N° 251.
125e Jaargang.
1882
Dinsdag
24 October.
Een kalm toeschouwer,
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt d a ge 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de CompagÉ-ie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Middelburg 23 October.
Door B. H. BUXTON.
(Wordt vervolgè)
MIDDELBURGSCHE COURANT.
31
Door burg. en weth. van Middelburg, is aan de I
raadsleden mededeeling gedaan dat zij nog eenige
wijzigingen in de ontwerp-gemeentebegrooting voor
1883 wenschen gebracht te zien.
Tengevolge daarvan zullen de ontvangsten en
uitgaven met 19085 worden verhoogd.
De wijziging vindt in hooldzaak kaar grond
daarin dat voor den verbouw van school C, den
bouw van een overdekte speelplaats tevens gym
nastieklokaal bij die school en den verhouw van
school A eene uitgaaf van 25100 wordt geeischt.
Het was eerst de bedoeling van burg. en weth.
niet geweest, om al de kosten die voor het onder
wijs in 1883 nog noodig zullen zijn, reeds dadelijk
bij de vaststelling der begrooting daarop te brengen,
maar die later, bij wijziging, voor te dragen. Met
het oog op de bekende circulaire der regeering,
houdende uitnoodiging om die sommen nu reeds
op de begrooting te brengen, is echter hierop
teruggekomen.
De evenredigheid tusschen de ontvangsten en
uitgaven wordt o. a. voor 9500 door verlaging
van onvoorziene uitgaven, 30% of 8430 rijks-ver
goeding en f 10170 prselevem enten uit de goede
sloten van de rekeningen over 1881 en '82 gevonden.
Aan den meesterachtigen toon van de Standaard
is men sedert lang gewend en men geeft zich, in
't algemeen, de moeite niet meer er tegen op te
komen. Yoor de anti-revolutionaire lezers van
het blad baat het toch nietdie schijnen alles
wat hun door professors verteld wordt, voor on
tegensprekelijk aan te nemen. En voor de libe
ralen, nu die storen er zich niet veel aan.
Toch kan het zijn nut hebben er nog eens een
enkele maal op te wijzen hoe al die assurantie,
al die brutaliteit, welke uit ieder woord der hoofd
artikelen van de Standaard spreken, vaak niets
zijn dan bluf.
Zoo nu weder het slot van een opstel over het
wetsontwerp tot wijziging der kieswet. Dat luidt
aldus
We de anti-revolutionairen, zijn taai, we zijn
beginselvast, we zijn standvastig geweest.
»En als vrucht van die onverzettelijkheid mogen we het
thans heieven, dat, na een strijd van slechts even tien
jaren, het prestige van onzen wederpartijder reeds aanmer
kelijk geknakt ligt, en in den Reformbill van Pijnacker
het deinzen der aloude linie begint."
Er wordt eenvoudig vergeten dat ongeveer tien
jaren geleden door den minister Geertsema een
wetsontwerp werd ingediend, dat verder ging
in de richting van census-verlaging dan het ont-
werp-Hordijk.
Het „deinzen," als dat niet in de verbeelding
van den schrijver bestaat, begint" dus niet nu;
het is niet de vrucht van »tien jaren"; en wat er
van de taaiheid, de beginselvastheid en de stand
vastigheid" aan moge zijn, ze hebben niet iets
HOOFDSTUK XYI.
Bercy.
Zijn verbeelding is zoodanig met dat onderwerp
Vervuld, dat hij in zijn opgewondenheid bijna ver
geet wat het arme schepsel noodig heeft, dat als
het ware in den sneeuwstorm voor zijn deur uit
de lucht is komen vallen, in antwoord op zijn
vurig verlangen naar een model.
Zij is nu overeind gekomen en als hij haar wat
brandewijn en water geeft, drinkt zij het gehoor
zaam uit.
»Gij hebt honger" zegt hij.
Zij tracht niet het te ontkennen.
Hij haalt een beetje bouillon uit de kast en
warmt dat gauw op de kachel.
Zij slaat hem in stilte gade en komt langza
merhand bij, maar zij heeft nog haar volle be
wustzijn niet terug. Zij verwondert zich niet over
de plaats waar zij zich bevindt, noch hoe zij er
komt en de tegenwoordigheid van dien onbekende
bevreemdt haar ook niet. Zij neemt aan wat hij
kunnen uitwerken, dat reeds bestond vóór dat de
strijd begon.
Haar dit slot is het geheele hoofdartikel aange
legd. Men oordeele dus hoe het hout snijdt
Door den inspecteur van het geneeskundig
staatstoezicht is verklaard dat de mazelen te
Ylissingen epidemisch heerschen.
Yizemlijlie, 23 Oct. De heer H. J. A. M.
Schaepman, lid der 2e kamer, afgevaardigde voor
Breda, zal Zondag 29 Oef. bij den heerDeWitte-
Weijnen in het societeitslokaal eene lezing houden
op het gebied van staatspolitiek. De entree bedraagt
25 cents.
Biervliet, 22 October. De heer G. Hoe
venagel alhier was van de zeven inschrijvers bij
de aanbesteding der schoolgebouwen de laagste
voor beide perceelen. Hij had ingeschreven voor
48.990, doch daar de raming slechts 42.283
bedroeg, is door het gemeentebestuur het werk
niet gegund en zal zoo spoedig mogelijk eene her
besteding volgen.
Yrijdag bezocht de heer A. Moens, inspecteur
van het lager onderwijs te 's Gravenhage, een
onzer afgekeurde gemeentescholen. Hij was in
de gelegenheid op te merken dat onder de
leerlingen dier propvolle school slechts éen
jongen van 11 jaren was. De overigen wa
ren allen jonger. Boerenzoontjes zoowel als de
jongens der veldarbeiders waren nog niet present,
al is 't bijna November. De eersten honden zich
in schuur of stal met allerlei knutselwerk bezig,
brengen een paard naar den smid of lanterfanten,
terwijl de anderen een aardig duitje helpen ver
dienen in de suikerpenen of zich achter de koeien
amuseeren. Doch de voorstanders van een wet
op den kinderarbeid kunnen deze zaken alom op
merken de tegenstanders hechten geen de
minste waarde aan dergelijke feiten, maar springen
edelmoedig in de bres voor de vrijheid der
ouders om de belangen van hun kroost te mogen
verwaarloozen
De heer Moens werd op zijne inspectie door dit
kanton vergezeld door den arrond. schoolopziener.
^Xaamslag, 20 October. De raad dezer
gemeente heeft in zijne vergadering van heden
goedgekeurd eene overeenkomst met het gemeen
tebestuur van Axel, waarbij wordt bepaald dat de
kinderen van het gehucht Spui, gemeente Zaamslag,
worden toegelaten op de openbare school te Axel,
en de kinderen, woonachtig in de buurtschap de
Steenovens, gemeente Axel, op de openbare school
te Zaamslag.
Deze regeling is een uitvloeisel van de poging
tot het verkrijgen eener school aan de buurtschap
de Margaret onder Axel, waarvan de noodzake
lijkheid door gedeputeerde staten niet werd erkend.
In eene onlangs gehouden voordracht heeft de
Londensche dr Siemens aangetoond dat de bijpro
ducten der gasfabricatie thans meer waard zijn
dan de kosten der gebruikte kolen bedragen.
haar geeft; zij voelt zich warm, behagelijk, gerust-
Haar bevattingsvermogen is nog niet ontwaakt;
zij krijgt slechts vage indrukken, maar die zijn
zeer weldadig en aangenaam.
»Gij zijt heel vriendelijk en goed," zegt zij
eindelijk. Dit is de eerste maal dat zij spreekt.
Hij heeft zich bescheiden onthouden van haar aan
te spreken, opdat zij volop tijd zou hebben om
zich te herstellen. Nu keert hij zich tot haar. Zij
heeft de canapé verlaten en staat besluiteloos. Zij
voelt zich nog duizelig, de grond schijnt onder
hare voeten te bewegen en zij bedekt haar gelaat
met hare handen, omdat het licht haar verblindt.
„Ik zal het gas een weinig omlaag draaien,"
zegt hij en voegt de daad hij het woord. »Gij zijt nog
niet sterk en dat licht is te helder voor u. Wilt
gij hier bij het vuur komen zitten In dien
hoek van de kamer is het kouder dan hier."
Zij gaat naar den stoel toe dien hij haar aan
biedt en die vlak bij den zijnen staat. Hij heeft
de deur van de kachel opengezet en zij staren beiden
in den rooden gloed. Zij is nog zoo afgemat en
hij is veel te zeer in haar aanblik verdiept om op
te merken hoe lang hun stilzwijgen duurtdoch
eensklaps rijst Clara niet inspanning op en zegt
op helderen toon
»Ik ben u eenige rekenschap over mijn per
soon verschuldigd en over de oorzaak die mij in
dit ongelukkig geval gebracht heeft. Ik zal u
iets vertellen van de moeilijkheden die ik doorge
staan heb en dan hoop ik u te overtuigen dat ik
niet onwaardig of ondankbaar ben."
Hij nam aan een jaarlijksch verbruik van 9.000.000
ton kolen, kostende f 64.800.000. Behalve het
gas brengt deze voorraad kolen op
aan kleurstoffen40.200.000
sulphas ammoniae23.364.000
pik (325.000 ton)4.380.000
creosoot (113.500.000 liter). 2.496.000
ruw carbolzuur (4.540.000 liter). 1.200.000
cokes (4.000.000 ton'a 7.20). 28.800,000
100.440.000
Gas is dus de brandstof der toekomst. Ver
branden wij voor verwarming de kolen zelve, dan
laten wij al die bijproducten verloren gaan, en
dan bezwangeren wij tot onze eigen schade de
atmosfeer met roet en vergif.
Colonial World).
Men schrijft ons uit Goes
In het naburig Wolfaartsdijk is heden, na een
langdurig lijden, op ruim 67jarigen leeftijd overle
den Jan Persant Snoep, sedert 1840 geneesheer
aldaar, vroeger, gedurende drie jaren, de genees
kundige practijk te 's Heer Arendskerke en te
Veere uitoefenende.
Is door dit verscheiden aan de medische weten
schap) een geleerde, wiens naam een goeden klank
heeft ontvallen; immers verschillende genoot
schappen, de beoefening der geneeskunde be-
oogende, waaronder huitenlandsche, telden Snoep
onder hunne leden; aan de vrijmetselarij,
die in eene korte spanne tijds door het
afsterven van haren grootmeester-nationaal, van
Lenting en Landmeter en van de twee Zeeuwsche
achtbare meesters De KruijfE en Hofman zoo zeer
geteisterd is, werd een zware slag toegebracht.
De Goesehe loge De opgaande ster in het Oosten
had het voorrecht Snoep als voorzitter meestend aan
haar hoofd te hebbenallen die hem in deze en
andere inafonnieke betrekkingen van lageren rang
hebben leeren kennen, waardeerden hem als een
man uit éen stuk, wien de waarheid boven alles
ging, als een voorstander van de vrije gedachte,
die warsch van alle gelooven op gezag, naar waar
heid streefde. Ruimer bestek en bevoegder hand
worden vereischtom den Wolfaartsdijkschen
geneesheer als geleerde en als mensch naar ver
dienste te schetsenalleen zij de wensch geuit,
dat zijn leven, dat van den waren vrijmet
selaar, van den bevorderaar van humanisme, en
zijn werken, dat van den autodidact, die bij
eene uitgebreide practijk welke hem noodzaakte,
dagen „tusschen de wielen" door te brengen, niet
temin op de hoogte van zijn vak te blijven en de
wetenschap in hare snelle vorderingen te volgen,—
velen ten voorbeeld mogen zijn. Dit zou niet
alleen aan de wereld der vrijmetselaars, maar der
gansche maatschappij ten goede komen.
Aan de hoofden van scholen is namens het
hoofdbestuur der Maatschapp. tot Nut van V Alge
meen door mr. A. Kerdijk eene missive gezonden,
inhoudende de volgende vragen;
1°. Zijn er onder uwe leerlingen ook kinderen
van schippers, in uwe gemeente gedomicilieerd,
Hij merkt op hoe moeilijk het spreken haar
valt, maar is tevens verrukt dat zij zich uitdrukt
als een dame.
»Wat ik u bidden mag, spreek niet, indien
hel u vermoeit," zegt hij zacht, „ik kan wachten
totdat gij u sterker gevoelt."
»Maar ik moet u toch terstond zeggen wie
en wat ik ben", zegt zij, vast besloten om haar
weerzin tot spreken te overwinnen, daar zij dien
laf vindt, nu hij zoo vriendelijk en bescheiden
jegens haar is. Zij gaat dus zonder verdere aar
zeling voort„Ik moet u verzoeken mij raad te
geven en misschien voor dezen éenen nacht hulp
te verleenen."
Wees overtuigd dat ik geheel tot uw dienst
hen", zegt hij ridderlijk. »Hij komt inderdaad in
de verzoeking om voor haar te knielen en te
zweren dat hij haar trouwe, nederige, onderdanige
dienaar wil zijn. Maar gelukkig voor beiden
overwint hij die dwaze opwelling en vergenoegt
zich met stilzwijgend te luisteren naar alles wat
zij hem vertelt. Zij doet haar verhaal kort
en bondig. Zij zegt dat zij alleen in Londen is;
dat zij uit haar betrekking is weggeloopen ten
gevolge eener onrechtvaardigheid, haar door haar
meesteres aangedaan en dat zij heden de woning,
waar zij zich tijdelijk bevond, heeft moeten ver
laten om een reden, die haar zeer onaangenaam
was en verzoekt hem haar te verschoonen van
elke verdere uitweiding daarover.
»De een of andere woesteling heeft dit arme
kind vervolgd", denkt Percy, die de korte schets
die de kinderen op hunne tochten medenemen,
zoodat die slechts nu en dan op school komen
Zoo ja, kunt gij dan bijzonderheden mededeelen,
èn omtrent hun schoolbezoek èn omtrent hunne
vorderingen in vergelijking met anderen Weet
gij of, en in hoever zij met hunne ouders tijdelijk
zich elders bevindende, ook daar eene school be
zoeken
2". Zijn er onder de- bedoelde schippers, die
gedurende hunne tochten de kinderen achterlaten
bij bloedverwanten of anderen, zoodat zij dan ge
regeld ter school gaan?
3°. Wordt uwe school ook bezocht door kin
deren van elders gedomicilieerde schippers, die
tijdelijk in uwe gemeente vertoeven Zoo ja,
welke is uwe ervaring omtrent hunne ontwikke
ling en hunne vorderingen?
Het bestuur der vereeniging Rotterdamsche
Schouwburg heeft indertijd de heeren prof. E. Gugel
te Delft, J. Gosschalk te Amsterdam en D. A.
Wittop Koning te Rotterdam uitgenoodigd een
programma op te maken voor een beperkte prijs
vraag voor den houw van een schouwburg. Die
heeren zijn thans met hun arbeid gereed en het
bestuur heeft 12 deskundigen, waaronder 4 bui
tenlanders, uitgenoodigd mede te dingen.
De post voor Nederlandsch-Indië, bestemd om te
Napels aan boord der Fransche pakketboot te
worden ingescheept, zal, te rekenen van 28 dezer,
des Zaterdag om de 14 dagen verzonden worden
met den trein naar Antwerpen, welke te 11.50
'sm. uit Amsterdam, 1.4 's avonds uit 's Graven
hage en 1.45 's avond uit Rotterdam vertrekt.
De personen die verzocht hebben als klerk bij
den rijkstelegraaf in aanmerking te komen, zijn
aangeschreven om zich, voor het vergelijkend
onderzoek, aan te melden aan het gebouw op den
Flnweelen Burgwal, n°. 22, te 's Gravenhage, op
2 November 1882, des voormiddags te negen uren.
De godsdiensttwisten hebben nu ook verdeeld
heid gebracht in een zaak, waarin alle Neder
landers eendrachtig behoorden op te tredende
betrekkingen met de Transvaal. Wegens de zen
ding van den heer dr Jonkman, den secretaris
van het Utrechtsch comité, hebben de orthodoxe
leden van het bestuur der Ned. Zuid-Afrik. Ver
eeniging hun ontslag genomen. Hij is hun te li
beraal in het politieke en te modern in het ker
kelijke, alsof die eigenschappen een onpartijdige
opvatting uitsluiten en 't niet de eenige vraag is,
of de uitgezonden persoon wegens karakter en
bekwaamheden vertrouwen verdient. Ook keurt
de Standaard af, dat den gezonden commissaris
geen instructie wordt medegegeven en hem een
crediet van 12.000 is geopend. (Ebl)
Op den 30en Augustus is te Kotta-Radja het
militair commando door kolonel Haus aan kolonel
Schafer overgegeven met een korte rede. De af
tredende kommandant herinnerde, dat hij, toen hij
het gewichtig commando in Maart 1881 zou aan-
van haar geschiedenis terstond op zijn manier
uitwerkt.
»Ik heb mijn reistasch, mijn boeken, mijn
werk, alles in den steek gelaten", zegt zij, »en op
dit oogenblik bezit ik geen cent en weet niet
waar ik een onderkomen voor den nacht moet
zoeken. Ik kan werken en ik heb gezien dat ik
mijn brood kan verdienen, als ik er slechts toe
in de gelegenheid gesteld word. Gij zijt een
fatsoenlijk man en gij zijt zeer vriendelijk voor
mij geweest. Wilt gij mij vertrouwen en mij
nog een weinig verder helpen? Ik weet wel,
woorden zijn holle klankenmaar waarlijk, ik
zal u door mijn daden toonen dat ik u de waar
heid gezegd heb en dat ik niets liever wensch
dan een [[fatsoenlijke broodwinning, teneinde u te
overtuigen dat ik uw hulp verdien, zoo gij mjj
die wilt verleenen."
Percy heeft veel en velerlei ondervinding opge
daan van het Londensche leven en de Londensche
oplichtstershij zou met juffrouw Foley kunnen
zeggen dat hij zeer veel ondervinding had. Hpj
is door vrouwen heiogen en bedrogen, zoowel
door modellen als door anderen en hij heeft ge
leerd op zijne hoede te zijn tegenover onbekenden,
