N° 68, I25e Jaargang. 1882. Dinsdag 21 Maart. Middelburg 20 Maart. 1 Benoemingen en besluiten. Onderwijs. Kerknieuws. Marine en leger. Gemengde Berichten. Dit blad verschijnt d a ge 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco f 3,50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën: 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels/11,50 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daübe Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz. Onze Plicht tegenover Multatuli. Namen van goeden klank worden onder de zeventig onderteekenaars gevonden. Als Ingezonden Stuk vindt men hierachter eene oproeping, door zeventig Nederlanders tot hunne landgenooten gericht, om door een bewijs van nationale dankbaarheid den levens avond te verhelderen van den grooten schrij ver en den genialen denker, die door den zelt gekozen en veelzeggende!) pseudoniem Multa tuli den naam van E Douwes Dekker beroemd gemaakt heeft. Niet iedere volzin, welke in dat stuk voor komt, wordt door ons onderschreven. Het is echter onnoodig daarover in beschouwingen te treden, dewijl geen verschil in'het oordeel over Multatidi's veelzijdig en veelbewogen leven en werken voor ons van invloed is op de hoofd zaak, waar het hier op aar komt. Die hoofdzaak is dat, naar onze overtuiging, een groot deel van het Nederlandsche volk aan Multatuli een plicht der dankbaarheid te vervullen heeft. Aan zijn besef van plicht heeft de assistent resident Douwes Dekker vdor 25 jaren zijn belang ten offer gebracht. Na deze, in onze zelfzuchtige en berekenende wereld, zeldzaam voorkomende daad van zedelijken moed, heeft Midtatuli door de kracht van zijn genie en door onvermoeiden, afmattenden arbeid aan eene reeks van werken het leven geschonken, welke tot het schoonste en oorspronkelijkste bebooren wat de Neder landsche lederkunde ooit heeft voortgebracht. Een dichter denker, die aldus arbeidt, bewijst diensten aan zijne nationaliteit, welke niet met ondank mogen vergolden worden. In Nederland geeft echter de letterkunde aan hen, die haar als vak beoefenen, nauwelijks een middel van bestaan, veel minder eene beloo- "hing, geevenredigd aan den luister, dien hunne werken voor altijd aan het leven der natie schenken. Behalve deze aanspraak op de nationale dankbaarheid, heeft Multatuli ontelbare Neder landers persoonlijk aan zich verplicht. Zijne werken bezitten bij uitnemendheid de eigenschap van, behalve te bekoren door hun vorm, tot eigen geestes arbeid op te wekken. Wie aldus door hem tot onderzoek en nadenken gebracht is, heeft, onverschillig welke de slot som daarvan geweest moge zijn, een belangrijk gedeelte van zijn geestelijk leven aan Multa tuli te danken. Om al deze redenen gelooven wij dat de oproeping, om aan Douwes Dekker door een stoffelijk teeken te doen zien dat hij niet voor ondankbaren heeft geleefd en gewerkt, bij onze landgenooten weerklank behoort te vinden. Hetzij men in den schrijver van den Max Havelaar het moedig slachtoffer van edel plicht besef liefheeft; hetzij men in den auteur der Vorstenschool den dichter bewondert, die aan den boom onzer dramatische letterkunde een zijner schoonste en pittigste vruchten heeft doen bloeien; hetzij men den denker waardeert, die sprekende en schrijvende overal het „zaad" zijner Ideeën heeft gestrooidhetzij men in den schepper van Wouter Pieterse, van de Millioeneustudienvan de Specialiteiten-Studie en van zoo menig ander geschrift slechts den meester ziet, bij wien al onze jongere letterkundigen ter school gaan, in elk dezer gevallen heeft men reden zich aan te sluiten bij het werk waartoe thans onze medewerking gevraagd wordt. De kunst en de letteren, de wetenschap en de journalistiek, de ambtenaarswereld en die der militairen zijn er vertegenwoordigd. Niet zonder aandoening zal Multatuliwanneer het stuk hem onder de oogen komt, er den naam püder vinden van den gepensioneerden luite nant-kolonel van het Indische leger A. Collard, die als militair kommandant te Rangkas-Betoeng Duclari van den Max Havelaar) van Douwes Dekker's worsteling en lijden getuige is geweest. Zijne liaudteekening komt voor de zooveelste maal het zegel zetten op de feiten der akte van beschuldiging, welke Multatuli tot de Nederlandsche regeering heeft gericht en die tot dusver door niemand op afdoende wijze is weerlegd. Aan Multatuli's vriendengeestver wanten of bewonderaars is thans de taak om te zorgen, dat indien het nageslacht op grond dier aanklacht over het Nederlandsche volk van onzen tijd het „Schuldig" moet uitspreken, het aantal persoonlijke uitzonderingen op dat vonnis althans groot moge zijn. Met de pogingen tot aanvulling van het muziek korps der stedelijke schutterij alhier wordt steeds voortgegaan. Behalve de verleden jaar dienst doende muzikanten zijn thans geengageerd een eerste clarinettist, een eerste cornet-a-pistonnist, een oboist en een trombonist. Bovendien worden een oboist en een saxophonist, opgeleid en zijn er acht leerling-muzikanten, die nog niet tot de uitvoeringen medewerken, als reserve voor de toekomst. Men is dus op den weg van vooruitgang en het zou jammer wezen wanneer door onvoldoende ondersteuning die weg weder verlaten moest worden. Het geldt hier eene zaak waar de ge- heele burgerij genoegen van heeft en welke aan degenen, die niet in de gelegenheid zijn pleizierreisjes te maken, nagenoeg het eenige genoegen oplevert, dat kosteloos voor ieder te verkrijgen is. Wie dus voor zichzelf niet zoo heel veel om de schut terij-muziek geeft, denke eens om anderen. Aanleiding om hieraan te herinneren vinden wij daarin, dat sommige der verleden jaar toege zegde bijdragen thans uitgebleven zijn. Misschien zal men, bij nader inzien, zich nog eens bedenken. "Volgens waarnemingen van kolonel Le Fèvre, gedurende 40 jaren in het departement van Cha- rente in Frankrijk gedaan, zou iedere dag mist in Maart een dag rijp in Mei ten gevolge hebben, hetzij op denzelfden dag der maand, een dag te voren of éen dag daarna. Uit deze profetie zou men nu het aantal nacht vorsten kunnen afleiden, dat ons in de bloeimaand te wachten zou staan voor hetgeen de lentemaand te genieten geeft. Vlissingen, 20 Maart. Door twee loodskwee- kelingen van het loodswezen alhier, H. J. Schot en W. U. Auer, is met goed gevolg het examen voor zeeloods afgelegd. Volgens particuliere berichten uit Suriname is de terugreis naar Nederland van den gouverneur jhr. Van Sypestein bepaald op 4 Augustus e. k. Te Paramaribo meent men dat de gouverneur van Curayao, baron J. H. A. W. van Heerdt tot Evers- berg, tot gouverneur zal benoemd worden. De heeren Kuipers deelen in de Asser courant mede, dat zij wel het voornemen hadden gehad de grondsoorten uit Dakota aan het proefstation te Wageningen te doen onderzoeken, maar daar van zijn teruggekomen om de kosten, die f 10 tot ƒ15 bedragen, terwijl prof. Mayer zelf zegt, dat ieder de identiteit der aardmonsters, ook al noemden zij die, in twijfel kon trekken. De heeren Kuipers verzekeren dat zij nooit hebben verklaard, dat de aardstoffen scheikundig waren on derzocht; wel hebben zij op vele plaatsen, onder anderen te Zwolle den 4en Maart, uitdrukkelijk het tegendeel gezegd. Z. M. de koning zal vermoedelijk op den 31 Mei a. naar Wildungen vertrekken, en, even als het vorig jaar, aldaar zijn intrek nemen in het Badelogirhaus. De audiëntie van den minister van oorlog zal aanstaanden Donderdag niet plaats hebben. De St.-Cl bevat een kon. besluit waarbij aan de gemeente Hoogeveen een rijkssubsidie wordt verleend van 669.46, zijnde de helft van de verdere kosten welke het stichten eener school in die gemeente, waarvoor reeds een rijkssubsidie van ƒ10,000 werd verleend, hebben bedragen. De St.-Ct bevat een kon. besluit waarbij Val kenburg als standplaats van een postkantoor wordt aangewezen. Men schrijft van Kotta Radja aan het Bat. Hllad In den nacht van 28 Januari deden de Atjehers een aanval op de kampong Atèh, die ten Z. O. van den kraton en slechts enkele minuten van de woning des gouverneurs verwijderd ishet hulp geroep der bewoners was dan ook in den kraton zeer duidelijk hoorbaar. Na het lossen van eenige schoten uit Beaumontgeweren, vielen zij de kam pong aan, wondden een der bewoners, namen alles wat van hunne gading was mede, en verdwenen weder even spoedig als zij gekomen waren. Eene üit den kraton afgezonden troepen-afdeeling mocht er niet in slagen den vijand te achterhalen. In denzelfden nacht werd de rivierwacht bij Indrapoera door gewapende Atjehers bekropen en aangevallen. Om de kroon op alles te zetten, deden de At jehers den volgenden dag met eene macht van 100 man een aanval op een transport, dat van Toengkoep naar Kroeng Kalie marcheerde. Dit transport bestond uit 20 Europeanen en stond onder de bevelen van een Europeeseh sergeant. De vijand, verscholen achter zich aan weerszijden van den weg bevindend kreupelhout, liet eerst het transport voorbij trekken, gaf toen een salvo en viel onmiddellijk daarop met den blanken klewang aan. Het troepje verkeerde in een uiterst hache- lijken toestand, daar er dadelijk 2 sneuvelden en 6 gekwetst werden, waarvan 3 zeer ernstig. Met de grootste kalmte verzamelde de transportkom- mandant de overblijvenden, en wist den vijand door een wel onderhouden geweervuur tot den aftocht ie noodzaken. Niet genoeg kan de houding van dezen dappe ren onderofficier geprezen worden. Het zegt veel om, omsingeld als hij was door 100 Atjehers, niet alleen stand te houden, maar ook den vijand op de vlucht te jagen, na hem een verlies van 15 dooden en eenige gewonden toegebracht te hebben. MINISTERIEELE DEPARTEMENTEN. Eervol Ontslag verleend aan W. A. Peereboom, als commies bij het dep. van waterstaat enz., behoudens aanspraak op pensioen en bij dat dep. bevorderd tot com mies de adj.-comm. J. M. Gevers Leuven, J. W. van Schagen, C. C. Muller en mr W. Vissering tot adj .-comm. de le klerken W. C. Capel en J. B. Wakerlin en benoemd tot adj .-comm. de opz. 2e kl. bij den aanleg van staats-sp., H. T. Klompé. Tliolen, 19 Maart. Tot de le klasse der rijks-normaallessen in deze gemeente zijn toege laten de mannelijke kweekelingenA. Vreugde te Tholen, A. Geluk en J. Verkerke te Poortvliet, M. Hage te Scherpenisse en de vrouwelijke J. Jansen te Oud-Vosmeer, M. Douw van der Krap en H. W. Kuyper Boone te Tholen. Orezand, 19 Maart. De heer J. F. de Later, predikant te Sint Annaland, heeft voor het beroep naar Ovezand c. a. bedankt. Tltolen, 20 Maart. De heer De Lange, predi kant te Goedereede, heeft bedankt voor het beroep naar de hervormde gemeente te Poortvliet. De off. van adm. le kl. L. M. van Onselen, dienende aan boord van het wachtschip te Helle- voetsluis, wordt met 1 Mei a. vervangen door den off. van adm. le kl, F. A. Frederiks. De kapt. J. C. T. Bouman van bet 8e reg. inf. is, op zijn verzoek, eervol ontheven van de functien van kapt. vóór speciale diensten en als zoodanig vervangen door den kapt. N. H. A. Camp van het 2e bat. van dat regiment. De off. van adm. 2e kl. D. A. van der Laan, dienende a/b van het art. instructieschip Het Looi wordt op nonactiviteit gesteld en vervangen door den off. van adm. 2e kl. A. Vermeulen. De luit. t,z le kl. jhr J. C. F. Westpalm van den Hoorn van Burgh, uit O. I. in Nederland teruggekeerd, is op nonactiviteit gesteld. Maandag den 13. dezer werd dr. Anema te Scheveningen geroepen ten huize van C. van den Berg, om geneeskundige hulp te verleenen aan een vijfjarig knaapje, 'dat 's middags ongesteld was geworden. Het kind gaf onder vreeselijke benauwd heden onmiddellijk na de komst van den dokter den geestdr. Anema schreef den dood toe aan een aanval van kwaadaardige koorts. Donderdag avond werd in hetzelfde gezin weder de genees kundige hulp van dr. Anema verzocht voor een zevenjarig meisje, dat nog dienzelfden avond stierf, terwijl zich voor en na dên dood dezelfde verschijnselen voordeden als bij het kind dat Maandag bezweek, verschijnselen die den arts deden vermoeden, dat beide kinderen vergiftigd waren, vooral toen kort na het intreden van den dood de huik een donkergroene en de beentjes een roode kleur aannamen. Dr. Anema stelde de politie van het voorval in kennis en eerst Zaterdag zijn de kinderen ter aarde besteld, nadat een lijkschouwing heeft plaats gehad. Naar de verschijnselen te oordeelen kan aan geen metaalvergiftiging gedacht worden; men vermoedt dat de kinderen in het duin de een of andere giftplant of het zaad daarvan ge geten hebben, of giftstoffen hebben ingeademd bij de mesthoopen die in de nabijheid van de ouder lijke woning gevonden worden. Er bestaat niet de minste reden om aan een opzettelijke vergiftiging te denken. Vad.) V Een schuit met groenten, gelegen in de Brouwersgracht te s Gravenhage, is door een zwerm ratten bezocht en de voorraad zoo gehavend, dat het overgeblevene naar de mestvaalt moest gebracht worden. Te Groningen heeft een verschrikkelijk on geluk plaats gehad. Een zware ijzeren rol, achter een wagen gebonden, wej-d langzaam voortgetrok ken. Een vijfjarig knaapje ging erop zitten, viel eraf en werd onder de rol verpletterd. Een aandoenlijk bewijs van gehechtheid van een haan aan zijn kippen werd voor een paar dagen geleverd in het hotel De Paauw te Amster dam. Een zestal kippen, gereed om den weg van de meeste kippen te gaan, werden daartoe door den knecht beurtelings uit den loop genomen; telkens wanneer hij dit deed vloog de haan hem aan, maar moest het steeds aanzien dat de dood aan zijn levensgezellinnen werd voltrokken. Dit was te veel voor zijn trouw hanenhart: op het zelfde oogenblik dat de laatste kip den laatsten adem uitblies, stortte de haan op den grond en was dood. De Nederlandsche regeering heeft aan Frank rijk de uitlevering toegestaan van den Engelsch- man Edward Jocobs, wegens een diefstal van 210,000 francs, in 1878 te Rijssel gepleegd in de bijbank der Fransche bank. Hij was te Rotter dam tot een half jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens zakkerollerij. Door het dilettanten-gezelschap H. W. N. (meest uit officieren van de zee- en landmacht be staande), te Nieuwediep is eene Nederlandsche operette opgevoerd, getiteld Marijke van Scheve- ningen, door den heer Coldewey, van Deventer, die zelf de tenorpartij zong. Behalve deze, komen er nog een mannen- en twee damesrollen in, bene vens eenige koren. Het werk wordt zeer geprezen. Het werd te Nieuwediep voor de tweede maal ten voordeele der N. en Z. Holl. Reddingmaatschappij opgevoerd. Beide keeren was de zaal goed vol en vielen den componist toejuichingen en lauwer» kransen ten deel. Een der meest gebruikelijke middelen oni aan zeker chemisch mengsel het voorkomen van wijn te geven en het dan voor druivennat te ver» koopen is het verwen van het vocht met kleur» stoffen die niet altijd scheikundig te vinden zijn. Een practisck middel echter bestaat om uit te maken of de wijn kunstmatig is gekleurd, door wat wijn te koken en er dan een flanellen lapje in te doopen, dat men daarna laat drogen. Wascht men het dan later en behoudt het nog een rood- achtigen tint, dan was de wijn kunstmatig ge kleurd. De keizer van Duitschland is Vrijdag uitge gleden engevallen. Zaterdag moest hij zijne kamer houden. De hertogin van Connaught, schoondochter van koningin Victoria en zuster van prinses Hendrik der Nederlanden, is van hare laatste bevalling nog niet geheel hersteld, hoezeer haar toestand geeü gevaar meer oplevert. Het zal zonderling klinken dat de prinses deze langzame herstelling te dan,-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1882 | | pagina 1