Onderwijs.
Kerknieuws.
Gemengde Berichten.
Internationale Landbouwtentoon
stelling.
Tot dijkgraaf van het waterschap 's Heer-Arends-
kerke is, in plaats van wijlen jhr. mr. C. van
Citters, gekozen de heer J. Vermet Sr., gezworen
van gemeld waterschap, te 's Heer-Arendskerke.
De toestellen voor de telefoonverbinding tus-
schen Middelburg en Veere zijn geplaatst. Ze
zijn geleverd door de Bell telephoon te Am
sterdam en bestaan uit een microfoon en tele
foon, terwijl eene electrische schel tot waarschu
wing dient. De toestellen voldoen goed.
Uit Queenboro wordt gemeld, dat het bestuur
der London-Chatham-Dover-Spoorwegmaatschappij
maatregelen neemt om ten spoedigste den stoom
vaartdienst over genoemde plaats te kunnen her
vatten.
Sluis, 24 Mei. De Willem Leopoldpolder, ge
meente Retranchement, Sluis en Knocke (België)
heeft de subsidie van 30 cent per hectare gedu
rende 10 jaren en 5 cent per hectare in eens voor
onkosten, aan het comité voor den stoomtram
BreskensMaldeghemSluis, toegestaan.
Kieuw vliet, 23 Mei. Met nagenoeg alge-
meene stemmen is door ingelanden van het water
schap G-roote Sint Anna en Nieuwenhoven besloten
geen subsidie voor den tram te verstrekken.
(Zie laatste berichten van gisteren.)
In de St.-Ct zijn opgenomen wetten tot wijzi
ging en verhooging der begrooting van uitgaven
voor de rijksgestichten Ommerschans en Veenhuizen,
dienst 1881tot aanvulling van de wet van 9
April 1875 (Stbl. n°. 67), houdende regeling van
den dienst en het gebruik der spoorwegen, en de
wet waarbij wordt verklaard het algemeen nut
der onteigening van eigendommen ten behoeve
der verbetering van de waterloozing in den Wil
lem-Hendrik-polder.
Ziehier eene statistiek van verbrande schouw
burgen, welke iets te denken geeft.
Sedert honderd jaren is het bekende aantal
schouwburgen, die door brand vernield zijn 460.
Sedert 1870 telt men er 13. De gemiddelde duin-
van alle schouwburgen wordt, tengevolge van de
branden die ze aanhoudend verwoesten, op niet
langer dan 23 jaren geschat.
Men heeft dan ook zonder overdrijving kunnen
beweren, dat het de bestemming van deze gebou
wen is, eenmaal te verbranden. Wanneer de sta
tistiek dat bevestigt, dan is er niets anders op
dan te zorgen dat ten minste de personen, die
zich aan een bezoek in de schouwburgen wagen,
zoo goed mogelijk in de gelegenheid gesteld wor
den om aan de vlammen te ontsnappen.
Naar wij vernemen hebben de Nederlandsche
spoorwegdirecties van de Pransche de volgende
circulaire ontvangen, waaruit blijkt, dat de Fran-
sche regeering wil voorkomen, dat de Nederlan
ders voor hunne goederen gebruik maken van de
tractaten, die andere landen gesloten hebben.
»Ter uitvoering der nieuwe handelstractaten,
die met België, Zweden, Noorwegen, Spanje, Por
tugal, Zwitserland en Italië gesloten zijn, wordt
een conventioneel tarief toegepast op alle goederen
afkomstig uit die landen, terwijl Engeland,
Duitschland, Rusland, Oostenrijk-Hongarije, het
Ottomanische rijk en Rumenië aanspraak hebben
op behandeling op den voet der meest begunstigde
natie.
«Nederland en Denemarken hebben geen ver
dragen en de voortbrengselen uit die landen
moeten naar het algemeen tarief betalen.
Teneinde vergissingen te voorkomen, die uit
dezen nieuwen staat van zaken kunnen voort
vloeien, hebben wij de eer u te berichten, dat
wij voortaan geene zendingen meer zullen aanne
men, waarvan het land van oorsprong niet op de
vrachtbrieven is vermeld. Het land van oorsprong
is dat, waar de vervoerde voorwerpen in de na
tuur voorkomen of door de nijverheid voortge
bracht zijn; de eenvoudige aanduiding als herkomst
van het land van den afzender of van waar de
verzending plaats heeft, zal niet aangenomen
worden." (Utr. DU.)
Of de uitlegging, door den minister van justitie
dezer dagen gegeven aan art. 13 der drankwet,
namelijk dat de tappers enz. kunnen volstaan
met éen afschrift der vergunning op te hangen, al
tappen zij in verschillende localiteiten door
den rechter gedeeld wordt, zal weldra blijken. De
commissaris van politie te Goes heeft proces-ver
baal opgemaakt tegen een koffiehuishouder, die o.
a. ook vergunning had voor de stoep zijner in
richting, en daar zoowel het afschrift als een
exemplaar der wet had hangen, doch deze beide
had verwjjderd. (N. R. Ct.)
Tegenover de schitterende berichten, die de
rondte doen over den toestand die den landver
huizers in Amerika wacht, kan het geen kwaad
het volgende, door de Zutf Ct. meegedeeld, te
overwegen:
Heden (Maandag) morgen kwam te Zutfen van
Amsterdam een troep landverhuizers aan, die
naar hun vaderland terugkeerden. Arm en ver
armd, dreef honger en ellende hen uit het goud
land Amerika terug naar hun bergen en dalen.
In Hongarije, Oostenrijk en Polen was het nog
beter verklaarde ons een hunner dan in de
nieuwe wereld. Sommigen waren er 2, anderen
1 jaar, enkelen slechts eenige maanden geweest.
Wij hadden hen, die zich gouden bergen van een
verhuizing naar Amerika beloven, die hier de
oude schoenen wegwerpen, vergetende dat nieuwe
in de nieuwe wereld nog niet gereed staan, alle
ontevredenen, die hier het dagelijksch brood te
karig gesmeerd vinden, overtuigd dat het daar
ginds opgeschept is, wel eens op dien troep on-
gelukkigen willen wijzen, van wie de conducteurs
schertsend verklaarden; »die hebben hun geld
verdiend."
«Daarmee zeggen we niet, 't gaat allen zoo;
maar zeker meer dan men denkt. Yan de ver
ongelukten, van hen, die niet meer huiswaarts
kunnen keeren, hoort men niet. Een enkele
geluksvogel geldt voor honderden meer als be
wijs, dan de honderden verarmden en ongelukkigen
die achterblijven en wegkwijnen zonder eenig
spoor na te laten. Geen beter middel tegen de
landverhuizingskoorts dan het gezicht van zooveel
armen en ellendigen, als gisteren morgen onze
wachtkamer 3e klasse en stationsperron vulden."
Bij dé verkiezing van een lid der provinciale
staten te Delft is m'. S. Le Poole, candidaat dei-
antirevolutionairen en roomschen, gekozen met
353 stemmen, tegen 319 op den burgemeester van
Delft, m'. P. M. de Vries van Heijst.
Met 1 Juni is tot geagréëerd klerk aan het post
en telegraafkantoor te Hengelo benoemd mej. H.
K. Yenema, op een bezoldiging van 700 per
jaar. Wanneer men weet, dat deze jonge dame
slechts sedert 11 maanden haar opleiding op het
post- en telegraafkantoor te Wildervank heeft
genoten, dan blijkt het, dat de vooruitzichten
voor de dames, die zich aan dezen tak van ad
ministratie verbinden, niet onbevredigend zjjn.
Met denzelfden datum is mej. H. Duintjer, thans
geagréëerde op het postkantoor te Dokkum, be
noemd in gelijke betrekking aan het post- en
telegraafkantoor te Franeker, ook op een bezoldiging-
van 700 's jaars. (Vad.)
Het aantal leden van den Volksbond tegen Drank
misbruik (Midtapatior) is in den laatsten tijd zeer
toegenomen. Als nieuwe correspondenten zijn o. a.
opgetreden de heeren J. H. van der Voort, te
Goes, B. G. Lambers, te Ovezand, M. de Korte,
te Yersekendam, A. T. C. Swenne, te Rilland, C.
Snijder, te Wilhelminadorp en M. Hooze, te Wissen-
kerke.
Wij ontvingen dezer dagen een beleefd briefje
van den burgemeester van Cleve, Herr Corneli,
met verzoek, door opneming van een bijgevoegd
berichtje over de aangenaamheid der omgeving
van Cleve en over de genoegens welke de plaats op
levert, hem (den burgemeester) in der Entwicke-
lung der Stadt Cleve gütigst unterstützen zu wollen.
Het briefje en de bijlage verzeilden in een hoek,
niet uit eenige antipathie tegen Cleve of,
hare Entwickelung, maar omdat er zooveel verzoe
ken van allerlei aard bij ons inkomen, dat wij er
wel een deel van moeten laten liggen.
Het toeval heeft ons echter ditmaal tot ons
genoegen gediend. De Zutf. Ct., beter in Cleve
thuis dan wij, vertelt dat de heer Bürgermeister
Corneli tevens hotelhouder is, en eigenaar
van twee hotels, die in het berichtje over het
«zoo vroeg ontwaakte leven alom in de natuur"
met name genoemd en aanbevolen worden!
»Een burgemeester, zegt de Zutf. Ct. en wij
zeggen het haar volmondig na, zijn schrjjven
met zijn ambtstitel onderteekenende, die tegelijk
hotelhouder is, althans tegenover andere hotels,
want Maiwald en Robbers zijn er ook, en zijn
geliefd tweetal recommandeert, heeft inderdaad
eene eigenaardige opvatting van zijn ambt. Nog
daargelaten of de concurrentie hem niet alle
prestige bij dat deel der burgers verliezen doet,
dat den heeren Maiwald en Robbers genegen is,
is een dergelijke handelwijze, op zijn zachtst uit
gedrukt, al zeer onkiesch. Welk burgemeester
mag het gezag van zijn naam en ambt in de
schaal leggen ten voordeele van twee door hem
gepatroniseerde hotels, zelfs al zijn het stedelijke
inrichtingen, wat we niet weten. Natuurlijk heb
ben we niets tegen beide, maar ook Maiwald en
Robbers, het eerste met het gezicht op het Ker-
misdal, het laatste op een der heuvels en den
Thiergarten allerliefst gelegen, zijn waarlijk niet
te versmaden. Hoe het zijop ons Hollanders
maakt een dergelijke burgemeesterlijke handeling
al een zeer zonderlingen indruk. Navolgenswaar
dig dunkt ze ons niet".
Burg. en weth. van Amsterdam hebben eene
memorie van antwoord ingediend aan den gemeen
teraad, naar aanleiding der in de afdeelingen
gehouden beschouwingen over hun voorstel tot
oprichting eener gemeentelijke gasfabriek. In die
memorie komt het volgende voor, dat voor de be
oordeeling van het gas-vraagstuk in 't algemeen
belangrijk geacht mag worden.
Uitstel wordt door burg. en weth. bestreden. De
stand van het vraagstuk der electrische verlichting
geeft daartoe geen aanleiding, omdat het veld van
de toepassing der electriciteit onafzienbaar, nog zoo
goed als onontgonnen is, en evenals bij andere
nieuwe ontdekkingen nog jaren lang verbeteringen
zullen volgen. Ook elders heeft men dan ook den
gestaakten bouw van gasfabrieken hervat, ook
omdat de electriciteit, wel verre van een vijand,
juist de krachtigste bondgenoot van het gas zal
worden.
Omtrent de vraag of niet een goedkooper be
weegkracht bij electrisch licht is te verkrijgen dan
door gas, kan thans nog geen zekerheid gegeven
worden, omdat de rapporten der Parijsche ten
toonstelling nog ontbreken. Voor zoover thans
bekend is, levert, behalve wind en water, gas de
goedkoopste beweegkracht. Op de 7 plaatsen
waar thans in Amsterdam electrisch licht wordt
gebruikt, bedient men zich in 3 van gasmachines,
in 4 van stoommachines, welke laatste daar ten
deele reeds voorhanden waren.
Concessie bij openbare inschrijving is ook te
Brussel aangeprezen, maar verworpen; ook te
Parijs heeft men berouw over het verleenen van con
cessie, en in Duitschland is de ervaring over eigen
beheer gunstig. Bovendien achten biu-g. en weth.
concessie ook daarom verkeerd, omdat het onmo
gelijk is in het aannemingscontract op goede
gronden bepalingen op te nemen over eventueele
toepassing van electrisch licht. Wil men zich, als
te Parijs geschied is, het recht voorbehouden een
andere concessie voor electrische verlichting te
verleenen, dan zal de concessionaris der gasfabriek
zijn voorwaarden daarnaar inrichten om zich voor
schade te dekken.
Onder de gegeven omstandigheden, mag volgens
burg. en weth. van geen contract sprake zijn de ge
meente zou allicht de helft der te maken winsten
moeten opofferen, wat een onverantwoordelijke
roekeloosheid ware. Reeds daarom is de gemeente
gedwongen zelve te exploiteeren.
De ondervinding van elders leert, dat de nieuwe
taak zoo zwaar niet is voor een gemeentebestuur
mits burg. en weth. goed worden bijgestaan door een
raadscommissie en door een directeur, die geldelijk
belang krijgt bij den voorspoed der onderneming.
Een geheel nieuw buizennet is noodig, wat ook
vereischt zou worden voor een nieuwe particuliere
fabriek. Overneming van de oude buizennetten
in hun geheel moeten burg. en weth. zeer ontraden
Brussel heeft er 1^ millioen fr. voor betaald, wat
zuiver verlies bleek. Een deel kan wellicht wor
den aangekocht voor verdere uitbreiding. De
leidingen in de huizen behooren echter te blijven.
Gebruik van electrisch licht zal geenszins wor
den belet; dat ware zelfs schadelijk voor de gas
fabriek, die de meeste beweegkracht zou moeten
leveren.
Den 23en dezer vergaderde het uitvoerend comité
voor eene algemeene, zoomogelijk internationale,
landbouwtentoonstelling, in 1883 te Utrecht of
Amsterdam te houden, met de commissie van
vertegenwoordiging der verschillende Nederland
sche landbouwmaatechappijen in het café Krasna-
polsky te Amsterdam.
De voorzitter, mr. C. J. Sickesz, opende de ver
gadering en deelde mede wat het uitvoerend co
mité reeds te dezer zake had verricht, waaruit
bleek dat nog slechts van ruim 50 gemeenten
de bijdragen waren ingekomen en dat in vele
gemeenten commissiën waren benoemd. Door die
gemeenten is tot een aanmerkelijk bedrag inge
schreven, zoodat met grond de hoop gekoesterd
mag worden, dat het benoodigd kapitaal voor deze
voor ons vaderland zoo met recht nationaal ge
noemde zaak zal worden bijeengebracht.
Na eenige bespreking werd wenschelijk geacht
de tentoonstelling niet in 1883 maar in 1884 te
houden, waartoe werd besloten en bepaald dat de
tentoonstelling internationaal zou zijn. Vervol
gens moest een moeilijke beslissing genomen wor
den, namelijk de keuze van plaats. Utrecht had
een geschikt terrein, het gemeentebestuur had
reeds een belangrijke subsidie toegezegd, de inge
zetenen boden particuliere bijdragen aan. Daaren
tegen vond men te Amsterdam een uitnemend
terrein, hetzelfde waar in 1883 de koloniale ten
toonstelling zal plaats hebben, welke gronden
men voor het doel beschikbaar hoopt te krijgen,
terwijl de geldelijke bijdragen daar zeker tegen
de Utrechtsche zouden opwegen. Overtuigd dat
hier, waar het de nationale eer geldt, paatselijk
belang moet wijken, werd bij acclamatie besloten
de tentoonstelling te Amsterdam te houden.
Nog werd besloten dat men donateur kan wor
den tegen betaling eener bijdrage van 25 en
dan recht tot bijwoning der opening en persoon
lijk vrijen toegang gedurende de geheele tentoon
stelling heeft. Vóór 1 Januari 1883 zal men ech
ter moeten toetreden, daar nd dat tijdstip die
gunstige bepalingen niet worden toegestaan.
Breedvoerig werd daarop nog het concept-pro
gramma besproken, dat later op eene vergadering
behandeld zal worden. Nadat een voorstel van
het comité was goedgekeurd, namelijk om zoo
mogelijk bij de bedoelde tentoonstelling een tuin
bouwtentoonstelling te doen plaats hebben, werd
de vergadering gesloten.
Oosferlainl, 24 Mei. Benoemd tot onder
wijzer aan de openbare school alhier, J. H. A.
Ezerman, te Zierikzee.
De algemeene synodale commissie der Ned. Herv.
kerk heeft na beraadslaging besloten aan de kerke
raden der gemeenten te Steenbergen en te Bergen
op Zoom, op hun verzoek om alle kerkeraden uit
de noodigen tot het inzamelen van liefdegaven
voor de vervolgde Joden in Rusland, te antwoorden
dat zij geen termen heeft gevonden om te dier
zake een aanschrijving te richten aan de gemeenten
der Ned. Herv. kerk, en dat te minder, nu op vele
plaatsen het initiatief, door particulieren genomen,
zich krachtig doet gelden, een initiatief waarin de
synodale commissie zich verheugt en dat, wordt
haar wensch vervuld, door de leden der Hervormde
kerk in Nederland krachtig zal worden gesteund.
Beroepen tot predikant bij de N. H. gemeente
Ovezand c. a. de heer De Licht, cand. te Utrecht.
Vlissin-fen, 25 Mei. Door de erven van
wijlen dr. J. W. Callenfels, die gedurende twintig
jaren voorzitter is geweest van het college van
kerkvoogden der N. H. gemeente, Is, ter uitvoe
ring van een uitgedrukt verlangen van den over
ledene, eene som van ƒ1000 tot zijne gedachtenis
aan de kerkvoogdij vermaakt.
Gisteren middag werd in Den Haag opnieuw
een proef genomen aan den wissel op het Bezui-
denhout met een thans verbeterd toestel tot bescher
ming van op de tramrails gevallen personen, ten
behoeve van de rijtuigen der Haagsche tramweg
maatschappij, in tegenwoordigheid van den wet
houder Van Stralen en verscheidene leden van
den gemeenteraad.
Wanneer, gelijk het voornemen schijnt te zijn,
thans nog een ijzeren band langs de treeplanken
voor en achter aan den wagen zal zijn aangebracht
zal waarschijnlijk de toestel aan zijne bestemming
beantwoorden.
Te Lobith is de eerste boot, een van de
Nederl. Stoombootreederij, gepasseerd, die kersen
uit Duitschland, voor Engeland bestemd, aan boord
had. Wel bedroeg de bezending slechts 18 mand
jes; doch nimmer, zoover men weet kwamen zjj
zoo vroeg. Meestentijds passeerde de eerste be
zending in Juni; in 1879 eerst den 13''n Juni.
Het Duitsche oorlogstoomschip Cyclop, Dins
dag middag ter reede van Texel ten anker gekomen,
zal daar eenige dagen vertoeven, om daarna zijn
tocht tot bescherming der visschersvloot in de
Noordzee te vervolgen.
Eenige dagen na de plechtige overhandiging
van het grootkruis van den Ned. Leeuw aan den
sultan, door den Nederlandschen gezant en den
eskader-kommandant te Konstantinopel heeft de
sultan nog in een der paleizen aan den Bosporus,
ter eere van de officieren en manschappen van de
Nederlandsche korvet, een feest gegevenwaaraan
ook de keizerlijke prinsen deelnamen. Daarna
brachten de keizerlijke prinsen een bezoek aan de
korvet liet Zilveren Kruis.
Bij het onweder van jl. Maandag zijn te
Groede 2 boomen door den bliksem vernield, is te
Aardenburg een paard in de weide gedood en te
Nieuwvliet de bliksem in een mestvaalt geslagen,
zonder brand te veroorzaken.
Het hoofdcomité voor de internationale
koloniale tentoonstelling te Amsterdam heeft een
circulaire gericht aan alle burgemeesters, predi
kanten, pastoors en candidaat-notarissen, teneinde
een onderzoek in te stellen naar de voorwerpen,
behoorende tot liet gebied der land- en volken
kunde, die in de verschillende gemeenten van ons
land aanwezig mochten zijn, zoo in openbare als
in bijzondere verzamelingen.
Onder bevel van den luit, ter zee 1' kl.
Krabbe, kwam eergisteren nacht te Nieuwediep
van Londen een volgens de nieuwste constructie
gebouwde torpedoboot, genaamd Etna, bestemd voor
onze marine. Genoemd vaartuig was den vorigen
morgen te 4 uren vertrokken.
De rijtuigfabrikant Jacob Van den Bergh,
te 's Gravenhage, heeft voor den kroonprins van
Soerakarta een galakoets vervaardigd, van Ooster-
sche pracht, groen satijn gecapitonneerd van binnen
en groen verlakt van buiten, met de koninklijke
wapens beschilderd en met kronen op de vergulde
lantaarns, portierkrukken, bokkleeden enz. De
passementwerken, geheel met de gekroonde initialen
van den prins bedekt, de kwasten, de satijnen
draperieën, alles is in harmonie met het prachtig
gevormde lichte en toch ruime rijtuig, dat, in
voorbeeldig sterke veeren rustende, als 't ware
van elke schommeling vrij is. Het onderstel is
goudgeel verlakt; de tuigen voor zes paarden, die
het rijtuig zullen trekken, zijn smaakvol afgewerkt.
De 13jarige prins zal in zijn pronkkoets, die 15
Juni naar Indië verzonden wordt, zeker furore
maken.
Te Deventer is de sympathie voor het op
richten van een stedelijk muziekkorps zoo groot,
dat er alleen aan jaarlijksche bijdragen reeds voor
ruim ƒ15000 is toegezegd.
De rechtbank te 's Bosch heeft den notaris
J. G. L., die den 26eB Nov. jl. zijn woonplaats
's Bosch heimelijk heeft verlaten, zonder orde op
zijn zaken te stellen, verklaard in staat van ken
nelijk onvermogen, als staande tegenover een passief
van ongeveer 45.000 slechts een actief van 4500.
Een schaar van vrouwen, vergezeld van kin
deren met betraande oogen, verliet eergisteren het
politiebureau te Dordrecht. Die moeders met haar
kinderen waren daar ontboden om onderhouden
te worden over het beschadigen van het plantsoen
waaraan de kinderen zich hadden schuldig gemaakt.
Met een flinke vermaning was de zaak afgeloopen.
Yele oud-ingezetenen van N.-Indië zullen
met leedwezen het bericht vernemen van het over
lijden van den heer J. R. Klein, den oudsten notaris
in Indië, die ook in menige andere betrekking
ten nutte van zijn Bataviasche medeburgers werk
zaam was. Wegens ziekte met verlof uit Indië
vertrokken, is de heer Kleijn den 19" jl. te Nice
overleden.
Gisteren is te Rotterdam de algemeene ver
gadering gehouden van de Nieuwe Afrikaansche
Handelsvereeniging onder het presidium van den
heer Muller Sz. Het verslag deelt mede, dat niet
tegenstaande de oogst en de omzet minder dan het
vorig jaar bedroegen, de toestand bevredigend is
Een stoomboot werd voor de maatschappij gebouwd,
welke in 1882 met succes de reis volbracht. Het
winstcijfer bedraagt 475.428 en het dividend 17 pet.
Bij het uitgraven van grond voor de nieuw
te bouwen concertzaal op de paradeplaats te Ber
gen op Zoom, heeft men een groot aantal geraamten,
schedels en beenderen gevonden. Men vermoedt,
dat weleer daar ter plaatse een kerkhof is ge
weest. De geraamten worden overgebracht ineen
daartoe gegraven put.
Toen gisteren morgen de goederentrein van
Kampen te Zwolle aankwam, sprong, als naar ge
woonte, een wisselwachter op de trede van den
bagagewagen. Hij had het ongeluk mis te stap
pen en geraakte met de beenen onder de wagens,
tengevolge waarvan hem de beenen en het onder
lijf geheel verbrijzeld werden. De ongelukkige
is reeds bezweken.
De heeren dr. J. C. Costerus, leeraar aan de
Handelsschool te Amsterdam, en dr. J. van Rees
