N°' 4.
Donderdag
5 Januari.
FEUILLETON.
Middelburg 4 Januari.
EEN VERWOEST LEVEN
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Ad verten tien 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1-7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daube Cie. te Parijs, Londen, Frankfort a. M., Berlijn, Weénen, Zurich enz.
1881.
in.
Aan iedere zijde van den Atlantischen oceaan
heeft een krachtig volk zich den republikein-
schen staatsvorm gekozen in de nieuwe wereld
misschien wel omdat er geene koningen be
schikbaar waren in het oude Europa zeer
zeker omdat Frankrijk koningen en keizers
genoeg had gekend. Men heeft de republiek
wel eens den staatsvorm der toekomst genoemd,
soms vergetende dat zij ook die is van een
ver verleden. Over de juistheid dier qualifi-
catie valt niet te twisten zij rust veeleer op
geloof dan op redeneering. Hoofdzakelijk in
Frankrijk is dit geloof zeer sterk ontwikkeld.
De republiek, voor den éen conservatrice
voor een tweede opportunistevoor een derde
radicalevoor anderen wederom socialiste, com
muniste of collectiviste, maar toch altijd de
republiek, vormt een onmisbaar artikel in het
politiek huisraad van eene groote menigte
Fransche patriotten. Er ligt in zulke dweperij
met een zekeren staatsvorm geen gering gevaar.
Het juiste onderscheid der meeningen lijdt
eronder, als allen zich vereenigen onder den
zelfden oorlogskreet, en men gaat den staats
vorm honden voor hoofdzaak, terwijl hij slechts
het vaartuig moet zijn waarop het volk zijne
bestemming moet bereiken. Als nn overmatige
ingenomenheid met den bouw van het schip
den ganschen geest in beslag neemt, lijdt
daaronder wel eens de zeker grootere aandacht
die men dient te wijden aan de lading en
vooral aan den koers.
In de Vereenigde Staten bestaat zulk een
gevaar niet. De staatsvorm is eens gekozen
als de toen best mogelijke en wordt gaarne
behouden als de ruimste, waarin aan instellingen
en personen de meeste vrijheid van beweging
wordt gelaten. De republiek in haren tegen-
woordigen vorm vindt er enkel bestrijding in
hen die de banden welke de staten aan het
gemeenschappelijk centraal bestuur binden,
losser willen maken, zonder ze echter geheel
te verbreken. De voordeelen van het groote
rijk, dat zonder naijverige naburen de grootste
helft van een werelddeel beslaat, de bijna ge-
heele uitsluiting der mogelijkheid van een bui-
tenlandschen oorlog, die vloek van Europa,
springen zoo in het oog, dat het begrip van
*1
dook
JESSIE EOTHEKGILL.
HOOFDSTUK V.
Angela.
Philip merkte niet dat Thekla wel vriendelijke
woorden sprak, maar op een harden toon; en dat
haar mond wel glimlachte, doch hare blauwe
oogen koud waren als staal. Hij stelde het meeste
belang in de houding van zijn zuster en Angela,
en zijne oogen dwaalden van het eene gelaat
naar het andere, tot zij eindelijk weer op dat van
Angela hieven rusten en hij onverhoeds een zucht
slaakte, terwijl zjjn hart onstuimig klopte en hij
niets anders kon denken dan: »Hoe schoon is
zijHoe schoonHet overige gedeelte van den
avond bracht hij door met juffrouw Fairfax gade
te slaan en naar haar te luisteren als zij zong.
Hoedanig haar aangeboren talent of haar smaak
voor muziek mochten zijn, Angela w'?s te goed
onderwezen om slecht te zingen. Haar stom was
bijzonder mooi en de zang heeft zoowel als de instru-
inentale muziek het voorrecht, dat wanneer ër slechta
jicht geven wordt op maat en toon, een opgewonden
ontbinding der republiek in onafhankelijke
rijken wel niet spoedig wortel zal schieten in
het practisch brein der Amerikanen.
De krachtige republiek heeft echter ook
hare zwakke zijde. Als hare burgers telken
termijn van vier jaren een nieuw hoofd van
den staat aanwijzen, komen alle hartstochten
in het werk, niet alleen om aan eene der twee
groote partijen de zegepraal te verzekeren,
maar vooral, vóór de beslissende verkiezing,
om den candidaat te vinden voor iedere partij.
En dan is de leiddraad voor de machthebbenden
der partijen dikwerf veeleer gelegen geweest
in de tastbare voordeelen voor hun persoon,
welke zij van den candidaat na zijne benoe
ming wachtten, dan in eene nauwgezette over
weging zijner geschiktheid boven ieder ander.
Dan gebeurde het dat een alzoo verkozen pre
sident, zoodra hij den republikein schen troon
had bestegen, de bewezen diensten beloonde
met postjes en posten, en dat het gansche, bijna
honderdduizend sterke personeel der ambte
naren in korten tijd moest plaats maken voor
de vrienden der nieuwe regeering. Dan waren
er onder die pas begunstigden, die zich spie
gelden aan hunne voorgangers en die, in de
afwachting van een spoedig ontslag, trachtten
op hun weg zooveel gouds mogelijk te bemach
tigen, onverschillig uit wiens bezit afkomstig.
Want zij riepen: aprèsmoile déluge en kenden
weinig nauwgezetheid van geweten. Dat stel
sel, waardoor de naam van Ulysses Grant met
een zwarte kool in Amerika's geschiedboeken
zal aangeteekend blijven, had zijne voorstanders,
zoowel in hen die in het zalig bezit waren
der ambten vol indirecte winst, als in hen die
eene volgende beurt meenden te mogen ver
wachten.
Des te schooner komt de figuur nit van den
president Hayes, die gedurende zijn ambts
tijd wel niet alle misbruiken kon te keer gaan,
maar door zijn voorbeeld nieuw vertrouwen
wekte in de eerlijkheid van staatsambtenaren;
des te moediger zijn de woorden van James A.
Garfield, die van de trappen van het Washing-
tonsche Kapitool de geheele hervorming aan
kondigde van den lang gelaakten civil service
Hij beleefde het niet dat men hem aan zijn
woord hieldwant hij viel op zijn post, door
schoten juist door een teleurgestelden ambten
jager. Wat zijn opvolger zal doen weet men
nog niet met genoegzame zekerheid.
Zulke gebreken, zulke diep gevoelde ver
liezen schaden deze krachtige republiek slechts
weinig. In den vollen rijkdom van zijn bodem,
Europa voedende, uit Europa de beste werk
krachten trekkende, die het moede zijn voor
toehoorder altijd hartstocht, gevoel al wat hij
wil en wat hij zelf voelt er in kan leggen.
Zoo was het dien avond met Philip.
Terwijl zij zong sloot hij bijna de oogen en
luisterde in een soort van verrukking. Toen het
uit was en hij om zich heen zag, merkte hij dat
zij omringd werd door een drom van bewonderaars,
die er Op aandrongen dat zij nog eens zou zingen.
Haar biik ging tersluiks in de richting waar hij
zat en scheen verwijtend te vragen
Waarom zit gij daar zoo ter zijde en be
moeit u niet met inij
Toen de avond om was wandelden Angela en
haar zuster met Philip en Grace samen naar huis,
bij maanlicht en gaslicht, door de prozaïsche
straten der voorstad van Irkford, die voor éen
van het gezelschap althans nooit meer zoo alle
daags ch konden worden als te voren.
HOOFDSTUK VI.
Angela's redenen, -voor en tegen.
Wanneer het einde van Juli nadert, worden alle
colleges en scholen te Irkford gesloten. Voor de
vacantie heeft er een ware landverhuizing
van meesters, leerlingen en ouders plaats naar de
nieren, het zeestrand, het vaste land of het platte
land, ergens heen, ergens buiten de stad," ver
van haar stóf, haar rook, haar hitte, hare ram
melende en ratelende wagens en omnibussen, hare
karig loon een armelijk leven te leiden, ont
wikkelt zich dit land met reuzenschreden.
Het acht zich volkomen onafhankelijk van de
pretenties der oude wereld en zegt trotsch,
dat Amerika voor de Amerikanen blijft, maar
dat zij ook genoeg hebben aan hun werelddeel.
Geen Europeesche invloed zal daar door de
Vereenigde Staten geduld worden: zoowel de
houding der Washingtonsche regeering betref
fende het Panama-kanaal als hare inmenging
in den officieelen afloop van den feitelijk ge
lukkig geëindigden oorlog tusschen Peru en
Chili bewijzen dit volkomen,
De Fransche republiek is op heel wat losser
grondslagen gevestigd. Wij wezen er reeds
op welke zonderlinge republieken daar gehul
digd worden door verschillende lagen der
ipenbare meening. Daar te lande doet zich
een opmerkelijk verschijnsel voor. Er bestaat
in de groote steden een zekere wedijver tus
schen uitvinders van half uitgewerkte staats-
en maatschappelijke theorieën, met dit gevolg
dat wie een luttel aantal jaren geleden nog
voor radicaal gold, spoedig socialisten vond die
hem conservatief scholden, en dat deze laatsten
weder in bervormingszin moesten wijken voor
adepten eener nieuwere leer, terwijl dit zon
derling verschijnsel zijn toppunt vindt in eenige
lieden die rondweg de noodzakelijkheid van
welke regeering ook ontkennen. Zulk een
vreemden loop nam dit verschijnsel, dat er reeds
oud-leden der Commune zijn die als schroom
vallig door theoristen vf o later datum worden
verketterd.
Wij weten dat noch de intellectueele kracht,
noch het aantal dezer menschen zeer groot is,
maar wij weten ook dat zij in het land der
revoluties beschikbaar zijn voor eiken opruier,
en dat het voorbeeld der groote steden Frank
rijk meer dan eens van regeering heeft doen
verwisselen. Daarom blijft ook de tegenwoor
dige staatsvorm een onzeker bezit voor de
Fransche natie.
Zoolang het echter gaat, is er in de wijze
zelf waarop de republiek bestuurd wordt, geene
kiem van ontbinding te vinden. De heer Grévy
boezemt een onbeperkt vertrouwen in, en de
naam van Gambetta heeft veel verloren van de
verschrikking, welke hij vroeger voor angstige
en wantrouwende zielen had. Na lang het
veelgelaakte pouvoir occulte achter de hooge
leuningen der ministerstoelen uitgeoefend te
hebben, is hij, steunende op de nieuwe kamer
meerderheid, opgetreden als hoofd der regee
ring. Zijn programma doet zelfs den gematig
den den angst niet om het hart slaan. De
herziening der grondslagen van den senaat rust
nauwe stratenals het mogeljjk is de bosschen in,
of naar het mooie strand, of in het koele gebergte.
In Augustus ziet Irkford er gewoonlijk verlaten
uit; de pleinen zijn ledig, de winkels weinig be
zocht, terwijl de jonge meisjes achter de toonbank
er loom en vermoeid uitzien, evenals elk levend
wezen in de ongezonde stadslucht.
Ik wil spreken van het begin van Augustus van
dit bijzonder jaar. Het was op een Maandag, een
vacantiedag aan de bank. De hitte was ondrage
lijk; er was geen wolkje te zien aan den strakken
blauwen hemel, behalve den donkeren rook waarin
Irkford gehuld was, en waar de zon als eengroo-
ten koperen bol doorheen scheen. Heet, heet
overal heet! Heet in de grqote magazijnen, heet
in de donkere stoffige kantoren; heet op de harde
straatsteenen maar het heetst van alles in die
lange rijen dun gebouwde huizen in de voorsteden,
met hunne onvoldoende zonneschermen; dunne
muren en slecht sluitende vensters.
Angela en Mabel Fairfax zaten op dien smoor-
heeten morgen in hun klein salon; de gordijnen
waren neergelaten om de zon er buiten te houden;
de ramen dicht voor het stof en toch was het
benauwd vreeselijk benauwd 1
»0 hoe vreeselijk!" zuchtte Angela, die op
de sofa was neergevallen en. zich lag te waaien,
met een gelaat nog bleeker en witter dan
anders, door de warmte. De natuur is veel
vriendelijker' in dit opzicht voor sommigen harer
kinderen dan voor anderen en, zooals gewoonlijk,
partijdig en grillig met hare gunsten. Groote
in elk geval op eene logische gedachte, en de
rechterlijke indeeling, waarbij een aantal cle-
ricale rechters in de coulissen zullen verdwe
nen zijn, als de decoratie is veranderd, bevat
wezenlijke verdiensten. Haar strijd met het
beginsel der onafzetbaarheid is niet weg te
praten en is te betreuren, maar men moet re
kening houden met de omstandigheden. De
staat heeft zijn dringenden eisch van bevestiging,
en waar een nieuw grootsch gebouw verrijst,
verdwenen dikwerf zeer interessante oude
geveltjes.
Is dit afgeloopen, dan zal Gambetta zijn
oud stokpaard beklimmen en de wetgeving op
de legermacht van Frankrijk trachten te ver
beteren. Vooral na hetgeen in Tunis en
Algiers bleek, moet Frankrijk dit streven met
vreugde begroeten. Het zal daarin de andere
staten van Europa slechts volgen, doch met
een minder bezwaard gemoed, want beter dan
éen der staten op het vasteland weet het de
middelen te vinden om de weelde van het
staatsbestuur te betalen. De financieele draag
kracht van dit volk is verwonderlijk groot. Het
is arbeidzaam en zuinig, en vooral heeft het
een voordeel boven andere volkeren, wijl in
Frankrijk niet telken jare eene aanzienlijke
vermeerdering der bevolking nieuwe verbrui
kers van den wellicht niet in even groote mate
wassenden voorraad der producten aanbrengt.
Wanneer wij dezen Nieuwjaarsgang rond het
Europeesch panorama, waarbij wij slechts met
enkele hoofdpunten van het bekende tafereel
de kennismaking hernieuwden, samenvatten en
ons van den indruk dien het geheel op ons
maakt rekenschap trachten te geven, dan be
speuren wij dat er in het afgeloopen jaar eigen
lijk weinig is veranderd.
Nnr zickzack geht gewöhnlich nnser Lauf,
kan het menschelijk geslacht het dwaallicht
van den Walpurgisnacht nazeggen, en zoolang
men zich dan op de rechte lijn beweegt, van
hoekpunt tot hoekpunt, komt men niet snel.
nader tot zijn doel. De keerpunten beleven
slechts enkele geslachten.
Het denkbeeld om de gisteren thuis gebleven
kiezers in de courant bekend te maken, zal naar
wij veronderstellen, voor Middelburg althans, wel
vaarwel gezegd worden. Wanneer men van de
34 ontbrekkende ben aftrekt, die door overlijden
of vertrek feitelijk van de bevolking der stad
afgevallen waren, dan blijven er bijna uitsluitend
personen over, wier gezondheidstoestand een wet
tig beletsel opleverde om ter stembus te komen,
Over bet plan zelf, maakt bet Vaderland deze
opmerking
Gesteld, dat bet uitvoerbaar is, zou bet
warmte gaf bijv. Angela Fairfaix geen rood ge
zicht, en Philip ook niet integendeel zij zagen
en beide beter uit dan andersmaar de uitwerking
op bet gelaat van den beer Fordyce was inder
daad beklagenswaardig.
»Hoe vreeselijk! herbaalde Angela. »Ais bet
in den zomer is, dan besterf ik bet.
Geen antwoord van Mabel, die aan de tafel zat
en handig een strooien hoed met zwart gaas
opmaakte, een werk dat bij die temperatuur
licht kleverig aan de vingers wordt, maar zij
klaagde niet over de warmte of over iets anders.
Haar lief gezichtje was bleeker dan vroeger, haar
oogen eenigszins zwaar en in baar geheele hou
ding was iets lusteloos, dat groote vermoeidheid
verried.
»Als ik denk aan de pastorie te Venside en
aan den tuin, vind ik bet onuitstaanbaar. Ik zou
bet kunnen uitschreeuwen vervolgde baar zuster,
met grooten nadruk op bet laatste woord.
»Het is nu ongetwijfeld heerlijk te Yen-
side" stemde Mabel in.
sHeerlijk! dat zou ik denken. O wat.een
ellendig leven leid ik bier tochIk verfoei, ik
verafschuw bet! Werken en zwoegen van den
ochtend tot den avond en waarvoor om droog
brood te verdienen! Dat ik, een Fairfax! daartoe
moest bomen!"
Lieve Angela, de menschen zijn heel lief
voor ons geweest. Ik weet zeker dat wij nog een
beele boel vrienden hebben en zie eens boe veel
leerlingen gij reeds gekregen hebt/'
