N° 64.
125e Jaargang.
1882.
Donderdag
16 Maart.
Hond en Kat.
„Imperial Policy."
FEUILLETON.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicilé G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Middelburg 15 Maart.
MIDDELBllRGSCHE COURANT.
Ter loops deden wij gisteren in ons Algemeen
Overzicht opmerken d; t de mededeelingen. door
lord Granville, den Engelschen minister van
buitenlandsehe zaken, Maandag avond in het
Hoogerhuis gedaan over het charter van de
Noord Borneo-compngnieaan Engeland in de
toekomst de hand geheel vrij lieten om, zoo
noodig, het thans nog niet beoogde „militair
gezag" over het onder 't charter begrepen ge
deelte van het groote eiland uit te breiden.
Nu de beraadslaging in de Engelsche bladen
voor ons ligt, wordt deze indruk, welken het
telegrafisch bericht aanvankelijk gemaakt had,
volkomen bevestigd.
Lord Lamington, een der conservatieve pairs,
was begonnen met de regeering geluk te
wenschen over de Imperial policy welke zij op
Nooi'd-Borneo gedreven heeft en waardoor zij
getoond heeft, dat althans in zeker opzicht, graaf
Beaconsfield's mantel op hare schouders geval
len is. Voor moeielijkheden met andere mo
gendheden was de edele lord niet bevreesd en
hij verheugde zich dat men voortaan niets meer
hooren zou over het afstaan van grondgebied of
het laten varen van koloniën. Lord Carnarvon, de
gewezen minister van koloniën in het kabinet-
Beaconsfield, stemde later van harte met dezen
lof in. „Meer dan eens had hij de koloniale
politiek dezer regeering afgekeurd doch bij
deze gelegenheid zou hij haar van harte steu
nen. Deze en iedere volgende regeering kan
niet anders dan voortgaan op den ingeslagen
weg. Het zal blijken dat wij eene kostbare
bezitting, in oorlogs- zoowel als in vredestijd,
verkregen hebben en als zoodanig wenschte hij
zijn vaderland geluk met het verkrijgen ervan
its acquisition
Niet bescheidener dan onvermijdelijk was
antwoordde de minister van buitenlandsehe
zaken op deze loftuitingen.
„Sedert 1814 is over Borneo diplomatieke ge-
dachtenwisseling gevoerd en zoowel de vorige
Britsche als de Duitsche regeering waren van
oordeel, dat er iets gedaan moest worden te
genover de veelomvattende aanspraken van
Nederland en Spanje. Lord Salisbury had
reeds doen uitkomen, dat indien Borneo in han
den moest komen van eenige Europeesehe
mogendheid, Engeland gegronder aanspraken
VAN PAUL EWE.
III
Het is bijna niet om te gelooven, maar den vol
genden dag verscheen Laura weer aan tafel.
Eduard zei er geen woord van, zoodat Hermine
een beetje bang begon te worden en ali zij zich
diets wilde maken dat hij er toch aan wilde wen
nen, behoefde zij slechts een blik op zijn gelaat te
werpen om zich van het tegendeel te overtuigen.
Overigens was hij even vriendelijk als altijd.
Den dag daarna was de tafel gedekt, de soep
opgedragen en Laura bevond zich reeds op haar
gewone plaats; maar Eduard was nog niet thuis
en Hermine wachtte.
Eindelijk kwam hij. Hermine vermoedde niets
kwaads. Maar hoe werd zij te moede toen zij haar man
hoorde roepensKom Azor, kom Azor, ja, ja, je bent
een best hondjeDaar ging de deur open en
Eduard kwam vroolijk en opgewekt binnen. Maar
achter hem, o 1 wat een schrikEen afschuwelijk
Jeeljjk beest, een ruige, kortharige hond, half mops,
kon doen gelden dan Spanje. Wat de opmer
kingen van lord Lamington over Imperial policy
betreft, voelt niemand dieper dan H. M. regee
ring de zware verantwoordelijkheid, welke in
alle deelen der wereld gelegd is op dit kleine
eiland (Engeland), en is niemand minder ge
neigd om die zonder overwegende redenen nog
te verzwaren. Maar het zou verblinding wezen
eene gelegenheid te laten voorbijgaan, wanneer
die zich voordeed, om staatkundige en handels-
voordeelen voor ons land te verkijgen zonder
dat wij daarvoor militaire ot financieele lasten
op ons behoeven te nemenMen had
bezwaar gemaakt, dat het charter op de regee
ring de verplichting legt om de Compagnie te
verdedigen, maar deze heeft zelve verklaard
geen andere militaire bescherming te verwach
ten dan die, welke haar uit kracht harer nati
onaliteit toekomtIn plaats van de
verwikkelingen met vreemde mogendheden
grooter te maken, heeft het charter daaraan
inderdaad een einde gemaakt. De Duitsche
regeering heeft te kennen gegeven dat zij geen
bezwaar had tegen hetgeen bepaald werd. In
de Nederlandsche kamer heeft over het onder
werp eene beraadslaging plaats gehad en de
Nederlandsche gezant heeft verklaringen afge
legd, welke graaf Granville zich verplicht heeft
geacht als juist te erkennen. Sedert dien
tijd is door den gezant verklaard dat de
zaak beschouwd werd als geheel afge-
loopen perfectly closed). Het einde der gevoerde
onderhandelingen met Spanje zal wezen een
overeenkomst, waarbij Engeland de soevereini
teit van Spanje erkennen zal over die landen
welke het in dat gedeelte der wereld bezit,
w?artegen Spanje alle aanspraken zal laten
varen die het tot dusver op Borneo heelt doen
gelden, Borneo is een kostbaar en belangrijk
eiland, zeer geschiet voor - allerlei soort van
arbeid, en onder de eerlijke en verstandige
leiding van Europeanen kunnen zeer schoone uit
komsten verkregen worden, zonder dat Enge
land militaire of financieele verplichtingen van
eenige beteekenis op zich neemt."
Lord Kimberley, de minister van koloniën,
voegde hier eenige inlichtingen bij omtrent de
bepalingen betreffende de opium-pacht en zeide
voorts
„Vroeger of later zou de eene of andere
mogendheid invloed over dit eiland verkregen
hebben en nu was de vraag of dit Engeland,
dan wel eene andere wezen moest. Wie bekend
is met de bestaande verhoudingen tusschen
inlanders en Europeanen in dat gedeelte der
wereld, zal moeten inzien dat het eenige na
tuurlijke antwoord was, dat Engeland deze
verantwoordelijkheid op zich nemen moest.
half spits, klein, vuil, brutaal, akelig! Gij
ziet, mijn lievevrouw", begon Eduard, »dat ik ook
verder kwarn hij niet. Laura op de canapé
te ontdekken en woedend op haar aan te vliegen,
was voor Azor het werk van een oogenblik.
Reeds zat hij met zijn vuile pooten op een mooi
geborduurd canapékussen; Laura vluchte op de
tafel; Azor haar achterna. Daar lagen de glazen
en flesschen op den grond. Laura sprong van de
tafel, de borden vlogen baar met Azor achterna,
over wien de soepterrine leegstorte en nu begon de
wilde jacht. Het echtpaar stond als versteend.
sAzor!" schreeuwde Eduard.
Laura! Laura!" jammerde Hermine.
Eindelijk trachtte Eduard den hond op te pakken,
maar de beesten waren al in de voorkamer en hiel
den daar evenzoo huis. Gelukkig stond er een
deur open, waardoor Laura ontsnapte. Azor volgde
haar tot op de vlieringmaar daar was zij veilig.
Eduard en Hermine zagen elkaar aan en schaam
den zich; maar zij verwachtte dat hjj wat zou
zeggen en hij verwachtte dat zij zou beginnen
en zoo zeiden zij geen van beiden iets.
Yoor het eerst sedert drie jaren at Eduard weer
in een hotel. Het Kerstfeest kwam al nader en
nader, Azor en Laura leefden met recht als de
hond met de kat en Eduard en Hermine niet
veel beter.
»Neen, het is om gek te wordenriep
Eduard op zekeren morgen uit, toen hij ontdekte
Niet met eenige vijandige bedoeling tegenover
de Nederlanders heeft de regeering dezen stap
gedaan; zij kunnen in deze uitbreiding van
den Britschen invloed berusten zonder daarin
eene oneerlijke of onrechtvaardige verkorting
hunner eigen rechten te zien. Het belang der
Engelschen is daar ginds een vreedzamen handel
te drijven en uit te breidenniets zou meer in
staat geweest zijn om moeilijkheden en bot
singen te doen ontstaan dan de vestiging van
eenige andere mogendheid in dit gedeelte van
Borneo, De handelwijze der regeering is volkomen
in overeenstemming met de staatkunde, welke
zij tot dusver over de geheele wereld gevolgd
heefteene staatkunde met het doel om vrede
en rust te bevorderen, geenszins de reeds zoo
groote gevaren en lasten te vermeerderen,
welke ons land reeds op zich genomen heeft."
Met deze laatste woorden schuift de minister
van koloniën in het kabinet-Gladstone den
„mantel van lord Beaconsfield", welken men
hem heeft opgelegd, een weinig van zijne
schouders. Maar overigens wordt tegen de
Imperial policyal spreekt men haar naam niet
uit, wat haar doel en wezen betreft, niets
ingebracht. Wat kan deze anders bedoelen
dan „het verkrijgen van politieke en handels-
voordeelen Wat anders dan, zoo mogelijk,
in ieder deel van de wereld waar eenige
mogendheid aanspraken op doet gelden, te
doen zien dat Engeland's aanspraken „meer
gegrond" zijn? Wat anders dan „zeer schoone
uitkomsten" te verkrijgen voor den Engelschen
handel, onder bescherming der Britsche vlag,
liefst „zonder eenige lasten van financieelen of
militairen aard" maar ook, wanneer 't noo
dig is, onder de bescherming waarop de
„Britsche nationaliteit" recht geeft
Zoo neemt dan ook de openbare meening
het op. Liberale bladen, als de Daily News
met het gebruikelijke Britsche mengsel van
politiek en humaniteit. „Lord Kimberley,
zegt zij, heeft gesproken alsof het voordeel
van vreemden invloed buiten te sluiten vol
doende was ter rechtvaardiging van het ves
tigen eener Britsche compagnie in het eiland.
Wij zijn echter van meening, dat het van veel
meer belang ware geweest te betoogen dat de
inlandsche bevolking,
en niet alleen de
sultans van Broenei en Soeloe, met de
nieuwe regeling ingenomen is en dat ook zij
erop gesteld is goed en verstandig bestuurd
te worden."
Yoor dat „goed en verstandig bestuur"
erkent de Daily News dat Engeland, blijkens
lord Granville's ve rklaringen, feitelijk aan
sprakelijk geworden is. Dat de „inlandsche
be\olking" haar ingenomenheid met het geval
dat Laura in zijn studeerkamer, onder zijn schrijf
tafel aan zes, zegge zes jongen het leven ge
schonken had.
»Die onuitstaanbare hondklaagde Hermine,
ziende hoe hij haar mooiste japon stuk gebeten
had.
Yoor beiden was de hond en de kat een last
want zij stichtten niets dan onheil. Zij wenschten
beide dieren evenzeer naar de maan, maar: s-IIij
moet beginnen", dacht Hermine, stampte met haar
voetje op den grond en zette een boos gezichtje,
wat haar allerliefst stond.
»Zij zal toegevenbromde Eduard, »zij is met
haar kattenliefhebberij aan alles schuldig."
Zoo kwam het Kerstfeest steeds naderbij. Meer
malen deden zij een poging om de zaak bij te
leggen, maar die stuitte steeds af op dat éen
netelige puntWie zal de eerste zijn En zoo
eindigde telkens het gesprek met de woorden van
Hermine.
»Ik zet Laura bij uwe Kerstgeschenken!"
En dan antwoordde Eduard: »Azor zal
naast uw tafel prijken."
»Dan vergiftig ik Aior onder den boom!"
Dan draai ik Laura voor uwe oogen den
hals om." En onderwijl borduurde het goede
vrouwtje steeds voort aan haar werk voor Eduard
en hij dacht erover na, welken wensch zijner
vrouw hij zou kunnen vervullen.
te kennen heeft gegeven, laten wij voor reke
ning van het Engelsche blad!
Een lory-blad, zoo als de Si. James's Gazette
neemt de gevolgen der Imperial policy wat
meer cyniek voor zijn rekening. „Door het
verleenen van een charter aan de compagnie
van mr. Dent en door deze aldus zedelijk te
erkennen, was de regeering in de gelegenheid
een prachtige bezitting voor het rijk te ver
werven. Daar zijn goede redenen voor, vooral
wanneer wij denken aan de toerustingen van
Rusland op de kust van den Stillen Oceaan
en aan de Russische plannen met Corea. Wel
tracht lord Granville zijne radicale ambtge-
nooten te overtuigen dat dit eene verovering
is die geen verantwoordelijkheid medebrengt.
Manr het is eene dwaasheid, te beweren dat
het land wèl zoo veel waard is om er een charter
voor toe te kennen, maar dat wij door die
erkenning geen verantwoordelijkheid op ons
zouden nemen. Wanneer de compagnie eens
goedvond zich niet te verdedigen tegen een
aanval, zou lord Granville deze kust, van zoo
overwegend gewicht, dan in vreemde handen
laten vallen
Aldus de Engelsche openbare meening, hare
leidslieden en organen. Wat ons betreft, wij
hebben reeds meermalen onze zienswijze uit
gesproken dat het rijk van Nederland in Indië,
binnen de wettig vastgestelde grenzen, reeds te
groot is om verdere uitzetting mogelijk ot wensche-
lijk te doen zijn. Bij gemis van eigen macht tot uit
breiding, anderen de bevoegdheid van vestiging
te ontzeggen, zou van onze zijde even onver
standig als ongerechtvaardigd zijn. Ons streven
behoort niet te zijn anderen te weren, maar
met hen samen te werken en in vrede te leven.
Dat zoo zijnde, kunnen wij zonder ongerust
heid het planten der Britsche vlag op Noor
delijk Borneo aanzien, en aan de polemiek
aan gene zijde van het Kanaal overlaten om
uit te maken of daarmede Britsche „invloed",
dan wel Britsch „gezag" gevestigd wordt, en
of op deze wijze de politiek van lord
Beaconsfield dan wel die van den heer Glad
stone triomfeert.
Op eene slechts door enkele leden 'bijgewoonde
vergadering van het district Middelburg van de
vereeniging Eigen Hulp is gisteren avond met
algemeene stemmen besloten het hoofdbestuur uit
te noodigen bet district op te beffen.
Het district Middelburg, in 1877 met 82 leden
opgericht, heeft nimmer de sympathie van het
publiek genoten en steeds een kwijnend leven
geleid. Noch de levensverzekering, noch het fonds
tot zekerheidstelling vond deelnemers en ook de
verbruiksvereeniging, de eenige onderneming welke
IY.
Het was Kerstavond. Een eigenaardige dag met
al zijn drukte en geheimzinnigheid, een heerlijke
dag, waarop zoover het Christendom reikt, ieder
een erop bedacht is om anderen genoegen te
doen; de eenige dag waarop het gebod der men-
schenliefde van algemeene toepassing schijnt te
zijn. Op dezen dag, dit verraden wij alleen om
ook een geheim te hebben, op dezen dag werden
door ons echtpaar twee duistere daden bedreven.
Eindelijk, eindelijk, voor alle kinderharten veel
te langzaam, was de zon achter de bergen
onder gegaan en breidde zich een prachtige ster
renhemel over de met sneeuw bedekte aarde uit
de starretjes fonkelden zoo vroolijk alsof ook zij
een Kerstfeest te vieren hadden. En nu schikte
Hermine, zoo blijde als zij in lang niet geweest
was, de Kerstgeschenkenhet werk dat gelukkig
afgekomen was, lag op tafel en nog veel daarbij
ook een goed gesloten mandje, waarin zij iets
verstopt had. En Eduard stalde in zijn kamer
zijne geschenken op een tafeltje uit, om daarna
alles te zarnen onder den boom te zetten. En
ook hij stak iets in zijn zak. Het was nog donker
in de kamer, maar het schietkatoen was reeds
aan den boom bevestigd. Nu werd .het aange
stoken en zij wachtten beiden totdat al de lichtjes
brandden in het zijvertrek, om samen onder den ver
lichten boom te treden. Maar waar was Azor, waa?
