125e Jaargang.
1882.
Maandag
20 November.
N° 2
Middelburg 18 November.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.'
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor bet Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
GSCHE COURANT.
Aan een brief van den heer B. J. G-. Volck, te
Utrecht, ontleenen wij het volgende
Heden kwam het bericht in bij professor Buys
Ballot van de regeering, dat men een schrijven
had gericht tot onzen minister te St. Petersburg,
om aan het Russische gouvernement de noodige
hulp te vragen tot opsporing van de zetelplaats
der expeditieverder dat onze gezant bij het
Deensche hof, resideerende te Stockholm, was uit-
genoodigd de Deensche regeering aan te zoeken
tot de noodige samenwerking.
Dat dit aanzoek tot medewerking niet ijdel zal
zijn, blijkt nog uit een schrijven aan mij van den
heer Gamel, waarvan een uittreksel volgt
»Ik verzoek u het instituut mede tedeelen.dat
ik onzen minister van marine gesproken heb en,
ingevolge uw aanwijzing, beb gevraagd ondersteu
ning te zoeken bij het Russische gouvernement,
en wel in combinatie met uw regeering. In het
daarop door mij aan ZExc. gerichte schrijven, heb
ik aangeboden al de kosten te dekken van een
expeditie, dienende om het verblijf van de DympJma
en Varna op te sporen.
„De minister van marine kwam juist heden hij
mij en deelde mede, clat de noodige aanzoeken
reeds op weg waren naar St. Petersburg.
Zooals de zaken nu staan, kan het zijn dat de
Russische regeering op eigen rekening de zaak
wil ondernemen, of wel dat ik ze betaalin elk
geval zal het wel eenige weken duren voordat wij
iets te weten komen omtrent de nadere plannen.
»Ten overvloede heb ik als chef van de Samo-
jeden-expeditie een Deensch ingenieur, in Noord-
Rusland wonende, aangewezen. Hij is de geschiktste
man, die ik zon kunnen bedenken en bekend met
de ijstoestanden gedurende den winter in de arcti
sche zeeën. De minister van marine was met het
aanwijzen van dezen persoon bijzonder ingenomen."
We zien dus, dat al het mogelijke zal gedaan
worden om uit te maken waar de expeditie is en
of zij vroeg of laat eenig gevaar te dachten heeft.
In elk geval stel ik aan,,familie en bekenden der
poolvaarders voor, op mijn eerste aanzoek eenige
brieven (geen groote pakketten, doch zoo beknopt
mogelijk schrijven) gereed te hebben. ZExc. onze
minister te St. Petersburg, die zoo vriendelijk is
geweest met mij in correspondentie te willen treden
en alle hulp te beloven, zal zich gaarne heiasten
ze mot de Samojeden-expeditie mede te geven, op
hoop levende dai; ze onze vertrokken poolreizigers
aantreft.
Zoo even ontving ik nog het volgende telegram
van onzen gezant te St. Peterburg
Je m'occupe activement en ce moment pour avoir
si possible nouvelles du Varna.
Mazel.
(Ik "ben op het oogenblik ijverig bezig om, zoo
mogelijk, iets van de Varna te weten te komen.)
Het intrekken der aangekondigde interpellatie
in de tweede kamer over den toestand van den
Rijnspoorweg, naar aanleiding van het ongeval
op den len dezer, is velen onbegrijpelijk voorge
komen. De heer Yan Nispen, aanvrager der
interpellatie, heeft in de zitting van 15 dezer zijn
besluit aldus gemotiveerd
„De reden waarom ik mijn verzoek intrek is,
dat de rechterlijke macht te Arnhem (de recht
bank), die eveneens gelet had op dezelfde brieven
in Het Nieuws van den Dag, die mijne aandacht
getrokken hebben, met een ijver, die allen lof
verdient, harerzijds een onderzoek op de lijn heeft
ingesteld. Dat onderzoek schijnt zich zelfs te
hebben uitgestrekt over een afstand van wel twintig
minuten, en de uitslag is geweest, dat de dwars
liggers daar in het algemeen in een zeer voldoenden
toestand bevonden zijn; dat het hout hard en de
zaak dus in orde was.
„In dien stand van zaken vind ik geen vrijheid
om de kamer met deze quaestie langer bezig te
houden. Het is waar dat het onderzoek niet heeft
plaats gehad door speciaal deskundigen, maar om
te weten of hout zich in een behoorlijken en ge
noegzaam gezonden toestand bevindt, behoeft men
niet zoo bijzonder deskundig te zijn. Dat onder
zoek heeft, naar ik vermeen, niet kunnen leiden
tot het verkrijgen van zekerheid omtrent de oorzaak
yan de bewuste ontsporing op 1 November jl.
Maar dat is eene zaak, die meer speciaal deskun
digen aangaat, en waaromtrent de minister de
gelegenheid zal hebben om later aan het publiek
of aan de kamer inlichtingen te geven."
Een merkwaardig adres is den Duitschen rijks
kanselier door de gezamenlijke „vereenigingen tot
bescherming van den handwerksstand" aangeboden.
Zij vragen hem, „met zijne bekende wijsheid en
geestkracht" het daarheen te leiden dat1°. eene
vak-kundige grensbepaling voor ieder handwerk
in 't leven worde geroepen2». verplichte bijdra
gen worden voorgeschreven ter oprichting van
practische kamers van handwerkslieden3°. de
arbeid in de gevangenissen voor rekening van den
staat gedaan, of aan de verschillende beroepen
overgelaten en de militaire werkplaatsen zooveel
mogelijk ten voordeele der handwerkslieden be
perkt worden4°. voldoende tollen op vreemde
handwerksartikelen geheven worden5°. het zeer
onzedelijke stelsel van uitbesteding, waardoor een
monopolie voor kapitalisten geschapen, de kleine
bazen sterk benadeeld en in de meeste gevallen de
werken veel slechter uitgevoerd worden, afgeschaft
en de bestellingen, voor zoo ver ze door ambachten
uitgevoerd kunnen worden, rechtstreeks aan deze op
gedragen worden6°. bij de wet bepaald worde dat
niemand een handwerk mag uitoefenen clan na het
afleggen eener proef7°. wettelijk verbod van allen
handel in artikelen van handenarbeid, door reizende
marskramers. Hierdoor alleen, beweert het adres,
kan men het „verkoopen voor een appel en een ei"
den kop indrukken, waartegen geen handwerks
man mededingen kan en dat tot het bekende
oordeel over de Duitsche nijverheid„goedkoop
maar slecht" aanleiding gegeven heeft.
Men ziet waartoe de belofte van „bescherming,"
waarmede de Duitsche regeering nu eenmaal het
volk met politieke doeleinden te gemoet is ge
treden, haar voert. Men begint met de landbou
wers en de fabrikantende handwerkslieden vol
gen en ten laatste moet de geheele natie „be
schermd" worden. Tegen wie, is moeilijk te zeg
gen, daar ze het eindelijk alle tegen elkander
worden. Maar aangezien geene macht ter wereld
in staat is deze reuzentaak gelijkmatig uit te
voeren, is het gemakkelijk te voorzien dat de
eene beschermeling onevenredig bevoordeeld, een
ander ongelijk gedrukt en geplukt, het geheel in
zijn bewegingen belemmerd en verlamd moet
worden.
Men verneemt dat Z. M. de koning thans zoo
goed als hersteld is.
Door den raad der gemeente Koudurn is be
sloten een adres aan den koning in te dienen,
om te wijzen op het onbillijke, dat personen,
welke in eene andere gemeente wonen dan die
waar hunne vaste goederen zijn gelegen, niet in
de plaatselijke uitgaven dezer laatste gemeente
bijdragen, terwijl toch hunne eigendommen door
het aanleggen van wegen enz. verbeterd worden
en in waarde toenemen. Het adres verzoekt, dat
een wetsontwerp worde ingediend, waarhij in dien
toestand verbetering wordt aangebracht. Uit de
discussie bleek, dat in genoemde gemeente 80
boerenplaatsen zijn gelegen, waarvan de eigenaars
elders wonen.
Op uitnoodiging van het hoofdbestuur der Ned.
maatschappij tot bevordering van geneeskunst, heeft
het uitvoerend comité der internationale tentoon
stelling te Amsterdam besloten, aan de koloniale
tentoonstelling eene afdeeling voor koloniale ge
neeskunde toe te voegen, die tegelijkertijd met de
eerste zal worden geopend. Terwijl de koloniale
afdeeling in het algemeen ten doel heeft de ver
spreiding van kennis der koloniën en overzeesche
gewesten, heeft deze geneeskundige tentoonstelling
eene meer beprekte, geheel wetenschappelijke
beteekenis. Zij stelt zich ten taak, onze kennis
van den openbaren gezondheidstoestand, van den
geneeskundigen dienst en van de ziekenverpleging
in de koloniën te vermeerderen.
Zij zal in drie klassen verdeeld zijn.
In do le klasse zal al datgene worden opgenomen,
wat betrekking heeft op de zorg voor de openbare
gezondheid in de koloniën en overzeesche gewesten.
De 2e klasse zal gewijd zijn aan de kennis dei-
regeling van den geneeskundigen dienst in de
koloniën.
In de 3e klasse zal alles worden opgenomen wat
op verpleging en vervoer van zieken en gewonden
in de koloniën en overzeesche bezittingen, en op
hunne behandeling door inlanders betrekking heeft.
Het voornemen bestaat, om ter gelegenheid dezer
tentoonstelling in September 1883 een internatio
naal congres voor koloniale geneeskunde te houden,
waarvan het programma nader zal worden bekend
gemaakt.
Vlissing-en, 18 Nov. Heden middag kwam
hier, per extra-trein, te 2 u. 40 m. een detache
ment troepen aan, bestaande uit 4 officieren, 1
onderofficier en 44 minderen, die met de Utrecht
de reis naar Ned.-Indië zullen maken.
KieriBïcc, 17 Nov. Ter zitting der recht
bank van heden leverde A. d. L„ geboren te Oud-
Vosmeer, eene prachtige illustratie voor de voor
genomen opheffing der gestichten Ommerschans
en Veenhuizen. Deze 53jarige luiaard beweert
blind en zenuwachtig te zijn en was den 20eB
October jl. uit Veenhuizen ontslagen, waar hij,
wegens bedelarij, een jaar gerentenierd had. Hij
moest er niets doen en had het zeer naar zijn zin.
Daarna kwam hij den volgenden dag in zijn geboor
teplaats. Dadelijk zette hij daar zijn vroegere
affaire op denzelfden voet voort, met het doel
om gevat en andermaal opgezonden te worden.
Het eerste gebeurde spoedig en het laatste zal
weldra volgen, want hij erkende de hem opnieuw
te laste gelegde bedelarij niet alleen volmondig,
maar noodigde de rechtbank tevens, en wel tot
tweemalen toe, uit hem »as je blieft weer zoo
spoedig mogelijk naar de kolonie te sturen."
Uit het genoegen, waarmede hij dit vroeg en
andere dingen zeide, bleek ten duidelijkste dat
de man Veenhuizen niet als een strafplaats, maal
ais zijn buiten beschouwt, waar hij naar smacht
als een paling naar den danw.
Zoo de heer Oidenhuis Gratema hem genoten
had, wijzigde hij mogelijk zijn bezwaren, bij afzon
derlijke nota ingebracht tegen de aanstaande rijks
werkinrichtingen voor bedelaars.
Gisteren ochtend 8 uur teekende de peilschaal
te Venloo 15.78 cM. boven A. P., of 40 cM. was
sedert eergisteren avond 5 uur. Er is een noodpeil
aangebracht, want de was houdt nog met dezelfde
snelheid aan. De kelders van sommige huizen
zijn reeds volgeloopen.
Van gisteren middag 12 uur seint men uit
Maastricht
Waterhoogte 46.15was 20 cM. De Maas is
buiten hare oevers getreden rijks- en buurtwegen
zijn overstroomd en ook enkele dorpen zijn ge
ïnundeerd.
Uit Brakel meldt men De uiterwaarden en de
veerdam zijn overstroomd en staan diep onder
water.
De buitengewone riviercorrespondentie is inge
steld langs de Maas van Cuijk tot 's Bosch, als
mede aan den Baardwijkschen Overlaat.
De sluizen van 's Hertogenbosch zijn gesloten
en het stoomgemaal is in werking buiten de stad
teekent de peilschaal 4.84 M. of 2 cM. was sedert
eergisteren; in de stad stond het water gisteren
namiddag 2 uren aan 4.55 M.
Te Crèvecoeur is de stand als volgtbuiten de
sluis op de Maas 5.35 M. of 15 cM. was, binnen
de sluis op de Dieze 0.81 M. of 1 cM. was.
De Waal te Nijmegen is nog 14 centimeter ge
wassen, zoodat de peilschaal gisteren middag te
12 uren 12 meter boven A. P. of 5.78 meter
boven nulpunt stondde was is sinds gisteren
ochtend 8 uren ruim 2 centimeter per uur. Het
water stroomt tot in de Grootestraat en loopt in
de met de Waalkade parallel loopende straat
achter de Vischmarkt.
Ook te Lexmond is het water sterk wassende,
en te Wageningen zijn de uiterwaarden geheel
overstroomd. NR. Ct.)
Het heeft de aandacht van den minister van
justitie, bij de onlangs gehouden inspectie der
rijksgestichten Ommerschans en Veenhuizen, ge
trokken, dat in de vrouwengestichten onderscheiden
moeders met kinderen ver boven de twee jaren
worden aangetroffen, welke kinderen ook bij hunne
aankomst geen bijzondere zorg vorderden. Langs
dien weg wordt de staat belast met armenzorg,
geheel in strijd met de armenwet, terwijl er geen
de minste reden bestaat, waarom met de kinderen
van gearresteerde bedelaars of landloopers op an
dere wijze zou gehandeld moeten worden dan met
die van andere gevangenen. Ook is het verblijf
in een bedelaarsgesticht allerminst aan een goede
opvoeding van jonge kinderen bevorderlijk.
De minister noodigt daarom de officieren
van justitie uit streng toe te zien, dat bij de aan
houding van ouders met kinderen boven den ge
zegden leeftijd, wegens bedelarij of landlooperij,
deze voor zoover zij zeiven zich daaraan niet
hebben schuldig gemaakt en van hunne ouders
kunnen worden gescheiden, aan de betrokken
arm of gemeente-besturen overgegeven worden.
Een aantal steenfabrikanten hebben zich tot
de tweede kamer gewend, met het verzoek om
in het ontwerp, behelzende wettelijke bepalingen
tot het tegengaan van overmatigen arbeid en ver-
waarloozing van kinderen, de bepaling op te ne
men, dat artikel zeven, waarin de duur van den
werktijd van twaalf- tot vijftienjarige arbeiders
wordt vastgesteld, niet van toepassing zal zijn op
steenfab rieken.
De prov. staten van Groningen hebben zich
vereenigd met het voorstel van gedeputeerde
staten cm bij den eerstvolgenden afloop der pacht
overeenkomsten de tollen, welker opbrengst niet
boven 250 stijgt, niet weder te verpachten en
de tolhuizen, zoover ze daarvoor geschikt zijn, te
verkoopen en evenzoo te handelen met die tollen,
die, hoewel thans meer dan 250 opbrengende,
bij eene nieuwe verpachting niet hooger komen.
De staten hebben besloten het door gedep. staten
voorgestelde subsidie van 1000 ten behoeve van
de internationale landbouwtentoonstelling te ver-
hoogen tot 2000.
De directeur-generaal der M® tot Expl. van Staats
spoorwegen heeft aan de commissie van aandeel
houders der Centraalspoonveg-mv te kennen gege
ven, genegen te zijn de exploitatie van den
Centraalspoorweg over te nemen op geheel gelijke
grondslagen, als waarop de directie der Rijnspoor-
weg-mdat zou willen doen, daar hij na bereke
ning tot de conclusie was gekomen, alsdan jaarlijks
minder huur en alleen meer voorschot te zullen
behoeven te betalen. Hij verklaarde echter tevens
verre de voorkeur te blijven hechten aan de op
degelijker grondslag rustende oorspronkelijke voor
stellen zijner maatschappij.
Voor rekening van de Vereeniging voor Suriname
is eene kaart van deze kolonie uitgegeven, welke
zeer de aandacht verdient. Zij is door den heer
J. Kuyper ontworpen, op viermaal kleiner schaal,
naar de onlangs in tien bladen uitgekomen kaart
yan de heeren Cateau van Rosevelt en Van Lans-
berge.
Alle plantages thans nog in exploitatie zijn
aangeteekend met afzonderlijke vermelding van de
namen aan den voet van de kaart.
De heer Kuyper heeft bovendien de goudgron
den volgens de officieele uitgifte aangewezen.
Ook treft men op de kaart de centraal suikerfa
briek van de Ned. Handel-Maatschappij aan met
het spoorweglijntje, dat de fabriek verbindt met
de plantages, die het riet zullen leveren
De gravure werd toevertrouwd aan den heer
D. Heyse, commies aan het topographisch bureau
te 's Gravenhage en is uitmuntend geslaagd.
Men schrjjft uit Zutfen aan het Vaderlanddat
de heer jhr. mr. H. B. van Tets, lid van de pro
vinciale staten van Gelderland en districts-sehool-
opziener, zeer in aanmerking komt voor de in dat
district bestaande vacature voor de tweede kamer.
Burgemeester en wethouders van Winterswijk
hebben een adres gericht aan den minister van
binnenlandsche zaken, met verzoek de hoogere
burgerschool op te heffen!
Een der wethouders, de heer Willink, heeft
een protest ertegen bij den minister ingediend.
Het verzoek gaat uit van de richting, die, zoo
de grondwet er zich niet tegen verzette, ook de
opheffing zou vragen van de openbare scholen.
Daar dit ook in den Haag wel bekend zal
wezen, durven wij adressanten geen gunstige be
schikking voorspellen. ACt)
Voor de rechtbank alhier stond heden terecht
de heer A. W. van R„ arts te Goes, beklaagd van
op den 30 Mei 1882 aan personen, die zijne ge
neeskundige hulp hadden ingeroepen, geneesmid
delen afgeleverd te hebben, niettegenstaande te
Goes verschillende apothekers gevestigd zijn.
Het O. M. zag in deze feiten overtreding van
de wet van 1865 (Stbl n° 60) en requireerde
veroordeeling tot twee geldboeten van ƒ10 en in
de kosten.
De verdediger, mr M. J. de Witt Hamer, was
van meening dat hier geene veroordeeling zal
kunnen volgen, op grond dat geene aflevering in
den geest der wet had plaats gehad.
Uitspraak heden over 8 dagen.
In een volgend nommer komen wij op dez-e
zaak terug.
