Laatste Berichten
Benoemingen en besluiten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Rechtszaken.
Gemengde Berichten.
Burgerlijke stand.
Staten-generaal.
Binnenlandsche Zaken.
Te 's Gravenhage is overleden de beer W. J. G.
Scheurleer, lid van de provinciale staten van
Zuid-Holland.
rechterlijke macht. Benoemd tot subst.-off.
van justitie bij de rechtbank te 'sGravenhage
m' B. Hulshoff Gz., thans subst.-off. van justitie
bij de rechtbank te Zwolle; onder bepaling, dat
de door deze benoeming ontstane vacature te
Zwolle voorloopig niet zal worden vervuldtot
subst.-off. van justitie bij de rechtbank te Haar
lem mr A. A. van der Mersch thans subst.-off.
van justitie bij de rechtb. te Assen.
Benoemd tot ambtenaar van het openb. min.
bij de kantongerechten in het arr. Rotterdam t
voor de kantons Schiedam, Brielle en Sommels-
dijk, ter standplaats Schiedam, jhr mr L. H. L.
J. van der Maesen de Sombreff, advocaat en pro
cureur te Amsterdam, werkzaam bij het openb.
min. bij de kantongerechten aldaar.
betaalmeesters. Benoemd tot betaalmeester te
Alkmaar, A. J. P. van Strijen, thans betaalmeester
te Almelo.
belastingen. Benoemd tot ontv. der invoerr.
en acc. en van de haven en schutgelden op het
kanaal van Walcheren, te Vlissingen, F. A. A.
Beudt verif. voor den act. dienst te Amsterdam;
tot ontv. te Beerta c. a. G. J. van Kerkwijk, ontv.
te Etten en Leur c. a. tot ontv. te Knijpe c. a.
A. Kluit WAz., verif. te Nijmegen (Zie laatste
berichten van Zaterdag.)
pensioenen. Pensioen verleend ad ƒ1400 'sjaars,
met eene verhooging van 825, aan den luit. t. z.
Ie kl. F. H. baron van Verschuer, ter zake van
in en door den dienst ontstane lichaamsgebreken.
Bij de akte-examens te Amsterdam is voor tee
kenen geslaagd de heer W. C. de Graaff, onder
wijzer aan de rijksleerschool alhier.
Dr J. H. Gunning jr., predikant bij de Ned-
Herv. gemeente te 's Hage, heeft gisteren bij de
godsdienstoefening medegedeeld, dat hij zijne be
noeming tot kerkelijk hoogleeraar aan de gemeente
universiteit te Amsterdam heeft aangenomen.
Tot leerares aan de gemeente-kweekschool
voor onderwijzeressen te Groningen is benoemd
voor het rekenen, de vormleer -en de wiskunde
mej. I. Kooistra, te Middelburg.
Yerseke, 6 November. De heer Th. J. Pas,
onderwijzer alhier, is op zijn verzoek eervol ont
slagen met ingang van 1 December a. Hij zal op
dien datum te Biggekerke in functie treden.
Bergen op Kooin, 5 Nov. De gemeente
raad alhier heeft de jaarwedden der hulponder
wijzers gebracht op het minimum van 600, met
jaarlijksche verhoogingen van 25, tot het maxi
mum van ƒ800.
Bij de verleden jaar te Leeuwarden gemaakte
regeling van het openbaar lager onderwijs werd
o. a. bepaald, dat het onderwijs in het handtee-
kenen een jaar daarna op alle scholen (11)
zou worden ingevoerd. Met 1 November heeft de
invoering plaats kunnen hebben. Het onderwijs
wordt gegeven aan de leerlingen van de twee
hoogste klassen, iedere week twee uren, gedurende
den gewonen schooltijd.
Door den kerkeraad der Waalsch herv. gemeen
te alhier werd gisteren aan den heer J. F. Tevel,
ter gelegenheid van zijn 25 jarigen dienst als orga
nist bij die gemeente, een fraai geschenk aange
boden. Het bestaat uit eenige muziekstukken, in
een sierlijken band vereenigd.
Axel, 5 November. De heer J. A. Goedbloed,
predikant bij de Chr. Geref. gemeente alhier, heeft
voor het beroep naar die gemeente te Zierikzee
(afdeeling St. Domusstraat), bedankt.
Yerseke, 6 Nov. D". J. F. De Later, predikant
bij de Ned. Herv. gemeente te St. Annaland,
heeft voor het beroep naar hier bedankt.
Bergen op Zoom, 5 Nov. De le luit. Van
Löben Seis, van het 3e reg. veld-art.te Bergen op
Zoom, zal dezen winter bij den rijcursus der in-
fanterie-officieren aldaar als instructeur optreden.
De luit. t. z. 2e kl. J. Kuyp, de off. van ge-
zondh. le kl. bij de zeemacht J. J. Borst en scheeps
klerk F. A. Ebbiuge Wubben, uit Oost-Indië in
Nederland teruggekeerdzijn op non-activiteit
gesteld.
Blijkens ontvangen telegram heeft Z' M" schroef-
stoomschip Bonaire, onder bevel van den luit. t. z.
le kl. jhr H. M. van der Wijck, den 4en dezer,
de reede van Port-Said verlaten, koers stellende
naar Malta, ter opvolging zijner bestemming naar
Nederland.
De rechtbank te Gent heeft zekeren Domini
caner monnik De T. (broeder Antonius) wegens
herhaaldelijk gepleegde onzedelijke handelingen
tegenover minderjarige kinderen, bij verstek ver
oordeeld tot eene gevangenisstraf van1°. 100
maal 6 maanden, 2°. 10 maal 6 maanden, 3°. 30
maal 2 jaren en 4°. 1 maal 2 jaren, tezamen 117
jaren gevangenisstraf. De veroordeelde bevindt
zich te Hulst. Zijne uitlevering kan door de Bel
gische regeering niet worden gevraagd, daar hij
zijne aanslagen niet met het plegen van geweld
deed vergezeld gaan. (N. R. Cl.)
Bergen op Zoom, 5 Nov. De stafmuzi
kant P. J. H., te Bergen op Zoom, ging deze
week op reis zonder verlof. Voor zijn vertrek
werden door hem eenige instrumenten van het
muziekkorps beleend in de stads-beleenbank. Hij
werd weldra gevat te 's Hage, vanwaar hij naar
zijne garnizoensplaats terug gebracht werd.
Z. M. de koning heeft den heer Tutein Nolthe-
nius benoemd tot rentmeester van het paleis 'tLoo.
Voor de betrekking van gemeente-ontvanger
te 's Gravenhage zijn zes mededingers: jhr mr C.
H. Beelaerts van Blokland, J. M. Stobberingh, M.
Henriquez Pimentel, mr H. graaf Van Hogendorp,
A. bar. Calkoen en mr W. Hoyer.
Door den heer Ant. Daverveldt te Wouw is
concessie aangevraagd voor een stoomtram naar
Antwerpen.
Voor de betrekking van hoofdopzichter in al-
gemeenen dienst bij den provincialen waterstaat in
Overijsel (jaarwedde van 1800, pensioen, vrij
reis- en verblijfkosten) hebben zich ruim 100
sollicitanten aangemeld. Onder dezen zijn veel
civiele ingenieurs, technische ambtenaars bij
spoorweg-bureaux en verscheidene opzichters le
klasse bij 's rijks waterstaat.
Te 's Gravenhage is, op het voorbeeld eener
te Haarlem bestaande vereeniging van dien aard,
opgericht eene coöperatieve bouwvereeniging onder
de zinspreuk Vooruit. Zij is bestemd voor en
wordt bestuurd door werklieden.
Tegen betaling van minstens 2.60 huur wor
den de bewoners na verloop van een bepaalden
tijd eigenaars hunner woning.
In de gevallen van overlijden, verandering van
woonplaats of wel van uitzetting wordt in de
statuten voorzien, terwijl verder door de leden aan
een reservekas wordt bijgedragen, waaruit bij
ziekte de weekhuur kan worden voldaan. Personen,
die bekend staan als dronkaards, kunnen geen
huurders zijnevenmin mogen er in de woningen
tapperijen worden gehouden.
Reeds spoedig zullen een 36 tal woningen, thans
in aanbouw, betrokken kunnen worden. Deleden,
die op de levering eener woning wachten moeten,
betalen inmiddels een premie van 25 cent per
week, die hun bij het betrekken eener woning
wordt terugbetaald of in mindering gebracht.
Eene Engelse he maatschappij heeft zich in
betrekking gesteld met het gemeentebestuur van
Brugge om tot uitvoering te geraken van het oude
plan van den heer De Maere-Limnander om van
Brugge eene zeehaven te maken. De burgemee
ster der stad heeft aan het hoofd eener deputatie
een bezoek gebracht aan den minister van bin-
nenlandsche zaken, aan wien de heer De Maere
toen mededeelde dat een der voornaamste ban
kiershuizen te Londen bereid was het kapitaal te
leveren, op voorwaarde dat de Belgische staat
eene rente van 3§ percent zou waarborgen van
een maximum van 30 millioen franken. De maat
schappij belast zich met het geheele onderhoud
der werken en de garantie van den staat gaat
niet verder dan de kosten van aanleg. Zij erlangt
daarvoor de exploitatie van de haven gedurende
99 jaren, na welken termijn de werken in eigen
dom overgaan aan den staat. Een bekend voor
stander van het plan, de hoofdingenieur Symon, is
door den minister belast om het technisch advies
uit te brengen, terwijl de financieele quaestie een
der vele zaken is die aan het ministerie van finan
ciën worden onderzocht, waar men sedert lang
naar een verloren schaap zoektnaar het even
wicht in de staats-financiën.
De tarweoogst in Amerika zal dit jaar groo-
ter zijn dan ooit te voren, deels wijl veel nieuwe
grond in bebouwing is gebracht, deels door den
vooruitgang der landen in het zuiden, aan welker
verbetering in den laatsten tijd veel zorg werd
besteed. De oogst bedroeg in het vorige jaar 138
millioen en wordt voor dit jaar berekend op 183
millioen mud. De maïsoogst wordt geschat op
654 millioen mud, een buitengewoon gunstig cijfer,
zoodat de boeren een goed jaar hebben. Over
vloed van maïs beteekent voor den Amerikaan-
schen landbouwer goedkoop veevoeder en goed-
koope mest.
Nadat van overheidswege de voorstelling
verboden was, welke de burgeres Louise Michel in
het Bardo te Antwerpen zou geven, werden op de
muren in een aantal straten bloedroode biljetten
aangeplakt, waarop de Cercle anarchiste Anversoise
sicaankondigt dat Louise eene redevoering zal
houden in een ander lokaal, het Palais des Fleurs
op het St. Jansplein. Komt Louise daarvoor over,
dan zal zij eene vergeefsche reis maken, want
Antwerpen's burgemeester zal ook daar het spek
takel weten te beletten.
Wederom zijn te Odessa een aantal menschen
in hechtenis genomen, omdat ze, onder bestuur
van den student Malakhoff, eene drukkerij dreven
waar politieke geschriften werden gedrukt. Minder
waarschijnlijk komt het ons voor, wat het tele
gram zegt, dat zij allen zouden hekend hebben,
wijl de politie-ambtenaren hun eene algemeeue
amnestie bij de kroning van den czaar hebben
beloofd.
Een treurig naspel van den brand in het
Ringtheater. Op Allerheiligen en Allerzielendag-
werd het algemeene graf waarin de onherkenbare
lijken van zoovele slachtoffers werden begraven,
door nagenoeg een half millioen menschen bezocht.
Onder hen was mevrouw Petter uit Gotha, wier
zoon bij den brand is omgekomen en wier eenig
overgeblevene, eene dochter, later stierf. Na haar
bezoek aan het graf in het hotel gekomen, schoot
mevrouw Petter zich dood, en ze werd'begraven op
hetzelfde kerkhof.
Wederom heeft te Presburg Jodenmishandeling
plaats gehad. Het gepeupel dat er zich aan schul
dig maakte, plunderde eenige huizen en schoot de
vrouw van een Joodschen koopman dood. Tien
belhamels zijn in hechtenis genomen.
Te Oldham, waar groote katoenfabrieken
zijn, heeft een fabrikant weder katoen uit Arnerik
ontvangen, waarbij zand was gedaan om de balen
zwaarder te doen wegen. Uit éen baal haalde
men 30 pond zand.
Pas is het Parktheater te New-York afge
brand, juist voor mevrouw Langtry er zou optreden,
of men meldt ook uit Barcelona, dat er een schouw
burg is afgebrand. Deze laatste brand kostte
geene slachtoffers. Te New-York kwam éen man
om het leven en werden velen gekwetst.
De reactionaire bladen te Parijs gaan voort
met uitvoerige verhalen te geven van de faits et
gestes der anarchisten. Zijn deze wellicht over
dreven, ook de rooskleurige berichten der regee-
ringsbladen boezemen slechts matig vertrouwen in.
De Gaulois plaatst zeer romantisch de samen
zweerders in een boschje nabij St. Cloud, tijdens
hunne besprekingen tegen verraad beschermd door
twee tot de tanden gewapende schildwachten, aan
wie een eerzaam wandelaar onlangs slechts te
nauwernood ontkwam. Andere groepen vergade
ren te Asnière, Meudon en Sèvres. In deze laat
ste plaats staat zekere Makrovitsch aan het hoofd,
een Hercules die uit Siberië ontsnapte en daarna
te voet de gansche Midden-Aziatische woestijn
doorkruiste.
Een nieuw plakbiljet, waarvan 200 exemplaren
in handen der Parijsche politie vielen, beweegt
zich op hetzelfde thema van vroegere manifesten;
doch het blijft de moeite waard die stukken te
lezen om in den gedachtengang der sociale revo
lutie door te dringen. Het stuk, gericht tot „alle
burgers, kapitalisten en regeerders", luidt
„Gij vermoeddet dat, door de gevangenneming-
van eenigen onzer vrienden, gij onze gelederen in
verwarring zondt brengen en aldus onze rechtma
tige eischen zoudt smoren. Gij hebt de uitwer
king slecht berekend. Uwe laatste handelingen
hebben onzen haat slechts aangevuurd en ons
nogmaals het bewijs geleverd dat er niets is te
wachten van de bandieten die ons regeeren. Wee
u, buorgeois van iederen rang. Onze haat zal ver
schrikkelijk zijn, onverzoenlijk en enkel verdwij
nen als uw ras is verdwenen van de aarde. Gij
die eeuwen lang den rijkdom der maatschappij
in handen hebt gehouden, en die door uwe
schaamteloosheid telkens de hoop van het prole
tariaat hebt in duigen geslagen, gij zijt veroor
deeld. Het uur der wrake is nabij. Nabij is de
boete voor al uwe misdaden en schande. Het
proletariaat verklaart u den oorlog op leven en
dood. Niet meer met het geweei' in de hand zullen
wij uwen stand aanvallen, want gij hebt tot uwe
beschikking honderdduizenden mannen, gewapend
tot de tanden. Neen, wij zullen enkel de midde
len gebruiken, ons door de scheikunde geopenbaard.
Alle middelen zijn geoorloofd om u te vernietigen,
van dolk en dynamiet tot vergif en petroleum.
Alle socialistische theorieën zijn op wetenschap
gegrond, en met de hulp der wetenschap zullen
wij onze exploiteurs uitroeien".
Van 29 October tot 5 November.
Middelburg. Ondertrouwd: F. J. Damman,
jm 24 j. met D. Sinke, jd. 28 j. J. J. Dhont, wed'
32 j. met E. C. Sprink, jd. 21 j.
BevallenJ. C. den Boer, geb. Rommael, z,
A. Voerman, geb. Verhage, z. A. J. G. Romijn.
geb. Roose, d. J. Gideonse, geb. Maas, z. A. A. F
Bastiaanse, geb. Papegaaij, z. A. Emond, geb.
Zuidhof, z. N. F. van der Horst, geb. Wunnink,
d. A. Boom, geb. Koning, d. E. J. Keersemaker,
geb. van der Wiere, z. W. Ingelse, geb. Danielse,
d. J. Geijp, geb. van Hemert, z. C. M.Matzinger,
geb. Krijger, d. (levenl.)
Overleden: A. B. Holster, man van P. J. Vroone,
45 j.
Van 28 October tot 4 November.
Vlissingen. Gehuwd J. M. Quasters, wed' 38
j. met M. R. Loesberg, wede 32 j.
BevallenD. Dronkers, geb. Kik, z. F. C.
Huibregtse, geb. de Kok, d. E. van Rosevelt, geb.
Verbergt, z. L. C. Marchand, geb. Muller, d. M. J.
Aspeslagh,geb. Siegrest, d. M. F. Peeters, geb. Désau-
nois, d. E. Harinck, geb. Valk, z. N. Vleeschhouwer,
geb. Klaasse, d. F. Christiaans, geb. Jonkman, z.
Overleden: A. van der Welle, wed' van J. P.
Ver bruggen, 56 j.
Goes. GehuwdP. C. Visser, jm. 22 j. met
J. C. Legerstee, jd. 22 j. P. Geluk, jm. 30 j. met
J. Geene, jd. 19 j.
BevallenM. Hootsmans, geb. Rijk, d. C. C. de
Koning, geb. Addies, d.
Zierikzee. GehuwdH. Kloote, jm. 24- j. met
N. D. Phernambucq, jd. 24 j.
Bevallen J. van den Ende, geb. Timmerman,
d. P. de Rijke, geb. van den Berge, z. C. Opper
man, geb. Lochmans, d.
Overleden M. Snaphaan, wed' 74 j. Ph. Prie-
mus, man van L. van Burgh, 45 j. J. Sies, z. 2m.
H. Kwist, jm. 19 j. E. F. Holtus, z. 6 m.
Caïro. Verscheidene Duitsche officieren
zullen aan de expeditie naar Soedan deelnemen.
Voor de betaling van den December-coupon
der Egyptische schuld zijn schikkingen getroffen.
(Voorloopig Verslag).
Ten aanzien van het beleid des ministers meen
den sommigen zijne reeds nu gebleken zelfstandig
heid en streven naar beperking van uitgaven te
moeten prijzen, hetgeen anderen op grond van
het hooge eindcijfer vooralsnog betwijfelden. Den
voorstanders van het vrije onderwijs kwam het
voor, dat de min. vooreerts niets zal uitrichten om
hun thans ook door hem als leus aangenomen
ideaal te bereiken, terwijl de voorstanders van
beperking der staatsbemoeiing vreesden, dat hij
niet meer dan Thorbecke dit zijn beginsel in toe
passing zou kunnen brengen.
In de eerste plaats drong men aan op herzie
ning van prov. en gemeentewet, beiden ook ter
beperking van de autonomie, welke toelaat gelden
voor kerkelijke doeleinden toe te staan. Ook daar
voor achtte men het bedenkelijk dat aan Oldebroek
was toegestaan, een subsidie te verleenen aan de
Noordpool-expeditie. Voorts wenschte men te
vernemen of de min. principieel bezwaar heeft
tegen grensverandering ten aanzien van kleine
gemeente rondom groote.
Welk gevoelen deelt de min. ten aanzien van
den eed Regeling bij de wet werd vrij alge -
meen noodig geacht.
Zoo inderdaad vertraging plaats had in het
overleg over de militie- en schutterijwetten, moet
dit dan geweten worden aan de voornemens tot
grondwetsherziening
De voorstanders der lijkverbranding, die in den
lande een vrij sterRe beweging naar vrijheid ten
deze waarnamenvraagden daaromtrent het ge
voelen des ministers, in verband met het oordeel
der kon. academie van wetenschappen.
Bedenkelijke verschijnselen op het gebied dei-
kwakzalverij deden vragen, of het geneesk. staats
toezicht met den gewenschten ijver werkzaam is,
dan wel verscherping van de wettelijke bepalingen
is noodig te achten. Voorts vraagde men naai
de uitkomsten van het onderzoek van het drinkwater.
Vele leden vernamen niet zonder verwondering,
dat nog 125.000 noodig zou zijn voor het
krankzinnigengesticht te Medemblik boven de
111.600 door den vorigen min. voldoende ge
noemd, alsook dat de min. de zaak staakte, of
schoon het gesticht ook in het oude stelsel passen
zou, evenzeer als in het nieuwe, waarop trouwens
niet veel uitzicht scheen te bestaan. Intusschen
vraagde men, waardoor de buitensporige verhoo
ging is te rechtvaardigen. Een met de localiteit
bekend lid ontkende echter die buitensporigheid
en verklaarde dat de gebouwen hoogst eenvoudig
zijn ingericht, zonder een spoor van de elders ge
bruikelijke weelde. Voor het geval het wetsont
werp betreffende het krankzinnigenwezen werd
verworpen, beval men aan, het gesticht te bezigen
voor hen die voor rekening van het openbaar
gezag worden verpleegd, tot ontlasting van de
andere gestichten.
Men meende dat de district-veeartsen zich te vaak
laten vervangen. Eenige leden wilden openlijke
bekendmaking van de ziekte-gevallen in het spoe
lingdistrict en men drong erop aan, ten behoeve
van den veehandel, ook daar het afmakingstelsel
toe te passen.
De opdrijving der kosten van het hooger onderwijs
werd door velen betreurd, dit jaar weder 160,000,
in strijd met de becijfering van 1879. Een groot
aantal leden keurde het bestaan van 4 universi
teiten afsommigen wilden 2 rijksuniversiteiten
opheffen en de Amsterdamsche overnemen anderen
wilden éen rijksuniv. opheffen. Met leedwezen
zou men intusschen zien dat verdienstelijke hoog
leeraren van het rijk naar Amsterdam overgingen.
In alle afd. kwam men intusschen op tegen het
voortdurend uitbreiden van het getal hoogleeraren
en splitsen van vakken de specialiseerende methode
achtte men nadeelig ook voor het onderwijs en
doodend voor de ware studiemen hield zich
trouwens overtuigd, dat de hoogleeraren bereid
zouden worden bevonden, zich met meer vakken
te belasten. Buitensporig achtte men o. a. de
aanstelling van een (16en litterarischen) hoog
leeraar te Leiden voor archaeologie enz. men
wees erop dat 26 colleges niet gegeven worden
bij gebrek aan toehoorders en enkele hoogleeraren
slechts 3 of 4 uren 's weeks college geven.
Het denkbeeld werd in overweging gegeven,
gymnasia en H. B. scholen in verband te brengen,
ook tot het gemeenschappelijk gebruik van onder
wijzers, in den geest der vroegere Latijnsche scholen.
Welke plannen heeft de regeering voor het
Leidsch academie-gebouw? De uitgaven voor het
pathol.-anatomisch laboratorium en de kweekkas
in den Hortus achtte men ongerechtvaardigd.
Ernstig bestreed men de aanstelling van een
5en theol. hoogleeraar te Utrechtin elk geval
behoort den te benoemen te worden aangezegd,
dat hij binnen kort de kerkgeschiedenis mede zal
hebben over te nemen. Of Groningen de rechte
plaats is voor den leerstoel in de moderne talen,
werd betwijfeldook vreesde men weder splitsing.
Men drong aan op eenheid in het leerplan voor
de gymnasia, klaagde over de ongelijkmatige ver
deeling van de subsidiën, en vraagde welke nieuwe
men wil verleenen.
Algemeen vernam men met genoegen de toe
zegging van herziening der M. O. wetmullum
werd boven multa aanbevolen, alsook vereenvou
diging in de eindexamens, alsmede bezuiniging
te Winterswijk bv. kost nu elk der 17 leerlingen
890 's jaars. Ook het zeevaartkundig onderwijs
werd weder ter regeling aanbevolen. Men vraagde
een H. B. school voor Ter Neuzen.
Inlichting werd gevraagd in zake de attesten van
het proefstation te Wageningen, gebezigd als middel
van reclame, in verband met het adres te dezer
zake van d' Louis Mulder. Vele leden verklaarden
zich tegen uitbreiding van het getal leeraren
aan de Rijks Landbouwschoolveel meer dan aan
boschbouw- bestaat er behoefte aan tuinbouw-
onderwijs.
Een aantal leden achtten het lager onderwijs
bij het adres van antwoord voldoende besproken;
slechts in éen afd. kwam men er op terug en
drong men weder op wetswijziging aan, die
wet van 1878 ook een kanker voor onze financiën
noemende. Wat de hooge kosten van den school -
bouw aangaat, meenden vele leden dat deze dalen
zullen, nu het departement de plannen niet meer
heeft goed te keuren. Men wees ook op den
onderwijzersnood de artt. 34 en 38 dreigen du
