was hij senator. Nu wij toch van het verschei
den van een hooggeplaatst persoon gewagen, kun
nen wij tevens melden dat eergisteren het stoffe
lijk overschot van generaal Chanzy met groote
plechtigheid in het familiegraf te Buzancy is bij
gezet én dat Gambetta's ljjk van Père Lachaise
is vervoerd, heden morgen in Nizza zou aankomen
en heden middag begraven zou worden.
Behalve met de voornaamste ontwerpen van wet,
waaronder, gelijk wij zagen, de hervorming van
het rechtswezen, de wet op het recht van veree
niging en de opheffing der faculteiten van katho
lieke theologie een groote plaats bekleeden, heeft
de ministerraad zich tevens bezig gehouden met
het Egyptische vraagstuk, nadat de minister van
buitenlandsche zaken het bericht van het gege
ven ontslag aan sir Colvin, het Engelsche lid der
controle, had medegedeeld. Het bljjkt nu duide
lijk, dat aan dit ontslag geheel het karakter moet
gegeven worden van opheffing der contröle. Lord
Dufferin had voor de aanvrage van sir Colvin
eene nota tot den khedive gericht, waarin ver
klaard werd dat het Britsche gouvernement be
sloot de financieele functies te laten varen die
behoorden bij de instelling der contröle. De
Fransche controleur werd terstond er mede in
kennis gesteld. Hoe dit door Frankrijk zal worden
opgenomen? Kalm zeker; want indien iets niet
onverwacht kwam dan was 't deze opheffing. En
buitendien zal Engeland nu genoegen nemen met
de Fransche plannen in Tuniswaar een der
gelijk werk wordt verricht als in Egypte. De
waarschuwingen voor eene mogelijk minder
vriendschappelijke verhouding met Frankrijk wor
den door de Engelsche bladen beantwoord met de
verzekering, dat indien het Engelsche gouverne
ment slechts een weiuig voorzichtig is in den
loop der zaken, die door plicht en belang geboden
wordt, er geen werkelijk gevaar voor eenige vij
andelijkheid kan bestaan.
De conferentie, welke zich met het Donau-
vraagstuk zal bezig houden, zou den 19en
Januari te Londen worden gehoudendoch
Oostenrijk wenscht zich eerst met Rumenië te
verstaan, zoodat de bijeenkomst tot het einde
dezer maand zal worden verschoven. De verhou
ding van Oostenrijk tot Italië laat door de revol
verschoten en de dreigende aanplakbiljetten van
Oberdanks geestverwanten en door de niet zacht
zinnige uitingen der Irredenta wel een weinig te
wenschen over. Het Tageblatt liet zich heftig uit
over de Irredentisten, die een schande zijn voor
het Italiaansche volk. Toch doet men verkeerd,
door het uitstel van het bezoek van keizer
Frans Jozef aan den Italiaanschen koning te laden
op den rug dezer partij, al is die dan ook breed
genoeg. Koning Humbert heeft het bezoek niet
ontvangen, omdat het Italiaansche gouvernement
verlangde, dat de bijeenkomst plaats zou hebben
te Rome.
De Norddeutsche Allgemeine is met het bericht
gekomen, dat er eene briefwisseling heeft plaats
gehad tusschen Leo XIII en den keizer van Duitsch-
land, doch wat de strekking daarvan is weet men
nog niet. Misschien wordt spoedig de quaestie
van de betrekkingen der katholieke kerk in
Duitsehland weder ernstig opgenomen.
Het debat in den rijksdag, waar het voorstel
van den socialist Liebknecht in behandeling kwam,
had geen enkel resultaat, doch was eenigszins be
langrijk omdat de leiders van alle partijen in het
parlement er door op de tribune verschenen. De
heer Liebknecht stelde voor afschaffing van alle
buitengewone wetten, te beginnen met de wet tegen
de jezuïeten tot en met die door welke Elzas-
Lotharingen wordt bestuurd. Het doel was alleen
eene opheffing der wetten tegen het socialisme, maar
met zijn voorstel, meende de afgevaardigde, moesten
al de groepen der oppositie gebaat zijn. Het
middel lukte echter niet. De eenige die met den
voorsteller medeging was de heer Peyer, leider
der volkspartij. Doch al de anderen, Polen en
Elzassers, vereenigden zich met den heer Windt-
horst, die namens het clericale centrum verklaarde
niet met de socialisten mede te kunnen stemmen,
al erkende hij ook de onregelmatigheid der bui
tengewone wetten, en al verlangde hij naar eene
mogelijke afschaffing der wetten tegen de geeste
lijkheid.
Hoe verder men eene vergelijking trekt tusschen
de loopbaan van Gambetta en die van Mirabeau,
des te meer punten van overeenkomst zullen zich
voordoen. De overeenkomst valt niet alleen op
te merken in de werkelijke trekken van beider
leven, maar is eveneens zichtbaar in een aantal
omstandigheden van geheel toevalligen aard.
Beiden waren geboortig uit het zuiden van Frank
rijk, en beiden waren van Italiaansche afkomst de
Riquetti's waren oorspronkelijk uit Florence, de
Gambetta's uit Genua. Beider aard is doordrongen
geworden van het zuideljjk vuur en de Italiaansche
fijnheid, welke zich zoo gelukkig in hun karakter
vertoonden. Beider jeugd was een contrast niet
hun rijper leeftijd. Mirabeau, die begon met niet
te slagen in de militaire zoowel als in de
diplomatieke loopbaan, was een tjjdlang in den
toestand van twaalf ambachten, zooals het spreek
woord zegtmaar de grootheid van zijn karakter
redde hem van schipbreuk, en dwong hem te
breken met wat hij zelf noemde de schande zijner
jeugd." En Gambetta leidde vele jaren een leventje
van genoegen in het Quartier Latin, waar hij enkel
bekend stond als een koffiehuis-politicus en als een
knap spreker in débatings. Hij werd zelden in het
Palais gezien, en verzuimde de kleine zaken, waar
mede een advocaat gewoonlijk begint. Eerst de
groote politieke zaak Baudin gaf hem de gelegen
heid, welke hij zocht.
Een revolutie was de oorsprong van Gambetta's
grootheid, gelijk van Mirabeau. Beiden werden
aan den aanvang van hun loopbaan beschouwd
als revolutionairen van de ergste soortmaar vóór
het einde er van hadden de gematigden geleerd
op hen te vertrouwen als op bolwerken tegen
wanorde en anarchie. Mijn taak" zeide Mirabeau
»is de orde te herstellen, al is 't niet de vroegere
orde van zaken." De monarchie vestigde hare hoop
op Mirabeau, evenals de middelklassen haar ver
trouwen geplaatst hadden in Gambetta maar hier
is een groot verschil tusschen beiden. Gambetta
was democraat uit overtuiging, Mirabeau uit
wrok. Deze was afgewezen door de noblesse, met
wie hij had gepoogd te zitten en te stemmen, gene
had de zaak der democratie omhelsd met een in
't hart gevestigd geloof in hare rechtvaardigheid.
Het zou moeilijk zijn uit te maken wie de grootste
leider geweest is. Gambetta's loopbaan geeft mis
schien niet eene zoo treffende epizode te aan
schouwen als de beroemde apostrophe van Mira
beau tot De Brève„Ga heen en zeg uwen
meester, cfcit wij hier zijn door den wil van het
volk, en niets als het geweld der bajonnetten ons
kan verwijderenmaar Gambetta's sommatie »se
soumettre ou se de'mettrezal wellicht niet minder
lang in de geschiedenis bewaard blijven. Beiden
waren redenaars van zeer hoogen rang. Indien het
bewijs daarvan mag gezocht worden in de uitwer
king op de toehoorders, dan moet Gambetta mins
tens naast Mirabeau worden geplaatst. De groote
Bonapartistiscke advocaat Lachaud was tegen
woordig bij de zitting, waarin Gambetta gelegen
heid vond tot eene verpletterende kritiek van den
coup tTétat en het keizerlijk régime. Hoewel ge
schokt door den aanval op een systeem waaraan
hij vurig gehecht was, verklaarde Lachaud ronduit,
dat hij als aan den grond genageld was door des
sprekers taal en zoo medegesleept werd door den
stroom zijner welsprekendheid, dat het eerste ge
voel van verontwaardiging plaats maakte voor
eene onweerstaanbare bewondering. „Hij zal groote
dingen volbrengen" zeide eens Mirabeau van Robes
pierre „want hjj gelooft vast in al wat hij zegt."
Gambetta's oprechtheid van overtuiging was
minstens zoo groot als die van Robespierre, en
naar de kracht die van hem is uitgegaan kan
men het succes berekenen van den leider en den
orator.
Dit de beschrjjving welke Dumont in zjjne ,Sou
venirs de Mirabeaugeeft van diens levenswijze,
ontwaart men, dat zjj op zeer vele punten met
die van Gambetta overeenkomt. Beiden arbeidden
van 's morgens vroeg tot 's avonds laat zonder
rust, beiden hadden steeds conferenties, spanden
zich zeer sterk in, en streelden daarbij hun zeer
fijnen smaak tot cverdrijvens toe. Beiden zjjn jong
gestorven, Gambetta was 44, Mirabeau 42 jaren.
Beider dood was terecht of te onrechte in een ge
heimzinnig waas gehuld.
De door de doodstijding veroorzaakte droef
heid was in Frankrijk even diep gevoeld den l*n
Januari 1883 als den 2en April 1791. Het ant?
woord van het academie-lid De la Place op de
opmerking dat het een schoone dag was, is ver
maard geworden: Ja," zeide hij »het is een
schoone dag, maar Mirabeau is dood." Menig
Franschman heeft misschien hetzelfde gevoel ge
had, zoo niet uitgesproken, toen de zon aan den
onbe wolkten hemel verrees op den jongst en nieuw
jaarsdag. Van Mirabeau's begrafenis beweert Mi-
chelet dat geen meer prachtvolle in Frankrijk gezien
werd vóór den dood van den eersten Napoleon in
1840, en zelfs vijandige bladen hebben verklaard
dat Gambetta's uitvaart eenig is geweest.
Na -Mirabeau's verscheiden, zegt De Ferri'ères,
durfde niemand naar zjjn scepter grjjpen. Zjj die
het meest er naar gestaan hadden, waren het hui
verigst. Wanneer een gewichtig vraagstuk in de
kamer kwam, keerden aller oogen als van zelf
zich naar de plaats, waar Mirabeau placht te
zitten, alsof men hem wilde uitnoodigen zijne ziens
wijze aan de vergadering mede te deelen. Niet voor
dat de parlementaire strijd in de Fransche kamers
wederom is aangevangen zullen wij kunnen oor-
deelen, of ook hier de parallel kan worden volge
houden, en of Gambetta door zjjn heengaan onder
de afgevaardigden eene even groote leegte achter
liet als een eeuw geleden Mirabeau.
Brussel, 12 Januari.
Zooals de telegraaf reeds gemeld heeft, is de
bisschop Du Rousseaux in hechtenis genomen als
betrokken in de zaak van den millioenendiefstal
uit de bisschoppeljjke kas van Doornik. Kort
geleden schreef ik u, dat deze zaak groot opzien
zou baren, en dat ik niet overdreven heb, hiervan
