N° 69. 125e Jaargang. 1882. W oensdag 22 Maart. Ua haar dood, FEUILLETON. I)it blad versehijnt dagelijks, met. uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco f 3,50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentien20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Hoofdagenlen voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz. Middelburg" 21 Maart. Marie von Ebner Eschenbach. Het Landbouwverslag. Van de bevoegdheid tot het afkoopen van tienden is gedurende het jaar 1881 weder slechts weinig ge bruik gemaakt. Er werden niet meer dan vier blokken afgekocht, namelijk in het rentambt Cu-" lemborg een, voor ƒ473, in het rentambt Tholen een, voor f 429.36 en in het rentambt Goestwee, te zamen voor 5694.20. De zeedijk van den Sophiapolder (Noordkust van Noord-Bevelandj, voor de inlaag, is voor een groot gedeelte tot ongeveer maaiveldshoogte, of hoogwaterpeil, geheeL weggeslagen. Men vreest dat bij den eersten hoogen vloed de inlaag zal inundeeren. Sint-Maartensdijk, 20 Maart. In hunne vergadering van heden werden door ingelanden van het waterschap Sint-Maartensdijk op de voor dracht, die Z. M. den koning zal aangeboden wor den om' daaruit eene benoeming van dijkgraaf te doen, geplaatst de heerenN. Polderman, M. D. Hage en A. Oudesluijs. In deze vergadering werd ook besloten de jaarwedde van den te benoemen dijkgraaf te verminderen van 300, zooals zij tot dusver geweest was, tot op 200. Op slechts enkele uitzonderingen na is door alle ingezetenen van Hoedekenskerke, zoo daar als te Kwadendamme, met al de leden van den gemeente raad aan het hoofd, een verzoek aan den koning gericht om den heer J. Welleman, secretaris enz., te benoemen tot burgemeester. GCt.) De firma Cantzlaar en Yan Schalkwijk te Rot terdam schrijft naar aanleiding van een en ander, dat in den laatsten tijd over het vervalschen van meekrap geschreven is, in den Zier. Nieuwsbode het volgende «Sedert een paar weken werd bij onze concur renten meekrap aangeboden en verkocht, op het oog met zorg en zuiver bewerkt, doch die bij scheikundig onderzoek 25 tot 35 percent asch- gehalte aantoonde, dus schandelijk belast met zand of andere minerale stoffen. Die vaten waren ken nelijk niet met zorg door een bekwamen droger bewerkt. Goede onberoofde mogen hoogstens 13 a 14 pereent aschgehalte hebben. «Terwijl men dus op het oog zuivere onberoofde aanbood en verkocht, leverde men bepaald wat men noemt verknoeid goed. «Wij achten het in het belang van den land bouwer, zoowel als van den handelaar, dergelijke vak Zij trachtte te doen alsof zij hem niet begreep, maar antwoordde eenvoudig: «Het is nog volstrekt niet uitgemaakt, dat er een gebeurtenis op handen is." «Des te beter!" zei hij. «Waarom?" Hij lachte. «Waarom? Ben ik nu iemand aan wien men redenen vraagt. En als ik van mijne bange voorgevoelens sprak, zoudt gij mij dan gelooven Er volgde een kleine pauze en daarop vroeg Marianne vastberaden: «Wat hebt gij tegen graaf Sonnberg?" Rothenburg antwoordde spottend: «Alles; dat hij jong is, dat hij mooi is, voor naam, rijk, dat hij. «Den naam heeft van knap te zijn" vulde de gravin aan. «Dien dwaze menschen hem gegeven hebben en die dus onherroepeljjk is. Maar", ging hjj Door den raad van Cadzand is, op zijn verzoek, wegens ongesteldheid, eervol ontslagen als secretaris de heer H. G. Fokker. (G. Ct.) practijken zooveel mogelijk aan de kaak te stellen en tegen te werken. «Wij staan persoonlijk gelukkig buiten de quaes- tie en hebben geen directe schade erdoor geleden. Intusschen hebben wij de volgende voorwaarden gesteld aan allen, van wie wij meekrap koopen: "Indien niet uitdrukkelijk anders is overeengekomen, wordt de meekrap verkocht op monsters, onder dien verstande, dat de te leveren partijen bij verbranding niet meer dan f 5 percent asch mogen overlaten Alle vaten, die meer aschgehalte aantoonen, kunnen geweigerd worden, zelfs al mocht in het koopmonster ook meer gevonden wordeu. I)e koo] monsters strekken dus alleen tot uiterlijke beoordeeling der qualiteit." «Wil men meekrap onzuiver bereiden, men ga zijn gang, maar kome er dan ook rond voor uit- Wij voor ons houden evenwel staande, dat het werkelijk duurzaam belang van den landbouwer medebrengt, goede zuivere waar te leveren." De heer M. Bolle Lz., nieuw benoemd burge meester van Haamstede in plaats van wijlen den heer C. M. Bolle, is Zaterdag bij zijne komst in de gemeente met eerepoorten en vlaggen ontvan gen, terwijl een vijftigtal ingezetenen hem bij den ingang van het dorp ontvingen en de schooljeugd hem het welkom toezong. Des avonds werd êr ge- illumineerd en bracht het zanggezelschap den bur gemeester eene serenade, terwijl te zijnen huize een aantal ingezetenen feestelijk onthaald werden. Voor eenige andere feestelijkheden, waaronder het inhalen met eene eerewacht te paard, had de burgemeester uitdrukkelijk bedankt. SchouwenDuivel and20 Maart. Ter opmaking van het gemeentelijk landbouw verslag, dat de grondslag is van het algemeen land bouwverslag, laten in sommige gemeenten de burge meesters lijsten drukken, waarop de te beantwoorden vragen zijn gesteld. Yan deze lijsten wordt een exemplaar bij ieder der landbouwers en andere belanghebbenden in de gemeente rondgezonden, met verzoek ze in te vullen, en binnen een be paalden termijn teruggehaald. De personen, die met het rondbrengen en inzamelen der lijsten zijn belast, meestal de gemeenteveldwachters, -worden door den burgemeester vooraf behoorlijk ingelicht, teneinde belanghebbenden, zoo noodighij het invullen behulpzaam te kunnen zijn. «Het komt mij voor, schreef de minister van waterstaat in het laatst des vorigen jaars, bij het toezenden der modellen, dat deze wijze van samen stelling der verslagen alleszins aanbevelenswaardig is, en in vele gemeenten zonder bezwaarzal kunnen worden gevolgd". Of tengevolge daarvan deze methode met of zonder bezwaar in meer gemeenten dan vroeger gevolgd is, weet ik niet, maar wel, de aan schrijving zegt het, dat ter verkrijging van vollediger en nauwkeuriger opgaven de inrichting van het model gewijzigd en de vragen gedeelte- ernstig voort: «meen niet dat ik hem niet waar deer. Hij bezit een kostbaar en zeer zeldzaam ietshij heeft een ziel. Yoor het oogenblik is dat nog een geheim voor hem, hij weet het niet. Maar het oogenblik zal komen waarop hij het merkt en dat zal beslissend voor hem zijn." Met gebogen hoofd had Marianne naar die woorden geluisterd, die bijna geheel hare gedach ten uitdrukken. «Dus raadt gij jnij vroeg zij aarzelend. «Te wantrouwenriep hij uit, «men moet het noodlot altijd het meest wantrouwen, wanneer het een ongestoord geluk schijnt te beloven. De booze machten, die 's menschen levenslot bestieren, geven öf dorst, öf lafenis, het zwaard, of de vuist die het zou kunnen hanteerenzij geven dezen den wensch en genen de vervulling ervan en waar ik uiterlijke overeenstemming bespeur, weef ik ookhier is innerlijke tweedracht. «Iets van dit alles geef ik toe", sprak Ma rianne, «zonder daarom aan uwe booze machten te gelooven. En volmaakt gelukwie denkt daaraan «Niet waar?" riep hij, «vooral in onzen deugdzamen tjjd, die elk geluk verbiedt, behalve het plichtmatige." «Dat was toch in vroegere tijden ook zoo." «O neenToen hartstocht, kracht en moed nog op aarde heerschten, toen was het anders. De naïveteit verontschuldigde de schuld. Vroolijk pleegden de goden hunne streken en de menschen volgden hen argeloos na. Thans sluipt de zonde J lijk gesplitst, gedeeltelijk duidelijker gesteld zijn. 't Is inderdaad te hopen dat hiermee de rij der vragen voorgoed gesloten is en het gemeentelijk landbouwverslag het beslaat nu zestig kwarto bladzijden in onze eeuw niet grooter meer worde. Ieder, die het met aandacht doorleest, zal aan het einde, vragens- en antwoordensmoede uitroepen: alleen een zich zelf registreerend-land- bouwleven zou tot al deze dingen bekwaam zijn. Om iets ten bewijze te noemen, moeten o. a. van tarwe, rogge, gerst, haver, boonen, erwten, aardappelen, bieten, koolzaad en vlas ik ver meld slechts de in Zeeland meest geteelde behalve het aantal daarmede bezette hectaren en de gemiddelde opbrengst, ook van het stroo, de volgende vragen worden beantwoord: a Toestand bij de grondbewerking. b uitzaaiing of het poten, c ontkieming. d tijdens den winter. e en ontwikkeling na den winter. f tijdens het bloeien. g de rijping. h het oogsten. i Qualiteit van het gewas of graan. j stroo. 1c Opbrengst van het gewas of graan. I stroo. m Gemiddeld gewicht van het gewas of graan. n Nadoelen door nachtvorst, hagel, legeren, schot. o Namen der verbouwde verscheidenheden. p Welke van deze verscheidenheden gaf de beste uitkomst en waarin bestond die q Gaat de teelt voor- of achteruit, en wat is- hiervan de oorzaak Onder n° 11 der vragen naar ingevoerde ver beteringen staat Zon in uwe gemeente een reinigingsdienst of mestverzamelplaats bestaat, op te geven a hoeveel M3 of stère, last, ton enz. daarvan ver kocht of verzonden werd; b waarheen die hoofdzakelijk werden uitgevoerd; c den gemiddelden prijs in het vooijaar, den zomer, het najaar, per eenheid smaat, naar welke verkocht werd d het totaal der onkosten, aan de mestverzameling of reiniging verbonden e indien de mestverzameling verpacht wordt, zou eene opgaaf der verhandelde hoeveelheid wen- schelijk zijn, benevens dè naam des pachters. Deze vragen moeten, naast een lange reeks andere die ik stilzwijgend voorbij ga, door de ruim elf honderd gemeentebesturen, ieder voor zich, beantwoord worden. Laten er nu velen zijn met een open oog voor hunne omgeving, weinigen kunnen zeker den landbouw en zijn ontwikkeling zoo in al hun schakeeringen op de hielen volgen. Geen wonder dan ook dat men klaagt over de juistheid. En dan moesten de klagers de trechters eens kennen, waardoor in vele gemeenten er zijn lichtschuw rond en het laf berouw hecht zich aan hare voetzolen. Wij, denkende zwakke stumpers, ontzenuwd door het peinzen, wij kunnen de schoonste misdaad niet meer genieten." «Misdaad genieten? Dat is weer iets voor mijnheer Von Rothenburg", zei Marianne. De geraaktheid, die in haar stem lag, scheen Rothenburg veel genoegen te doen. «Altijd ik meer dan ooit!" zei hij lachend, «sedert de eenige hand, die tot mijn redding uitgestoken werd, mij heeft opgegeven geheel opgegeven niet waar Marianne ontmoette zijn spottenden, uitdagenden bliker lag een onverbiddelijk strenge uitdruk king op haar gelaat, hare oogen schitterden zege vierend en zij sprak bedaard «Zoo even hebt gij u deelnemend aangaande Thekla betoond, wat noopt u thans om dien goeden indruk weer te bederven 1" «Waarschijnlijk mijn booze geest," antwoordde hij op lichtvaardigen toon. «Maar laten wij daar over zwijgen. Yrede dus en eeuwige vriendschap «Vrede," herhaalde zij met nadruk, «voor zoover gij in staat zijt dien te houden. Daar komt Thekla!" Zij stond op en ging haar dochter te gemoet die aan den arm van vorst Clemens naar haar toe kwam. Een oogenblik staarde Rothenburg haar somber na en prevelde «Toch jammer!" daarna keerde hij zich om met een gebaar, als wilde hij een last afschudden en verdween onder de menigte, die naar de ver trekken stroomde, waar het souper opgedragen gunstige uitzonderingen de cijfers en de ant woorden loopen Yoor een goed verslag bezitten de landbouwers natuurlijk de bronnen. Hij, welke die bronnen op eenvoudige wijze naar zich toe weet te leiden, heeft de juiste bouw stoffen voor een goede en vertrouwbare landbouw- statistiek. En deze kan men verkrijgen 1. Door van de drie verschillende modelstaten, die de gemeentebesturen nu ontvangen, een exem plaar bij eiken landbouwer ter invulling en onder- teekening te bezorgen en eenige dagen later te doen afhalen door een persoon, bevoegd om ze na te zien en bekwaam om de leemten aan te vullen en de onkundigen bij het opmaken behulp zaam te zijn. De pers zou daarbij vooraf door het geven van inlichtingen gaarne hare medewerking verleenen en de staten een belangstellende ontvangst ver zekeren. 2. Door vervolgens in iedere gemeente de land bouwers bijeen te roepen tot onderlinge vaststelling der antwoorden op de gedane vragen. Zulke bijeenkomsten, waarop een jaar levens ons oog voorbij trok, zouden zeker leerrijk zijn; een welkome afwisseling in het winterwerk en het oog van menigeen opmerkzamer maken. En nu nog iets. Gewoonlijk verschijnt het verslag anderhalf jaar na den tijd waarover het loopt. Yeel is er dan geleden en gebleken, maar veel ook gevraagd en geantwoord, sla ter overtuiging een blik in het modelverslag, dat noch voor ons, noch voor het nageslacht belang heeft. Ik zou dit willen weglaten en niemand kwellen met het te verzamelen, noch laten hengelen naar antwoorden die gewaagd en onbeduidend zijn. Zoo zou het verslag wel geen photographie, maar, samengesteld uit bouwstoffen aan de bron nen gegaard, een getrouwe afspiegeling van den landbouw kunnen zijn en onschatbare waarde hebben voor de tegenwoordige en toekomstige Nederlanders. Het besluit, in de tweede kamer voorgesteld door de commissie van rapporteurs, met betrekking tot het adres van generaal Yan der Heijden, luidde aldus: «het adres te verzenden aan.den minister van koloniën, met verzoek aan de kamer zoo mogelijk zoodanige inlichtingen te verstrekken, als naar het oordeel van Z.Exc. dienen kunnen om de bezwaren van den generaal Yan der Heijden op te heffen." De kamer heeft echter, gelijk wij gisteren gemeld hebben, met 35 tegen 24 stemmen, op voorstel van den heer De Casembroot, beslotenaan den minister van koloniën het adres en de daarbij gevoegde stukken te zenden, met verzoek om inlichting." De luitenant ter zee C. Hoffman, gezaghebber voor den 5* tocht van de Willem Barents, heeft het werd. Het kleine gezelschap dat zich nog in de balzaal bevond maakte zich gereed die te ver laten. Het bestond uit de gravin en haar dochter; vorst Eberstein en zijn neef, een jong mensch met een rond, kinderlijk gezichtje, trouwe bruine oogen, ver uit elkaar staande tanden en dun, lichtblond baardje. Hij bood Thekla zijn arm aan, terwijl Marianne die van zijn oom aannam. Het jonge paar ging voorop en de kleine graaf sprak zacht en schuchter, maar zeer druk met zijn stilzwijgende dame. «Hij doet haar verwijten", zei de vorst, terwijl zij de met bloemen versierde trap afdaalden. «En hij heeft er alle reden toehij had het recht gehad den cotillon, dien hij met haar danste, ook met haar te eindigen. De arme jongen wachtte met zooveel ongeduld tot zij bij hem terugkeerde; maar toen zij eindelijk kwam, werd zijn aanzoek om de laatste wals afgeslagen; ja, ja hij werd afgeslagen! Vorstelijk, zooals zij zijn kan, die kleine heks, zei zij: «dank u ik dans van avond niet meer. «Heeft Thekla dat gezegd?" vroeg de gravin verschrikt. «Jawel!" antwoordde Clemens lachend, «ert met een blik op Sonnberg die straalde van geluk een ernstige, welwillende blikik wilde dat gij hem gezien hadt Maar verklap mij niet 1" flui sterde hij Marianne toe. Het rijtuig stond voor, de dames stapten in: «Morgen om 2 uur komen wij dus", riep haar dg vorst nog toe; het rijtuig rolde voort,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1882 | | pagina 1