N«. 279
124' Jaargang!
1881'
Zaterdag
26 November.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van f-7 regels f 1.50
iedere regel meer 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Hoofdagenten voor het Buitenland: de Compagnie générale de Publicité G. L. Daub* Cie. te Parijs Londen, Frankfort a. M., Berlijn Weenen, Zurich enx.
Middelburg, 25 November.
Hy wilde die gedachten van zich afzetten. Hy
wilde aan iets anders denken, lezen, eten, slapen,
iets uitvoeren en was juist op het punt om zijn
knecht te zoeken, toen er zacht aan de deur
getikt werd. Hg ontstelde zoo hevig van dat
tikken alsof hij een boosdoener ware, die meent
dat zijne vervolgers hem op de hielen zitten. Al
het bloed verdween uit zijn gezicht en stroomde
naar zijn hart terug. „Wat ben ik dwaas!" dacht
hij en ging naar de deur om die te openen.
De door de tweede kamer benoemde commissie
van onderzoek -betreffende de exploitatie der
Nederlandsche spoorwegen heeft sedert verschei,
dene maanden haar arbeid aangevangen, doch
tot dusver is daarvan nog niets openbaar gemaakt.
Wij zijn in de gelegenheid onzen lezers eene
aanschrijving mede te deelen, door de commissie ge
richt aan verschillende lichamen en besturen, tot de
spoorwegen in meer of minder directe betrekking
Btaande, benevens een daarbij gevoegd schema
van vraagpunten ter beantwoording.
In afwachting dat het ons ook mogelijk zal zijn
den inhoud der belangrijkste antwoorden te doen
kennen, blijkt uit deze stnkken reeds dat de
commissie hare taak breed opvat en dat door
eene openlijke beantwoording der gestelde
vragen veel licht over het spoorweg-beheer in
Nederland verspreid kan worden.
N° 91. 's Gravenhage, den 20 Juli 1881.
De commissie uit de tweede kamer der staten-
generaal, tot het honden eener enquête omtrent
de exploitatie der Nederlandsche spoorwegen, heeft
de volvoering harer taak aangevangen met het
vaststellen van een schema der hoofdpunten»
waarover haar onderzoek loopen zal.
De achtereenvolgende beschouwing dezer hoofd
punten zal, naar de meening der commissie, omtrent
den tegenwoordigen toestand der spoorweg-exploi
tatie hier te lande de noodige gegevens verschaffen
en te gelijkertijd doen zien, welke eischen het
belang van handel en nij verheid hier te lande
aan de spoorweg-exploitatie mag stellen en in
hoeverre daaraan, zoo wei voor het personen- als
voor het goederenvervoer, is of kan worden
voldaan.
De commissie heeft zich verplicht geacht een
afdruk van die schets aan uw collegie toe te
zenden, in de verwachting, dat van awe zijde
omtrent een of meer der hoofdpunten, of omtrent
eenig ander punt inlichtingen of wenken zullen
kunnen worden gegeven, die het werk der com
missie gemakkelijker en vruchtbaarder maken. Zij
houdt zieh voor het ontvangen daarvan aanbe
volen.
Daar de commissie voornemens is zoo spoedig
mogelijk tot het verhoor van deskundigen en
getnigen over te gaan. zal het haar aangenaam
zijn de van uw coilegie verlangde inlichtingen
vóór den 15 September e. k. te ontvangen en
wel onder het adres: „tweede kamer der staten-
generaal" met de by voeging„commissie van
enquête."
De commissie voornoemd,
(get.) Tak van Poortvliet, Voorz.
(get.) Veegexs, Secretaris.
Novelle van Emile Marrioté
„Van wie spreekt gij
„Nu van Olga. Sedert gisteren is zij
weer hier. Het schijnt dat het haar in Parijs aan
geld en aan minnaars is gaan ontbreken. Wat
denkt gij ervan?"
„Wel mogelijk
„Zfl ziet er erg vervallen uit."
„Zoo Bolislav woelde met zijn hand in
den wolfspels. „Het is koud en het regent,
vriend," bracht hy met moeite uit. „Ik ga naar
huis, vaarwel."
Maar hy ging niet naar hnis. Uren lang doolde
hy rond in wind en regen 5 het water droop uit
zijne kleêren en toch gloeide hy van binnen
alsof hy de koorts had. Eensklaps stond hij voor
zyn hnis en kort daarna liep hy in zyn kamer op
en neder. Eerst nn had hy het kond; maar hy
dacht er niet aan zgne natte kleêren tegen droge
te verwisselen. Werktuigelijk ging hij bij het
vuur staan om zich te warmen, en merkte niet
dat zijne kleêren dampten.
Dns was zij weder hier, na een afwezigheid
jap anderhalf jaar. Bjj beminde baar niet meer,
Schets der hoofdpuntenwaarover het onder-
zoele omtrent de spoorweg-exploitatie in
Nederland zal looien.
I. Ligging van het sooorwegnet.
Aansluiting van het spoorwegnet aan andere
openbare middelen van gemeenschap, land- en
waterwegen en havens, buirenlandsche spoorwegen.
Inrichting van den weg en de stations; het
gerief en de bezwaren daaruit voor den handel
en het verkeer voortvloeiende.
II. Verdeeling van het spoorwegnet tusschen
de exploiteerende maatschappyen.
Voorwaarden waaronder deze maatschappyen
werken, concessie en statuten.
Belangrijkheid van den werkkring der verschil
lende maatschappyen in het binnenlandsch en in
het buitenlandsch verkeer.
Onderlinge samenwerking der maatschappijen,
vrywillig of door toepassing der regeeringsbe-
voegdbeid, samenhang der exploitatie van het
geheel.
III. Materieel der exploitatie; hoegrootheid
bij elke maatschappij, in verhouding tot haar
werkkring.
Toestand van het materieel by de verschillende
maatschappijen, wat betreft zijne geschiktheid ter
beantwoording aan de eischen van het verkeer.
Gebruik van het materieel by de verschillende
maatschappyenmede-gebruik.
IV. Personeel bij de exploitatie werkzaam;
hoegrootheid bij elke maatschappy in verhouding
tot haar werkkring.
Diensten, welke van het personeel geëischt
worden bg de verschillende maatschappijen.
Stelsel van belooning van het personeel by de
verschillende maatschappijen.
Materieele en moreele toestand van het bij de
spoorweg-exploitatie werkzame personeel.
V. Regelen voor den treinenloop.
Personentreinengoederentrein en
Getal der treinen, verhouding tot de te vervoeren
personen en goederen.
Verdeeling der treinen over de uren van ieder
etmaal; verhouding tot het vervoer van personen
en goederen en de behoeften van het publiek.
Invloed van de mededinging der verschillende
spoorwegmaatschappijen onderling en van die met
andere openbare middelen van verkeer, op de
treinenregeling.
Invloed van maatregelen voor de veiligheid op
den treinenloop.
Diensten van de spoorwegexploitatie aan het
personenverkeer en aan de goederenbeweging
binnenlands en met het buitenland, ook in ver
houding tot buitenlandsche toestanden.
VI. Regelen voor de vrachtberekening geldende:
voor reizigers; voor goederen.
Feitelgke vrachtberekening, in binnenlandsch
verkeer, in buitenlandsch verkeer.
o neen! neenl maar waarom zon zy terugge
komen zijn Wat zocht zij hier in dit besneenwde
treurige Polen, in haar somber hnis, in deze een
zame buurt? Hg zon gaarne geweten hebben
waarom zij terugkeerde? Had zy dan in dat
schoone, dartele Parijs niet vergeten dat er een
Polen bestond? Hg had natuurffjk spoedig genoeg
gekregen van Parijs, maar vooral van de Pari-
siennes, die in den beginne door haar eeuwige
lieftalligheid, haar eeuwige lachjes en haarcoquet-
terie betooveren, doch daarna ergeren, omdat zg
tegen eiken man Wen lief zgn en die overdreven
beminnelgkheid en in het oog loopende behaag
zucht eindelijk gaan tegen staan maar zij,
die zelf zoo coquet en lichtzinnig was, zij moest
Pargs een el dorado vinden 1
Hij beminde haar niet meer. Dit praatte hij
zich zelf zoo dikwijls voor, dat hij aan de juist
heid van het gezegde behoorde te gaan twijfelen.
Moet iets waarvan de waarheid niet in twijfel
kan getrokken worden, zoo vaak en dringend
herhaald worden? Hy beminde haar dns niet
meer; maar hy wenschte dat zg te Parijs, te
Petersburg, oeh 1 overal behalve hier ware I Zg
zou zeker haar gewone leven weer opvatten
willen betooveren, coquetteeren, dezen of genen
in haar net vangen. Hij zon haar vaak in gezel
schap van andere heeren zienhij zon
Bij spon dit denkbeeld niet verder uit; maar
taarde in de vlammen van den baard. Eigenlgk
Kortingen en terugbetalingen.
Uitkomsten voor het spoorwegvervoer, verkre
gen by verschillende vracht berekeningen en ver-
moedelgke invloed van andere tarieven
voor het personenverkeer;
voor het goederenverkeer
a. in binnenlandsch vervoer;
in bnitenlandsch vervoer
b. tegenover de mededingende land- en water
wegen
tegenover de mededinging van vreemde
havens (Dnitsche, Belgische, Fransche)
c. voor de handelsbeweging
voor Nederlandsche nijverheid (de land
bouw daaronder begrepen) zoo wat betreft
aanvoer van grondstoffen, als wat betreft
afvoer van producten voor den verbruiker
binnenslands.
In de heden namiddag gehouden zitting van
den gemeenteraad van Vlissingen werd aan dr.
J. Hazenberg, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als lid der plaatselgke schoolcommissie.
De verordeningen op de heffing en invordering
van het vergunningsrecht overeenkomstig de
drankwet werden vastgesteld en de belooning vaD
den daarby bedoelden schatter bepaald op f 1.50
per perceel, en gedurende het eerste jaar f 100
voor het administratieve werk.
"Van de commissie voor de oprichting van een
gedenkteeken voor Elisabeth Wolff geb. Bekker
is een adres ontvangen, houdende de vraag of de
gemeente dat gedenkteeken, zgnde eene monu
mentale fontein, aanvaarden en daarvoor eene
geschikte plaats aanwijzen wil.
De raad besloot dit aanbod aan te nemen
onder voorbehoud dat de geconcessioneerde water
leiding tot stand kome, en voor de plaatsing de
Steenen Beer aan te wijzen. Mocht de waterlei
ding niet tot stand komen, dan zou het monument
eene wyziging ondergaan.
Door gedep. staten was de raad uitgenoodigd
zijn besluit in te trekken, waarbij bepaald is dat
de hoofdonderwgzeres der meisjesschool, wanneer
zg huwt, gerekend wordt haar ontslag te nemen.
De raad besloot echter bij zijn besluit te vol
harden.
Hoofdplaat, 24 November. Bij de ver
kiezing van twee raadsleden alhier is gekozen de
heer A. Cammaert, terwijl eene herstemming
plaats moet hebben tusschen L. Spinnewegn en
P. Megers.
In dit jaar zijn reeds vier van de zeven raads
leden door andere personen vervangen.
Een van de vier poklijderB te Gouda is over
leden. Het was een meisje van 18 jaren, dat
weder niet was ingeënt.
Het stoomschip Prins van Oranje dat gisteren,
was het hem ook onverschillig, daar hij haar
toch niet meer liefhad. en toch waarom
vervulde hem de mogelgkheid dat zg een ander
zon kunnen liefhebben, met zulk een bgna ondra
gelijke smart?
Een bedwelmende geur drong onmiddellijk in
de kamer en een elegante, in een pels gehulde
vrouwengestalte vertoonde zich aan den ingang.
Bolislav ging een schrede achteruit; de woorden
bestierven hem op de lippen.
„Het is zoo akelig om met dit vreeselgke
weer alleen te zijn", begon de bezoekster met
eene, ik zou bijna zeggen gemaakte, ongedwongen
heid. „Ik bond niet van de eenzaamheid; dns
heb ik al myn moed verzameld en daar ben ik
nu. Veroorlooft gij dat ik een oogenblik bij u
blijf?" Hij boog zwijgend en ontdeed haar van
haar mantel. Zij rukte zich haar Foolsche muts
Van het hoofd en nam plaats by den schoorsteen.
„Gij zyt reeds gisteren aangekomen, niet
van Batavia komende, te Aden is aangekomen^
had op zijne reis het eiland Minicoy aangedaan,
teneinde te vragen of op een der Malediven-
eilanden soms sloepen van de Koning der Ned.
waren aangekomen. Men had er daar echter niets
van vernomen.
(BïB. Het eiland Minicy ligt tusschen de
Malediven- en de Laccadiven-groepen in, op on
geveer 8° 30' Noorderbreedte.)
In de laatste dagen zgn weder een paar berichten
vernomen dat een zeker aantal werklieden van
het etablissement Fegenoord ontslagen waren.
Deze opgaven komen bijna omtrent alle groote
werkplaatsen in ons land van tyd tot tijd terug,
zonder dat ze ooit opgewogen worden door mede-
deelingen van werklieden die aangenomen worden.
Op die manier, zon men zeggen, moet er eens
een tyd komen dat er niet éen man meer te ont
slaan overblijft, of wel de berichten worden
met een ander doel de wereld ingezonden.
Het Bott. Nbl. heldert, ten aanzien van Feyenoord,
de zaak op en toont aan dat er, op deze fabriek,
geen vermindering, maar belangrgke toeneming
der werkzaamheden te melden is.
Er werken op dit oogenblik 14 a 1500 man
aan 't etablissement, terwgl 't gemiddelde cgfer
slechts 1100 man is. Dat er niettemin een aantal
werden ontslagen, komt eenvoudig omdat hier
bg zonder geldtEines schicht sich nicht für alle.
Een ketelmaker is geen scheepstimmerman en
omgekeerdzelden is er voor beiden evenveel
werknn eens zyn de eersten, dan weer de
laatsten noodig. Dat was ook ditmaal zoo. Er
werd, zooals geregeld op eiken tyd van het jaar,
een ploeg volk ontslagen, doch bijna tegelgkertyd
een grootere ploeg voor ander werk aangesteld,
't Blijkt dan ook, dat er 3 a 400 man boven het
gemiddeld cgfer werkzaam zyn. Van die aanstel
ling hoort men echter nooit melding maken.
Gisteren was er gala-diner ten hove ter eere
van de verloving der zuster van H. M. de ko
ningin met prins Leopold, zoon van koningin
Victoria.
Z. M. de koning en de koningin zullen zieh
eerstdaags naar Arolsen begeven.
De correspondent van de Daily News te New-
York seint, dat de directeur van het Employment
Bureau, dat te Castle Garden de landverhuizers
aan werk poogt te helpen, vreest dat er veel
ontbering zal moeten geleden worden door immi
granten die dezen winter aankomen, daar de vraag
naar arbeiders verminderd is, gelijk trouwens elk
najaar gesohiedt wanneer er op bet land weinig
te doen is. Er zijn nu vele landverhuizers, die
geen werk kunnen vinden en het is thans moeilijk
een betrekking te krijgen voor ieder, behalve
voor kundige, ervaren arbeiders. In de westelijke
mijndistricten is echter vraag naar werklieden.
waar?" vroeg Bolislav, zonder sieh te verroeren,
terwgl zij zich behagelijk uitstrekte en de voeten,
die in laarsjes met bont gestoken waren, dichter
bij het vuur hield.
„Ja gisteren. Waarom gaat gij niet zitten?
Ik kan niet goed praten als gg zoo boven my
uitsteekt. Dan denk ik altijd dat gy mg niet
verstaat."
Hij gaf aan haar verlangen gehoor en zag haar
stilzwggend aan. Hij vond haar niet „afgevallen";
haar gelaat dat door de koude een frissche, roode
kleur had en hare levendige oogen waren jeugdig
en schoon als altijd.
„Hebt gij geen woord van verwelkoming voor
mij, mijnheer Korvin dat is niet mooi van u"}
zei zij na een poos.
„Vergeef mg", zei hij bitter lachend, „maar
ik begryp eigenlijk niet waarom gij juist mij een
bezoek komt brengen."
„Bedank er mij dan ten minste voor,
betoon n erkentelijk, wees vriendelijk, beleefd,
galant zooals gij vroeger waart," besloot tij
bijna onhoorbaar met nêergeslagen oogen.
„Hebt gij my niet vergeven" vroeg !êij
smeekend en stak hem hare kleine, blanke handen
toe. „Laat ons vrede sluiten I Daarom ben ik
hierheen gekomen."
„Speel tooh niet met mij, mevrouw" ant
woordde Bolislav ernstig en afwerend. „Gij heb
mij niet beleedigd, dat weet gij immers
