N° 92.
125e Jaargang.
1882.
Woensdag
19 April.
Middelburg 18 April.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a %£ent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Puhlicité 6. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Bestrijding van Armoede.
MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
Dè Vereeniging tot het bezoeken cler armen heeft,
gelijk aan hare begunstigers in November 1880
werd medegedeeld, in het vorige jaar eene reor
ganisatie ondergaan, welke ten doel had haar te
doen terugkeeren tot de door haar naam aange
wezen bestemming, van welke zij van lieverlede
geheel was afgeweken. T'oen een der leden in
hare algemeene vergadering van 21 Januari 1879
de aandacht op deze afwijking vestigde, vond
hij bij niemand tegenspraak. Art. 1 barer vroegere
statuten luidt dan ook zoo ondubbelzinnig moge
lijk»het doel der Vereeniging is het pauperisme
te bestrijden, hetzij door armoede te voorkomen,
hetzij door gezinnen of personen uit haar op te
heffen." Als middelen om dat doel te bereiken
werden in datzelfde artikel aangewezen huisbe
zoek bij arme gezinnen, opsporing der middelen
tot verbetering van hun lot, bevordering van
schoolbezoek door de kinderen, van orde, spaar
zaamheid, zedelijkheid en godsdienstigheidals
mede bestrijding van allen onderstand, waardoor
luiheid en ledigheid bevorderd worden.
Geheel in strijd hiermede, was de Vereeniging
van lieverlede eene bedeelings-commissie gewor
den, die zich met de nieuwjaars-collecte, met soep-
uitdeeling enz. belastte en welke, in plaats van
strijd te voeren tegen de verarming, zich bewoog
op het gebied der armbesturen en instellingen
van liefdadigheid, tot leniging der armoede.
In 1880 werd besloten op den verlaten weg
terug te keeren en voortaan zich te bepalen tot
het bezoek, tot het onderzoek en tot het helpen
van hen die geholpen konden worden, met de
leuze tot beginsel: beter een goed geholpen
dan tien onvoldoende bedeeld." Zoowel tegen de
herberg als tegen den snoepwinkel zou de strijd
aanvaard worden. Waar de armoede niet meer
te verhelpen viel, zou de Vereeniging, zij het ook
met een bloedend hart, zich terugtrekken en het
veld ruimen voor de verschillende armbesturen.
Nevens den hunnen zou de werkkring der Ver
eeniging eene geheel andere wezen. Zij hoopte
dien dan tevens te kunnen uitbreiden tot die
behoeftigen, welke tot dusver door schaamte weer
houden werden om bedeeling te vragen, doch die
zich niet zouden behoeven te schamen om hulp
in te roepen voor hunne zedelijke en maatschap
pelijke verheffing.
De Vereeniging heeft nu, na eenige maanden
arbeidens, een verslag harer werkzaamheden uit
gebracht, waarvan wij de bekendheid te eerder
willen bevorderen dewijl de nu ingeslagen, of
liever teruggevonden richting, naar het eenparig
oordeel van allen die zich in onzen tijd met den
strijd tegen armoede en verarming bezig houden,
de eenige vruchtbare, de eenige tot het doel
leidende richting is.
Het besluit tot reorganisatie was in de alge
meene vergadering van Januari 1879 nagenoeg
eenparig genomen. Doch naarmate de strekking
van dat besluit meer bekend werd, openbaarde
zich tegenstand, welke weldra hieruit bleek,
dat al de leden eener wijk-commissie, op een na,
hun mandaat nederlegden. Het dagelij ksch bestuur
besloot niettemin zich niet te laten ontmoedigen
en voort te gaan met het ontwerpen der gewij
zigde statuten, die in de algemeene vergadering
van Maart '81 vastgesteld en sedert dooi' den
koning goedgekeurd werden.
De omschrijving van het doel der Vereeniging
is gebleven zooals die in art. 1 der vroegere sta
tuten was opgenomen. Hare inrichting onderging
echter belangrijke wijzigingen. Het bestuur, dat
Vroeger bestond uit drie leden en uit de zes voor
zitters der wijk-commissiën, werd gebracht op vijf
leden. De wijk-commissiën vervielende verdee
ling der gemeente in wijken en de benoeming der
wijkbezoekers geschieden nu door het bestuur. De
wijkbezoekers brengen in de maandelijksche be
stuursvergaderingen verslag uit en doen voorstellen
tot verbetering van het lot der aan hunne zorg
opgedragen gezinnen. Slechts in buitengewone
gevallen mogen zij dadelijk handelend optreden,
onder verplichting daarvan dadelijk aan den voor
zitter kennis te geven. De te verleenen hulp
bestaat hoofdzakelijk in het bezorgen van crediet
het borg sprekenhet verschaffen van werktijde
lijke ondersteuning bjj ziekte, bevallingen, over
lijden enz.; het verstrekken van gereedschap en
grondstoffen voor werk het opzoeken van bronnen
van bestaan, zoo noodig gepaard aan het geven
van voorschotten; het houden van toezicht ein
delijk op de door een dezer middelen onder
steunden.
In de algemeene vergadering van 21 Sept. jl.
werd het bestuur aangevuld en de verdeeling der
wijken vastgesteld. Beiden zijn thans samenge
steld als volgt
Bestuur: m' E. P. Schorer, voorzitter, m' J.
Ermerins, plaatsvervangend voorzitter, C. J. J. A.
van Teijlingen, D. J. Dronkers, penningmeester,
W. A. graaf van Lijnden, secretaris, F. J. Stades,
eerelid.
Leden-wijkbezoekers: wijk A, E. J. P.
Heeröldtwijk B, U. Fagginger Auer j'.wijk C
en D, C. Verwijs Jz.wijk E, n° 2 tot n° 47, n°
95 tot n° 297, A. J. Bos; n° 47a tot n° 94, jh' J.
P. Boddaertwijk E, jh' J. P. Boddaertwijk G,
H. M. den Bouwmeester wijk H, M. S. de Zeeuw
wijk I, n° 1 tot n° 53, n° 223a tot n° 351, D. J.
Pennockn° 54 tot n° 223, H. Olthoff; wijk K,
n° 1 tot n° 80, n° 226 tot n° 413, P. J. deKruij-
ter; n° 81 tot n° 225, A. P. van de Kamer; wijk
L, W. J. Sprengerwijk M, en E, V. A. van Dol-
derwijk N, S en T, m' E. Fokkerwijk O, J. A.
Zipwijk P, U en V, J. Matzingerwijk Q, n° 1
tot n° 38, n° 285 tot n° 335, P. Meertens; n°. 39
tot n° 68, n° 197 tot n° 270, W. J. Goor; n° 70
tot n° 185, A. W. Bastiaanse.
De tot het Israëlietische kerkgenootschap be-
hoorende armen worden bezocht door den heer
S. Wiener.
Nadat het afsluiten der vorige rekeningen, het
aanleggen der nieuwe registers en alles wat ver
der voor de nieuwe organisatie vereischt werd,
was afgeloopen, zijn sedert October jl. de werk
zaamheden der directie met de wijkbezoekers ge
regeld voortgezet. Aanvragen om hulp voor 60
personen of gezinnen werden behandeld. Daar
van werden ingetrokken of door de particuliere
liefdadigheid overgenomen 4. Van de overigen
werden afgewezen 5 wegens drank-misbruik en 9
om andere redenen. Borgstelling werd verleend
in 4, voorschotten in 17 gevallen. Tijdelijke hulp
hij ziekte enz. ontvingen 5, geneeskundige be
handeling 1, boeken en leergeld 1, reisgeld 3,
kleeding voor het krijgen van een dienst 6 en
aan werk werden geholpen 5 aanvragers.
»Vraagt men nu, zegt het bestuur na dit
overzicht, of het bovenstaande reeds in allen
deele voldoet aan wat de vereeniging zich heeft
voorgesteld, zoo luidt ons antwoord nog niet ge
heel bevredigend. Trouwens, dat was ook in zoo
korten tijd niet te verwachten. Niet dan met
groote moeite toch maakt de Vereeniging zich los
van de oude wijze van werken en eerst als die,
zoowel bij de wijkbezoekers als bij het publiek,
geheel zal zijn vergeten en ons streven door allen
volkomen gekend en begrepen zal zijn, zullen de
uitkomsten aan het doel beantwoorden en dan
ook zal voorzeker het streven de waardeering
erlangen, waarop het aanspraak heeft. Daartoe
behoeven wij echter, als van ouds, den steun en
het vertrouwen van alle weidenkenden. Maar
daartoe behoeven wij eveneens het vertrouwen
van hen, die hulp en steun bij ons vinden kunnen,
doch die tot heden zich juist het allerminst tot
ons voelden aangetrokken, omdat een gevoel van
schaamte, dat hun tot eer verstrekt, hen vvars
deed zijn van alle bedeeling. De zoodanigen tot
ons te trekken is thans ons hoofddoel.
«Zonder gevolg bleef ons werk intusschen reeds
nu niet. Uit de rekening en verantwoording
blijkt, dat door verschillende personen de hun
verstrekte voorschotten geheel of gedeeltelijk
werden terugbetaald, terwijl twee borgstellingen
bij de hulpbank werden ingelost. Deze post, die
van de terugbetaalde voorschotten nl., zal voort
aan in het jaarlijksch overzicht de voornaamste
plaats behooren te bekleeden, omdat daaruit de
werking der Vereeniging het best zal kunnen
worden beoordeeld. Moge hij daarom steeds meer
uitbreiding erlangen
«Intusschen zal die uitbreiding altijd in direct
verband staan tot de uitgaven, welke laatste in
veel grooter mate zullen toenemen. Daarom doe
het aanzienlijk goed slot der rekening (ƒ1841.41!)
bij niemand de gedachte ontstaan, dat er voortaan
geen behoefte is aan financieele hulp. Al is voor
het oogenblik de toestand der kas zeer voldoende,
zoodra de hulp der Vereeniging meer uitsluitend
wordt ingeroepen door hen, die zij allereerst
wenscht tot zich te trekkende zoogenaamde
schamele armen nl., zoodra zal ook de behoefte
aan vermeerdering van inkomsten zich doen ge
voelen. Doch dan ook zal, wij mogen dat ver
trouwen koesteren op grond van onze ondervin
ding, het publiek ons niet in den steek laten."
De directie zegt ten slotte iets over het ver
strekken van beddegoed, waartoe zij van alle
zijden, met aanvragen overstroomd wordt en dan
ook voor 458 heeft uitgegeven.
«Het is waar, schrijft zij, dat aan geen onder
steuning grooter behoefte bestaat dan aan die
met nachtleger. In hoe ver de verschillende
instellingen van liefdadigheid zich werkelijk ge
dwongen zien dergelijke hulp steeds onvoorwaar
delijk af te wijzen, staat niet tot onze beoordeeling.
Onze Vereeniging kan echter geen nachtleger
verstrekken dan in de gevallen waarin de zede
lijkheid zulks vereischt, wanneer besmettelijke of
bederf aanbrengende ziekten vernieuwing nood
zakelijk maken, en bij uitzondering, in zeer
buitengewone gevallen. Toch ware voorziening
dringend noodzakelijk en de Vereeniging zal zeker
de laatste zijn om zich daaraan te onttrekken,
indien men door gemeenschappelijk overleg mocht
willen trachten daartoe te geraken. Eene oplossing
wenschen wij hierbij in overweging te geven aan
diegene onzer mede-ingezetenen, wien de groote
behoefte aan liggingstukken ter harte gaat en die
thans kennis nemen van de onmogelijkheid, waarin
onze Vereeniging verkeert, oro, nu zij den weg
van bedeeling verlaten heeft, de meeste dier aan
vragen in te willigen dat zij namelijk door het
uitreiken van giften, uitsluitend tot dat
doel gegeven, aan die armbesturen, die zich
met de bedeeling hunner armen belasten, deze
zooveel mogelijk in staat stellen, ook in deze
behoefte te voorzien."
Naar wij nader vernemen zal de vorstelijke fa
milie van Waldeck-Pyrmont hier Zaterdag avond
aankomen en tot Maandag vertoeven.
De prinses-moeder, de prinses Helena, bruid van
den hertog van Albany, en de jonge prinses Eli
sabeth, met gevolg, zullen haar intrek nemen in
het hotel de Nieuwe Doelen, terwijl voor den vorst
van Waldeck en den erfprins Frederik, benevens
voor den erfprins van Bentheim-Steinfurt vertrek
ken in het hotel de Abdij in gereedheid worden
gebracht.
Het gevolg van den vorst, dat eveneens in de
Abdij verblijf zal houden, bestaat uit den baron
Von Stockhausen, den adjudant Yon der Wense,
den hofmaarschalk baron Hadeln, den geheimraad
dr. Mannel, den raadsheer dr. Mohlmann en ver
der dienstdoend personeel.
Door den burgemeester van Middelburg is, uit
31 sollicitanten, C. Machielse, gepasporteerd fourier
der artillerie, benoemd tot agent van politie.
Onder de getuigen, die gisteren door de enquête
commissie uit de tweede kamer omtrent de exploi
tatie van spoorwegen gehoord werden, behoorde
ook de heer C. W. P. Mieling, sectie-ingenieur en
districts-inspecteur der sectie BredaYlissingen
van de staatsspoorwegen, alhier.
Tengevolge van het besluit van 's konings commis
saris in Zeeland, waarhij aan de veldwachters
verboden is voortaan eenige hijbetrekking waar
te nemen, is door den gemeenteraad van Eilland-
Bath besloten de jaarwedde van den gemeente
veldwachter met 50 te verhoogen.
Tot sluiting der winteroefeningen hebben de
leden der schietvereeniging van de schutterij te
Zierikzee Zondag middag een huishoudelijken wed
strijd gehouden met kamer-schietcylinders.
De eerste prijs op de personeele baan werd be
haald met 49 punten door den serg.-maj. Verloop,
en de laatste met 40 punten door korp. Dijkgraaf.
Op de vrije banen werd in 5 schoten met 51
punten de eerste prijs behaald door schutter Van
Os en de laatste met 49 punten door serg. Kooman.
Op de vrije haan behaalde ook luit. Houwer 51 p.
In drie schoten werd op de vrije baan de eerste
prijs toegekend aan serg. Adriaanse, die 32 punten
schoot; de laatste prijs viel aan korp. Houtkamp
ten deel met 30 punten.
In eene dezer dagen te Amsterdam gehouden
vergadering is een vereeniging opgericht die zich
ten doel stelt1° de hervorming van ons kies
recht te bevorderen door afschaffing van den cen
sus als maatstaf der kiesbevoegdheid, 2° erkenning
van kiesbevoegdheid van alle mannelijke meer
derjarige Nederlanders, met uitzondering van die
categorieën, welke uit hoofde van oeconomische
of intellectueele onbekwaamheid daarvan behooren
te worden uitgesloten. De vereeniging heeft als
orgaan aan zich verbonden het weekblad getiteld
de Vrije Pers, dat te Leeuwarden gedrukt wordt.
De oprichting van een werklieden-pensioenfonds
belooft weldra een goeden stap vooruit te zullen
doen. Op uitnoodiging van een honderdtal be
langstellenden uit verschillende deelen van ons
land, waaronder men, nevens de bestuurders der
af deelingen van de Vereen, t. bev. v.fabr. en handw.
nijverheid, aanzienlijke namen door positie en for
tuin aantreft, zal op den 24e* dezer in het Odéon
te Amsterdam eene vergadering gehouden worden
tot bevordering van het plan. De heer De Beau
fort, lid der tweede kamer, heeft de leiding der
vergadering op zich genomen.
Wij vernemen dat Z. M. de koning en de ko
ningin den 26em dezer te Windsor verwacht wor
den, waar de State-rooms in de noordzijde van het
paleis voor hen in gereedheid zijn gebracht. Deze
kamers worden den bezoekers van het paleis steed»
getoond, omdat keizer Napoleon III en keizerin
Eugenie er in 1855 logeerden.
Koningin Victoria zal onzen koning den avond
van zijn aankomst tot ridder van den Kouseband
slaan, hij welke plechtigheid zes koninklijke rid
ders van het Blauwe Lint tegenwoordig zullen zijn.
De prins en prinses van Saksen-Coburg zullen
ook de gasten zijn van H. M. de koningin bij
gelegenheid van het huwelijk. Daar de ko
ninklijke prinsen en prinsessen met gevolg zullen
logeeren in het paleis te Windsor, zal het prach
tige gebouw overvol zijn en zelfs de Round Tower
bewoond worden.
Den 28e* zullen onze koning en koningin Wind
sor verlaten en hun intrek nemen in Buckingham
Palace, het koninklijk paleis te Londen, waar zij
tot het'midden der volgende week zullen blijven. Zij
zullen Vrijdags dineeren bij den prins en de prinses
van Wallis en Zaterdags bij lord en lady Gran
ville, in het paleis van buitenlandsche zaken. Ook
hebben zij een uitnoodiging van den hertog en
de hertogin van Wellington aangenomen. (Hbl.)
De Engelsche landbouwers, van wier komst wij
gisteren gewaagden, hebben gisteren de Amster-
damsche veemarkt bezocht. Daar waren verschil
lende autoriteiten aanwezig, o. a. de voorzitter
van de kamer van koophandel en de wethouder
van openbare werken. Het doel der heeren is
zich met eigen oogen te overtuigen, dat het Hol-
landsche vee niet is in een toestand, die den
maatregel der Engelsche regeering wettigt, dat
het vee bij aankomst te Londen onmiddellijk moet
worden geslacht. De uitvoer van melkvee en de
transito-handel over Engeland lijdt daaronder, en
men wil nu trachten het Engelsche gouvernement
tot intrekking van dien maatregel te bewegen.
(Hbl.)
De heer B. S. Berenstein, opperrabbijn te 's Gra-
venhage, heeft in een brief aan het Leidsche
comité voor de inzameling van giften voor de
Eussische Joden, zijn dankbaarheid betuigd over
de optreding van dat comité. Hij schrijft o. a.
«Hulde en dank, edele burgers van Leiden,
voor uwe aansluiting aan de pogingen tot ver
zachting der ellende dergenen, die, zooals zelfs
van Warschau officieel bekend is, van al hun
have werden beroofd en die, hoe noode ook
van de graven hunner dierbaren scheidende,
door den nood gedwongen, in veiliger gewesten
heenkomen zoeken. Mijn gewond hart vindt
troost bij een zoodanige uitdrukking der openbare
meening, die in Eusland eindelijk ook niet onop
gemerkt kan blijven. Ik ben in het bezit van
authentieke mededeelingengedeeltelijk in een
Duitsch blad overgenomen, die dit optreden alles
zins rechtvaardigen. Eenerzijds blijkt daaruit, dat
de berichtgevers zich niet aan overdrijving hebben
schuldig gemaakt, anderzijds dat de ongegrond
heid van alle hatelijke en valsche beschuldigingen,
uit de aanwijzing der verschillende beroepen die
10,000 zielen te Warschau uitoefenden, duide
lijk is geworden."
Blijkens een overzicht der scheepvaartbeweging
over 1881, telde de Nederlandsche koopvaardij
vloot op het einde van dat jaar 880 schepen»
waarvan 78 stoomschepen, 62 fregatten, 143 barken,
70 brikken, 69 schoonerbrikken, 163 schooners, 61
galjooten, 75 koffen, 116 tjalken en 43 andere
zeilschepen. De gezamenlijke gemeten inhoud was
863,283 M3, waarvan de 78 stoomschepen 204,396
M3 innamen.
Zeebrieven zijn voor de eerste maal uitgereikt
aan 10 stoomschepen en 17 zeilschepen, te zamen
27 schepen met 53.431 M3.
Uit de vaart zijn geraakt: 164 schepen met
134,963 M., waarbij 10 stoomschepen met 18,466 Mi
Uit de vergelijkende statistiek, loopende van
1851 tot 1881 blijkt: dat het getal in- en uitkla-
ringen onder Ned. vlag sedert 1851 met 30 a 40
pet. verminderd, doch de inhoudsmaat der nationals