Laatste Berichten.
Gemengde Berichten.
Onderwijs.
Weerkundige waarnemingen.
Gemeenteraad van Goes.
djjke, St. Annaland en Ter Neuzen en 1 uit elk
der gemeenten Oostburg, Bruinisse, St. Maartens
dijk, Cadzand en Zuiddorpe, dus uit 14 gemeenten.
Op grond van deze geringe deelneming, die
schijnt te moeten worden toegeschreven aan den
eigenaardigen toestand van Zeeland, die het zich
begeven van het eene deel der provincie naar het
andere tijdroovend en kostbaar maakt een niet
te miskennen bezwaar voor met werkzaamheden
overladen en karig bezoldigde ambtenaren
stelt het bestuur voor te besluiten, dat de veree-
niging als zelfstandig lichaam zal blijven bestaan
zonder verdere pogingen aan te wenden tot het
oprichten eener provinciale vereeniging, met welk
voorstel de vergadering zich vereenigt.
Vervolgens wordt ter tafel gebracht een rapport
van het bestuur omtrent de jaarwedden van de
burgemeesters en secretarissen in deze provincie,
waarin het als zijn gevoelen kenbaar maakt, dat
de grondslagen der regeling van deze jaarwedden,
het zielental, bij de vaststelling van het bedrag
uit het oog verloren werd, dat geen leidende ge
dachte gevolgd is, want dat, de gemeenten naar
haar bevolkingscijfer in klassen verdeeld en een
minimum en maximum voor iedere klasse vastge
steld zijnde, niet steeds het eerste voor de gemeente
met het minste en het laatste voor die met het
hoogste zielental is vastgestelddat bovendien
twee fouten de regeling aankleven, namelijk, dat
de jaarwedde van den secretaris die van den bur
gemeester niet kan te boven gaan en dat bij
vereeniging van deze betrekkingen het traktement
van den secretaris met 1/3 wordt verminderd.
Wordt besloten dit rapport aan ged. staten in
te zenden, met aanbeveling van het onderwerp in
de ernstige overweging van dat college.
»Is het oprichten van cursussen ter opleiding
van onderwijzers voor de hoofdakte door de ge
meentebesturen te rechtvaardigen?" luidde het
eerste vraagpunt waarvan de heer Van Gorkom
de inleiding op zich genomen had. Referent be
toogde, dat:
I. De oprichting van cursussen ter opleiding
van hulp- tot hoofdonderwijzers voor tal van
onderwijzers eene levensquaestie is.
II. Van het rijk redelijkerwijs de oprichting
van dergelijke cursussen evenmin gevorderd als
verwacht worden kan.
III. Oprichting van zulke cursussen door par
ticulier initiatief, en wel in de allereerste plaats
door belanghebbende onderwijzers zeiven, regel
oprichting door of van wege de gemeenten uit
zondering behoort te zijn.
IV. Cursussen, door particulier initiatief in 't
leven geroepen, door de betrokken gemeenten, in
haar eigen belang, zooveel mogelijk materiëel en
moreel gesteund behooren te worden.
V. Waar de krachten voor particulier initia
tief te kort schieten, de gemeenten in haar eigen
belang, de taak der particulieren behooren op zich
te nemen onder voorwaarden, die noch voor haar,
noch voor de belanghebbende onderwijzers te be
zwarend zijn, en verzuim in deze niet te recht
vaardigen is.
VI. Waar de krachten voor particulier initia
tief niet te kort schieten, toch bijzondere locale
toestanden en belangen het oprichten van cursussen
van gemeentewege volkomen rechtvaardigen kunnen.
De heer Hartman besprak de vraag: Welke
wjjziging behoeft de schutterijwet ten opzichte
van de jaarlijksche indeeling der schutterplichtigen
tot voltallighouding van de sterkte der schutterij
en kwam tot de conclusie dat geen onderscheid
kan gehouden worden tusschen gewoon- en buiten
gewoon contingent, zooals bij de missive van den
min. van binnenl. zaken van 14 Mei 1829 n° 20
is gedaan; dat alle mannelijke ingezetenen die
geen redenen van vrijstelling of uitsluiting hebben,
bjj de schutterij voor den actieven dienst moeten
worden ingelijfd, onverschillig hoe groot hun
aantal is, en dat in vredestijd de verdeeling in
categoriëen van ongehuwden en gehuwden behoort
te vervallen en deze eerst bij mobiel verklaring
moet worden toegepast.
De heer Noordijke rapporteerde omtrent de
vraag: »Wat moet gedaan worden, opdat bij de
invoering der gewijzigde zegelwet er 1 Januari
geen stagnatie in het werk van den burgerlijken
stand plaats vinde
gehad hebben om zijnentwil. Ja mjjnheer Percy,
gjj zit nu ongetwijfeld in het zonnige zuiden en
gij zult het er zeker heel zonnig vinden, als gij
daar ook zoo vroeg hitte hebt als wij hier.
»Heel aangenaam na dien harden winter"
zeggen alle bewoners van Londenmaar ik ben
van den winter op reis geweest en heb volstrekt
geen last van de kou gehad. En nu werd ik ver
volgd door een veel erger last dan de hitte voor
een gezond mensch oplevert, den last eens
anders liefdezaken te behartigen.
»0! Percy Hetheringham, hoe zal ik erachter
komen waar gij u bevindt. En als ik u gevonden
heb, hoe zal ik dan de waarheid aan uw lachen
den mond ontlokken En verondersteld dat gjj
alles volmondig bekent en mijne zwartste ver
moedens bevestigt! Wat dan? Hoe kan ik dan
uwe boodschap aan Harry vertellen En wat
za,l er dan gebeuren
„Ik vrees dat er niets bestand zal zijn tegen dien
onzinnigen hartstocht van den armen Harold. En
wie kan de treurige gevolgen van zulk een
dwaasheid voorspellen Onbesuisde jongen, die
spreekt van een meisje uit de zonde op te heffen
door de kracht van zijn liefde
Liefde? Hjj verwijt mij dat ik ongevoelig
ben voor dien teederen hartstocht. Ik kan ook
geen liefde zonder volmaakte achting aannemen,
Kempton
„Juist, mjjn waarde meester!" zegt de jonge
lord lachende, als hij de verbazing van Maurits
ziet, die zich omkeertomdat iemand hem
Het door hem uitgesproken vertrouwen, dat de
regeering zorg dragen zal, dat bij tijds de in 1883
bruikbare zegels beschikbaar zijn, zal, blijkens een
ontvangen aanschrijving, niet worden beschaamd.
Daarna komt in behandeling het schrijven van
de Vereeniging van gemeente-ambtenaren, die wenscht
te worden ingelicht omtrent de vraag, of het niet
wenschelijk ware in het leven te roepen een com
missie, belast met het na voldoend afgelegd
examen uitreiken van diploma 's aan aspirant-ge
meente-secretarissen en ambtenaren ter secretarie,
teneinde meer waarborgen te verkrijgen aangaande
de geschiktheid der ambtenaren. Zoo ja, of het
verkieslijk geacht wordt dat reeds terstond, in
afwachting van wat de regeering later ten deze
zal doen, zoodanige commissie op initiatief der
vereeniging worde samengesteld, of wel dat alleen
van regeling bij de wet practisch nut te wachten
isterwijl tevens verzocht wordt voorlichting te
geven omtrent de eventueel aan de aspiranten te
stellen eischen.
Het bestuur stelt voor, de instelling van een
diploma, af te geven, zoo lang bij de wet nog
geen regeling is geschied, door eene vanwege de
vereeniging in het leven te roepen commissie, en
onderwerpt een schema van het ter verkrijging
van dit diploma af te leggen examen aan het
oordeel der vergadering.
(Zie de genomen beduiten onder laatste berichten.)
Tot dusver zijn voor dezen cursus aan de Vrije
Universiteit te Arasterdam als nieuwe studenten
ingeschreven twaalf theologen, éen litterator en
éen jurist. Yoor de onderscheidene colleges is
thans een tweede auditorium ingericht. Met uit
zondering van dr Hoedemaker, die nog afwezig is,
hebben alle hoogleeraren, ook dr De Hartog, hun
lessen aangevangen. Dr Kuyper opende de zijné
met een toespraak over den pantheïstischen trek
in het karakter der Vermitlelungs-theologie(St.)
Een 5jarig meisje te Hoedekenskerke is Dip'.sdag
onder de as eener dorschmachine beklemd geraakt
en zoodanig bezeerd dat zij, ondanks de aange
brachte geneeskundige hulp, spoedig bezweken is.
De kuip van den Sophiapolder bij Wisse-
kerke is dit jaar met suikerpenen beplant geweest.
Zoo lang dit gewas er stond, had het van de zee,
die over den gedeeltelijk weggeslagen dijk drong,
zooveel te lijden, dat de eigenaar zich tot groote
onkosten verplicht zag en eindelijk de penen vier
a vijf weken te vroeg rooide. Zonderling ge
noeg, heeft sedert dat oogenblik de zee den pol
der met rust gelaten, zeker om met nieuwe
kracht te beginnen.
Ongunstige vermoedens werden sedert eenigen
tijd gekoesterd over het lot van onzen landgenoot
den heer J. M. Schuver, die bezig is eene reis te
doen door de Galla-landen in Midden-Afrika.
Door een korte mededeeling van den reiziger aan
zijn bloedverwanten is deze bezorgdheid gelukkig
weggenomen. Den 3en April bevond hij zich, van
eene ziekte hersteld, te Magasier aan den Blau
wen Nijl, 4 uren ten Oosten van Famaka, en was
voornemens weldra naar Abyssinië te gaan.
In de Rue Descartes te Parijs had onlangs
een hoogst komische veldslag plaats. Een koop
man liep met kleine brochures rond, getiteld
VArt de corriger voire femme comme elle le mérite.
Met luid geschreeuw ventte hij zijne waar op de
straat uit, toen hij plotseling een gevoeligen klap
in het gezicht kreeg van eene jonge vrouw die
voor hare sekse optrad en verhinderen wilde dat
zulke voor haar schadelijke boekwerken ongestraft
werden rondgevent. Nog enkele dames voegden
zich bij haar en de arme koopman kreeg een
harde les van de beleedigde vrouwen, die zich
ervaren toonden in de kunst de corriger un colporteur
comme il le mérite.
Aan de Standard wordt uit Durban geseind
dat eene ernstige uitbarsting is ontstaan onder
de Kaffers van Zoutpansberg. De Kafferhoofden
uit het noorden der Transvaal, die over de Boeren
zijn koma» klagen, voeren een hoog woord in
op den - schouder tikt. »Wat loopt gij hard!
Ik heb u gevolgd van de brug af en op het
laatst heb ik moeten draven om u in te halen.
Wat kan u toch bewogen hebben om op zoo'n
warmen dag zoo hard te loopen Gij ziet er uit
alsof gij uit een Turksch bad komt."
»Ja, het is warm", zegt Maurits, zijn gelaat
afvegende en blijkbaar volstrekt niet op zijn
gemak.
»Ik begin te gelooven dat uw haast een
poging tot zelfmoord was", zegt Kempton met
klimmende verbazing.
„Mjjne bedoelingen waren zoo slecht niet",
zegt Maurits en begint behagen te scheppen in
een ontmoeting die zijn gedachten een andere
richting geeft. Als gij niets beters te doen hebt,
Kempton, moest gij met mij naar het Hyde-Park-
plein wandelen. Gij weet hoe verrukt mjjn familie
altijd is wanneer gij haar bezoekt."
Maurits zegt dit lachende, daar hij meer dan
eens met zijn leerling gesproken heeft over de
neiging tot vleien en kruipen van mevrouw Steele
en haar dochter.
»Ik zou met het grootste genoegen komen,
Maurits. Gij weet dat ik het zou doen, alhoewel
gij lacht", zegt Kempton hartelijk. »Ik voel mij
altijd gestreeld door de vriendelijkheid welke uw
moeder en zuster mij betoonen. Op mijn woord
maar
Maar hebt gjj van middag een andere af
spraak vraagt Maurits met eenige ergernis.
Hjj heeft zijn familie meer dan ooit verwaarloosd,
Durban en zeggen dat zij herstel van grieven met
de wapenen zullen zoeken.
Cetewayo is in Kaapstad aan wal gestapt en
wacht daar tot alle schikkingen voor zijn terug
keer naar Zoeloeland zijn gemaakt. Men is van
plan hem in een oorlogschip naar Port Darnford
te zendendan behoeft hij niet door Natal te
reizen, waar men hem zeer vijandig gezind is.
- In Kaapstad heerscht eene felle epidemie van
pokken; meer dan 1000 gevallen waren, bij het
vertrek der laatste mail, onder behandeling. Be
halve deze ramp is de bevolking er verschrikt door
eene oproeping van aandeelhouders der Cape Com
mercial Bank, die zeer zware verliezen leed in de
Transvaal en waarschijnlijk zal liquideeren. Het
is een bank met onbeperkte aansprakelijkheid,
zoodat ieder aandeelhouder, evenals eenige jaren
geleden bij het springen der groote bank te Glas
gow, hoofdelijk aansprakelijk is voor het geheel
der schulden van de instelling.
De statistiek van den Franschen graanoogst
is nu reeds gemaakt. De opbrengst bedroeg
112.400,000 mud, of 9.000.000 boven het gemid
delde aantal. Doch de qualiteit is minder.
De Engelsche schepen in de Egyptische wa
teren hebben grootendeels reeds den last ontvan
gen om weer naar hun post terug te keeren.
Admiraal Seymour gaat naar Malta en admiraal
Hewett herneemt het bevel over de zeemacht in
Engelsch-Indie. De schepen die zwaar beschadigd
zijn, komen naar Engeland om gerepareerd te
worden.
Sedert den 4en September is in eene wijk van
New-York electrisch licht verkrijgbaar, op dezelfde
wijze van een centraal-station aangevoerd, als wij
gas ontvangen uit de gasfabriek. Reeds voorzagen
vele particulieren zich van eene leiding, en men
wacht spoedig de oprichting van lichtfabrieken in
andere wijken. Toen Edison voor het eerst proeven
nam met gloeilampen, verzekerden vele autoriteiten
op het gebied dat gloeilampen met vast, duurzaam
licht niet te maken waren. Toen dezelfde uit
vinder ervan sprak om den stroom te verdeelen
en alzoo goedkoop licht aan huis te leveren, sprak
dezelfde wijsheid van illusie, van onmogelijkheid.
En toen hij de gloeilamp had gemaakt en den
stroom had verdeeeld, zeide de critiek dat eene
proef in de werkplaats wel kon gelukken, maar
men daarom niet zeker was dat de toepassing in
het groot mogelijk zou blijken. En eindelijk, als
alles al goed gelukte, dan zou de onderneming
toch geen voordeel afwerpen.
Edison werkte intusschen kalm voort en heeft
nu met feiten de critiek tot zwijgen gebracht.
Indien het electrisch licht evenveel kost als gaslicht,
is het zeker te verkiezen, wijl het vast is en niet
flikkert, en vooral wijl het niet zooals gas, veel
zuurstof onttrekt aan de lucht in de kamers en de
lucht niet bezwangert met verbrandingsproducten.
Ook maken de lampen de kamers niet warm en
is het gevaar voor brand zeer verminderd. Er is
natuurlijk altijd gevaar dat brand in de lichtfabriek
de gansche wijk in duisternis dompelt, doch brandt
eene gasfabriek af, dan heeft men hetzelfde te
vreezen. Zijn er echter in eene groote stad als
New-York lichtfabrieken in verschillende wjjken,
dan is niets eenvoudiger dan het maken van in
richtingen waardoor wijk A kan verbonden worden
aan den stroom van wijk B. De dynamo-electrische
machines, zooals Edison ze nu in New-York heeft
geplaatst, kunnen toch meer electriciteit voort
brengen dan in den regel van hen zal gevorderd
worden.
Tijdens de instructie van de zaak der beide
Peltzer's was er in verschillende berichten sprake
an eene kleine blonde dame, met wie de ge
waande Vaughan meermalen zou gezien zijn. Men
maakte toen onderstellingen, die beleedigend waren
voor de vrouw van den vermoorden Bernays. De Indê-
pendance verzekert dat die kleine blonde dame wer
kelijk bestaat, doch dat zij te Brussel woont en het
gebleken is dat zij aan den moord geheel vreemd
is, zoodat zij niet eens als getuige zal worden
opgeroepen.
Groes. Op de vergadering der Vereeniging
van burg. en secr. in N. en Z. Bevelandwaren
ruim twintig leden aanwezig. Na debat werd
besloten
1° Geen provinciale vereeniging oprichten.
2° De vraag omtrent de wenschelijkheid van een
examen voor gemeente-secretarisesn enz. bevestigend
te beantwoorden, alsmede het instellen eener
commissie daarvoor door de Vereeniging, zoolang
de regeering dit niet bij de wet regelt. Het
examen-plan van het bestuur werd goedgekeurd.
3° Het rapport over de cursussen van onder
wijzers van den heer Van Gorkom werd besproken
door de heeren Ramondt, Van Swinderen en Etart-
man, die betoogden dat als de oprichting van
zoodanige cursussen eene levensquaestie is voor
de onderwijzers, met het oog op hun ontwikkeling,
het de plicht van het rijk is, ook al is er geen
gebrek aan hoofdonderwijzers te vreezen, voor die
sedert de zaken van Harry zijn tijd en zijn aan
dacht zoo geheel in beslag hebben genomen. Nu
viel het hem juist in dat als hij van daag in gezel
schap van lord Kempton verscheen, de ontvangst
zeker heel vriendelijk zou zijn en zijne zonde hem
vergeven zou worden, zonder vragen of eenige
verklaringen.
(Wordt vervolgd.)
opleiding te zorgen, en de stelling dat zulks van
het rijk niet gevergd kan worden, onhoudbaar is.
4° Naar aanleiding van het rapport van den heer
Noordijke, wordt besloten een adres in te dienen
houdende het verzoek, dat bij het in werking
treden der gewijzigde zegelwet noch de droog noch
de nat gestempelde zegels en formulieren onbruik
baar verklaard, maar ingewisseld of bijgestempeld
zullen worden.
Tweede kamer. Door den heer Van der
Schrieck is eene interpellatie aangekondigd over
de berichten betrekkelijk het gevaar voor waters
nood in Noord-Brabant, door het bezwijken van
de sluis te Crevecoeur.
Voortzetting van het adres-debat. Bij de para
graaf over het onderwijs, lichtte de heer Lohman
zijn amendement namens de anti-revolutionaire
partij toe.
De heeren Vermeulen en Schaepman verklaarden
met ingenomenheid dit amendement, strekkende
om herziening der schoolwet dringend noodig te
verklaren, te aanvaarden. Eerstgenoemde maakte
de ministerieele quaestie daarvan geheel los, ter
wijl de heer Schaepman den minister om ronde
openlegging van zijn programma vroeg.
De heer Schaepman zeide dat dit eene hoogst
urgente quaestie geldt, omdat zij geheel denpoli-
tieken toestand, de geheele wetgeving, ook het
belang van de liberale partij beheerscht. Dat be
lang, voegde de heer Heijdenrijck erbij, vordert
terug te komen op den vroegeren tegenstand.
De heer Borgesius bestreed namens de commissie
van redactie het amendement, dat geen practisch
gevolg kan hebben bi) de bestaande meerderheid,
en omdat zooveel andere zaken de voorkeur ver
dienen.' De heer Van der Kaay betoogde dat het
weder den ouden strijd geldt, niet tegen de wet
telijke beginselen, maar tegen het valsche beeld
dat men van de openbare school maakt, door haar
voor moderne secteschool te schelden.
De minister van binnenlandsche zaken verklaar
de niet de oplossing te kunnen aanvaarden van
eene quaestie, waarover de gevoelens van zoovelen
verdeeld zijn. Het programma dezer regeering
beoogt tot stand te brengen hetgeen dit jaar noo
dig is. Gelukt dit, dan zal daardoor misschien
de schakeering der partijen veranderen. Tegen
over de schoolwet houdt de regeering zich dus
voorloopig onzijdig, met de meest onpartijdige
toepassing. De minister erkent echter dat die
wet groote gebreken heeft, groote lasten aan de
gemeenten en den staat oplegt en dat zij niet tot
eer strekt van de partij tot welke de minister
behoort. Tegenover Kappeyne's leus van uitbrei
ding der staatszorg plaatst hij Thorbecke's leer
van onthouding door den staat van hetgeen buiten
diens bemoeiing ligt. Naar dit ideaal moet de
liberale partij streven.
Eene gewijzigde redactie van het amendement,
voorgesteld door den heer Schaepman, strekkende
om de herziening der schoolwet nog dringender
noodzakelijk te verklaren, werd door de voorstel
lers overgenomen.
Verder stelde de minister van binnenlandsche
zaken nogmaals de wijziging van het kiesrecht
voorop, verklarende zonder partijgeest de school
wet te zullen uitvoeren van zijn zeer gematigd
liberaal standpunt, naast den heer Van Lijnden,
die op antirevolutionairen bodem blijft staan,
doch de voorkomende zaken vooral op practisch
terrein wenscht te houden. Het amendement werd
verworpen met 48 tegen 31 stemmen.
Londen. De Morning-Post zegt dat tusschen
Engeland en Duitschland van gedachten wordt ge
wisseld over Egypte.
28 September des morgens te 8 uren.
HAMEN
Ba-
Wind-
Toe
Tem
DEE
rom.
stand
pera
PLAATSEN.
staud.
richt.
kracht, j lucht.
tuur.
Cels.
Delfzijl
750.8
ZO
3
bew.
n
Groningen
750.7
ZZW
2
z. bew.
12
Den Helder
750.1
wzw
4
z. bew.
13
Vlissingen
754..1
NW
3
1. bew.
12
Maastricht
756.1
zw
3
I. bew.
10
Eene depressie bevindt zich ver van ons, Noord-
westwaarts.
De barometerstand in 't centrum ervan is
745 m. m.
Een centrum van hooge drukking bevindt zich
ver van ons, Zuidwestwaarts.
Grootste verschil
gisteren avond 8 u. M. 4 H.
heden morgen 8 M. 3.3 V.
Barometer-aanwijzing te Utrecht te half éen
754.6 m. m.
Verwacht: zwakke Westewind, buiig weder,
regen.
Thermometerstand te Middelburg.
27 Sept. 's avonds 11 uren 52 gr.
38 II 's morgens 8 uren 56 gr. 's middags 1 uur 58 gr.
's avonds 5 uren 55 gr. F.
Zitting van Woensdag 27 September.
Voorzitter de heer De Witt Hamer.
Tegenwoordig 12 leden, 1 vacature.
De voorzitter deelt mede dat door den in
specteur van het geneeskundig staatstoezicht
in Zeeland op nieuw voor éen jaar aan den heer
J. Adam vergunning is verleend om tegelijk met
zijn apotheek de gemeente-apotheek waar te nemen;
dat de heer J. Adam, het kistje met middelen
tot redding voor drenkelingen heeft onderzocht en
in orde gemaakt;
dat door het hoofd van school A, in overleg met
den schoolopziener, eervol ontslag is verleend aan
