N° 133.
1882.
125e Jaargang.
Donderdag
8 Juni.
Eps-belastingen.
Middelburg 7 Juni.
FEUILLETON.
HET FREULESHUIS.
Dit blad verschijnt d a ge 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
A d v e r t e n t i n 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daübe Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
GEMEENTERAAD.
VIII.
MIDDELBIRGSCHE COURANT.
De burgemeester van Middelburg maakt bekend,
dat op Vrijdag den 9en Juni 1882, des na
middags te half twee uur, een openbare zitting
van den gemeenteraad zal plaats hebben.
Middelburg, den 6en Juni 1882.
De burgemeester voornoemd,
PICKÉ.
De burgemeester van Middelburg,
maakt bekend
dat bij hem ontvangen en aan den ontvanger
der directe belastingen ter invordering is ver
zonden het door den provincialen inspecteur dei-
directe belastingen enz. te Middelburg, den 3ea
Juni 1882, invorderbaar verklaarde kohier der per-
soneele belasting n°. 1 voor bet dienstjaar 1882/83,
met uitnoodiging aan ieder wien zulks aangaat,
om, na bekomen kennisgeving van zijnen aanslag,
ten spoedigste het door hem verschuldigde te
kwijten, met herinnering tevens, dat de bezwaren,
welke dienaangaande mochten bestaan, binnen
drie maanden na heden behooren te worden in
gediend
terwijl hij voorts de belastingplichtigen, die in
den loop des dienstjaars een perceel verlaten,
zonder daarin eenige roerende goederen of iemand
in hunnen dienst achter te -laten, indachtig maakt
op de gunstige bepaling van art. 7 der wet op de
personeele belasting van den 9en April 1869 (Stbl.
n°. 59).
Hiervan is heden af kondiging geschied waar het
behoort.
Middelburg, den 6en Juni 1882.
De burgemeester voornoemd,
PICKÉ.
De gemeenteraad van Middelburg zal op Vrijdag
den 9en Juni a. eene openbare zitting houden ter
behandeling der volgende zaken
Ingekomen stukkenconcept-verordening tot
regeling van den cursus ter opleiding van hoofd
onderwijzers voorstellen van de commissie voor
de strafverordeningen, tot het brengen van enkele
wijzigingen in sommige dief verordeningenvoor
stel tot beschikking uit den post voor onvoor
ziene uitgaven, gemeente-begrooting 1882opma
ken van eene voordracht van zetter bij de rijks
directe belastingen (vacature H. J. Dronkers).
Haar wij vernemen is bij kon. besluit bepaald
dat het oppertoezicht over de buitengewone dijk
en oeverwerken enz. aan de calamiteuse polders
of waterschappen in Zeeland, opgedragen blijft
aan het bestuur van den rijkswaterstaat.
De St.-Ct bevat een kon. besluit van 23 Mei jl.
tot schorsing van het besluit van burg. en weth.
der gemeente Hoofdplaat, dd. 28 April jl., waarbij
16
Novelle van
GUSTAV Zü PUDLITZ.
VII.
Ofschoon Albert nog, zoo lang zij bij hem was,
met kracht het woord dat hem op de lippen
zweefde, terug gedrongen had, was zijn hart toch
te vol om te zwijgen en op de lachende trekken
van den ouden heer lag zoo veel goedhartigheid,
die vertrouwen inboezemde, dat hij zich niet
langer kon inhouden. Daar nu karakters, die ge
woon zijn hunne gevoelens alleen te verwerken,
wanneer zij zich eenmaal door de behoefte tot
mededeeling laten meesleepen, veel heviger,
hartstochtelijker en onbegrensder worden in hun
vertrouwen dan andere, barstte hij met zulk een
vaart los dat de oude heer met moeite al zijn
ontboezemingen, zijne plannen, die hij als vaste
vooruitzichten opbouwde, zijn aarzelen en weifelen
volgen kon. Het kwam den jongen man zoo
zeker voor dat Fransje hem lief had, als hij van
zijn liefde voor haar overtuigd wasde tuinbouw
kundige was het met hem eens dat de heer Börs-
Jbeim genoeg had van het goed en de verfraaiings-
aan het hoofd der openbare scbool n°. 1 vergun
ning is verleend buiten de schooluren van het
schoollokaal gebruik te maken.
Naar wij vernemen, bestaat bij de Zeewwsche
Stoombootmaatschappij, onder directie van den heer
C. van der Bent c. s. alhier, het voornemen om in
het aanstaande najaar een tweede vrachtgoederen-
stoomboot in de vaart te brengen tusschen Vlis-
singenMiddelburg en Botterdam v. v. tengevolge
waarvan in plaats van eens twee malen 's weeks ge
legenheid zal worden gegeven tot goederenvervoer.
Naar wij vernemen zal die boot naar de eischen
des tijds worden ingericht en den naam dragen
Valk II.
Gisteren avond werd de jaarlijksche vergadering
gehouden van aandeelhouders in de Bad- en
Zweminrichting alhier, waar tot lid van het bestuur,
in plaats van dr. H. A. de Jongh, werd verkozen
d'. J. C. Bolle.
Uit het verslag over het afgeloopen jaar bleek
dat in 1881 werden genomen 9545 baden, tegen
9769 in 1880. Het aantal gratis verstrekte baden
bedroeg in 1880 1565, in 1881 844, eene ver
mindering toegeschreven aan de omstandigheid dat
vele jongens, die het zwemmen op de inrichting
hebben geleerd, er nu de voorkeur aan geven elders
in het kanaal te zwemmen.
De vereeniging heefVgeene vergunning aange
vraagd voor den verkoop van sterken drank in
het klein.
Den 16en Juli zal de Bad- en Zweminrichting
vijf jaren hebben bestaan. Het bestuur is voor
nemens dien dag te vieren door bet houden van een
wedstrijd in het zwemmen.
De cijfers, in het verslag voorkomende aangaande
den geldelijken staat der vereeniging, zoowel als
de mededeelingen omtrent het materieel, geven
blijk dat de nuttige vereeniging ook in deze op
zichten in bloeienden staat verkeert, zoodat zij
onbezorgd de toekomst tegemoet gaat.
Het orgelconcert dat door de heeren gebroeders
Van Ihienen, van Delft, heden middag in de
Waalsche kerk alhier gegeven is, werd door een
vrij groot publiek bezocht. De twee heeren Van
Thienen gaven de bewijzen dat hunne bedrevenheid
op het schoone instrument en hun smaak, door
aanhoudende oefening, bij voortduring toenemen.
Ook hun zuster, die zich in een sopraan-solo van
Handel en in een lièd van Mozart hooren deed,
mag voor hare nauwgezette voordracht en goede
méthode geprezen worden.
Eene aangename afwisseling werd in het pro
gramma gebracht door den heer Lysen, die eene
viool-sonate van Tartini en twee kleinere nom
mers van Bach en Schumann voordroeg. Vooral
de gedragen tonen maakten met de orgelbegelei
ding eene zeer schoone werking.
De bescheiden begeleiding van de heeren Van
Thienen bij den zang hunner zuster mag niet
zonder lof voorbijgegaan worden.
In zijn geheel heeft het orgelconcert aan vele
muziekvrienden een uur van genot verschaft.
plannen, en dus bouwden zjj daarop gezamenlijk
allerlei plannen voort, die voor Fransje en Albert
een nieuw, heerlijk thuis zouden vormen en tevens
de oude freule en haar huis voor alle aanrandin
gen beveiligen.
Een binnentredende knecht stoorde hen in hun
gesprek. Hij overhandigde den ouden heer een
telegram, dat, zooals hij zei, zooeven door een
bode gebracht was,
»Dat moet van den Nabob zijnriep deze
uit, „anders weet niemand in de hoofdstad dat ik
hier ben. Ik verzwijg mijn verblijfplaats altijd,
eigenlijk uit angst voor telegrammen, want ik
kan niet aan die akelige dingen gewennen. Iets
goeds loopt niet weg en onaangename tijdingen
verneemt men altijd te vroeg. Laat het maar
liggen tot morgen ochtend."
„Het zou toch kunnen zijn zei Albert.
„Juist omdat gij denkt dat bet van den
heer Börsheim komt, en nu juist bij ons gesprek."
„Achgij zijt uit den telegrafentijd," viel
de oude heer hem in de rede, „en misschien
hebt gij meer belang bij den inhoud dan ik; dus
moed gevat wellicht voorkomt hij onze wen-
schen."
Hij opende de enveloppe voorzichtigschoof
zijn bril recht en zei
„Ja wel, van den Nabob,, hé hoe langeen
wijsheid waarvan, het hodenloon eraf gerekend,
elk woord vijf centen waard is. Lees gij het
liever, want bij die verwenschte lamp, kan ik er
niet uit wijs worden."
Bergen op Zoo in, 6 Juni. Yan de 413 per-
ceelen, waarin de oesterbank te Yerseke verdeeld
is, waren van den 30el> Mei af tot gisteren (Maan
dag) avond toe 312 perceelen verpacht tot een
gezamenlijk bedrag van 235.178.
Goes, 6 Juni. Bij koninklijk besluit van 26
Mei jl. is aan de commissie voor de dezen zomer
alhier te houden tentoonstelling van nijverheid
vergunning verleend om in den loop der maand
Augustus a. een verloting te houden van op de
tentoonstelling aan te koopen voorwerpen. De
aanvrage strekte tot het debiteeren van 2500 loten,
tegen den prijs van een gulden per lot.
De kamer van koophandel te Batavia heeft een
adres gericht aan den gouverneur-generaal tegen
het geopperd en, naar gezegd wordt, door den
gouv.-gen. ondersteund plan, om de verdere vol
tooiing der werken en de exploitatie van de haven
van Tandjong Priok aan eene maatschappij te
coneedeeren.
Naar men aan het Alg. Dbl. verzekert zou, na
overleg met het opperbestuur, de regeering tot het
besluit gekomen zijn om de exploitatie der haven
niet uit handen te geven.
De minister van justitie, de heer Modderman,
heeft gisteren de gelegenheid, dat hij bij het graf
van zijn bloedverwant, wijlen den president van
den hoogen raad, het woord voerde, niet laten
voorbijgaan zonder eene zinspeling op den tegen-
woordigen politieken toestand. Sprekende over
een advies, door den 77jarigen rechtsgeleerde vóór
korten tijd uitgebracht omtrent het beklemrecht,
noemde de minister dat advies »een verhandeling
die, dat mag ik ook van mijn opvol-
ge r v e r t r o u w e n niet in de kartons van
het departement zal verborgen blijven, maar den
grondslag voor de aanstaande hervorming van het
beklemrecht zal uitmaken."
Nergens in ons land, zoo ver ons bekend is,
kan het uit Denemarken sedert enkele jaren over
gebrachte onderwijs in huisvlijt op zulke uit
komsten bogen als te Dordrecht. Het is van
belang daarop te wijzen, als een teeken dat, even
goed als de uitvinding van Clauson Kaas in haar
geboorteland en in Zweden burgerrecht verkregen
heeft, hare overplanting op Nederlandschen bodem
vooral een vraagstuk van toepassing en volhar
ding is.
De Dordrechtsche Ct. meldt omtrent de bedoelde
school het volgende
In de vorige week werd de huisvlijtschool alhier
weder belangrijk uitgebreid. De heer S. J. H. C.
Feenstra, onderwijzer aan de openbare gemengde
school, werd door het bestuur als onderwijzer aan
gesteld, aan wien twee klassen werden toever
trouwd. Eene nieuwe klasse van betalende leer
lingen kon worden gevormd. Buim 30 leerlingen,
die de lessen gedurende twee jaar kosteloos hadden
gevolgd, verlieten de school, terwijl 55 jongens
der openbare en bjjzondere kostelooze en tusschen-
Albert greep haastig naar het papier en las.
„Gij en De Grais ginds blijven. Kom mor
gen met den eersten trein. Bijtuig naar het
station zenden. Freuleshuis uit den weg geruimd.
Laatste middel probaat. Plannen maken, alsof
het niet meer bestond."
Albert liet het papier op den grond vallen en
zag zijn ouden vriend ontsteld en vragend aan.
Dit bericht had een gedeelte, ja zelfs den grond
slag van al hunne plannen omvergeworpen.
Albert slenterde den anderen morgen reeds
vroegtijdig in den tuin, die in den helderen zon
neschijn vol van morgendauw schitterde. Onwil
lekeurig sloeg hjj den weg in, dien hij gisteren
met Fransje gegaan was toen het onweder hen
overviel en het bloed steeg hem in het aangezicht,
toen hij bekennen moest dat de herinneringen
aan gisteren, die zijner kinderjaren verdrongen.
Hij had wel willen jubelen, zulk een groot geluk
voelde hij in zichmaar zoodra hij begon na te
denken, maakte zich zulk een angst en twijfel van
hem meester, dat hij alle overpeinzingen opgaf,
ten einde ten volle het zalige gevoel te kunnen
genieten. Het ging hem als iemand die aange
naam droomt en ofschoon reeds half ontwaakt,
toch de oogen niet durft te openen, uit vrees dat
de werkeljjkheid alle schoone beelden zal ver
scholen kosteloos tot de lessen werden toegelaten.
83 jongens hadden gevraagd om voor een plaat
sing in aanmerking te mogen komen, waardoor
het bestuur verplicht werd om tot zijn leedwezen
velen wegens plaatsgebrek voorloopig af te wijzen.
Al meer en meer wordt ingestemd met eene
spreuk van den heer H. Bouman, welke door de
school als motto is aangenomenalle zelfstandige
handenarbeid, hoe gering en van welken aard ook,
is een opvoedingsmiddel voor den mensch in
iederen leeftijd, een bron voor hem van geestelijke
ontwikkeling en van redelijk en zedelijk genot."
Op de huisvlijtschool krijgt de jongen zekere
handigheid, de vaardigheid om enkele gereed
schappen te gebruiken. Zijn zin voor vormen
wordt er ontwikkeldzijn oog wordt er gewend
om te onderscheiden wat bij ieder voorwerp tot
de wezenlijke of tot de toevallige deelen en ken
merken behoortzijn zelfvertrouwen wordt er op
gewekt of verstrekt, en de uitdrukking »ik kan
niet" wordt al spoedig niet meer door hem ge
bruikt.
Yan ambachtsonderwijs was daar volstrekt geen
sprake. Het onderwijs werd niet gegeven met het
doel om den toekomstigen ambachtsman te toonen
voor welk vak hij den meesten aanleg en de
meeste geschiktheid heeft. Jongens van eiken
stand waardeeren het onderwijs door zijn practi-
schen aard, als eene heilzame aanvulling van de
opleiding der lagere school, welke hun leert om
hun vrije uren nuttig en aangenaam door te brengen.
Yier onderwijzers zijn aan de school verbonden,
de heeren J. C. Lindeman, W. J. van der Kolff,
W. H. van Bavestein en S. J. H. C. Feenstra,
terwijl de eerstgenoemde met de leiding der werk
zaamheden is belast.
Thans ontvangen 250 jongens, (waaronder 75
betalende) in klassen van 12, geregeld twee uur
achter elkander onderwijs per week, naar een leer
plan van den heer Lindeman. Aan leerlingen die
zulks verlangen, kan door de onderwijzers worden
vergund extra te komen werken, waarvan steeds
een ruim gebruik gemaakt werd.
De school, geopend 17 November 1879 hij wijze
van proef voor twee jaren, is in November 11.
voorgoed gevestigd. Behalve door de krachtige
hulp van den gemeenteraad, die het vrije gebruik
der drie lokalen weder toestond en de subsidie
bracht op f 600, werd het bestuur daartoe in
staat gesteld door de geldelijke bijdragen van ver
schillende vereenigingen en vele particulieren.
In October 11. heeft de tentoonstelling van voor
werpen, gemaakt door ruim 100 jongens, die thans
de school reeds hebben verlaten, bewezen dat de
huisvlijtschool met recht tot de nuttige instellingen
van Dordrecht mag gerekend worden.
Het telegram over de behandeling der landver
huizers aan boord van de Nemesis, dat door de
N. li. Ct. gisteren verkort en onder reserve mede
gedeeld werd, wordt in het Handelsblad aldus opge
geven
In een telegram uit New-York aan de Standard
wordt ernstig geklaagd over de behandeling der
jagen. En daar tusschen door bekroop hem weef
de kwelling van den twijfel, die wreedaardig alle
mogelijke hinderpalen opzoekt, vaak alleen met
het doel om ze te bestrijden en zich daarna des
te zekerder te voelen.
Albert was een zelfstandig man geworden, daaf
het noodlot hem vroeg op eigen heenen had doen
staan en hij was steeds spoedig besloten wanneef
er een nieuwe weg moest ingeslagen worden.
Ditmaal deinsde hij echter voor zijn eigen be
sluit terug en liet zich door het toeval leiden
en hij ondervond voor het eerst, dat somtijds het
hart het verstand vooruit loopt en men er zich
gewillig naar schikt als naar een hoogere macht,
waaraan wij ons reeds onderworpen hebben eer
wij haar kennen.
Nu stond hij eensklaps op den zacht glooien den
grond achter den tuin van het Freuleshuis en
het was alsof hij vermaand werd om die oude
bloedverwant te beschermen, misschien ook het
armoedige huisje te redden, dat hij lief had ge
kregen, omdat het Fransje in de dagen harer
verlatenheid tot een schuilplaats had gestrekt.
Hij dacht niet lang na, doch begaf zich met ras-
sche schreden naar het Freuleshuis en dacht ef
bijna niet meer aan dat hij Op het punt stond van
het geheim zijner kinderverbeelding te doorgron
den en die geheimzinnige plaats, die hem steeds
zoo geïntrigeerd had, te betreden. De voordeuf
stond open, de oude werkvrouw veegde den gang
en zonder iets te vragen trad Albert binnen.
De vrouw stond versteld en maakte eerst e§