N° 147
125e Jaargang.
1882.
24 Juni.
Zaterdag
Middelburg 23 Juni.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent:
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels/" 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publieilé 6. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
BERICHT.
Zij die zich voor 1 Juli op deze
Courant abonneeren, ontvangen de nog
in dit kwartaal verschijnende nommers
gratis.
MIDDELBIIRGSOHE (COURANT.
Een krachtig en welsprekend vertoog voor de
weerbaarheid van ons land en voor het Nederland-
sche leger is geleverd in den vorm van een klein
vlugschrift, dat bij J. L. Beijers te Utrecht is
uitgegeven.
De schrijver stelt zich voor als een jongmensch,
die door zijn vader is opgevoed in het levendig
besef van hetgeen hij als Nederlander aan zijn
geboortegrond verplicht is. Op het voorbeeld van
dien vader, verklaart hij »te laboreeren aan vader
landslief de" en met toewijding te hebben ingestemd
in het verlangen van zijn vader, dat hij persoon
lijk zijn militieplicht vervullen zou. Op luimige
wijze beschrijft hij dan enkele ervaringen, welke
hij tengevolge van dat besluit heeft opgedaan. Op
een partijtje genoodigd, waarvoor hij zijn militair
toilet in de puntjes gemaakt, zijn knoopen gepoetst,
.zijn mouwvest en broek, beide naar den besten snit,
van kazernestof ontdaan, een paar helderwitte
zeemen handschoenen aangetogen en zijn bajonet
omgegord heeft, wordt hij bij zijne komst, door
tante verzocht zich in een burgerpak, kastoren hoed
en gekleurde glacéhandschoenen te steken. In zijn
soldatenpak" willen de nichtjes hem niet op de
partij zien. Bjj eene andere gelegenheid wil men
hem in een groot koffiehuis geen glas bier schenken,
terwijl er tegen allerlei soort van menschen in
burgerpak s'il vow plait gespeeld wordt, omdat
er in dat café »niet getapt wordt aan soldaten."
Zoo komt hij tot de ervaring, dat »'s konings
kleeren," minder geteld worden dan een kleeding,
»die iedere schelm kan dragen en voor den ont
slagen tuchteling evenzeer te koop hangt als voor
den edelman."
Hij zoekt nu naar de oorzaak van die minach
ting voor ons leger, welke gewoonlijk uitgedrukt
wordt in het gezegde: »het leger is in Nederland
niet populair."
»Zijn wij, vraagt hij, nog altijd onderworpen
aan het oude beprip van een soldaat uit de bar-
baarsche tijden, soldaten uit den tijd der Spaansche
en Fransche furie Ziet men in den eenvoudigen
vredelievenden milicien nog altijd den ruwaard,
die met eene helsche voldoening staart op het lijk,
dat hij onder zijn voet heeft, en dat hij met zijn
bajonet heeft doorboord Gelooft men nog dat
Neêrlands zonen zich vermaken willen met moor
den en branden? Wel ongelukkig indien deze
meening bestaat; eene meening, die van groot
vader op kleinzoon is overgebracht.
»Ik wil u gaarne zeggen hoe ik erover denk.
Meer dan een uwer hen ik af keerig van den oorlog,
en 'k hoop er nimmer in te komen. Maar ik hen
ook overtuigd dat er strijd en twist zal zijn, zoo
lang heb- en heerschzucht hun zetel behouden in
het menschelijk hart.
»Ik ben overtuigd dat, wanneer ik niet strijden
moest vóór Nederland, ik het waarschijnlijk zou
moeten doen tegen Nederland, of wel op Eus-
s i s c h e velden mijn leven zou moeten offeren
voor Duitsche of Fransche belangen.
»Kan in eenig gezond menschenhoofd de ge
dachte opkomen dat," indien wjj waren opgegaan
in een of ander »groot vaderland," wij zouden
worden vrijgesteld van vechten?
ïEn als ik dat vechten nu toch niet ontloopen
kan, is het dan nog niet beter dit te doen voor
eigen buis en haard, dan voor mijn huurman,
waarbij ik niet het minste belang heb
»De overweldiger zal diepe verachting toonen
voor hen, die zich op zijn eersten eisch lafhartig
aan zijne voeten hebben geworpen. Geen staat
kan en mag ooit een hand uitsteken om zulk
een volk zijn verloren zelfstandigheid terug te
doen herkrijgen.
»Wie zichzelven voor niets houdt, mag niet
vorderen dat een ander hem voor iets houdt."
De schrijver wendt zich nu tot de Nederland
sehe onderwijzers aan de hooge, middelbare en
lagere scholen en bezweert hen, hun invloed aan
te wenden om de minachting, aan welke de
krijgsmansstand in ons land is prijs gegeven, te
doen verkeeren in waardeering. „Wie de school
heeft, heeft de toekomst van het volk, dat ter
gehool gaat, in handen."
»Met uwe hulp, roept hij den onderwijzers
toe, zal het leger eene eervolle, waardige positie
in de maatschappij kunnen innemen.
»Met uwe hulp zal de dienstvervanging ophou
den te bestaan.
»Met uwe hulp zal de zoon den vader overtuigen,
dat Neerland kan en moet verdedigd worden, niet
alleen door de armen, maar door al zijne zonen.
»Met uwe hulp zal de onbekendheid met het
krijgswezen en dientengevolge de onverschillig
heid en onbemindheid verdwijnen.
»Met uwe hulp zal de drang tot het aanbrengen
van verbeteringen in de strijdkrachten en strijd
middelen uit het gansche volk opgaan en niet
meer zooals nu uit eene enkele klasse, wier
stem menigmaal die eens roependen in de woes
tijn is.
»Met uwe hulp zal de zoon weigeren den wil
zijns vaders op te volgen, als deze hem een plaats
vervanger aanbiedt. Hij zal de plaats willen in
nemen, die het eer-, plichts- en rechtsgevoel hem
aanwijzen.
»Met uwe hulp zal er een einde komen aan de
vernederende beoordeeling, die ons leger in bui-
tenlandsche geschriften meermalen te beurt viel;
zullen onze miliciens daar niet meer te boek staan
voor een troep jeneverdrinkers.
»Met uwe hulp zal het leger kunnen worden
de kern der natie, die niets liever wenscht dan
vrede, maar ook tot eiken prijs vast besloten is,
het vaderland met alle kracht die in hen is te
verdedigen.
»Met uwe hulp zal het rechtsgevoel in onze
jongelingschap meer ontwaken".
De schrijver herinnert aan ons roemrijk verle
den, aan den worstelstrijd der Transvalers en aan
den krijgshaftigen geest der Tyrolers. Gelooft
men, »dat er menschen zijn, die er vermaak
in vinden een rnensch dood te schieten of' in
stukken te hakken? Neen, noch de Transvalers,
noch de Tyrolers, noch de Nederlanders willen
dat. Weet gij wat ze willen? Zij willen hun
boterham, die zij zuur verdiend hebben, eten op
het uur dat zij verkiezen en op de plek, die zij
bewonen. Zij dulden daarin geen ongepaste en
ongevraagde bemoeiingen van vreemden. En als
die vreemden nu toch ongevraagd zich komen
aanmelden om veranderingen aan te brengen,
dan wijzen zij die hulp af, en nemen tegelijk de
buks ter hand, tot bewijs dat het ernstig ge
meend is.
„Ziet, dat doen de Transvalers, de Tyrolers en
een gedeelte der Nederlanders. Zou het niet
wenschelijk zijn dat allen het deden?"
Met die vraag komt de schrijver tot zijne slot
som, dat het aankweeken van een billijker waar
deering van ons leger het Nederlandsehe volk zal
leiden tot een heter besef van hetgeen de plicht
der vaderlandsliefde vordert en ten laatste een
einde maken zal aan het vernederend en ontzenu
wend stelsel der plaatsvervanging voor den mili
tieplicht.
Het doet goed, dit met warme overtuiging en
geestdrift geschreven woord te lezen. Bij de
lectuur der brochure in haar geheel leert men
den gedachtengang en de bedoelingen des schrij
vers beter kennen dan uit de losse deelen, welke
wij konden overnemen, mogelijk is. Een beleefd
verzoek van een milicien aan alle onderwijzers in
Nederland, is de titel van 't vlugschrift.
Men schrijft ons uit Hansweert
De stoombootdienst van Ylake op Walzoorden
heeft reeds tot menige op- en aanmerking aan
leiding gegeven, welke echter nog tot geen ver*
betering geleid hebben.
In het slot der aankondiging betreffende de
regeling van den zomerdienst WalzoordenYlake
wordt gezegd»ter voorkoming van oponthoud
in de schutsluis te Hansweert, zal het vervoer van
daar tot Ylake en omgekeerd per rijtuig geschieden."
Nog niet lang geleden evenwel kwam het voor
dat de boot, te 1 uur van Ylake komende, door
te hoog water niet kon uitschutten, welke om
standigheid te voorzien was. Hierdoor lag de
boot nog te 4 uren in de schutkolk. Alzoo drie
uren oponthoud, natuurlijk met verlies van de
3 uren naar Walzoorden.
Waarom nu niet altijd een rijtuig klaar gehou
den bjj elke aankomst en vertrek der boot, aan den
steiger in de buitenhaven, het zekerste middel om
alle oponthoud te voorkomen
Op die aankondiging valt nog meer aan te merken»
Er wordt gezegd »de boot die te 1 u. n. m. van
Walzoorden vertrekt, correspondeert op den trein
naar Ylissingen, die te 12.57 te Ylake aankomt."
Dit is dus 3. min. vroeger dan de boot van Wal
zoorden afvaart
Dit alles overwegende, vraagt men zich af of
gedeputeerde staten van Zeeland dan nimmer het
besluit zullen nemen om dezen goed gesubsidieerden
dienst zoodanig te doen regelen dat daarop niets
aan te merken valt.
SKierikzee, 22 Juni. Vrijdag den 30 Juni a.
zal alhier in het societeitslokaal van den heer
Vermunt de 39e algemeene vergadering der
Onderwijzersvereeniging in het arrondissement Zie-
rikzee gehouden worden. Deze vergadering zal
opgeluisterd worden door eene tentoonstelling van
schoolmeubelen, door den heer Buijs, eigenaar van
het Schoolmuseum te Rotterdam. Behalve de ge
wone huishoudelijke zaken, zullen de volgende
onderwerpen behandeld worden
A. Vergelijkend overzicht der wet van 1878
met die van 1857. (Inleider de heer Oosterman
te Zierikzee).
B. Hoe heeft men te denken over het meer en
meer in gebruik gekomen illustreeren van school
boeken. (Inleider de heer Bastmeijer van Zierikzee).
Tevens zal er een wedstrijd van onderwijzers,
ook met hoofd-akte, gehouden worden, in het
voordragen van een dichtstuk of een gedeelte
daarvan.
Hoofdplaat, 22 Juni. Met den aanvang
dezer week is men met kracht aan het werk ge
gaan aan den te bestraten weg naar den Nieuw-
landschen molen. In weinige dagen is meer dan
eene gansche lading, ongeveer 50 duizend keien,
vervoerd, terwijl de bedding, reeds met zand ge
vuld, voor die keien in gereedheid gebracht is.
De keuring der keien heeft echter nog niet vol
ledig plaats gehad, doch de soliditeit van den
leverancier der keien en die der aannemers van
't werk, doet met gerustheid den uitslag afwachten.
Het wreedaardige schieten op levende duiven is
op het schiet-terrein te Hilversum vervangen door
een kunstmatig bewegende duif als schijf te nemen.
Moge deze uitvinding de invoering van het
lafhartige uitheemsche duivenmoorden op onzen
vaderlandschen grond voorgoed beletten
Onschuldig als de duive" verklaart het Dagblad
geweest te zijn met zijne verwijzing naar den
koning, als de boven alle partijen verheven macht
tot oplossing van staatkundige crisissen. (Zie M.
Ct. van 22 dezer). Slechts eene herinnering aan
art. 73 der grondwet heeft de redactie bedoeld.
Weder zou het Handelsblad kunnen vragen
wat beteekent die herinnering Indien alleen eene
verwijzing, dan is zij volkomen overbodig, want
ieder weet dat wij een koning hebben, die boven
de partijen staat en ministers benoemt naar wel
gevallen." Wordt er echter mede te verstaan ge
geven, dat de koning ministers zou kunnen her
noemen zonder te rade te gaan met de vraag of
die ministers het land kunnen regeeren in overleg
met de staten-generaal zooals zjj zjjn samengesteld,
dat is met de in hun boezem bestaande politieke
partijverdeeling, dan is de verwjjzing in strijd met
de beteekenis der grondwet en bedoelt zij een
terugkeer, zooals het Handelsblad reeds gezegd
heeft, »tot de absolute, of de bijna absolute mo
narchie."
Blijkens het jaarverslag der Mi> tot bevordering
der toonkunst, die gisteren te Amsterdam haar
algemeene vergadering hield, telt zij 17 afdeelin-
gen, te zamen met 3915 contribueerende leden,
derhalve 153 meer dan het vorig jaar en het
hoogste cijfer dat tot dusverre bereikt is.
Het aantal kunstenaars en weduwen, die onder
stand ontvingen, bestond uit 20.
Het ledental der zangvereenigingen vermeerderde
met 263, welke vermeerdering voornamelijk aan
het oprichten eener zangvereeniging te Zierikzee
met 83 leden, en de vermeerdering in de afdee-
lingen Utrecht 37, 's Gravenhage en Haarlem elk
30, Amsterdam 29, Leiden 12 enz. is toe te schrijven.
De Vereeniging voor Noord-Nederlands Muziek
geschiedenis neemt in bloei toe; in den loop van
het jaar werden door haar uitgegeven: een deel
Bouwsteenen, eenige Oud-Nederlandsehe Danswijzen,
bewerkt voor klavier, vierhandig, door J. C. M.
van Riemsdijk, terwijl nog verschillende werken
ter perse zijn, waaronder enkele van zeer groot
belang, b. v. de Pathodia Sacra e profana van
Christiaan Huijgenseenige vierstemmige Psalmen
van J. P. Sweelinck en meer anderen.
Eene eerepremie naar aanleiding van voor het
eerst uitgevoerde werken van Nederlandsehe com
ponisten" is toegedacht aan den heer Fr. Gerns-
heim te Rotterdam, voor zijn werk Agrippina.
Men deelt aan het Batav. Hbl. mede, dat voor
stellen tot uitbreiding der legerformatie met twee
veldbataillons, bestemd- voor de vaste bezetting te
Atjeh, in behandeling zijn. De twee thans in
Atjeh aanwezige veldbataillons zullen dan naar
hunne garnizoenen op Java terugkeeren.
Voor het verpakken, het verzenden, enz. van
goederen, bestemd voor de internationale koloniale
tentoonstelling te Amsterdam, is door de Ned.
Indische regeering eene som van 55000 beschik
baar gesteld.
In den gemeenteraad van Rotterdam is gisteren
door burgemeester en wethouders voorgesteld
goedkeurend ie beschikken op het verzoek eener
commissie tot oprichting van een gedenkteeken
ter eere van den heer Stieltjes op het Noorder
eiland.
Ook werd aangenomen het voorstel om een
leening van vijf millioen te sluiten door middel
van een consortium uitde Botterdamsche Bank,
de Amsterdamsche Bank en de bankiershuizen
Jolles en O., Oijens en O., Wertheim en Gom-
pertz en Wurfbain en O.
De Javasche Courant maakt melding van het
epidemisch karakter der cholera te Padang. De
ziekte schijnt plotseling een ernstig karakter te
hebben aangenomen.
In de gevangenis en onder de inlandsche be
volking der hoofdplaats hebben zich vier gevallen
voorgedaan, alle met doodelijken afloop.
Bali, Lombok en omliggende eilanden zijn tot
een residentie verheven. Tot nu toe was de resi
dent van Banjoewangie gecommitteerde voor de
zaken van Bali en Lombok, terwijl op het eiland
Bali twee afdeelingen lagen van de residentie
Banjoewangie, namelijk Boeleleng en Djembrana,
in de eerste van welke alleen een ass.-resident
gevestigd was.
Thans wordt het gedeelte der residentie Ban
joewangie op Java met de aangrenzende residen
tie Besoeki samengesmolten.
In de residentie Bali en Lombok worden de
landschappen Boeleleng en Djembrana onder
rechtstreeksch bestuur van het gouvernement ge
bracht, ofschoon rechtspleging en godsdienst op
den ouden voet gelaten worden. Ook in de land
renteheffing, deels in natura, en de daaraan ver
bonden inkomsten der mindere hoofden en be
ambten, en de kosten der groote jaarljjksche
offerfeesten zal geen verandering gebracht worden.
In de afdeeling Boeleleng zal de resident van
Bali en Lombok met een controleur gevestigd zijn,
in de afdeeling Djembrana een controleur. De
residentie Bali en Lombok zal tot de buitenbezit
tingen behooren. De reorganisatie zal een hoo-
gere uitgave 'sjaars van ƒ28,920 meebrengen,
wat betreft de bestuursuitgaven.
De Gouv.-Generaal van Ned. Indië is ziek en
vertoeft met zijn familie te Tjipanas in de Pre-
anger.
Naar men zegt, lijdt de landvoogd aan graveel
en zou er zelfs sprake van zijn, dat bjj bjj niet
spoedige beterschap naar het vaderland zou terug
keeren.
IUoetinge» 22 Juni. In de heden alhier gehou
den vergadering der Vereeniging van burgemeesters en
secretarissen in Z. en N.-Beveland is besloten, zich
tot het eerlang te Wageningen bijeen te komen
landhnishoudkundig congres te wenden, in zake de
samenstelling van het jaarlijks door de gemeente-
besturen in te zenden landbouw-verslag, waarom
trent de vereeniging in eene vorige vergadering
een adres tot de regeering gericht heeft, om dit
werk voortaan aan speciale commissiën van
deskundigen op te dragen.
Daarna kwamen de vier voor deze vergadering
uitgeschreven vraagpunten aan de orde. M'. J. G,
de Witt Hamer bracht advies uit omtrent de
viaagof de rechter eene strafverordening door
Burg. en Weth. of door den burgemeester, of, in
opdracht van den commissaris des konings door een
ander college of persoon vastgesteld, bij overtre
ding van een harer voorschriften moet toepassen?
Rapporteur beantwoordde deze vraag, voor hem
was het er geene bevestigend. De wet schrijft
voor welke autoriteit uitvoering aan de wetten,
dus ook aan de gemeentewet, wat betreft hare
bepalingen omtrent het vjjfjarig herzieningsrecht
der strafverordeningen, moet geven, indien de
raad, of Burg.- en Weth. in gebreke blijven. Het
feit, dat alsdan het in art. 173 voorgestelde for
mulier niet gevolgd wordt, kan den rechter niet
nopen de verordening buiten toepassing te laten.
Dit formulier is sacramenteel alleen dan, wanneer
de herziening op de gewone wijze, d. i. door deft
raad, is tot stand gebracht,
