N° 84
125e Jaargang.
1882.
Zaterdag
8 April.
Uithoofde van het Paaseh-
feest zal deze eourant maan
dag den 10en April niet uit
gegeven worden.
Middelburg 7 April.
Benoemingen en "besluiten.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Adver ten tien20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor liet Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Naar aanleiding van het bij de Belgische kamer
aanhangige wetsontwerp tot regeling van het
gebruik der beide landtalen bij het middelbaar
onderwijs, is door de Vlaamsclie vrijzinnige ver-
eeniging een adres ingediend, bevattende het
verzoek om aan de gemeentebesturen niet de
bevoegdheid, naar de verplichting op
te leggen om zekere vakken in 't Nederlandseh
te doen onderwijzen.
De Antwerpsche Précurseur heeft op dit adres
eenige aanmerkingen gemaakt, o. a. dat de Vlaam-
sche zaak, welke aan het blad «dierbaar" is, niet
door overdrijving bedorven moet worden, alsmede
op het gebruik van het woord Nederlandseh
in het adres, in plaats van het tot dusver gebrui
kelijke Vlaamsch. De schoone leus «In Vlaanderen
Vlaamsch", zeide de Précurseur. zou hierdoor ver
anderd worden in: «In Vlaanderen Nederlandseh".
Op deze aanmerkingen is door het bestuur der
Vlaamsche Vrijzinnige vereenigingbestaande uit
de heeren H. van den Bosch, J. van Doosselaere,
Jan van Beers en Aug. Michiels, geantwoord in
een Franschen brief, die ons voor de beide landen
belangrijk genoeg schijnt om er een en ander aan
te ontleenen.
De schrijvers beginnen met de bedoeling van
hun adres in 't licht te stellen. Het is hun niet
te doen om opheffing der lessen in 't Fransch
zij hebben er vrede mede dat die nevens de
andere blijven bestaanmaar hetgeen zij willen
is, dat de gemeentebesturen tot bet inrichten van
Nederlandsche cursussen verplicht zullen zijn.
«Ieder, zeggen zij, die bekend is met den
toestand van ons land, met de heerschende gallo
manie en met de ongeschiktheid der «huisvaders"
om over zaken van onderwijs te oordeelen, zal
ons verlangen als volkomen billijk beschouwen."
Het bestuur gaat daarna over tot de grief van
het Antwerpsche blad tegen 't gebruik van bet
woord Nederlandseh.
«Wij wenschen u geluk met uwe Vlaamsche
teergevoeligheid, welke wij eerbiedwaardig vinden,
ofschoon zij zich bij geschikter gelegenheden zou
kunnen uitenmaar moeten u opmerken dat wij
eenvoudig vragen om erkenning van een feit, dat
sedert lange jaren op letterkundig gebied aange
nomen is. Achttien Nederlandsche taal- en let
terkundige congressen zijn beurtelings in België en
in Nederland gehouden, ondersteund door de ver
schillende gemeentebesturen en onder de hooge
bescherming der beide regeeringen.
«Hetgeen gij gewoon zijt te noemen het Vlaamsch
tooneel van Antwerpen, draagt den titel van
Nederlandschen schouwburg, zonder dat iemand
er ooit aan gedacht heeft daartegen bezwaar te
opperen. De eerst in den laatsten tijd in gebruik
gekomen uitdrukking «Vlaamsche taal" is alleen
officieel gebruikelijk, maar zij is evenmin
oordeelkundig als met de geschiedenis in overeen
stemming. Ten onrechte beroept gij u op de oude
overlevering. In de middeleeuwen werd de taal
onzer voorouders de Dietsche taal genoemd,
hetgeen door de Waalsehe en Fransche kroniek
schrijvers werd overgezet met langage thiois. Er
bestaat geen Vlaamsche of Hollandsche taal, even
min als er een Waalsehe taal bekend is. Aan
deze zoowel als aan gene zijde van den Moerdijk
wordt door alle onderwezen lieden de Neder
landsche taal gesproken en geschreven. Wij
zouden u beleedigen, wanneer wij u herinnerden
aan 't bestaan eener Nederlandsche letterkunde,
tot welke de Reinaert de Vos, Jacob van Maerlandt
en Marnix behooren, even goed als Hooft, Cats en
Vondel, Conscience en Van Lennep, Ledeganck
en Bilderdijk, Van Beers en De Geyter zoowel
als Tollens en Multatuli. Zoo min de afval (la
defection) der Walen in de 16e eeuw, als hetgeen
door anderen genoemd wordt de groote bedriegerij
(la grande duperie) van 1830, zijn in staat geweest
voorgoed den volksstam in tweeën te scheuren,
die begonnen is met de Vlaamsche gemeenten te
stichten en later tegen het dubbele juk van Spanje
en van Rome gestreden heeft. Uit het oogpunt
der geschiedenis zoowel als uit dat der taal en
der letterkunde bestaat er gemeenschap (solidarité)
tusschen onze Noordelijke broeders en ons."
De Précurseur houdt echter vol dat het volk,
met zijn diep ingeworteld gevoel voor het verschil
van rassen, niet mede zal gaan met deze «verwer
ping van de taal, welke nog tegenwoordig door
de afstammelingen der BreijdeTs en Van Artevelde's
gesproken wordt. Het volk, zegt het blad,
wil Vlaamsch en tevens getrouw aan zijn
verleden blijven, door met ruimen geest alles in
zich op te nemen, dat den kring der maatschap
pelijke betrekkingen uitbreidt."
V'lissingen, 7 April. Het Eng. stoomschip
Southella, gez. Jackson, van Sulina naar Antwer
pen, hier heden nacht gepasseerd, had aan boord
den 2e stuurman en den bakker van het hij St.
Vincent gezonken stoomschip Dourowelke per
sonen, na 20 uren in een lekke boot te hebben
rondgedreven, door de Southella werden ontdekt
en opgenomen.
De verkiezing van een lid van de tweede kamer,
die, tengevolge van het door den heer A. baron
Schimmelpenninck van der Oye genomen ontslag,
in het hoofdkiesdistrict Hilversum moet plaats
hebben is bepaald op 9 Mei a., herstemming, zoo
noodig op 23 Mei d. a. v.
[Zie Laatste berichten van gisteren.)
Ter Neuzen, 6 April. De Engelsche
schoener Carlota, gezagvoerder Pearmain, jl. Zon
dag van hier naar Londen uitgezeild, is den vol
genden nacht in zee, bij den West-Hindert, gezon
ken. De bemanning, bestaande uit acht mannen
alsmede de vrouw van den gezagvoerder, hebben
zich in de sloepen gered, zijn door een Fransche
vischsloep opgenomen en te Calais aan wal ge
zet.
Biervliet, 6 April. De verleden jaar door
den minister van waterstaat genomen gunstige
beschikking, waardoor onze gemeente per telefoon
in gemeenschap zou worden gebracht met het
telegraafnet, schijnt helaas geen gevolg te zullen
hebben. De gemeenteraad is begonnen met ƒ100
'sjaars beschikoaar te stellen voor den beambte;
doch nu het blijkt dat deze som niet voldoende
is en met minstens 50 verhoogd zal moeten
wordenzijn onze vroede mannen niet tot de
hoogere uitgaaf geneigd. Zeker is men over
tuigd, dat hoe meer «isolement" men bezit, hoe
meer «kracht" men heeft.
Sint Maartensdijk* 6 April. Zondag a.
hoopt Jacobus Daniëlse, oud-strijder van Waterloo
alhier, zijn 88en verjaardag te vieren. Hij is de
eenige nog levende oud-strijder op het eiland
Tholen. Jammer dat hij, even als misschien vele
andere zjjner tijdgenooten, die toch wel op eenige
dankbaarheid der natie aanspraak mogen maken en
die zoo zeldzaam beginnen te worden, zijne laatste
levensdagen in armoede moet doorbrengen. Zeker
zou het niet onaardig zijn indien diegenen, die
hart voelen voor de oud-strijders, dezen waardigen
man op zijn verjaardag eens eene verrassing zonden.
Blijkens op de gisteren avond alhier gehouden
vergadering van de ijsclub Walcheren door den
voorzitter gedane mededeeling neemt het aantal
leden dier vereeniging voortdurend toe en bedraagt
het thans ruim 150.
In plaats van de heeren H. J. van den Bussche
en S. L. Woutersen, die wegens hun aanstaand
vertrek naar elders hunne betrekkingen van
voorzitter en penningmeester hebben nedergelegd,
is de heer J. J. H. Doorenbos als voorzitter en
de heer A. A. Welters als penningmeester gekozen.
Aangaande de differentieele rechten in Amerika
verneemt het Dagblad van bevoegde zijde uit
New-York het volgende:
Het amendement, voorgesteld door de commissie
nit den senaat, dat strekte om de afschaffing uit te
strekken tot alle Oost-Indische producten, dus ook
tot Engelsche en Fransche, en ook tot artikelen als
specerijen, rijst, drogerijen, tabak enz., heeft kenne
lijk een vijandige strekking. Men hoopte daarmede,
de wet te doen vallen. Dit was ook blijkbaar
uit de vreugde der tegenstanders en uit de ge
drukte stemming van hen die de afschaffing ver
langen.
Intusschen wordt beweerd, dat de senaats-com-
missie van het plan om de afschaffing algemeen
te maken had afgezien, en voor zou stellen zich
uitsluitend te bepalen tot koffie en thee uit Ned.
Indië, alleen met dit onderscheid dat de afschaffing
niet op 1 Juli, doch eerst op 1 October zou ingaan.
Al bleef men de beste verwachtingen omtrent
den afloop der zaak koesteren, toch betreurde men
den tegenstand en de bezwaren, die bij vernieu
wing werden opgeworpen.
Op de te Meppel gehouden vergadering van af
gevaardigden van vrijzinnige kiesvereenigingen en
kiezers uit de verschillende gemeenten van het
kiesdistrict Steenwijk, werden aanbevolen de heeren
mr. P. J. O. van Diggelen te Zwolle, en mr. H.
C. Smidt, oud-minister van justitie te 's Hage.
Met eenparige stemmen werd de heer Yan Dig
gelen candidaut gesteld, en allen verbonden zich
deze candidatuur ijverig te steunen.
Er werd een commissie van drie leden benoemd,
welke trachten zal eene centrale kiesvereeniging
tot stand te brengen.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft gisteren
avond, na verwerping van een voorstel van den
heer Pijnappeltot invoering eener vertering
belasting aangenomen de verordening tot het
heffen eener inkomstenbelasting met ambtshalven
aanslag.
Over een amendement van den beer Van Eeghen
om de aftrekking van eenige percenten der belas
ting toe te laten naar evenredigheid van het
aantal kinderen, had eene beraadslaging plaats,
waarin zulke zonderlinge argumenten tegen dit
beginsel werden aangevoerd, dat wij niet kunnen
nalaten het daarop betrekking hebbende gedeelte
van het verslag der N. R. Ct. hier te laten volgen.
De voorsteller verdedigde de aftrekking op
grond dat de belasting dan meer zou zijn over
eenkomstig ieders draagkracht. Mr. Yan Nierop
antwoordde dat hier wordt voorgesteld een belas
ting naar het inkomen, niet naar de draagkracht.
Men kan de draagkracht van een balk beocrdeelen,
niet die van een belastingschuldige. Wat beeft
het inkomen met de kinderen te maken? Ieder
behoort zijn kinderen te onderhouden, maar kan
niet vergen dat zijn medeburgers daartoe bijdra
gen. Dat nu zou geschieden bij aanneming van
het amendement. Alleen voor éen zaak kan dat
er in het algemeen belang door, namelijk bij het
van gemeentewege aangeboden onderwijs. Men
ga echter niet verder, dat wordt een soort van
socialisme. Verlangt men een belasting naar de
draagkracht, men lette op de bronnen van het
inkomen en op het verschil tusschen dat uit ka
pitaal en dat uit arbeid, en verder tusschen de
soorten van arbeid. Het inkomen toch van een
zanger kan door een verkoudheid ophouden. Men
zij eerlijk en renvoieere de voordracht naar de
commissie tot het ontwerpen eener belasting
naar de draagkracht. De invoering eener pro
gressieve belasting is dan mede noodzakelijk.
De heer Heijnsius zette uiteen, dat het zulk
een zegen is kinderen te hebben, dat men daar
voor geen aftrek van percenten mag wenschen.
Bij de minder met fortuin gezegenden brengen
bovendien doorgaans de kinderen van 16 jaren
reeds geld inzoodat de huisgezinnen er door
gebaat in plaats van geschaad worden. Men zij
onbekrompen voor het onderwijs, maar men ver-
werpe dezen aftrek. Dr. Teixeira verdedigde het
amendement juist omdat hij dien vroegen geld-
inbreng niet wenschte, en de kinderen, die dik
wijls op 12jarigen leeftijd als volleerd worden
beschouwd, langer wilde laten leeren. Hij zelf
was in deze volkomen onpartijdig, want hij had
vrouw noch kinderen. Mr. Van Nierop merkte
nog op, dat een ziekelijke vrouw een grooter uit
gave kon zijn dan twee gezonde kinderen. De
wethouder Rcëll zou met het voorstel kunnen
meegaan, als b. v. boven de drie kinderen de
aftrek begon. Mr. Pijnappel bestreed het amen
dement, ook omdat dan voor een aantal andere
uitgaven zou moeten worden afgetrokken. De
heer Van Eeghen wijzigde het amendement m
dien zin, dat de aftrek voor de 25 laagste klassen
zou gelden. Het gewijzigde amendement werd
echter met vrij groote meerderheid verworpen.
De te Utrecht gehouden vergadering van de com
missie om grondslagen te leggen voor een Neder
landseh Zondagsbond, heeft besloten, zelfstandig
haar weg te gaan en zich niet bij de Fédération
Internationale aan te sluiten, maar eene nationale
vereeniging tot bevordering van Zondagsrust te
stichten. Ook is er besloten, hoe gewenscht de
leden elk voor zich Zondags-heiliging ook achtten,
daarvan in deze vereeniging niet te gewagen en
zich tot het bevorderen van Zondags-rust te be
palen. Verder is de 28* April aangewezen voor
eene algemeene vergadering, die te Utrecht zal
gehouden worden. Het getal dergenen, die reeds
vooraf hunne instemming met deze zaak betuigd
hebben, beloopt ruim 300.
Woensdag werd te Utrecht de buitengewone
algemeene vergadering van aandeelhouders der
Ned. centraal spoonvegmaat.schappij gehouden, ter
behandeling van het voorstel tot het verleenen
van machtiging aan den raad van administratie
voor den aanleg en de exploitatie van een stoom
tramweg ZwolleKoevordenDedemsvaart voor
rekening van derden. Vertegenwoordigd waren
488 aandeelen, recht gevende op het uitbrengen
van 47 stemmen.
De heer mr. D. J. C. van Lennep, directeur der
maatschappij, gaf te kennen, dat de vraag of deze
maatschappij zou deelnemen in het kapitaal der
nieuwe onderneming, nog geèn punt van overwe
ging hij het bestuur had uitgemaakt, maar dat in
ieder geval een dergelijke maatregel niet zou ge
nomen worden zonder daarop de goedkeuring der
aandeelhouders in te roependat echter de voor
naamste redenen waarom dit voorstel was gedaan,
gelegen waren in het grooter vervoer dat de nieuwe
zijtakken zouden kunnen aanbrengen en in de
vermindering van de algemeene kosten, welke, nu
over 102 kilometers, dan over ongeveer 200 kilo
meters omgeslagen zullen worden.
Tot stemming overgaande, werd het voorstel
met algemeene stemmen aangenomen.
De heer F. H. H. Borret heeft opgehouden lid
te zijn van de tweede kamer. Vroeger administra
teur van domeinen van Z. K. H. prins Frederiki
is de heer Borret thans in dezelfde betrekking van
rijkswege aangesteld en heeft dus een comptabele
staatsbediening aanvaard. Ter vervulling der door
zijn aftreden opengevallen plaats zal eene verkie
zing plaats hebben in bet hoofdkiesdistrict Til
burg, en wel op Dinsdag 2 Meiherstemming, zoo
noodig, zal geschieden op Dinsdag 16 Mei e. k.
Die herstemming zal echter wel overbodig zijn,
daar aan de wederverkiezing van den heer Borret
niet te twijfelen valt.
De Indische Gids over April bevat o. a.De
stenographie en haar gebruik voor den officier te
velde, door P. R. Goudschaaleene repliek (be
treffende art. 328a van het strafwetboek voor
inlanders) door prof. mr. G. A. van HamelLasten
die op de suiker-industrie op Java rusten, doorX;
de aanspraken van Iolok op Noordoost-Borneo,
door P. J. B. C. Robidé van der Aa; de Rameh,
hare bereiding en toekomst, door J. P. van der
PloegSchetsen uit het volksleven in N. I. door R.
van Eek. Voorts varia, correspondentie, koloniale
litteratuur, Feuilleton, enz.
Het toenemend aantal Europeanen in Indië, die
door het langzaamste niet gaan der tabakscultuur
broodeloos zijn, en slechts langzamerhand weder
aan het werk komen, doet het Soer. Hbl. het plan.
opperen van een ondersteuningsfonds voor tijdelijk,
buiten eigen schuld, werkeloos geworden Euro
peanen. Het blad schrijft
«Kan geen fonds worden gevormd, waaruit de
Europeanen, die niets bezitten en op het oogenblik
buiten betrekking zijn, zouden kunnen worden
ondersteund Alleen natuurlijk de zoodanigen
welke goed ter naam en faam bekend staan en
door certificaten hunner laatste meesters kunnen
aantoonen, dat force majeure hen uit hun werk
kring dreef.
«We zouden die ondersteuning slechts als eene
leening willen hegrijpen, waarvan de aflossing zou
moeten beginnen zoodra hij, die geholpen werd,
weder in betrekking waseene aflossing percents
gewijze naar het traktement berekend.
«Dit fonds zou kunnen ontstaan door contribution."
consuls. Eervol ontslag verleend, op verzoek,
aan den beer J. J. van der Pot, minister-resident
in Japan, als consul der Nederlanden voor Kana-
gawa en Yeddo.
De heer C. W. Reynders, benoemd tot consul
der Nederlanden voor Yokohama en Tokio, is in
die hoedanigheid door de Japansche regeering
erkend.
De heer Antoine Bibas Casanovas, benoemd tot
vice-consul der Nederlanden te Barcelona, is in
die hoedanigheid door de Spaansche regeering
erkend.
onderwijs. Benoemd tot lid der commissie van
toezicht op de rijksacademie van beeldende kunsten
ter vervanging van wijlen den heer L. M. Beels
van Heemstede, mr. H. P. G. Quack te Amsterdam,
waterstaat. Toegekend aan den heer C. Lely,
civiel-ingenieur de titel van ingenieur toegevoegd
aan de rijkscommissie voor graadmeting en water*
passing.
