N° 28.
125e Jaargang.
1882.
Donderdag
2 Februari.
Rijks-belastingen.
Middelburg 1 Februari.
Benoemingen en besluiten.
Kerknieuws.
Marine en leger.
Rechtszaken.
Dit b]ad verschijnt d a ge 1 ij k s,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels/" 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Puhlicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weenen, Zurich enz.
Kadastrale metingen en schattingen.
MIDDELBIRGSCHE COURANT.
De burgemeester van Middelburg, ontvangen
hebbende eene opgave der uitkomsten van de
metingen en vastgestelde schatting van eenige in
deze gemeente gelegen eigendommen;
gelet op artikel 15, 2° lid der wet van 26 Mei
1870, Staatsblad no. 12, brengt ter kennis van de
belanghebbenden, dat gemelde opgave gedurende
dertig dagen ter secretarie dezer gemeente voor
ben ter inzage is nedergelegd.
Hiervan is afkondiging geschied waar het be
hoort.
Middelburg, 30 Jan. 1882.
De burgemeester voornoemd,
P I C K
Het Handelsblad vat nogmaals de redenen samen,
welke het ministerie moeten nopen om in de
verwerping van het Fransche handelstractaat geen
politieke nederlaag te zien. Hetgeen wij daar
omtrent reeds in het midden hebben gebracht,
wordt door dit betoog bevestigd, even als het
overeenkomt met de zienswijze der N. Rott. Ct.
De kamer, zegt het HU., heeft aan het tijdelijk
gemis eener regeling de voorkeur gegeven hoven
een onvoldoend tractaat. Zij heeft daarmede
minder eene afkeuring van de houding der regee
ring te kennen gegeven, dan den wensch om van
de gewijzigde omstandigheden in Frankrijk ge
bruik te maken, teneinde betere voorwaarden te
kunnen bedingen en sommige bepalingen duide
lijker te kunnen formuleeren. Dit moge niet
aangenaam wezen voor de regeering, eene afkeu
ring van haar beleid is het niet.
Trouwens, gaat het Hbl. voort, de ge
schiedenis van het afgeloopen jaar leert nog een
ander feit, waaruit blijkt dat het ministerie in
een nederlaag bij een bepaald onderwerp geen
reden ziet om het bewind neer te leggen. De in
trekking der rentewet was een daad van wel zoö
ingrijpend belangals de verwerping van een
handelstractaat. Toch leidde deze mislukking van
die eerste poging tot belastinghervorming enkel
tot het aftreden van den minister van financiën
zijn ambtgenooten gaven de taak niet op, om
tegenover de vertegenwoordiging hun program
verder ten uitvoer te brengen.
»De omstandigheden, waaronder het kabinet
is opgetreden, zijn thans evenmin gewijzigd als in
den afgeloopen zomer. In de verhouding der
partijen is geenerlei verandering gekomende
verkiezingen van Juni hebben de liberalen niet
versterkt noch eendrachtiger gemaakt, en voor een
clericaal ministerie bestaat niet de minste kans
om met eenig uitzicht op slagen de regeertaak
te aanvaarden.
«Daarentegen is er voor het tegenwoordige
kabinet reden te over om de portefeuilles te be
houden. Het heeft bij de jongste behandeling
der staatsbegrooting geen ernstigen tegenstand
ontmoetbijna al de hoofdstukken zijn door beide
kamers met groote meerderheid goedgekeurd.
Maar bovendien is met de uitvoering van het
ministerieel program pas een begin gemaakt: de
regeling der levende strijdkrachten is aanhangig;
de maatregelen tot invoering van het strafwetboek
zijn voor dit jaar toegezegdover de belasting
hervorming heeft de minister van financiën gewich
tige voorstellen beloofd en een ontwerp tot her
ziening der kieswet wordt nog in deze zitting te
gemoet gezien.
«Het belang des lands is veel beter gediend,
wanneer de ministers zich tot plicht stellen deze
hervormingen tot stand te brengen, dan wanneer
zij hun zetels verlaten om een teleurstelling, waar
aan de omstandigheden in Frankrijk veel meer
schuld hebben dan bet beleid der regeering in
Nederland. Waarom in onze binnenlandsche
staatkunde, die toch reeds verwarring genoeg op
levert, nog meer verwarring te brengen wegens de
quaestie van wat meer of minder bij de regeling
van een handelstractaat?
»De val van een ministerie op grond van zulk
een vraagstuk ware alleen te rechtvaardigen, wan
neer de wensch naar een geheel gewijzigde bin
nenlandsche handelsstaatknnde aan de nederlaag
ten grondslag lag. Ieder weet echter, dat de ver
werping van het tractaat niet die beteekenis heeft.
Tot de verwerping moge de protectionistische
jfxactie der tweede kamer hebben medegewerkt,
die partij is verre in de minderheid, en stellig ten
minste de helft der 46 tegenstemmers zou zich
met de 32 leden, die zich voor het tractaat ver
klaarden, vereenigen, indien een poging werd
gedaan om ons tarief van invoerrechten te ver-
hoogen of de differentieele rechten in Indië te
herstellen.
«Om al die redenen achten wij een ministeri-
eele crisis door de verwerping van het handels
tractaat niet gerechtvaardigd en in strijd met
's lands belang."
Het aangekondigde woorden-steekspel tusschen
de voor- en tegenstanders van de «school met den
bijbel" heeft gisteren avond van 8 tot 11 uren te
Rotterdam plaats gehad, onder voorzitterschap van
den predikant ds. H. C. Lohr. Tegen de «school
met den bijhei" spraken dr. P. R. Hugenholtz, uit
Den Haag en de onderwijzer De Heer, uit Rotter
dam; voor die school de heeren Keuchenius, De
Savornin Lohman en Meijer, onderwijzer; tusschen
beide in, met een halve wending naar den libe
ralen kant, de predikant W. Francken Az.
Zoo als te voorzien was, baalde niemand een
ander tot zijn gevoelen over en dewijl die gevoe
lens, uit de namen der sprekers, voldoende bekend
zijn, behoeven wij daarover niet in bijzonderheden
te treden.
Yan teekenen van goed- of afkeuring onthield
het talrijk publiek zich. Alleen toen de heer De
Heer zeide, dat hij kinderen van orthodoxe ouders
dikwijls het meest oneerbiedig gedurende het ge
bed had gevonden, ging er een geweldig tumult,
gesis, gefluit en scheldwoorden op.
»Dat had men niet moeten doen," zeide de heer
Lohman later. Hij zelf had die grief meer ver
nomen.
Ondertusschen had men het toch maar gedaan.
De onverdraagzaamheid stoort er zich niet veel
aan, of zij goed- of afgekeurd wordt.
Den 27en December jl. heeft te Atjeh de inwij
ding van den nieuwen, door de Nederlandsche
regeering herbouwden Mahomedaanschen tempel
plaats gehad. Het Handelsblad bevat van die
plechtigheid eene beschrijving.
Scheepsladingen met «koningen" van de Oost
en Westkust kwamen aan ter eere van de plech
tigheid. De rivier was buiten hare oevers
getreden en een gedeelte van het terrein stond
daardoor onder; bovendien viel de regen bij
stroomen.
Niettemin bad op Dinsdag 27 December te 11J
uur de plechtige overgaaf der sleutels plaats. De
»ongeloovigen" mogen den tempel niet betreden
als die voltooid is, en daarom was buiten het ter
rein van den tempel een soort van tribune opge
slagen, waar de officieren van land- en zeemacht,
ambtenaren en burgers gezeten waren. Dames
werden niet toegelaten; die zijn bij de Mahome-
danen niet in tel. Op de tribune zaten van de
Atjehers alleen de oude hoogepriester en zijn
jongere ambtgenoot, benevens een lid van het
vroegere sultanshuis, uit Pedir overgekomen.
De overige «koningen" zaten als schoolknapen
huiten de tribune op banken.
De gouverneur las de akte van overdracht aan
de bevolking voor, daarbij verklarende, dat het
Nederlandsch gouvernement nooit een godsdienst
oorlog in den zin had gehad, en ten bewijze
daarvan den ouden missigit door dezen prachtigen
tempel had doen vervangen, maar dat de wapenen
noodig warén geweest om rust te brengen in het
land, dat niet in staat was zichzelf te regeeren.
Deze redevoering, in het Nederlandsch uitge
sproken, werd door den assistent-resident van
Groot-Atjeh in het Maleisch vertolkt en toen weder
in de taal van Atjeh overgebracht, Onder het
bulderen van het geschut werden daarna de sleutels
op een geel zijden kussen, dat op een zilveren blad
rustte, aan den hoofdpanghoeloe (hoogepriester)
aangeboden en toen stormden de Atjebers den
tempel binnen. Hiermede was de belofte vervuld,
door gouverneur-generaal Yan Lansberge in 1878
gedaan.
Alle wachten waren dien dag versterkt, alle
troepen geconsigneerd, en ook nu is men nog op
zijn hoede, daar vele Atjehers in de laatste dagen
van elders te Kotta Radja zijn en men niet weet
of allen wel te vertrouwen zijn.
De Transvaalsche Staats-Courant meldt, dat als
algemeene regel is aangenomen, dat alle doctoren
in de rechtsgeleerdheid, als zoodanig toegelaten
in het koninkrijk der Nederlanden, na beoordeeling
en in orde bevinding hunner stukken door de
rechtsgeleerde commissie, door de hoven der
republiek moeten worden toegelaten als advocaten
en procureurs.
Yoor eenige dagen werd gemeld dat ten
kantore van de Lloyds te Londen voor leden inzage
was te nemen van vertrouwelijke mededeelingen
betreffende de verongelukte Koning der Nederlanden.
Nadere bijzonderheden zijn daaromtrent nog niet
publiek gemaakt. Dezer dagen werd, naar men
ons mededeelt, een scheepstimmerman, die aan
het bouwen der sloepen van genoemd vaartuig
had gearbeid, naar Amsterdam ontboden. Hij
meende dat dit in verband stond met het vinden
van wrakhout door de Madura. (Arnh. Ct.)
Eiland 'FlioJeii. 31 Jan. Naar wij met ze
kerheid vernemen, zal dit eiland met 15 Maart
nog niet deelen in de zegeningen van den post
pakkettendienst. De oorzaak dezer uitsluiting moet
gezocht worden in de mindere geschiktheid van
sommige wegen voor het vervoer van zware
vrachten. Daarom spreekt men van eene andere
regeling van den postdienst in dit eiland.
Westkapelle, 30 Januari. Nadat de heer
0. de Smit, van Wissekerke, gisteren morgen en
middag in eene welbezette kerk de godsdienst
oefening alhier had geleid, hield hij heden namiddag
in de herberg hij W. Minderhoud Az. eene voor
dracht over Noord-Amerika. Hij voerde zijne tal
rijke hoorders in gedachten daarheen over de lijn
RotterdamNew-York, eene gelegenheid, die hij
ten zeerste prees. Yerder ging het per spoor
landwaarts in. Hij schetste o. a. een emigranten-
trein, die 3 a 4 dagen en nachten aaneen in
golvende beweging is, bijna als een schip, zoodat
men er niet zee-, maar wagenziek van zou worden.
De toestanden in Amerika, zoo met betrekking
tot den landbouw als anderszins, werden in dien
geest door hem voorgesteld, dat men, een middel
van bestaan zoekende, niet behoeft te aarzelen
zich daar te gaan vestigen, wanneer men werken
kan en wil, en trouw en eerlijk is.
Aan den anderen kant deed hij echter ook
opmerken, dat men zich Amerika niet moet
voorstellen als een luilekkerland. Vooral in den
beginne, ziet men zich meestal hitter teleurgesteld.
Later komt men, in den regel die echter ook
niet zónder uitzondering is dat alles te boven
als men met ernst wil, komt men in dat «heer
lijke land" wel terechtmaar men ga er niet
heen met een bepaald doel, om b. v. hoer,
of wat ook te worden. Men doe er wat zijn
hand vindt om te doen, en dan kan men er best
vrij wat dollars verdienen.
'Breskens, 1 Febr. Gisteren avond vierde de
zangschool De Muzikale Kweekhof in het lokaal
der bewaarschool alhier haar vijfde jaarfeest.
De uitvoering van zangstukken en voordrachten,
door de leerlingen gegeven, getuigde ruimschoots
voor den vooruitgang der school en voorden ijver
van den directeur, den heer P. van Santen.
Tal van bezoekers keerden dan ook hoogst vol
daan huiswaarts.
Dezen winter zulien nog door het Rotterdamsch
tooneelgezelschap van den heer Yan Zuylen ten too-
neele worden gebracht een oorspronkelijk stuk van
den heer Maas Geesteranus, Marietje getiteld, en de
Taming of the Shrew van Shakespeare, naar de
vertaling van dr. Burgersdijk. Ook is bij dat ge
zelschap in studie Ruy Bias.
Van de Rotterdamsche afdeeling van het Ned.
Tooneel worden opvoeringen verwacht van Macbeth
en van een nieuw stuk van Rosier Faassen. (Vad.)
De jaarlijksche opera-crisis is gisteren te Rot
terdam aangevangen. In eene vergadering van
belangstellenden werd door de financieele com
missie het plan voorgelegd om 120.000 bijeen
te brengen, waardoor 75 Hoogduitsche en 15
Fransche voorstellingen in het volgend seizoen
zouden worden verzekerd. Daartegen rezen tal van
bezwaren. Tenslotte werd op voorstel van den heer
Hoboken besloten een commissie van zeven leden
te benoemen, teneinde nadere plannen te bera
men om de directie voor een mogelijk tekort te
beveiligen.
Aan een Haagscben brief in de Arnli. Ct is het
volgende ontleend.
«Dat de vereeniging Het Nederlandsch Tooneel den
naam van koninklijke vereeniging verkregen heeft,
doet mij zeer veel genoegen. Dat deze titel dade
lijk geëxploiteerd wordt, en biljetten en adver
tentiën der voorstellingen met de koninkljjke
kroon zijn voorzien, bij wijze vaneen hofleverancier,
is zeker grappig genoeg; maar om deze min of
meer wansmakelijke vertooning moet men de
ernstige en heuglijke beteekenis van 's konings be
scherming en gunst niet voorbijzien, waarvan deze
titel slechts een van de uitingen is Nu sedert
een jaar reeds woont het koninklijk echtpaar de
voorstellingen dier nationale vereeniging regel
matig hij. Een gevolg daarvan is, dat de Hol-
landsche komedie tegenwoordig bezocht wordt door
een publiek, dat in vroegere dagen den neus zou
opgetrokken hebben voor zoo'n onfatsoenlijke, dat
wil zeggen: niet in het Fransch gegevene, uit
spanning, en dat de hooggeplaatste lieden, al is
het alleen om hun hof te maken, belangstelling
toonen of veinzen in de nationale tooneelspeelkunst,
eindelijk dat de anderen, wier zucht tot navolging
hier althans ongetwijfeld ten goede werkt, zich naar
hunne meerderen richten. Hoe weinig ik ook
met de mode op en voor de mode over heb, ik
wil niet ontkennen dat voor een kunstinstelling,
die tevens publieke vermakelijkheid is, niets voor-
deeliger kan gewenscht worden dan dat ze in de
mode komt. Dat geeft flinke recettes en strgjtt -
of kan althans strekken ten bate der kunst.
Al gaat onze Amsterdamsch-Haagsche tooneelver-
eeniging in dit opzicht niet heel snel, vooruitgang
is er toch zelfs bij haar te bespeuren: het reper
toire neemt allengs eén hooger karakter aan. Al
voldoen de Duitsche kluchten, die tegenwoordig
aan de orde zijn, nog niet aan de groote aestheti-
sche eischen, zij naderen toch het ideaal een
weinig meer (of liever: ze staan iets verder van
het absoluut wansmakelijke af) dan de draken, die
de hoogste tooneelvereeniging des lands ons een
paar jaar geleden nog te kijk gaf.
«Ik vlei mij, dat de hooge bescherming van onzen
koning nog in een ander opzicht goede vruchten
zal kunnen dragen. Ik verheeld mij nu, dat de
koning allicht eens tot de heeren zeggen zal
vertoont ge nu altijd vertaalde stukken bestaan
er geen oorspronkelijke die ge kunt opvoeren?"
Een vorst, die eene nationale zaak ondersteunt,
moet, dunkt mij, vroeg of laat alzoo spreken. En
daar de vereeniging dan toch oorspronkelijke
stukken op haar repertoire heeft, zal daarvan
eene herleving van die schijndooden het gevolg
zijn. Al begint men met Juffrouw Bos en Gabrielle,
ik beb er niet tegen; want men zal wel gedwon
gen worden verder te gaan en ook de goede
Hollandsche stukken te vertoonen. Ik begrijp dan
ook eigenlijk niet waarom de vereeniging, om baai-
ontwakend geweten te sussen, eindelijk tot het
opvoeren van oorspronkelijke stukken overgaande,
de Kiesvereeniging van Stellendijk jongstleden
Zondag ten tooneele bracht in het Gebouw v. K.
en W. Het vroolijke en geestige stuk van Mulder
is dan toch waarlijk de eer van voor zijne majesteit
in den koninklijken schouwburg vertoond te
worden vrij wat heter waardig dan het smakelooze,
onkiesche Amerikaansch of niet, of de vele flauwe
Duitsche kluchten, waarop men Z. M. en zjjne
jonge gemalin uit den treure onthaalt."
leger. Op verzoek is aan den met verlof hier
te lande aanwezigen kolonel der infanterie van
het leger in Ned.-Indie L. de Paauw, eervol ont
slag verleend uit Zr. Ms. militairen dienst, met toe*
kenning van pensioen.
Scltooiidijke, 30 Januari. Onüe geachte
predikant, de heer J. Yisser, heeft voor het beroep
naar Oterleek (classis Alkmaar) bedankt.
Tegen den 4ei April a. zullen weder pupiliefl
op de Pupillen-school te Nieuwersluis worden ge
plaatst,
Voor nadere inlichtingen verwijzen wij belang
hebbenden naar de Staats-Courant van heden.
De 2e luit. kwartiermeester J. J. van Hille,
van het 5e hat. 3e reg. inf. te Middelburg, is
tegen 1 Mei a. overgeplaatst bij het met dat bat.
verwisselend 2e bat. te Bergen-op-Zoom.
Vlissing-en, 1 Februari. Naar wij verne
men zal de luitenant ter zee le klasse W. J. H.
de Kanter, kommandant van Zr. Ms. stoomkanon-
neerboot Hydra alhier, met 1 Mei a. als zoodanig
vervangen worden door den luitenant ter zee l6
klasse A. van Hengel, thans op nonactiviteit,
Ter terechtzitting van het kantongerecht te
Middelburg van 31 Januari 1882 zijn de navol
gende personen veroordeeld
J. P. P. en P. C. H., te Middelburg, M. de W.,
I. F., E. v. O., H. M., J. L. P., H. J. H., W.J.A.,
J. B., J. C. L. v. d. E., allen te Vlissingen, W. D.
en J. de K., te Oostkapelle, P, L., te Hulst, R, L,,
