N° 99.
125e Jaargang.
1885s.
Donderdag
27 April.
Middelburg 26 April.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent;
Ad verten tien; 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: de Compagnie générale de Puldicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
De Zee-tentoonstelling te Islington.
v-
- v-
COURANT.
Particuliere Correspondentie.)
Londen, 23 April.
De zee-tentoonstelling te Islington, door de on
vermoeide zorgen van den bekenden ingenieur
Samson Barnett tot stand gekomen, is een der
belangwekkendsten en ook een der belangrijksten,
die ooit in de groote Agricultural Hall gehouden
werden. Bovenal voor den Nederlander, die zich
erop durft beroemen, dat hij behoort tot een
matrozenvolk bij uitnemendheid. Hier kon hij
bijeenzien bijna al wat met den oceaan in ver
hand staat, of hetgeen daarmee in verhand ge
bracht wordt door den zeevarenden en zeevaart-
kundigen mensch. Alleen de visschen en planten
werden bewaard voor de groote tentoonstelling,
welke ons in 1883 wacht; doch overigens was
deze verzameling zoo rijk en volledig mogelijk,
vooral in artikelen, die de 'maritieme nijverheid
in verschillende landen heeft tot stand gebracht.
Onder alle omstandigheden is het verwonderlijk
te noemen, hoe luttel belangstelling deze hoogst
merkwaardige expositie in ons vaderland heeft
mogen trekken. Zoo ooit, dan waren wij hier in
ons element, doch de Engelschen moeten spoedig
tot een gansch andere gevolgtrekking zijn geko
men, want Nederland schitterde door zijne afwe
zigheid. Het was juist alsof wij geen plaats, geen
eereplaats mogen innemen onder de maritieme
volkeren. Onder nagenoeg 500 inzenders vindt men
maar éen Nederlandschen naam en deze bleek nog
ten onrechte in den lijvigen en met veel zorg be
werkten catalogus te zijn opgenomen Konden wij
slechts onbekendheid" aanvoeren tot onze veront
schuldiging maar deze tentoonstelling is dik
werf genoeg in de Nederlandsche pers aangekon
digd en wanneer wij niet te Islington waren, dan
was't dewijl we daar niet verkozen te zijn. Zeel
ten onrechteVoor den Nederlandschen zeevaar
der was hier, reeds op het gebied van nieuwe en
belangrijke ontdekkingen, zeer veel te leeren, en
een gelegenheid om zich te vertoonen en op
vruchtbare en nuttige wijze met den vreemdeling
te meten, is verloren gegaan om wellicht niet
zoo spoedig terug te keeren.
Des avonds de Agricultural Hall binnentredende,
was het schouwspel verrassend, schier too ver
achtig. De geheele kolossale ruimte op den vloer
werd ingenomen door tallooze uitstallingen, waar
onder ettelijke modellen van machines, die alle
door stoom bewogen werden. In de nauwe gangen
tusschen de stallen bewoog zich eene dicht opeen
gepakte menschenmassa. Het geraas was schier
oorverdoovend, het licht, door een menigte gas
vlammen en door de geconcentreerde vlammen der
vuurtoren-lampen op de gaanderijen hoven den
vloer verspreid, bijkans verblindendAllerlei
geluiden overstemden nog het ratelen der machi
nes, den sissenden stoom en het geschreeuw der
uitstallers-bedienden, die zich heesch galmden bij
de noodige uitleggingen aan een weetgierig publiek.
'Van de gaanderijen weerklonken spreektrompetten
en misthorens, die me bet toeteren der West-
Duitsche en Oostenrijksche baanwachters in het
geheugen terugriepen. Scheepsklokken van allerlei
afmetingen rinkinkten rondom en bij haar geklep
voegden zich de heldere ting-tings van den scheeps-
telegraaf. Het was geen plaats voor zenuwachtige
of fijngehoorige individuen
Ik heb mij geruimen tijd te Islington opgehou
den en wilde ik alles beschrijven wat ik zag, vele
nommers van de Middelburgsche Courant zouden
onvoldoende wezen om mijn schetsen te bevatten.
Maar dat is ook volstrekt onnoodig, want deze
tentoonstelling bevatte, evenals elke barer voor
gangsters, veel, zeer veel, dat verre van nieuw
moet beeten.
Ik stel me voor een geschikte keus te doen en
ietwat langer stil te staan bij zaken, die me bij
zonder troffen, en wier beschrijving, naar ik mij
vlei, uwen lezers belangstelling zal kunnen inboe
zemen. Ik zal deze zaken verdeelen in twee ca
tegorieën de scheepsmodellen, en de toestellen en
booten om menscbenlevens op zee te redden, Op
deze laatsten zat ik in mijn volgenden brief
uitvoeriger terugkomen. Thans wil ik mij be
palen tot de eersten, en daarbij ook eenige
aandacht wijden aan de kunstmatige ijskamers
ga yerkoelingstoestellen, die uiterst talrijk op
de tentoonstelling waren vertegenwoordigd. De
meeste groote scheepsbouwmeesters-firma's en
maatschappijen van het Vereenigd Koningrijk
hebben keurige modellen ingezonden, die aantoon
den hoever men het in dit vak hier gebracht heeft.
De heeren James George Thomson, van de Clyde,
zonden acht modellen van nieuwgebouwde stoom
schepen voor de Cunard-, de Union-, de Hamburg-
Amerikaansche, de Peninsular and Oriental en
andere stoomvaartmaatschappijen.
De Inman-, de White Star- en andere maat
schappijen hebben het voorbeeld der heeren Thom
son gevolgd. Van de Inman trof me het model
van den snelvarenden stoomer City of Berlin.
Deze nobele boot werd door de heeren Caird te
Greenock gebouwd. Zij heeft een lengte van bijna
500 Eng. voet, eene breedte van 44 en een diepgang
van 34 E. voet. Hare machines zijn van het nieuwste
model en hebben haar in staat gesteld den over
tocht tusschen Queenstown (Ierland) en New-York
te bewerkstelligen in zeven dagen, veertien uren
en twaalf minuten, zijnde een snelheid van 463
Eng. mijlen per dag.
Gebroeders Samuda alhier hebben ten toon ge
steld modellen van de Belle-Isle en de Orion, ge
pantserde korvetten, die voor de Turksche marine
bestemd waren, doch later door de Engelsche re
geering werden aangekocht. Van het enorme
ramtorenschip Independencia, voor Brazilië gebouwd
maar later door Engeland aangekocht, werd mede
door ben een model ingezonden. Deze bodem,
thans Neptunus gedoopt, heeft een stoomvermogen
van 8000 paardekrachten en ronddraaiende ge
pantserde torens, waarin 38ponders nestelen. Hij
kan een vaart bereiken van nagenoeg 15 knoopen
in het uur. Interessant waren de verzamelingen
van de heeren Macmillan te Dumbarton en J.
Elder C°. te Glasgow. De eerste heeft de meeste
stoomers der nieuwe Monarch-lijn gebouwd, booten
van 4000 ton en 2800 paardekrachten, deels van
staal, deels van ijzer. De stoomschepen, die de
heer Macmillan voor de Nederlandsch-Amerikaan-
sche Stoomvaartmaatschappij gebouwd heeft en wier
modellen mede op de tentoonstelling waren, zijn
zoo groot niet. De Amsterdam en de Edam zijn
van 3000 ton, met 1400 paardekrachten. Hun
snelheid bedraagt gemiddeld slechts 12 knoopen,
terwijl de IHonarcft-lijnen er meer afleggen.
Van de heeren John Elder C° trok vooral de
aandacht het model van het beroemde keizerlijke
jacht Livadia, dat voor wijlen czaar Alexander II
gebouwd werd, doch dat hem zeer weinig pleizier
opleverde. Het heeft, zooals men weet, schatten
gekost, maar is het vermorste geld niet waard.
Nuttiger arbeid heeft de firma verricht met den
bouw der Alaska, éen der nieuwe booten op de
GWon-lijn van Liverpool. Het opschrift van het
model toonde aan, dat dit reusachtige schip 500
E. voet lang en 50 E. voet breed is. Zijn ton
neninhoud is bijna 7000 en zijn stoomvermogen
11.000 P. K., hetgeen het in staat stelt met een
vaart van 18j knoopen in het uur door het water
te vliegen!
Onder de verkoelingswerkingen en toestellen,
te Islington tentoongesteld, heb ik met veel be
langstelling die der heeren Bell en Coleman
(Glasgow) der Haslam-Campany (Derby) en der
firma J. E. Hall (Dartford), bezichtigd. In den
jongsten tijd hebben deze toestellen, bij het over
brengen van versch vleesch en allerlei aan bederf
onderhevige victualie, een groote rol gespeeld,
die zich meer en meer zal uitbreiden, naar mate
de internationale ruilhandel in eetwaren zich ver
menigvuldigt.
De heeren Bell-Coleman zijn overal op de wereld
de pioniers van dit vak geweest. Zij hebben 43
enorme verkoel-machines -afgeleverd, die samen
een koelkracht voor 200.000 ton vleesch per jaar
hebben. Hun succes met de Strathleven, die het
eerste bevroren Australisch vleesch, in puiken
toestand naar Engeland overbracht, heeft de con-
curreerende ondernemingen in het leven geroepen.
Haslak's en Hall's methode is het zoogenaamde dro
ge luchts hevriezings-proces," dat zeker reeds merk
waardige uitkomsten heeft opgeleverd. Tien ton
Engelsche versche visch, wild en andere aan bederf
onderhevige zaken werden verleden najaar per
Mataura (een zeilschip) naar Nieuw-Zeeland ge
zonden, waar zjj, na een reis van 95 dagen, in
puiken toestand aankwamen en met wellust door
de inlanders werden opgepeuzeld, zoodra de »dooi"
hen daartoe in staat stelde. Met zulke uitkomsten
voor oogen, behoeft de maatschappij der heeren
SealeHaslam, geloof ik, aan een goede toekomst
niet te wanhopen.
(Vervolg zie het Bijvoegsel)
Niet ten onrechte lieten de meteorologische
b erichten gisteren een onstuimigen nacht en
storm uit het noordwesten voorzien. Het bulderde
heden nacht aanhoudend, hetgeen niet belette dat
de regen kletterend neerviel. Vooral tegen den
morgen werd het zwaar weer.
In zulke uren reizen de gedachten van hen, die
dierbare vrienden of verwanten op zee hebben,
met hen mede. Zoo volgde ook menigeen de
Valk op zijn onstuimigen tocht en hoe weinig
beduidend, in gewone gevallen, het reisje van
hier naar Londen genoemd mag worden, toch
mengde eenige ongerustheid zich onder de alge-
meene nieuwsgierigheid.
Wij voelden ons daarom verplicht, toen heden
om half twaalf het telegram uit Queenboro ons
bereikte, waarin gemeld werd dat de Engelsche
kustbatterijen te 9 uren bezig waren de konings-
vlag op de binnenstoomende Valk te salueeren,
dat bericht afzonderlijk aan onze geabonneerden
bekend te maken.
Te half twaalf, zoo werd ons later geseind, stap
ten Z. M. de koning en de koningin, van boord
der aan het hoofd te Queenboro gemeerde Valk,
op het feestelijk versierde hoofd, waar zij door
den hertog van Edinburgh, uit naam der koningin
van Engeland en door den graaf Van Bylandt,
Nederlandsch gezant te Londen, ontvangen wer
den. Een aantal aanzienlijke personen bevonden
zich mede op het hoofd tot verwelkoming der
koninklijke gasten. Door den mayor en den ge
meenteraad van Queenboro, in ambtsgewaad ge
kleed, werd een adres van welkomst aangeboden.
Te half twee bracht een koninklijke trein de
reizigers naar Windsor, alwaar zij te half vier
aankwamen. Heden avond, na de opneming des
konings in de orde van den Kouseband, wordt
door koningin Victoria een gala-diner gegeven.
Wij laten hier thans volgen wat slechts in een
deel onzer oplaag van gisteren kon opgenomen
worden, namelijk dat werkelijk de Valk gisteren
avond, onder voortdurenden regen, te 7 uren zee
heeft gekozen. De overtocht is dus door het
stormweder belangrijk vertraagd.
Onder de personen, die zich tot verwelkoming
des konings te Vlissingen op de ponton bevonden,
gelieve men nog tg lezen den luit. kolonel Van
Hille, garnizoens-kommandant te Vlissingen.
Voorts voegen wij hier nog bij, dat van het
perron van den spoorweg, door de hal, over de
ponton en de brug die aan boord van de Valk
voerde, tapijten en loopers gelegd en eenige ver
sieringen met vlaggen en fluweel aangebracht
waren. Het in orde brengen der vertrekken,
waarin de hooge reizigers een kort, maar zeker
niet rustig verblijf hebben gevonden, is binnen
een paar dagen te Vlissingen geschied door daar
toe nit Den Haag overgekomen werklieden van
de firma's F. Jacobs en Wed. Muller en Zoon.
Op eene andere plaats in dit nommer vindt
men de behouden aankomst der vorstelijke familie
van Waldeck, na eene evenmin kalme reis met
de Victoria and Albert, vermeld.
Heden hebben de officieren van het 5e bat. in
fanterie een afscheidsbezoek gebracht aan den
commissaris des konings in Zeeland, den burge
meester dezer gemeente en den majoor-komman-
dant der dienstdoende schutterij alhier.
De officieren der schutterij alhier hebben den
heer G. J. van Deinse, le luitenant-adjudant bij
het 3e regiment infanterie, bij zijn vertrek naar
Bergen op Zoom, heden een geschenk aangeboden,
bestaande in eene fraaie bronzen gaskroon, als
bewijs van erkentelijkheid en tot aandenken aan
de wekelijks door hem met die officieren gehouden
theoretische oefeningen.
Naar wij vernemen zullen de officieren der
schutterij en het kader, met het muziekkorps
aanstaanden Vrijdag middag het 5e bataljon uit
geleide doen.
Aan het Hbl. wordt nu weder gemeld dat, even
als vroeger opgegeven is, Z. M. de koning en de
koningin den 4n Mei op Het Loo terug zullen
komen. Het plan van een oponthoud te Middel
burg, door het N. v. d. D. gemeld, schijnt dus uit
de lucht gegrepen. Het is dan ook, tot dusverre,
van niet éen kant bevestigd.
Voorts bericht men dat bet koninklijk echtpaar
de maanden Juni en Juli weder op de badplaats
Wildungen door zal brengen.
Kiërikzee, 25 April. In de gisteren avond
gehouden vergadering van de Liberale kiesvereeni-
ging werd, na het doen van rekening, de heer
m' I. M. Isebree Moens tot bestuurslid gekozen
en het bekende Verslag omtrent kieswethervorming
uitvoerig besproken.
De uitkomst dier bespreking was, dat de ver
gadering zich in het algemeen met de strekking
van het rapport kon vereenigen, behalve met
6, waarin, naar haar oordeel denkbeelden
o. a. het evenredige meerderheidssysteem voor
komen, die, alvorens hare adhaesie te erlangen,
een nadere toelichting zouden behoeven.
Ook gaf een deel der vergadering niet ondui
delijk te kennen, dat het van de voorgestelde
kieswethervorming voor de liberale partij weinig
heil en van de tweede kamer geen betere samen
stelling verwacht.
Daarvoor zou grondwets-herziening noodig zijn,
en, bij de tegenwoordige vrees om zich aan koud
water te branden, kunnen we de geboorte nog
niet eens boeken van de partij die krachtig ge
noeg zal opwassen om deze tot stand te brengen
en de tweede kamer, welke op ons zit als een
zerk, anders saam te stellen.
©ostüjiirg-, 25 April. Gisteren werd hier de
bijeenkomst betreffende den tram Breskens
Maldegem gehouden, waartoe 39 heeren uit ons
kanton en Walcheren waren uitgenoodigd.
Drie en twintig leden waren opgekomen; de
overige waren om verschillende, meest geldige
redenen verhinderd.
Nadat de heer Gerritsen de vergadering had ge
opend, werd door den secretaris Hammacher een
rapport voorgelezen, waarin het comité uitvoerig
uiteenzette wat het had gedaan om zich op de
hoogte van tramzaken te stellen en ten slotte
voorstellen deed aan de vergadering om een stap
verder te komen.
Na langdurige beraadslagingen werden de con-
clusien van het rapport aangenomen en besloten:
1° aan de provincie, de betrokken gemeenten
en de polders eene jaarlijksche subsidie te vragen
gedurende een tijdvak van 10 jaren, bedragende
voor de polders een minimum van 30 cent per
hectare 's jaars en voor de provincie en de ge
meenten minstens even veel als ten vorigen jare
door haar was toegestaan aan Boers énLebaigue;
2° al zoodanige maatregelen te nemen als
noodig mochten zijn om zich te verzekeren van
de concessie van de lijn BreskensMaldegem
met een zijtak DraaibrugSluis
3° zich te verstaan met financieele personen
of instellingen tot het bekomen van het benoo-
digde kapitaal;
4° middelen te beramen om een grondkapitaal
van 100,000, benoodigd voor de oprichting der
maatschappij, ten spoedigste in eigen midden bij
een te krijgen. Verder verbonden zich 13 der
aanwezigen om gezamenlijk tot een maximum van
f 2000 de kosten der voorbereidende werkzaam
heden te dragen; werd tevens besloten aan de
gemeenten en de polders te vragen die kosten te
garandeeren, en de hoop uitgesproken dat meer
belangstellenden in de zaak in de evengemelde
som van 2000 zullen willen bijdragen.
Nadat het comité, zijn taak als geëindigd be
schouwende, thans zijn mandaat ter beschikking
van de vergadering had gesteld, werden de leden
met eenparige stemmen verzocht hun mandaat te
blijven behouden en van nu af te fungeeren als
uitvoerend bestuur. Op aandringen van eenige
leden van bet comité werden nog twee leden
daaraan toegevoegd, en verklaarden zich daartoe
bereid de heeren Siemerinkburgemeester van
Oostburg en J. H. Hennequin, burgemeester
van Sluis, zoodat thans het comité bestaat uit
deze heeren en de heeren Gerritsen, voorzitter,
m1. N. J. C. Snouck Hnrgronje, W. C. de Smidt,
A. M. Tak en H. G. Hammacher als secretaris.
Het is te hopen dat de verschillende corpora
ties nu genegen zullen zijn de gevraagde subsi-
dien te verleenen, omdat daarvan het welslagen
der onderneming afhangt. Ook is het te wenschen
dat ieder in meerdere of mindere mate, financieel
of op andere wijze, van nu af krachtig zal gaan
medewerken om de zaak, die nu in goede handen
is, tot stand te brengen.
Axel, 25 April. Onze gemeenteraad heeft
heden: lo definitief benoemd tot onderwijzeres in
de nuttige handwerken, mej. P. C. van Vessem,
alhier; 2o de jaarwedde van den gemeenteveld
wachter verhoogd met 50, tengevolge van het
besluit waarbij hem is verboden eenige andere
betrekking waar te nemen.
Goes 26 April. Op de vergadering der afdee-
ling Heinkenszand van de AP t. b. v. Landbouw
en veeteelt in Zeeland, gisteren middag alhier'
gehouden is, in plaats van wijlen jhr mr C. Van
Citters, tot voorzitter gekozen de heer J. M. Ka-
kebeeke. Het is nog niet bekend, of de gekozene
deze betrekking op zich zal nemen, doch wij wen
schen het in het belang der afdeeling. Aangsv