N° 279
125e Jaargang.
1882.
Zaterdag
25 November.
Middelburg 24 November.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Ad ver ten tien: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, ^Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
MIDDELRIIRGSCHE COURANT.
___j
In de heden namiddag gehouden zitting van
den gemeenteraad van Middelburg werd in de
eerste plaats behandeld de Heerengracht-quaestie.
Na langdurige beraadslagingen werden achtereen
volgens verworpen 1° het voorstel van burg. en
weth. om in beginsel te besluiten tot het nemen
van eene proef met het tonnenstelsel, volgens het
plan van dr Van Berlekom, ten opzichte van de
perceelen, die thans op de Heerengracht en die
op het gasthuis-kanaal sueeren 2° het voorstel
van de commissie van fabricage3° dat van de
gezondheids-commissie en 4° het plan van den
heer Van V Scheld.
Daarna werd met 10 tegen 6 stemmen aange
nomen een voorstel van den voorzitter, dat de
raad, na kennis genomen te hebben van de adressen
der heeren Brandt en Van der Harst, houdende
klachten over den toestand der Heerengracht,
besluite aan de adressanten te kennen te geven,
dat er op dit oogenblik geene afdoende redenen
bestaan om met groote kosten ten laste der ge
meente of door het veroorzaken van groot onge
rief aan andere ingezetenen hunne grieven weg
te nemen
doch dat de gemeenteraad de middelen daar
toe zal onderzoeken en aanwenden, zoodra die
bewoners zich van behoorlijke beerputten zullen
voorzien, of op andere behoorlijke wijze voor de
verwijdering hunner faecaliën zullen gezorgd
hebben.
De rekening der Concertzaal over het afgeloo-
pen jaar, in ontvang en uitgaaf 766.52^ bedra
gende, werd goedgekeurd. Tevens werd besloten
een kwaad saldo van f 187.07§, uit buitenge
wone omstandigheden voortgesproten, voor reke
ning der gemeente te nemen.
Goedgekeurd werden staten tot teruggaaf van
betaalden hoofdelijken omslag en van oninbare
posten, respectievelijk 6.58 en 1812.23 be
dragende.
Aan den heer J. van Rossum du Chattel werd,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar
in de wis- en natuurkunde aan de middelbare
meisjesschool.
Aan den heer J. F. de Fremery, die om ge
zondheidsredenen eervol ontslag had gevraagd als
lid van het burgerlijk armbestuur, werd dit ver
leend.
Op voorstel van burg. en weth. werd goedge
vonden aan den heer D. G. Kröber Sr. het terrein
aan het Veersche Bolwerk, waarop thans zijn
buitenverblijf staat, te verkoopen voor 1000
aan C. Boel een deel van het overige terrein al
daar in koop en een ander gedeelte in huur af te
staan aan J. A. W. dn Bois.
In een volgend nommer geven wij het gewone
verslag.
Morgen (Zaterdag) middag te 12 uren zal op
de Groote Markt alhier de installatie plaats heb
ben van de bevorderde of nieuw benoemde offi
cieren der schutterij. De bevorderden zijn de
kapitein A. A. Haman en de le luit" J. Borsius
en W. A. M. Verheijen, de benoemden de 2eluit'
na" F. J. Sprenger, D. F. M. du Celliee Muller, en
m' B. H. Carp.
's Namiddags wordt het korps officieren dooi
den majoor-kommandant in de sociëteit St Joris
'j een diner aangeboden, waartoe ook de burgemees
ter is uitgenoodigd.
Vlissingeii, 24 November. Het stoomschip
Prinses Elisabeth, van de maatschappij Zeeland,
kwam heden eerst na den middag alhier aan,
zonder mail of passagiers, zijnde de trein, waar
mede deze te Queenboro moesten aankomen, op
gehouden door (naar naen zegt) het instorten of,
in elk geval, in het ongereede raken van een
spoorbrug tussehen Bromley en Bickley, twee
stadjes ongeveer drie uren beoosten Londen ge
legen.
Bij het vertrek van de Prinses Elisabeth heden
morgen, was in den dienst van den spoorweg
reeds weder zoo ver voorzien, dat de trein met
de van hier te Queenboro aangekomen mail
passagiers niet meer behoefde te wachten.
en
«Soes, 23 October. Het besluit, in de jongste
Vergadering van de Vereeniging tot weezenverpleging
voor Zuid- en Noord-Beveland genomen om de
contributie van 10 op 2.50 te brengen, heej
het bestuur aanleiding gegeven, om opnieuw, in
het belang der arme weezen, een beroep op de
meewarigheid van Zuid- en Noord-Bevelands ge
goede ingezetenen te doen en hun bij circulaires,
welker verspreiding geschiedt door de, welwillende
tnsschenkomst der burgemeesters, te verzoeken,
tegen deze verminderde contributie als lid toe
te treden. De wenschelijkheid, dat de Vereeniging
financieelen en moreelen steun ontvange, wordt
in bedoelde circulaire uitvoerig betoogd.
«Lang," aldus laat het bestuur zich uit, «lang
heeft de Vereeuiging gedobberd tussehen de verschillende
stelsels van verpleging in het huisgezin en dat van ver
pleging in een vanwege de Vereeniging te stichten
weeshuis en zulks heeft ontegenzeggelijk verlammend
gewerkt. Nu in zooverre eene keuze is gedaan, dat
voorshands van het plan tot stichting van een eigen in
richting is afgezien en de inkomsten, die de Vereeniging
uit haar kapitaaltje, groot ƒ6200, en uit de contrihutiën
barer leden jaarlijks geniet, zullen gebezigd worden om
de aan hare zorg toevertrouwde kinderen, in te goeder
naam en faam hekend staande huisgezinnen, zooveel moge
lijk van dezelfde godsdienstige gezindte als waartoe de
ouders der kinderen behoorden, te doen verplegen, mag
met grond verwacht worden, dat krachtiger dan ooit zal
kunnen gehandeld worden, om in den toestand der weezen
op het platteland van Zuid-en Noord-Beveland verbetering
te brengen.
Dat op dit gebied nog veel te verrichten valt, wie, die
op het platteland geen vreemdeling is, wie, die kennis
nam van de geschriften van ons bestuurslid, den heer Geill,
of van het rapport door den heer A. A. van Meurs in
September 1879, na een door hem, op verzoek van de
algemeene Vereeniging in het belang der Weezenverple
ging, ingesteld onderzoek, vervaardigd, kan dit loochenen
en wie onderschrijft niet volgaarne de slotwoorden van
dit rapport: «Ook bij voorloopig gemis aan een wees
huis, kan Beveland voor zijn weezen nog veel doem en
verbeteren. "Warme belangstelling en goede wil is daartoe
noodig" 1
Moge de goede verwachting, die het bestuur
van zijne pogingen koestert, niet beschaamd wor
den en het van warme belangstelling en goeden
wil" vele blijken ontvangen. Samenwerking voor
dit belang geen partijzaak, maar een zaak van
menschelijkheid, zooals het bestuur het juist aan
duidt is in deze van het hoogste gewichthier
ook geve het woord van den dichter
«Bij 't maatschappelijk hetlbedoelen
Bindt de mensch zich aan den mensch
Wil en krachten vloeien t'zamen
In den algemeenen wensch."
Dat de «algemeene wensch" van alle welden-
kenden is, den treurigen toestand van onze plat-
telandsweezen te verbeteren, "blijke uit de in
vulling der circulaires op schitterende wijze.
Kierikzee, 23 Nov. Op de voordracht voor
deurwaarder bij de rechtbank alhier is alleen ge
plaatst de heer W. Timmermans, notaris-klerk te
Rotterdam.
Botterdam, 23 Nov. Eindelijk is dan nu
de groote quaestie van «plan C", die hier zoolang
en zoo hevig de gemoederen beroerd heeft, voor
goed beslist. Burgemeester en wethouders had
den eene uitbreiding van het plan voorgesteld,
de verbreeding namelijk van de Geldersche kade,
en van deze gelegenheid had de heer Van Stolk,
de groote anti-planceeman, gebruik gemaakt om
te trachten een spaak in het wiel te steken. Hij
had namelijk uitstel voorgesteld, om eerst eenige
andere werken te maken. In de zitting van den
gemeenteraad van heden bleek echter, dat deze
poging om indirect op een vroeger gevallen besluit
terug te komen, slechts bjj twee medeleden in
stemming vond.
De heer Van Stolk, die indertijd door de anti-
plancee'isten in den raad werd gebracht en tegen
zijn zin geprest werd om het mandaat der kiezers
aan te nemen, teneinde den strijd dien hij buiten den
raad voerde, in den raad voort te zetten, kan mi
heengaan. Eer Van Stolk hat seine Sclmldiglceit
gethan.
Ook de verbreeding van de Geldersche kade is
door den raad met groote meerderheid goedgekeurd
Het gevolg der beslissing van den raad zal nu
zijn, dat wij in onze door het spoorwegviaduct,
het postkantoor en de spoorweghalte uit het oog
punt der schoonheid bedorven stad, een fraai kwar
tier zullen krijgen in het centrum van het verkeer.
Het denkbeeld om dat kwartier nog mooier te
maken dan het op zichzelf reeds zal zijn, door er
beelden te plaatsen, is tot later aangehouden. Een
der leden, de heer Veder, wilde de bepaling opge
nomen zien, dat een groot deel der nieuwe ter
reinen zou worden bestemd voor een groot koffie
huis met «Vergunning," doch dit denkbeeld
(waarbij de drankwet in haar strekking geïgno
reerd werd) wist de voorzitter dadelijk te écarteeren
met de opmerking, dat de uitgifte der terreinen
nu niet aan de orde was. Mocht de heer Veder
later nog op zijn voorstel terug willen komen, dan
zou het misschien overweging verdienen het
Amsterdamsohe Panopticum aan plan C te annexee-
ren. Men had dan het «groote koffiehuis" met de
«heelden" erbij.
Nu eenmaal het plan er door is om de Hoofd-
steeg te verlengen tot de Geldersche kade en aan
den omtrek van de voormalige kleine Draaisteeg
een fatsoenlijk aanzien te geven, zal ook dat
andere plan wel volgen om, recht tegenover de
Korte Hoofdsteeg, van de Hoogstraat tot de Vest
tegenover de Jonker Fransstraat, eene nieuwe
straat aan te leggen, zoodat men éen fraaien weg
zou verkrijgen van den oever der Maas (Willems
brug) tot het (thans verlaten) Feestgebouw, dat
is door de geheele breedte van de stad heen. Dat
ook dit grootsche denkbeeld nog niet is opgegeven,
bewijst de aankoop nu onlangs door de gemeente
van een huis aan de Hoogstraat vlak tegenover
de Korte Hoofdsteeg.
De commissie van rapporteurs over de verslagen
omtrent den staat der hooge, middelbare en lagere
scholen in de jaren 187980 en 188081, maakt
in haar rapport aan de tweede kamer de volgende,
alleszins juiste opmerking
»Met belangstelling nam uwe commissie kennis
van het feit dat in Utrecht eene dame als stu
dente de lessen der geneeskundige faculteit volgde.
Het bevreemdde haar daarentegen ten hoogste
in het verslag de opmerking te lezen »dat de
tegenwoordigheid dezer dame in de collegiezalen
niet tot stoornis of ongeregeldheden aanleiding
had gegeven." Het komt haar voor dat van be
schaafde jongelieden als de Nederlandsche studenten
niet anders verwacht kon worden."
Men leest in het overzicht van het Alg. D.
Op groot-Atjeh blijft het vooreerst rustig. De
henden schijnen zich in de staatjes van de noord
kust op te houden. De Java-Bode bevatte dezer
dagen een zeer uitvoerig verhaal van de belege
ring en het ontzet onzer benting te Samalangan.
Omtrent het sneuvelen van den adelborst Gips
hij het aanhouden van een prauw bij de blokkade
der Indragirie-rivier meldde dit blad, dat dit on
geluk wellicht vermeden ware geworden, zoo het
bevel van de sloep, die het Indragiriesch vaartuig
aan moest houden, niet ware opgedragen geworden
aan een officier, die nog pas uit Holland gekomen,
geen maleisch verstaan noch spreken kon.
De cholera steekt weer langs Java's noordkust
eenigszins het hoofd op. Op Atjeh is de ziekte,
daar voor eenige weken uitgebroken, naar wij
vernemen, nog toenemend. Ook op Borneo's zui-
derafdeeling heerscht zjj.
Het gisteren vermelde omtrent het Utr. Ebl.
wordt in dat blad zelf als volgt medegedeeld
«Het Utrechtsch Provinciaal en Stedelijk Eagblad
en het weekblad het Nieuws, in zijne 15 plaatse
lijke uitgaven, met de daaraan verbonden druk
kerij enz. enz., tot nogtoe in "t bezit van en be
heerd door de firma L. Bosch en zoon, gaan
met primo Januari e. k. in eigendom over aan
eene te Utrecht gevestigde naamlooze vennoot
schap.
«Het bestuur van deze vennootschap is opge
dragen aan een raad van beheer, bestaande uit de
heeren J. D. Gerlings, president, mr. W. Dolk,
secretaris, Heni'i Boers, J. W, R. Gerlach, mr. L.
van Lier.
«Wij..zullen er niet behoêven hij te voegen, dat
de richting van het Edgblad en van de 15 JVeek-
bladen geheel dezelfde blijft, en dat de zaak ih
haar geheel op den tot dusver gevolgden voet en
onder dezelfde firma wordt voortgezet."
De próv. staten van Groningen hebben hun be
sluit tot oprichting van een algemeen waterschap
ten behoeve van de veenkoloniën, ingetrokken op
grond van het daartegen, zoo in als buiten de
vergadering, zich openbarend verzet.
Aan de tweede kamer wordt het nemen eener
beslissing ten aanzien tan het wetsontwerp tot
verlegging van den Maasmond niet gemakkelijk
gemaakt. Wij hebben reeds melding gemaakt van
het daartegen, ter elfder ure, door 23 leden der
staten van Noord-Brabant gericht protest. Ook
hebben wij opgegeven de amendementen van de
heeren Heydenrijck en Seret, welke hierop neder-
komên, dat het dichten van de Heerewaardsche
overlaten niet zal plaats hebben, alvorens gezorgd
zal zijn voor de verzwaring der Waaldijken. Dit
vordert eene afzonderlijke wet en is dus eene
aanleiding tot bijna onbepaald uitstel. Daarentegen
is nu weder door de Landbouw- cn Handelssociëteit
te Grave een adres ingediend, waarin de dichting
der overlaten voor en boven al het andere yer-
a ngd wordt.
„Sinds onheugelijke jaren," aldus beweren de
adressanten, „is in deze streken de overtuiging
gevestigd een overtuiging trouwens door de
droevige feiten der laatste jaren versterkt dat
bijna alle rampen, welke het noord-oostelijk gedeelte
vanNoord-Brabant getroffen hebben, toe te schrijven
zijn aan de noodlottige werking van de Heeren-
waardsche overlaten.
«Ook bij de opening van het Oude Maasje
hoe nuttig dit werk ook op zich zelf moge zijn'-—
is het te vreezen of bijna met wiskunstige zekerT
heid te bepalen, dat dezelfde rampen Noord-Brabant
zullen blijven treffen, indien niet ten spoedigste
worde overgegaan tot de dichting van deHeeren-
waardsche overlaten.
«De groote ijs- en watermassa's, die toch over
een lengte van bijna 7000 meters zich vaak met
een verval van 60 a 70 oM. op de Maas storten
heden werkt de overlaat te Rossum met een verval
van 74 cN. stoppen de Maas op, die als het
ware tegen deze ontzettende water-overstorting
optornt, rijst en blijft rijzen, totdat zij eindelijk,
den strijd moede, haar dammen verbreekt en Noord-
Brabant in een zee herschept. De doorbraak te
Driehuizen in het voorjaar van 1880 moet geheel
en al aan de werking der Heerenwaardsche overlaat,
vooral aan die hij Dreumel, worden toegeschreven.
«Niettegenstaande de krachtige werking van de
Beersche overlaat hoewel boven in de laatste
drie dagen overal vallend water wordt gemeld,
is te Grave weinig ot geen val te bespeuren en is
de rivier heden gedurende de laatste negen uren
staande gebleven en staat nog.
«Wij kunnen dit alleen toeschrijven aan de
werking der Heerenwaardsche overlaten.
«Redenen waarom adressanten nwe vergadering
beleefdelijk verzoeken aan het wetsontwerp om
trent de opening van het Oude Maasje dan alleen
uwe goedkeuring te hechten, wanneer daarmede
gepaard gaat de gelijktijdige dichting van de
Heerenwaardsche overlaten..'
Volgens de Amsterdamsche bladen zullen, over
eenkomstig het deswege voorloopig, door de
feestcommissie vastgestelde programma, de oud
verdedigers der Citadel op 30 November a., des
voormiddags te 11 uren, bijeenkomen op de
Beurs, waar zij door de genoemde commissie zullen
ontvangen en hun na eene toespraak van den
voorzitter, kolonel Hardenberg, door de jongens
van 7/ M' opleidingsschip Wassenaer een wel
komstgroet zal toegezongen worden. Hierna begeven
zij zich, voorafgegaan en gevolgd door die jonge
zeelieden,' als eerewacht, en met een muziekkorps
aan het hoofd, in rijtuigen naar Artis, welks lokalen
welwillend door het bestuur voor de feesten zijn
afgestaan, en alwaar inmiddels de groote standaard,
die op de Citadel wapperde, met militaire hon
neurs van het paleis afgehaald, is heengebracht
en waar den feestelingen een tweede ontbijt wordt
aangeboden. Van Artis marcheeren zij, met den
standaard, naar de plaats (waarschijnlijk op de
hoogte van het Panorama), waar zij de te hunner
eer te half twee te houden parade zullen bijwonen.
Te drie uren heeft in Artis de samenkomst plaats,
waarin de vice-voorzitter der commissie, de heer
M. A. Perk, de feestrede zal uitspreken. Te vijf
uren volgt in eene der benedenzalen de kameraad
schappelijke maaltijd. Des avonds zullen de feeste
lingen het concert in het Paleis voor Volksvlijt
bijwonen.
Den volgenden dag worden zij in de gelegenheid
'gesteld de beide Panorama's te bezichtigen en ook
het Panopticum, waar te half éen de directie der
inrichting hun een déjeuner zal aanbieden.
Te twee uren matinee musicale in Artis. Des
avonds gelegenheidsvoorstelling in den stads-schouw-
burg, waar een der eerste kunstenaars een door
den heer J. P. Hasebroek vervaardigd toepasselijk
gedicht zal voordragen. De commissie ondervindt
tot hare groote voldoening vele blijken van mede
werking van de burgerlijke en militaire autoriteiten,
en van de zijde der bovengemelde inrichtingen,
genootschappen of vereenigingen. Aan den zoo
noodigen financieelen steun zal het haar, naar men
vertrouwt, niet falen. Voor de verplaatsing der
oud-strijders naar andere gedeelten der stad zal
ook gezorgd worden en daartoe zullen steeds de
noodige vervoermiddelen gereed worden gehouden.
De verschillende spoorweg-maatschappijen hebben
gratis-vervoer aan onvermogende Citadelstrijders
toegestaan.
Bij het gemeentebestuur van Den Haag is inge"
komen een aanbieding van eene combinatie voor
de exploitatie van het Badhuis te Scheveningen.
Het aanbod strekt om het Badhuis met de stallen
in erfpacht te nemen voor 99 jaren, in de plaats
van het Badhuis een Kurhuis en op de plaats