N° 30.
125e Jaargang.
1882.
Zaterdag
4 Februari.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hooldagenlen voor Let Buitenland: de Compagnie générale de PuMicilé G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
GEMEENTERAAD.
Middelburg 3 Februari.
De Sophia-Stichting.
IDDEL
De burgemeester van Middelburg maakt bekend,
dat op Maandag den 6en Februari 1882, des na
middags te 2 uren, een openbare zitting van den
gemeenteraad zal plaats bebben.
Middelburg, den 8 Februari 1882.
De burgemeester voornoemd
PICKÉ.
De gemeenteraad van Middelburg, zal, op Maan
dag den 6ea Februari a., des namiddags te 2 uren,
eene openbare vergadering houden ter behande
ling der navolgende zakensuppletoire kohieren
n° 2 der inkomsten en hondenbelasting over 1881
rekening der kamer van koophandel en fabrieken
1881voorstellen van burg. en weth.a inrichting
van het gebouw der voormalige wisselbank tot
schoollokaal F6 onderhandsche verkoop van éene
strook grond, aan den straatweg naar Vlissingen
c eervol ontslag aan mej. S. P. Roth, als onderwij
zeres in de nuttige handwerken op school C; d
opheffing van de beurtveren op Breda en Bergen
op Zoome verzoek van de erven van den heer
F. Wihaut, om uitstel omtrent de overeenkomst
betreffende het bouwterrein aan de Loskade
vernietiging van afgeloste schuldbrieven.
Naar aanleiding der door ons gemaakte aan
merking op het gemis van voorzorgen tegen
brandgevaar in lokalen of gebouwen voor gods
dienstige bijeenkomsten te Middelburgmaakt
men ons opmerkzaam, dat art. 188 der gemeen
tewet, volgens de meest bevoegde uitleggers, den
burgemeester niet toelaat in deze handelend op
te treden. Dat artikel draagt hem wel »de poli
tie" op over »alle voor het publiek openstaande
gebouwen en samenkomsten"doch daaroiider is
nooit verstaan het voorschrijven, op straffe van
sluiting, want anders baat het niet, van maat
regelen ter voorkoming van brand of van eene
paniek.
Door vele gemeentebesturen is in deze leemte
voorzien door middel der algemeene politie-ver-
ordening. Art. 120 der Middelburgsche verorde
ning maakt echter alleen «openbare feesten en
vermakelijkheden" van de vergunning des burge
meesters afhankelijk.
Het klinkt vreemd dat de onbeperkte macht,
welke art. 188 aan de burgemeesters toekent, hen
wel bevoegd maakt om iedere tooneel-voorstelling
of publieke vermakelijkheid, naar hunne subjec
tieve opvatting, te beletten doch hen machteloos
laat tegenover eene zorgeloosheid, waarvan de
verschrikkelijke gevolgen in den laatsten tijd
maar al te duidelijk zijn gebleken.
Yoor de inderdaad bevoegde wets-uitleggers,
welke men ons heeft voorgelegd, moeten wij ons
echter huigen en erkennen dat, zoolang de stede
lijke politie-verordening ongewijzigd blijft, tegen
de onverschilligheid der eigenaars of verhuurders
van zalen en zaaltjes, officieel niets te doen is.
Het bedrag der inlagen in de rijks-spaarbank
was op ult° Dec. 1881 tot ƒ850,617 gestegen,
ingeschreven in 22.831 hoekjes.
Behalve eene wet tot naturalisatie van M. Goe
man, bevat de St. Ct. de wet tot vaststelling der
begrooting van uitgaven voor de rijksgestichten
Ommerschans en Veenhuizen, dienst 1882.
<S-oes, 3 Febr. Bij de opening der stembriefjes
bleek heden dat tot lid van den gemeenteraad met
134 stemmen was verkozen de heer C. Risseeuw.
Op den heer C. Oranje (antir.) waren 95 stemmen
uitgebracht.
's Heer ft rentlsUerke. Met 1 Januari jl.
is alhier een zangvereeniging van mannen opge
richt, die thans 18 werkende leden en éen be
gunstiger telt. De contributie is vastgesteld op
5 cent per week, terwijl een inkomgeld van 25
cent wordt betaald. De wekelijkscke bijeenkomsten
worden gehouden in de consistoriekamer der her
vormde kerk, die door het kerkbestuur daartoe
welwillend is afgestaan. De j onge vereeniging
heeft den naam van Crescendo.
Naar het Dbl. met zekerheid verneemt zullen
de erfgenamen van wijlen Z. K. H. prins Frederik,
met het oog op de aan hen uitgebrachte adviezen,
geen bezwaar maken tegen de afgifte der do mein-
goederen in Noord-Brabant aan den staat der
Nederlanden.
Naar men verneemt is onze regeering voorne
mens nieuwe onderhandelingen over een handels-
tractaat met Frankrijk te openen. De Nederlandsche
gezant te Parijs wordt met het oog hierop in de
residentie verwacht.
In het Militair Bladdat onder redactie van
den kapitein van den staf W. Rooseboom bij Gebr.
Belinfante te 's Gravenhage wordt uitgegeven en
zijn tweeden jaargang is ingetreden, vinden wij
een opstel met den titelVooruitgang op het gebied
der leger-verpleging in Nederland.
Dat stuk verdient de aandacht van 't publiek,
want er worden eene reeks nuttige verbeteringen
in opgesomd, die deels door den minister Reuther,
deels door zijn voorganger, kolonel Den Beer
Poortugael tot stand gebracht of voorbereid zijn.
Men is, op dit gebied, maar al te zeer gewend
aan de klacht, dat er steeds meer geld wordt
uitgegeven, zonder dat verbetering verkregen
wordt. Ook aan onbillijke critiek, door onbevoeg
den en door ontevredenen, is geen gebrek. Er
behoort dus, als tegenwicht, acht geslagen te
worden op hetgeen door deskundigen, die op een
onafhankelijk standpunt staan, wordt mede
gedeeld.
Onder de beschreven verbeteringen komt in de
eerste plaats voor de betere regeling van het per
soneel van den verplegingsdienst, van hun trak
tementen, bevordering en werkzaamheden. Ook
het materieel voor dien dienst heeft vele verbete
ringen ondergaan, waaronder vooral vermelding
verdient de invoering van het uitmuntend voer
tuig voor zieken en gewonden, dat het meest vol
doende der toestellen van dien aard genoemd mag
worden.
Voorts worden opgesomd:
De geld-verpleging. De traktementen der offi
cieren zijn gedeeltelijk op nieuw geregeld, waarbij
niet alleen de rang, maar ook de diensttijd der
belanghebbenden tot grondslag is genomen.
Tot gedeeltelijke tegemoetkoming in de kosten
van verplaatsing van officieren zijn schadeloos
stellingen vastgesteld. Jammer echter, dat van
dezen billijken maatregel, door beperkende bepa
lingen, zooveel is verloren gegaan. Eene moge
lijke verhooging dier tegemoetkoming wil de
minister, te zijner tijd, in overweging nemen.
Eene verhooging der soldijen van onderofficieren,
op den grondslag van diensttijd, is door den mi
nister toegezegd.
De huisvesting. Aan het verbetereu der kazer
neering wordt met vaste hand gewerkt, waarbij
niet alleen de eischen der hygiëne, maar ook het
veraangenamen van het verblijf niet uit het oog
wordt verloren. Vooral voor de gehuwde militai
ren wordt veel gedaan, terwijl een onderzoek aan
hangig is, om ook voor de ongehuwde onderoffi
cieren te geraken tot een aangenamer logies in
de kazernes.
Met zorg wordt er gewaakt tegen besmetting
door onrein gedierte.
De nachtligging. De nachtligging is met op
zicht tot de reinheid veel verbeterd door het
verwijderen der z. g. touwlijnnetten en het in de
plaats geven van ramen van bandijzer.
Op ruimer schaal wordt het zoo uitmuntende
nachtleger voor gehuwde militairen in gebruik
gegeven.
De kleeding. Door de oprichting van centrale
magazijnen van kleeding, zijn de korps-admini-
stratiën ontheven van de zorg van aanmaak, aan
schaffing en beheer der kleeding en uitrusting.
Een vaste commissie van keuring geef't waarborg
voor goede grondstoffen en confectie. Met meer
gerustheid kunnen wij eene mobilisatie tegemoet
zien, voor zoover n. 1. die magazijnen in staat
zullen zijn, alsdan in de behoefte aan kleeding te
kunnen voorzien.
De voeding. In tijd van vrede. Door de
instelling eeiler vaste commissie van aanbesteding
en keuring van granen te 's Gravenhage, heeft
men aldaar meer waarborg verkregen dat goede
grondstoffen worden geleverdvan die plaats uit
worden enkele andere garnizoensbakkerijen van
granen en meel voorzien, welke maatregel een
voorlooper is van het plan, om te Amsterdam een
centrale meelfabriek voor het leger op te richten.
In de vleeschvoeding is eene niet genoeg te
waardeeren verbetering gekomen doordien het vee
levend gekeurd, en na aftrek van hetgeen niet
geleverd mag worden, wordt gedistribueerd.
De overige levensmiddelen worden deels door
de zorg van den hoofdintendant in iedere militaire
afdeeling, deels door de ingestelde garnizoens-voe-
dingscommissiën voor de garnizoenen aanbesteed.
Een wekeljjksch menu tot behoorlijke afwis
seling van spijzen js vastgesteld.
Uit het vorenstaande kan genoegzaam worden
opgemaakt, dat thans de tijd achter ons is, toen
men kon zeggen, een gevangene eet heter dan een
soldaat. Het ration kan den toets van een onder
zoek met opzicht tot de vereischte voedingstoffen
doorstaan, terwijl voldoende waai borg bestaat, dat
de qualiteit der artikelen goed is. Bovendien
wordt aan de bereiding der spijzen, voor zooveel
de middelen dit toelaten, meer zorg besteed. Bij
enkele korpsen wordt van borden gegeten, waar
door veel aan het smakelijke wordt toegebracht.
De tegenwoordige wijze van doen geldt nog als
proef, met het voornemen de voeding voor reke
ning van het rijk te doen plaats hebben, uitge
zonderd brandstoffen en kleine artikelen. De reeds
zoolang gewraakte hijslag op de soldij zal daar
door vervallen, terwijl het zakgeld in de onder
scheidene garnizoenen niet noemenswaardig zal
verschillen.
6. In oorlogstijd. De oorlog behoeft niet
meer als vroeger afgewacht te worden om den
allereersten grondslag voor de goede verpleging te
leggen, n. 1. het samenstellen van een ration. Ook
voor die tijden bestaat thans een ration, dat naar
behooren is samengesteld.
Het reserve-ration, de rations voor paarden en
vee, brandhout, drinkwater en ligstroo zijn vast
gesteld.
Voorzorg-en zijn door het hoofdbestuur toege
zegd om zekerheid te verkrijgen, dat te zijner tijd
eene voldoende hoeveelheid verduurzaamde levens
middelen beschikbaar zal zijn, die door verbruik
bij manoeuvres, in legerplaatsen, of in de mena
ges in vredestijd, periodiek kan worden ververscht.
De volgende kennisgeving is uitgevaardigd
«De burgemeester van Amsterdam, tot zijn leed
wezen ontwaard hebbende dat de politie dikwijls
door het publiek wordt bemoeilijkt, wanneer zij
personen, die zich in kennelijken staat van dron«
kenschap op den openbaren weg bevinden, in
bewaring tracht te brengen, vermaant de ingeze
tenen zich van dergelijke met het algemeen belang
strijdige handelingen te onthouden."
Het is zeer te betreuren, dat zulk een verma
ning noodig is. (Hbl.J
Omtrent de nieuwe marine-sabels vernemen wij
uit goede bron dat bij een aantal zeeofficieren het
voornemen bestaat deze voor ditmaal eens niette
hestellen bij den gewonen leverancier Pauwels iu
Den Haag. In verband daarmede nemen wij het
grootste deel over van een ingezonden stuk in
Het Vaderland van heden.
Eenzaam, schrijft de inzender, die zich als
de «luitenant op nonactiviteit P. o. r." teekent,
zat ik op mijn kamer in een onzer provinciesteden.
Mijn oppasser ('s nachts bekleedt hij het baantje
van nachtwacht in onze goede stad) vertelde mij,
dat hij in de courant had gelezen, dat de heeren
weer nieuwe sabels kregen.
Hij vroeg of hij dan de oude sabel mocht hebben,
om, als het 's nachts eens noodig was, tegen dieven
etc. te kunnen gebruiken.
De sabel was nog scherp pn geslependit had
hij met het oppoetsen wel gemerkt.
«Maar Blucher, zeide ik tegen hem, denk je nu,
dat je naamgenoot zijn sabel, waarmede hij te
Waterloo vocht, zoude weggegeven hebben, en je
weet toch wel, dat ik er op Atjeh mede heb ge
vochten; hoe dikwijls zeide je niet: luitenant, er
is een heelo hak in; ik heb je immers verteld
van dien klewanghouw, die er mede gepareerd
was.
«Neen, neen, daar moet je niet op rekenen, een
officier hecht meer aan zijn sabel dan je in je
wijsheid wel denkt; even als de Nederlandsche
driekleur in eenvoudig proza rood, wit en blauw
linnen is, zoo stelt deze in poëzie voorGetrouw
heid aan koning en vaderland.
«Wij hebben liefde voor de vlag, die aan de
gaffel waait, omdat zij de eer en den roem onzer
natie vertegenwoordigt; die vlag is een band, die
ons allen vereenigt en hoogere zedelijke grond
beginselen leeraart.
«De sabel staat ermede in het innigste verband.
«Wil nu Z. M. de koning, dat wij die sabel
niet meer zullen dragen, welnu, oude veteraan, je
kent toch wel het spreekwoord:
Gehoorzaamheid van den soldaat
Is het kenmerk van den staat.
Wij zullen haar bewaren en, krijgen we eens
kinderen, dan leeren we ze met een kleine varia
tie te zingen:
Voici les sabres de ton père,
Tu vas les mettle a ton cöté".
Terwijl ik dit gesprek hield, ontving ik een,
circulaire van den heer Frans Pauwels, hofleveran
cier in sabels van Z. M. den koning etc., etc., te
's Gravenhage.
Deze hofleverancier beval zich aan de nieuwe
sabel te leveren a 38, met de navolgende woor
den o. a.
«Ik had de eer op last van Z. M. den koning (als
royalist had ik hier liever gezienonzen geëerbie-
digden koning) het nieuwe model te vervaardigen,
waardoor ik in het bezit ben van de nauwkeurig
ste bijzonderheden omtrent model en constructie
tot daarstelling der sabels".
Meer nabij de waarheid zoude, geloof ik, ge
weest zijn
»Ik had de eer aan Z. M. onzen geëerbiedigden
koning een nieuw model marine-sabel aan te
bieden.
«Het heeft Z. M. behaagd dezelve (officiëele stijl)
bij koninklijk besluit van 22 Januari verplichtend
in te voeren".
Uit die circulaire bleek echter het feit dat de
invoering beslist is.
Onze tijd is een tijd van coöperatie, getuige
Eigen Hulp en zooveel andere instellingen.
Eendracht maakt macht, het doel van mijn
schrijven is mijn collega's in Den Haag uit te
noodigen een comité samen te stellen, teneinde,
wanneer dit niet door het ministerie van marine
geschiedt, de levering dier sabels bij publieke
inschrijving uit te besteden.
De prijs zal dan nog meer dalen.
De kerkeraad der Hervormde gemeente te 's Her
togenbosch heeft de tusschenkomst van den ge
meenteraad ingeroepen, ten einde voldaan worde
aan zijn herhaald verzoek om de zieken, die tot
het hervormd kerkgenootschap behooren, in een
afzonderlijke zaal in het groot zieken-gasthuis te
doen verplegen. De kerkeraad wijst tot staving
der gegrondheid van zijn verzoek op het feit dat
een achttienjarig jongeling van den protestant-
schen godsdienst onlangs, tijdens hij in het gast
huis verpleegd werd, buiten weten van zijn vader,
tot den Roomsch-katholieken godsdienst is over
gegaan. (N. R. Ct.)
De afdeeling Nederland van de Internationale
vereeniging tot verbetering van het lot der blinden
heeft den minister van binnenlandsche zaken de
wenschelijkheid betoogd eener statistiek van
blinde en zulke halfblinde kinderen tusschen 412
jaar, die van het openbaar of bijzonder onderwijs
geen gebruik kunnen maken en aan wier ouders
of verzorgers de middelen ontbreken om in dat
gemis op voldoende wijze te voorzien. Zij heeft
van den minister het antwoord ontvangen, dat de
gemeentebesturen door tusschenkomst van den
commissaris des konings in de onderscheiden
provinciën worden uitgenoodigd een onderzoek in
te stellen naar de in hun gemeente aanwezige
blinde en halfblinde kinderen, in den zin als
door de commissie werd aangegeven, en dat de
uitslag van dit onderzoek haar later zal worden
medegedeeld.
D9 bestuurders dezer badinrichting voor kinde
ren .van minvermogenden, te Scheveningen, ver
klaren in hun jaarverslag over 1881 met voldoe
ning, dat hunne vereeniging over 't algemeen in
gunstige omstandigheden verkeert. Veel heeft zij
verloren aan haar eerelid, Z. K. H. prins Frederik;
maar veel heeft zij ook behouden in Z. K. H. den
prins van Oranje, die haar met uitmuntende,
vorstelijke geschenken begunstigde, en den 27e*
Augustus jl., bij een onverwacht bezoek in het
gesticht, zijne tevredenheid te kennen gaf over
den toestand waarin hij de verpleegden aantrof.
Het getal verpleegde kinderen bedroeg 85,
tegen 76 in 1880, 49 meisjes en 36 jongens. Zij
waren afkomstig uit de gemeentenAmsterdam,
Delft, Dordrecht, 's Gravenhage, Haarlem, Kampen,
Nijmegen, Rotterdam, Schiedam, Sneek, Zutphen,
Jutphaas, Krimpen a/d Lek, Sloten en Vrijenban.
67 behoorden tot de hervormde, 14 tot de Roomsch-
katholieke en 1 tot de Luthersche kerk.
Van de kinderen leden er aanscrophulosis 35;
bloedarmoede 18; de gevolgen van typhus, diph-
teritis en malaria, (reconvalescenten) 7; ziekten
van de oogleden, hoornvliesontsteking, iritis 6;
ziekten van het zenuwstelsel 5; ziekten van de
ademhalingsorganen 5; rachitis 3; ruggegraats-
verkromming 3kniegewrichtsontsteking 1tot
herstel gezonden, vóór of na eene operatie 2.
Van deze 85 kinderen hebben er 26 genezen,
52 zeer verbeterd het gesticht verlaten.
Aan het verslag van den geneesheer dr. Van
der Mandele nopens de uitkomsten der verpleging
wordt nog het volgende ontleend:
Onderdescropliuleuze kinderen waren er died®
